dcsimg

Widlina krucha ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src=
Zakończenia gałązek

Widlina krucha (Sphaerophorus fragilis (L.) Pers. – gatunek grzybów z rodziny Sphaerophoraceae[1]. Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów[2].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Sphaerophoraceae, Lecanorales, Lecanoromycetidae, Lecanoromycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy gatunek ten zdiagnozowany został w 1753 r. przez K. Linneusza jako Lichen fragilis (w tłumaczeniu na język polski:porost kruchy). Do rodzaju Umbilicaria przeniósł go w 1794 r. Persoon i nazwa nadana przez tegoż autora jest według Index Fungorum prawidłowa.

Synonimy nazwy naukowej[3]:

  • Cladonia fragilis (L.) F.H. Wigg. 1780
  • Coralloides fragilis (L.) Hoffm. 1794
  • Lecanora fragilis Zahlbr. 1925
  • Lichen caespitosus Roth 1788
  • Lichen fragilis L. 1753
  • Placodium fragile (Zahlbr.) Szatala 1929
  • Sphaerophorus caespitosus DC. 1805
  • Sphaerophorus coralloides var. caespitosus (DC.) Turner & Borrer 1839
  • Sphaerophorus coralloides var. fragilis (L.) Taylor
  • Stereocaulon fragile (L.) Hoffm. 1796
  • Verrucaria fragilis (L.) Humb. 1796

Nazwa polska według Krytycznej listy porostów i grzybów naporostowych Polski[2].

Charakterystyka

Plecha krzaczkowata, bez gałązki głównej. Tworzy silnie rozgałęzioną „poduszkę” o wysokości do 4 cm, złożoną ze zbitych i poplątanych gałązek. Są one bardzo kruche, na przekroju poprzecznym obłe. Szczytowe gałązki widełkowato rozgałęziają się, a ich zakończenia są tępe i jaśniejsze. Powierzchnia gałązek jest lśniąca, o barwie białobrunatnej, zielonkawobrunatnej, brunatnoszarej lub brunatnej. Nasada gałązek jest ciemniejsza[4].

Owocniki typu apotecjum pojawiają się rzadko. Są kuliste, czarne i mają średnicę do 1 mm. Powstają w nich niemal kuliste, lub szeroko elipsoidalne zarodniki o średnicy 8-12 × 9-12 μm[5].

Reakcje barwne: I-[4].

Występowanie i siedlisko

Gatunek rozprzestrzeniony na całej półkuli północnej.W Europie jego północna granica zasięgu biegnie wzdłuż północnych wybrzeży Grenlandii i po archipelag Svalbard w Arktyce[6]. W Polsce występuje tylko w Sudetach i Karpatach[2] i jest rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status EN – gatunek w sytuacji bardzo dużego ryzyka wymarcia[7].

W Polsce rośnie na skałach krzemianowych, wyłącznie w wyższych partiach gór[4]. W tundrze rośnie także na ziemi humusie, torfie, detrytusie, martwych liściach[5].

Przypisy

  1. a b Index Fungorum (ang.). [dostęp 2015-07-05].
  2. a b c Wiesław Fałtynowicz: The Lichenes, Lichenicolous and allied Fungi of Poland.Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003. ISBN 83-89648-06-7.
  3. Species Fungorum (ang.). [dostęp 2015-07-03].
  4. a b c Hanna Wójciak: Porosty, mszaki, paprotniki. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2010. ISBN 978-83-7073-552-4.
  5. a b Consortium of North American Lichen Herbaria. [dostęp 2015-07-03].
  6. Discover Life Maps. [dostęp 2014-09-12].
  7. Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Widlina krucha: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src= Zakończenia gałązek

Widlina krucha (Sphaerophorus fragilis (L.) Pers. – gatunek grzybów z rodziny Sphaerophoraceae. Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL