Magnolia champaca, selten Joy Parfümbaum und in den Heimatgebieten auch Champaka, Champak, Huang Yu Lan oder Safa genannt, ist eine Pflanzenart aus der Gattung Magnolien (Magnolia) in der Familie der Magnoliengewächse (Magnoliaceae).
Magnolia champaca wächst in der Regel als immergrüner mittelgroßer bis großer Baum mit Wuchshöhen von 9 bis 24 Metern, in Kultur aus Platzgründen manchmal als Strauch. Die relativ glatte, leicht rissige Borke ist bräunlich. Die Rinde junger Zweige ist rostfarben wollig behaart.
Die schraubig angeordneten, einfachen, gestielten, ledrigen Laubblätter sind mit einer Länge von 13 bis 25 Zentimetern und einer Breite von 4,5 bis 8,5 Zentimetern eilanzettlich bis lanzettlich. Der Blattstiel ist bis 4 Zentimeter lang. Die Blätter sind ganzrandig und spitz bis zugespitzt. Die unterseits hellere Blattspreite ist leicht bis schwach rostfarben behaart, höchstens an den Blattadern kahl. Die recht großen Nebenblätter sind rostig flaumig behaart.
Die Blüten stehen einzeln in den Blattachseln. Die früh abfallenden Tragblätter sind rost- oder goldfarben behaart. Der Blütenstiel ist 3 bis 5 mm lang.
Die duftenden, zwittrigen und kurz gestielten Blüten weisen einen Durchmesser von 5 bis 7 Zentimetern auf. Es sind 12 bis 15, selten bis zu 20 fast gleichgestaltige Blütenhüllblätter vorhanden. Die verkehrt-eilanzettlichen Tepalen sind 2 bis 3,5 Zentimeter lang, 0,3 bis 1,2 Zentimeter breit und hellgelb bis orangefarben. Die vielen kurzen Staubblätter weisen eine Länge von 5 bis 7 mm auf mit 1,5 bis 2 mm langen Staubfäden und einem kleinen, spitzen Anhängseln am Konnektiv. Die vielen kleinen, freien und einkammerigen Fruchtblätter mit kurzen Narbenästen, an einer gestreckten, kegelförmigen Achse (einem kurzen Gynophor), weisen eine Länge von 4 mm auf und enthalten jeweils zwei bis mehrere Samenanlagen.
An einer 5 bis 10 Zentimeter langen Fruchtstandsachse sind viele Balgfrüchte in einer Sammelbalgfrucht angeordnet. Die einzelnen, braunen, rundlichen bis eiförmigen und ledrig-holzigen Balgfrüchte sind mit 1 bis 2 Zentimeter fast gleich breit wie lang, spärlich behaart und mit warzigen Auswucherungen bedeckt. Sie öffnen sich von oben nach unten an einer oder manchmal beiden Seiten und enthalten einen bis vier oder mehr (6–8) Samen. Die braunen, rötlichen und glänzenden Samen mit fleischiger Samenschale (Sarkotesta)[1] weisen eine Länge von 5 bis 12 mm auf und sind meist am Rücken gerundet.
Der Duft der Blüten ist so verführerisch wie ein edles Parfüm und genau dafür werden die Aromastoffe auch gewonnen und verwendet. Champaka (Michelia-, Champac(k)aöl, -fett, Champacablütenöl)[2][3] dient der Verwendung zur Herstellung von „Joy“, dem teuersten Parfumaroma der Welt. Es ist ähnlich dem Ylang-Ylang-Öl, ähnlich aber schlechter ist jenes Öl von Magnolia × alba (Syn.: Michelia × longifolia Blume). Es darf nicht verwechselt werden mit Champaca- oder Guajakholzöl welches von Bulnesia sarmientoi oder von Guaiacum officinale und Guaiacum sactum stammt.[4][5]
Champaka ist eine wichtige Blüte, die in fast allen südostasiatischen Ländern wie Indonesien, Thailand, Malaysia und Indien für Ayurveda, Zeremonien und Massagen verwendet wird und ist dort meist nahe den Tempeln kultiviert. In Bali legt man die Blüte in Wasser ein. Das wohlduftende Wasser wird anschließend für die Segnung des Hauses und beim Beten rituell versprengt. Die Blüten werden auch traditionell im Haar getragen und sind Bestandteil von zeremoniellem Tanzkopfschmuck. Der Duft kann hunderte Meter weit wahrgenommen werden; eine einzelne Blüte reicht als Duftspender für einen Raum oder ein Auto aus.
Die Inhaltsstoffe haben nicht-ölige Konsistenz und werden durch Destillation, Pressung und Extraktion mittels Lösung gewonnen. Verwendung für Parfümöl, Aromatherapie, Kosmetik, Düfte, Seifen, Aromen in der Lebensmittelindustrie, alternativmedizinische Anwendung bei Gastritis, Stärkung der Bänder und Muskeln, chronische Arthritis, Koliken, wirkt diuretisch, hat eine Reputation als wirksames Aphrodisiakum. Laut einigen Herstellern von Räucherstäbchen ein Bestandteil von Nag Champa. Der bekannteste Hersteller ist Agarbatti.
Ayurveda-Zuordnung: Kehlkopfchakra (Vishudda), „Reinheit“, Reinigende Mischung, Element Äther. Empfohlen bei Atembeschwerden und Verschleimungen. Blume Michelia champaka und Pflanze Ocimum sanctum. Ein Dekokt der Rinde wird im Osten fiebersenkend eingesetzt.
Die aromatische Rinde kann zur Verfälschung von Zimt verwendet werden.
Das mittelschwere, mäßig beständige und schöne Holz ist relativ weich.
Die Erstveröffentlichung erfolgte 1753 unter dem Namen (Basionym) Michelia champaca durch Carl von Linné in Species Plantarum, 1, Seite 536.[6] Synonyme für Michelia champaca L. sind: Magnolia champaca (L.) Baill. ex Pierre, Magnolia membranacea P.Parm., Michelia blumei Steud., Michelia euonymoides Burm.f., Michelia pilifera Bakh.f., Michelia rufinervis Blume, Michelia suaveolens Pers., Michelia tsiampacca Blume, Michelia tsiampacca var. blumei Moritzi, Michelia velutina Blume, Sampacca suaveolens (Pers.) Kuntze, Sampacca velutina Kuntze[6][7]
Magnolia champaca gehört zur Sektion Michelia in der Gattung Magnolien (Magnolia).[8] Andere Autoren sehen Michelia champaca L. in einer eigenen Gattung Michelia L..[7]
Je nach Autor gibt es von Magnolia champaca zwei Varietäten:[8]
Magnolia champaca, selten Joy Parfümbaum und in den Heimatgebieten auch Champaka, Champak, Huang Yu Lan oder Safa genannt, ist eine Pflanzenart aus der Gattung Magnolien (Magnolia) in der Familie der Magnoliengewächse (Magnoliaceae).
चंपक (Michelia champaca) अथवा सोनचंपा, मैगनोलिएसिई (Magnoliaceae) कुल का पौधा है। माइचीलिया (चंपक) वर्ग के पौधे दक्षिण-पूर्वी एशिया (भारत, चीन तथा मलाया द्वीपसमूह) में पाए जाते हैं।
चंपक का पेड़ आठ से लेकर दस मीटर तक ऊँचा होता है और इसका फूल सुनहले रंग का तथा सुगंधयुक्त होता है। ये पौधे बगीचों में सुगंध के लिये लगाए जाते हैं। चंपे का इत्र इसी के फूलों से बनाया जाता है। असम प्रदेश में चंपक की पत्तियाँ रेशम के कीड़ों को खिलाई जाती हैं और उन कीड़ों से 'चंपा रेशम' निकालते हैं।
चंपक (Michelia champaca) अथवा सोनचंपा, मैगनोलिएसिई (Magnoliaceae) कुल का पौधा है। माइचीलिया (चंपक) वर्ग के पौधे दक्षिण-पूर्वी एशिया (भारत, चीन तथा मलाया द्वीपसमूह) में पाए जाते हैं।
चंपक का पेड़ आठ से लेकर दस मीटर तक ऊँचा होता है और इसका फूल सुनहले रंग का तथा सुगंधयुक्त होता है। ये पौधे बगीचों में सुगंध के लिये लगाए जाते हैं। चंपे का इत्र इसी के फूलों से बनाया जाता है। असम प्रदेश में चंपक की पत्तियाँ रेशम के कीड़ों को खिलाई जाती हैं और उन कीड़ों से 'चंपा रेशम' निकालते हैं।
सोन चंपा, (बैज्ञानिक नाँव:Magnolia champaca) संस्कृत में चंपक के नाव से जानल जाए वाला, एक ठो फूल वाला पौधा हवे।[3] ई मैग्नोलिया परिवार के पौधा हवे जेह में हल्का पियराहूँ रंग के उज्जर फूल फुलाला।
তিতা চঁপা (বৈজ্ঞানিক নাম: Magnolia champaca) হৈছে মেগ্নোলিয়াচিয়া পৰিয়ালৰ অন্তৰ্গত এক বৃহৎ চিৰসেউজীয়া উদ্ভিদৰ প্ৰজাতি।[3] পূৰ্ৱতে ইয়াকt Michelia champaca নামেৰে শ্ৰেণীবিভাজন কৰা হৈছিল।[3] ইয়াক ইয়াৰ সুগন্ধি ফুলৰ বাবে জনা যায়। ইয়াৰ কাঠ অতি উৎকৃষ্ট মানৰ।
তিতা চঁপাৰ বৈজ্ঞানিক নামৰ champaca পদাংশ সংস্কৃত শব্দ চম্পকৰ (উচ্চাৰণ tʃaɱpaka)[4] পৰা আহৰণ কৰা হৈছে। ইয়াক ইংৰাজীত চম্পক(champak) বুলি কোৱা হয়।[5]
তিতা চঁপা (বৈজ্ঞানিক নাম: Magnolia champaca) হৈছে মেগ্নোলিয়াচিয়া পৰিয়ালৰ অন্তৰ্গত এক বৃহৎ চিৰসেউজীয়া উদ্ভিদৰ প্ৰজাতি। পূৰ্ৱতে ইয়াকt Michelia champaca নামেৰে শ্ৰেণীবিভাজন কৰা হৈছিল। ইয়াক ইয়াৰ সুগন্ধি ফুলৰ বাবে জনা যায়। ইয়াৰ কাঠ অতি উৎকৃষ্ট মানৰ।
ચંપો એ નીત્ય લીલું રહેતું અને અત્યંત પૂરાતનકાળ થી ચાલ્યું આવતું એક જાતનું ફૂલ છે.[૧] ચંપાનું ઝાડ ઘણું મોટું અને ઘણું પોચું થાય છે. ચંપો ઘણી જાતનો થાય છે.[૨]
લીલો ચંપો રામફળની જાતનું વૃક્ષ છે. તેનાં પાન લાંબાં અને એને ગળો જેવી આકડીઓ આવે છે. તેમાં લીલા રંગના ફૂલ થાય છે. આ ફૂલ ઘણાં સુગંધી હોય છે. ધોળા ચંપાને મરાઠીમાં ખડચંપો કહે છે. આ ઝાડ ઘણાં પ્રાંતોમાં થાય છે. તેનાં પાંદડાં લાંબાં અને ફૂલ ધોળાં હોય છે. આ ઉપરાંત પીળો ચંપો, રાયચંપો, કનકચંપો, નાગચંપો, ખેરચંપો, ભૂચંપો અને સુલતાનચંપો તેની બીજી જાતો છે. ચંપાનો રસ એટલો ઉષ્ણ છે કે તે શરીરે લાગવાથી ફોલ્લો થાય છે. જૂનાં ઝાડને ક્યાંક ક્યાંક શિંગો આવે છે.
ચંપાનાં ફૂલનું શાક પણ થાય છે. આ ચંપો સારક, કડવો, તીખો, તૂરો અને ઉષ્ણ છે. તે કોઢ, કંડૂ, વ્રણુ, શૂળ, કફ, વાયુ, ઉદરરોગ તથા આધ્માનનો નાશ કરનાર મનાય છે. ચંપો રૂપે, રંગે અને વાસમાં ઉત્તમ મનાય છે, પણ એક તેનો અવગુણ એવો કહેવાય છે કે તેની પાસે ભ્રમર આવતો નથી.
ચંપો એ નીત્ય લીલું રહેતું અને અત્યંત પૂરાતનકાળ થી ચાલ્યું આવતું એક જાતનું ફૂલ છે. ચંપાનું ઝાડ ઘણું મોટું અને ઘણું પોચું થાય છે. ચંપો ઘણી જાતનો થાય છે.
சண்பகம் (Magnolia champaca) (சம்பங்கி)என்பது என்றும் பசுமையான பெரிய தாவரம் ஒன்றாகும். இது தெற்காசியா, தென்கிழக்காசியா, சீனாவின் சில பகுதிகள் என்பவற்றை உள்ளடக்கிய இந்தோமலாயா சூழலியல் வலயத்தைத் தாயகமாகக் கொண்டது.[1] மிகுந்த நறுமணம் கொண்ட மஞ்சள் அல்லது வெண்ணிறப் பூக்களுக்காக இது வெகுவாக அறியப்படுகிறது. எனினும், முதன்மையாக இது பயிரிடப்படுவது இதன் வெட்டு மரத்துக்காகவாகும். அவ்வாறே, இது நகர்ப்புற நிலவடிமைப்பிலும் பயன்படுத்தப்படுகிறது. இதன் கவர்ச்சியான சதைப்பகுதி கொண்ட பழங்கள் பறவைகளை வெகுவாகக் கவரக் கூடியன.[2]
சண்பகத்தில் களிம்பு நிறம் முதல் மஞ்சள்-செம்மஞ்சள் நிறம் வரையான வேறுபாடுகள் கொண்ட கலப்பினங்கள் உருவாக்கப்படுவதுண்டு.[3] தாய்லாந்து, சீனா போன்ற நாடுகளில் இதனை ஒத்த இனங்களுடன் கலந்துருவாக்கப்பட்ட கலப்பினங்கள் காணப்படுகின்றன.
சண்பகப் பூக்கள் தென்கிழக்காசியாவிற் பல்வேறு தேவைகளுக்கும் பயன்படுத்தப்படுகிறது. இவை முதன்மையாக வீடுகளில் அல்லது ஆலயங்களில் வழிபாடு செய்வதற்குப் பயன்படுத்தப்படுகின்றன. சிறுமிகளும் பெண்களும் இதன் பூக்களை அழகுக்காகவும் இயற்கையான நறுமணத்துக்காகவும் தலையிற் சூடிக் கொள்வர். அறைகளில் இயற்கையான நறுமணம் திகழ்வதற்காக நீர் மேலிடப்பட்டு வைக்கப்படுவதுடன், மணவறைக் கட்டில்களிலும் மணமாலைகளிலும் இதன் பூக்கள் பயன்படுத்தப்படுகின்றன.
சண்பகம் என்பது மிகுந்த நறுமணத்தைக் கொண்ட ஓர் அரிய தாவரம். அதனாலேயே இது பெருமளவிற் பயன்படுத்தப்படுவதில்லை. தலையிற் சூடப்படும் போது இதன் தனியொரு பூவே சூடப்படுகிறது. சில வேளைகளிலேயே இது சிறிய கொத்தாகச் சூடப்படும். மிக அரிதாகவே இதனாற் செய்யப்பட்ட மாலைகள் அணியப்படுகின்றன. மணவறைக் கட்டில்களை அலங்கரிப்பதில் மல்லிகையும் உரோசாவும் போன்றே இதுவும் பயன்படுத்தப்படுகிறது. இதன் பூக்கள் கொண்ட நீர்ப் பாத்திரங்கள் அறைகளில் வைக்கப்படுகின்றன. அழகு மிகுந்த இதனால், நறுமணத் தன்மை குறைந்த ஏனைய பூக்களுடன் சேர்த்து அலங்கரிக்கப்படுகிறது."[4]
சண்பகப் பூவின் நறுமணத்தின் காரணமாக இது 'களிப்புறு நறுமண மரம்' என்றும் அழைக்கப்படுகிறது. தற்காலத்தில் பல இல்ல நறுமணத் தயாரிப்பாளர்கள் சண்பகப் பூவைக் கொண்டு நறுமணப் பொருட்களைத் தயாரிக்கின்றனர்.
சண்பகம் அழகுத் தாவரமொன்றாக அயன மண்டலப் பகுதிகளில் வளர்க்கப்படுகிறது.
சண்பகம் (Magnolia champaca) (சம்பங்கி)என்பது என்றும் பசுமையான பெரிய தாவரம் ஒன்றாகும். இது தெற்காசியா, தென்கிழக்காசியா, சீனாவின் சில பகுதிகள் என்பவற்றை உள்ளடக்கிய இந்தோமலாயா சூழலியல் வலயத்தைத் தாயகமாகக் கொண்டது. மிகுந்த நறுமணம் கொண்ட மஞ்சள் அல்லது வெண்ணிறப் பூக்களுக்காக இது வெகுவாக அறியப்படுகிறது. எனினும், முதன்மையாக இது பயிரிடப்படுவது இதன் வெட்டு மரத்துக்காகவாகும். அவ்வாறே, இது நகர்ப்புற நிலவடிமைப்பிலும் பயன்படுத்தப்படுகிறது. இதன் கவர்ச்சியான சதைப்பகுதி கொண்ட பழங்கள் பறவைகளை வெகுவாகக் கவரக் கூடியன.
ಸಂಪಿಗೆ - ಒಂದು ಹೂವಿನ ಹೆಸರು. ತೆಳುಹಳದಿ ಬಣ್ಣದ ಈ ಹೂವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಉದ್ಯಾನಗಳಲ್ಲಿ, ಸಸ್ಯೋದ್ಯಾನಗಳಲ್ಲಿ, ದೇವಸ್ಥಾನದ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ, ಹಾಗೂ ಕೆಲವರ ಮನೆಗಳ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಹಿತ್ತಲಲ್ಲಿ ಕಾಣಸಿಗುತ್ತದೆ.
ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಚಂಪಕ ಸುವರ್ಣ, ತೆಲುಗಿನಲ್ಲಿ ಚಂಪಕಮು, ಇಂಗ್ಲಿಷ್ನಲ್ಲಿ ಗೋಲ್ಡನ್ ಚಂಪಕ್ ಎಂದು ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಈ ಹೂವಿನ ಸಸ್ಯನಾಮ ಮೈಕೇಲಿಯ ಚಂಪಕ.
೧೭೩೭ ರಲ್ಲಿ ಅಂದಿನ ಪ್ರಸಿದ್ದ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಮೈಕೆಲ್ ಪಿ.ಎ. ಅವರು ಕಂಡುಹಿಡಿದುದರಿಂದ ಈ ಹೆಸರು. ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಶ್ರೀಲಂಕಾ, ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್, ಜಪಾನ್, ಚೀನಾ, ಇಂಡೋನೇಷ್ಯ, ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರೀಕಾದ ದಟ್ಟ ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಪಿಗೆ ಮರ ಬೇರು ಬಿಟ್ಟಿದೆ.
ವರ್ಷದ ಮೇ ಅಥವಾ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಹೂ ಬಿಡುವುದು. ಕೆಂಡಸಂಪಿಗೆ ಬಹು ಸುವಾಸನೆಯುಳ್ಳದ್ದು. ಬಿಳಿ, ಬೂದು,ಕಡುಹಳದಿ,ನೀಲ ಹಳದಿ ಹೀಗೆ ಹಲವಾರು ಬಣ್ಣಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಡುತ್ತದೆ.
ಸಂಪಿಗೆ - ಒಂದು ಹೂವಿನ ಹೆಸರು. ತೆಳುಹಳದಿ ಬಣ್ಣದ ಈ ಹೂವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಉದ್ಯಾನಗಳಲ್ಲಿ, ಸಸ್ಯೋದ್ಯಾನಗಳಲ್ಲಿ, ದೇವಸ್ಥಾನದ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ, ಹಾಗೂ ಕೆಲವರ ಮನೆಗಳ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಹಿತ್ತಲಲ್ಲಿ ಕಾಣಸಿಗುತ್ತದೆ.
ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಚಂಪಕ ಸುವರ್ಣ, ತೆಲುಗಿನಲ್ಲಿ ಚಂಪಕಮು, ಇಂಗ್ಲಿಷ್ನಲ್ಲಿ ಗೋಲ್ಡನ್ ಚಂಪಕ್ ಎಂದು ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಈ ಹೂವಿನ ಸಸ್ಯನಾಮ ಮೈಕೇಲಿಯ ಚಂಪಕ.
೧೭೩೭ ರಲ್ಲಿ ಅಂದಿನ ಪ್ರಸಿದ್ದ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಮೈಕೆಲ್ ಪಿ.ಎ. ಅವರು ಕಂಡುಹಿಡಿದುದರಿಂದ ಈ ಹೆಸರು. ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಶ್ರೀಲಂಕಾ, ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್, ಜಪಾನ್, ಚೀನಾ, ಇಂಡೋನೇಷ್ಯ, ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರೀಕಾದ ದಟ್ಟ ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಪಿಗೆ ಮರ ಬೇರು ಬಿಟ್ಟಿದೆ.
ವರ್ಷದ ಮೇ ಅಥವಾ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಹೂ ಬಿಡುವುದು. ಕೆಂಡಸಂಪಿಗೆ ಬಹು ಸುವಾಸನೆಯುಳ್ಳದ್ದು. ಬಿಳಿ, ಬೂದು,ಕಡುಹಳದಿ,ನೀಲ ಹಳದಿ ಹೀಗೆ ಹಲವಾರು ಬಣ್ಣಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಡುತ್ತದೆ.
ပုံသဏ္ဌာန် : အပင် အမြဲစိမ်းလန်းသော အပင်ကြီးမျိုးဖြစ်၏။ အကိုင်းအခက်များ ဖြာထွက်၍ အမွေးနုများဖြင့် ဖုံးလွှမ်းနေသည်။ အခေါက်ချောမွတ်၍ မီးခိုးရောင်ရှိသည်။ အတွင်းသားပျော့သည်။
အရွက် : ဘဲဥပုံ ၊ လှံစွပ်ပုံသဏ္ဌာန်ရှိသည်။ ၈-၁၀ လက်မထိရှည်၍ ရွက်ညှာ ၁ လက်မခန့်ထိရှိသည်။အရွက်နုစဉ် အမွေးနုကလေးများရှိ၍ ရင့်သောအခါ ပြောင်ချောသည်။ ရွက်နားညီသည်။
အပွင့် - တစ်ပွင့်တည်းပွင့်၍ လိမ္မော်ရောင် သို့မဟုတ် အဝါဖျော့ရောင်သို့မဟုတ် အဖြူရောင်ရှိပြီး အလွန်မွှေးကြိုင်သည်။ပွင့်ဖတ်၂ လက်မ မှ ၃ လက်မထိ ရှည်၏။ သေးငယ်သော ဝတ်ဆံများ ပါရှိသည်။ ပွင့်ညှာတိုသည်။ ကဆုန်၊ နယုန်လတွင် အပွင့် ပွင့်သည်။
အသီး - ၁-၂ လက်မထိ ရှည်သည်။ အခိုင်လိုက် သီးသည်။ ပန်းညိုရောင်အစေ့များပါရှိသည်။ တော်သလင်းလတွင် စတင်သီးသည်။
အသုံးပြုနိုင်သည့် အစိတ်အပိုင်းများ : အပွင့် ၊ အရွက် ၊ အသီး ၊ အခေါက် ၊ အမြစ်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် တွေ့နိုင်သောနေရာများ : မြန်မာနိုင်ငံ နေရာ အနှံ့အပြားတွင် ပေါက်ရောက်သည်။
ပေါက်ရောက်ပုံ သဘာ၀အလျောက် ပေါက်ရောက်သည်။
အသုံးဝင်ပုံ : အာနိသင် မြန်မာဆေးကျမ်းများအလိုအရ စံကားဝါသည် ဖန်ချိုသော အရသာရှိ၍ အေးသောဂုဏ်သတ္တိရှိ၏။ သုက်ကို ပွားစေ၍ နှလုံးကို အကျိုးပြု၏။ သည်းခြေ၊ သလိပ်တို့ကို နိုင်၏။ သွေးအန် သွေးကျ၊ဆီးအောင့် ၊ နူနာ၊ အဆိပ်၊ ယားနာ၊ အနာပေါက်တို့ကို ပျောက်ကင်းစေ၏။
အသုံးပြုပုံ- အပွင့် -
အရွက် -
အသီး -
အခေါက် -
အမြစ် -
ပုံသဏ္ဌာန် : အပင် အမြဲစိမ်းလန်းသော အပင်ကြီးမျိုးဖြစ်၏။ အကိုင်းအခက်များ ဖြာထွက်၍ အမွေးနုများဖြင့် ဖုံးလွှမ်းနေသည်။ အခေါက်ချောမွတ်၍ မီးခိုးရောင်ရှိသည်။ အတွင်းသားပျော့သည်။
အရွက် : ဘဲဥပုံ ၊ လှံစွပ်ပုံသဏ္ဌာန်ရှိသည်။ ၈-၁၀ လက်မထိရှည်၍ ရွက်ညှာ ၁ လက်မခန့်ထိရှိသည်။အရွက်နုစဉ် အမွေးနုကလေးများရှိ၍ ရင့်သောအခါ ပြောင်ချောသည်။ ရွက်နားညီသည်။
အပွင့် - တစ်ပွင့်တည်းပွင့်၍ လိမ္မော်ရောင် သို့မဟုတ် အဝါဖျော့ရောင်သို့မဟုတ် အဖြူရောင်ရှိပြီး အလွန်မွှေးကြိုင်သည်။ပွင့်ဖတ်၂ လက်မ မှ ၃ လက်မထိ ရှည်၏။ သေးငယ်သော ဝတ်ဆံများ ပါရှိသည်။ ပွင့်ညှာတိုသည်။ ကဆုန်၊ နယုန်လတွင် အပွင့် ပွင့်သည်။
အသီး - ၁-၂ လက်မထိ ရှည်သည်။ အခိုင်လိုက် သီးသည်။ ပန်းညိုရောင်အစေ့များပါရှိသည်။ တော်သလင်းလတွင် စတင်သီးသည်။
အသုံးပြုနိုင်သည့် အစိတ်အပိုင်းများ : အပွင့် ၊ အရွက် ၊ အသီး ၊ အခေါက် ၊ အမြစ်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် တွေ့နိုင်သောနေရာများ : မြန်မာနိုင်ငံ နေရာ အနှံ့အပြားတွင် ပေါက်ရောက်သည်။
ပေါက်ရောက်ပုံ သဘာ၀အလျောက် ပေါက်ရောက်သည်။
အသုံးဝင်ပုံ : အာနိသင် မြန်မာဆေးကျမ်းများအလိုအရ စံကားဝါသည် ဖန်ချိုသော အရသာရှိ၍ အေးသောဂုဏ်သတ္တိရှိ၏။ သုက်ကို ပွားစေ၍ နှလုံးကို အကျိုးပြု၏။ သည်းခြေ၊ သလိပ်တို့ကို နိုင်၏။ သွေးအန် သွေးကျ၊ဆီးအောင့် ၊ နူနာ၊ အဆိပ်၊ ယားနာ၊ အနာပေါက်တို့ကို ပျောက်ကင်းစေ၏။
အသုံးပြုပုံ- အပွင့် -
အပွင့်ကို ညက်အောင်ကြိတ်၍ ရေအေးနှင့်ဖျော်သောက်သော် ဆီးအောင့်ခြင်း၊ ကျောက်ကပ်အားနည်းခြင်း ရောဂါများ ပျောက်၍ ဆီးကိုရွှင်စေသည်။ အပွင့်ပြုတ်ရည်ကို သောက်သော် အစာအိမ်နာကျင်သောရောဂါ၊ လေရောဂါ၊ကျောက်ကပ်ရောဂါ၊ ညောင်းကျရောဂါများပျောက်၏။အရွက် -
အရွက်နုစိမ်ရည်ကို စစ်၍ မျက်စိတွင် ခတ်ပေးသော် မျက်စိတွင်းရှိ အညစ်အကြေးများစင်ကြယ်ပြီး မျက်စိအားနည်းရောဂါ ပျောက်၏။ အရွက်ကို ရေညှစ်၍ ပျားရည်နှင့်ရောသောက်သော် ရင်ဘတ်အောင့်နာကိုပျောက်ကင်းစေ၏။ ဝမ်းတွင်းရှိ တုတ်ပိုး ၊ သန်ပိုးများကိုလည်း ကျဆင်းစေနိုင်၏။အသီး -
အသီးကိုဖြစ်စေ ၊ အစေ့ကိုဖြစ်စေ ရေနှင့်သွေးလိမ်းသော် ပေါင်၌ အကျတ်အဖုဖြစ်ခြင်း ပျောက်၏။ အသီးခွံ နှင့်ပင်စည်ခေါက်များကို နူနာရောဂါ ကုသရာတွင် ထည့်သွင်းအသုံးပြုသည်။အခေါက် -
အခေါက်မှုန့်ကို ပျားရည်နှင့် ရောလျက်သော် ချောင်းခြောက်ရောဂါ ပျောက်ကင်း၏။ အခေါက်ကိုပြုတ်သောက်သော် နာတာရှည် လေရောဂါ ပျောက်၏။အမြစ် -
အမြစ်ခြောက်ကို ဖြစ်စေ ၊ အမြစ်အခေါက်ကို ဖြစ်စေ၊ ဒိန်ရည်နှင့် ရောကြိတ်၍ အနာများပေါ်၌ အုံပေးသော် အနာနုလျှင် ပိန်၍ရင့်လျှင် ပြည်ပေါက်၍ ပျောက်၏။Jeumpa (bahsa Indônèsia: Cempaka) nakeuh bungong kayém geutumèe di Aceh. Nan latèn bungong nyoe nakeuh Magnolia champaca atawa Michelia champaca.[1] Bungong nyoe geungui cit keu tanda nanggroe Aceh.
Jeumpa (bahsa Indônèsia: Cempaka) nakeuh bungong kayém geutumèe di Aceh. Nan latèn bungong nyoe nakeuh Magnolia champaca atawa Michelia champaca. Bungong nyoe geungui cit keu tanda nanggroe Aceh.
Magnolia champaca, known in English as champak (/ˈtʃʌmpək/),[4] is a large evergreen tree in the family Magnoliaceae.[5] It was previously classified as Michelia champaca.[5][6] It is known for its fragrant flowers, and its timber used in woodworking.
The species epithet, champaca, comes from the Sanskrit word campaka (pronounced [tɕɐmpɐkɐ]).[7]
Other vernacular names in English include joy perfume tree,[6] yellow jade orchid tree and fragrant Himalayan champaca.[8][9]
The tree is native to the Indomalayan realm, consisting of South Asia, Southeast Asia−Indochina, and southern China.[10]
It is found in tropical and subtropical moist broadleaf forests ecoregions, at elevations of 200–1,600 metres (660–5,250 ft).[5] It is native to the Maldives, Bangladesh, Cambodia, China, India, Indonesia, Malaysia, Myanmar, Nepal, Thailand, and Vietnam.[5] In Chinam it is native to southern Xizang and southern/southwestern Yunnan Provinces.[5][11] In 2021, an isolated, presumably native population of M. champaca was identified in Yemen, making M. champaca the only species in the Magnoliaceae known to inhabit the Arabian Peninsula.[12]
In its native range Magnolia champaca grows to 50 metres (160 ft) or taller. Its trunk can be up to 1.9 metres (6.2 ft) in diameter. The tree has a narrow umbelliform crown.[5] It has strongly fragrant flowers in varying shades of cream to yellow-orange which bloom during June to September.[5] The obovoid-ellipsoid carpels produce 2−4 seeds during September to October.[5]
Magnolia champaca varieties and hybrids include:
In Thailand, there are other purported hybrids cultivated with other species, including with Magnolia liliifera and Magnolia coco.
In Theravada Buddhism, champaca is said to have been used as the tree for achieving enlightenment, or Bodhi, by the fourteenth Buddha called "Aththadassi - අත්ථදස්සි". According to Tibetan beliefs, the Buddha of the next era will find enlightenment under the white flower canopy of the champaca tree.[9]
The flowers are used in South Asia for several purposes. Especially in India, they are primarily used for worship at temples, whether at home or out, and more generally worn in hair by girls and women as a means of beauty ornament as well as a natural perfume. Flowers are floated in bowls of water to scent the room, as a fragrant decoration for bridal beds, and for garlands.
"Magnolia champaca, however, is more rare and has a strong perfume, and is not that commonly or plentifully used - for example in hair it is worn singly or as a small corsage but rarely as a whole garland, and for bridal beds it is most often jasmine and roses while for bowls of water to be placed around rooms usually other, more colourful for visual decoration and less strongly perfumed flowers are used."[15]
The tree was traditionally used to make fragrant hair and massage oils. Jean Patou’s famous perfume, 'Joy', the second best selling perfume in the world after Chanel No. 5, is derived in part from the essential oils of champaca flowers. The vernacular name "Joy perfume tree" comes from this.[6] Many niche perfumers are now once again using Champaca Absolute as single note fragrances.
The scent similar to the scent of this plant is said to emit by a civet in Sri Lanka, Paradoxurus montanus. Because all the other civets are known to emit very unpleasant odours, this species is renowned to emit pleasant odour similar to this plant's scent.[16]
In its native India and Southeast Asia, champaca is logged for its valuable timber.[6] It has a finely textured, dark brown and olive-colored wood, which is used in furniture making, construction, and cabinetry.[6]
The species is protected from logging in some states of India, especially in the Southwestern region, where certain groves are considered sacred by Hindus and Buddhists.[6]
Magnolia champaca is cultivated by specialty plant nurseries as an ornamental plant, for its form as an ornamental tree, as a dense screening hedge, and for its fragrant flowers.[9] It is planted in the ground in tropical and in subtropical climate gardens, such as in coastal Southern and Central California.[6][9] It is planted in containers in cooler temperate climates.[6] It requires full sun and regular watering.
The fragrant flowers attract butterflies and hummingbirds.[9] Its aril-covered seeds are highly attractive to birds.[17]
Magnolia champaca, known in English as champak (/ˈtʃʌmpək/), is a large evergreen tree in the family Magnoliaceae. It was previously classified as Michelia champaca. It is known for its fragrant flowers, and its timber used in woodworking.
Magnolia champaca (anciennement Michelia champaca), est un arbre sempervirent pouvant faire jusqu'à 50 mètres de haut, originaire de l'écozone indomalaise. Il est surtout connu pour la forte odeur de ses fleurs blanches et jaunes. Cependant, il est surtout cultivé pour son bois. Il est aussi utilisé en architecture du paysage.
Cempaka wangi (Magnolia champaca syn. Michelia champaca) adalah pohon hijau abadi besar yang bunga putih atau kuningnya dikenal luas sebagai sumber wewangian. Tumbuhan asal anak benua India dan Asia Tenggara ini juga berguna kayunya dan berfungsi pula sebagai penghias taman. Bijinya terbungkus oleh salut biji yang disukai burung.[1]. Cempaka wangi adalah flora identitas untuk Provinsi Aceh; di sana dikenal sebagai Bungöng Jeumpa Gadéng.
Dalam percakapan sehari-hari, yang dimaksud dengan cempaka biasanya adalah cempaka wangi ini. Nama "cempaka" dipinjam dari bahasa Sanskerta. Nama-nama dalam berbagai bahasa di India juga memiliki nama bermiripan, seperti champac, sonchaaphaa(सोन चाफ़ा), atau sampangi.
Terdapat suatu varietas botani asal Asia Tenggara bernama M. champaca var. pubinervia (Blume) Figlar et Noot.
Bunga cempaka wangi melepaskan aroma yang harum. Bunga yang masih kuncup biasa menjadi hiasan rambut atau diletakkan pada mangkuk berisi air sebagai pengharum ruangan. Aromanya menjadi komponen utama salah satu parfum dari Prancis, Joy.
Pohon cempaka biasa ditanam di pekarangan rumah, kuil, atau pekuburan. Karena asosiasi dengan tempat-tempat suci, pohon cempaka wangi sering dianggap sebagai pohon keramat.
Cempaka wangi dapat diperbanyak dengan cangkok atau dengan menumbuhkan bijinya. Hasil persilangan dengan M. montana menghasilkan cempaka putih atau kantil (Michelia ×alba).
Cempaka wangi (Magnolia champaca syn. Michelia champaca) adalah pohon hijau abadi besar yang bunga putih atau kuningnya dikenal luas sebagai sumber wewangian. Tumbuhan asal anak benua India dan Asia Tenggara ini juga berguna kayunya dan berfungsi pula sebagai penghias taman. Bijinya terbungkus oleh salut biji yang disukai burung.. Cempaka wangi adalah flora identitas untuk Provinsi Aceh; di sana dikenal sebagai Bungöng Jeumpa Gadéng.
Cempaka kuning (Michelia champaca) ataupun cempaka hutan adalah sejenis pokok berdaun hijau dan besar serta tinggi, berasal dari Indomalaya (termasuk Asia Selatan, Asia Tenggara dan beberapa tempat di China). Ia dikenali dengan baunya yang kuat dan harum, serta berbunga kuning. Bagaimanapun ianya ditanam bertujuan untuk pembalakan dan juga pokok lanskap di bandar-bandar. Burung juga menggemari buah dari pokok ini.
Lihat juga:-
Magnolia champaca er et eviggrønt tre i magnoliaslekten. Arten ble først ble beskrevet av Carl von Linné og fikk sitt nåværende navn av Henri Ernest Baillon og Jean Baptiste Louis Pierre.[1]
Det blir minst 50 m høyt med en stammediameter på 1,9 m. Bladene er elliptiske eller ovale, 10–20 cm lange og 4,5–10 cm brede. Blomstene dufter og består av 15–20 gule blomsterblader. Frukten er 7–15 cm lang. Arten vokser i eviggrønn løvskog 200–1600 moh. Den er utbredt i India, Indonesia, Malaysia, Myanmar, Nepal, Thailand, Vietnam og Sør-Kina.[2]
Champaca var navnet på Champariket i det som i senere ble det sentrale Vietnam; dette riket hadde champacatreets blomst som sitt emblem. Navnet Champahavet er òg avledet fra dette riket – det er det havet som nå kalles Sørkinahavet.
Arten deles inn i følgende underarter:[3]
Magnolia champaca er et eviggrønt tre i magnoliaslekten. Arten ble først ble beskrevet av Carl von Linné og fikk sitt nåværende navn av Henri Ernest Baillon og Jean Baptiste Louis Pierre.
Det blir minst 50 m høyt med en stammediameter på 1,9 m. Bladene er elliptiske eller ovale, 10–20 cm lange og 4,5–10 cm brede. Blomstene dufter og består av 15–20 gule blomsterblader. Frukten er 7–15 cm lang. Arten vokser i eviggrønn løvskog 200–1600 moh. Den er utbredt i India, Indonesia, Malaysia, Myanmar, Nepal, Thailand, Vietnam og Sør-Kina.
Champaca var navnet på Champariket i det som i senere ble det sentrale Vietnam; dette riket hadde champacatreets blomst som sitt emblem. Navnet Champahavet er òg avledet fra dette riket – det er det havet som nå kalles Sørkinahavet.
Multimedia w Wikimedia Commons Magnolia champaca – gatunek drzewa należący do rodziny magnoliowatych. Pochodzenie: Indie, Chiny, Azja Południowo-Wschodnia. Nazwa "champaca" pochodzi z sanskrytu: चंपक ćampaka, w innych językach indyjskich podobnie.
Magnolia champaca – gatunek drzewa należący do rodziny magnoliowatych. Pochodzenie: Indie, Chiny, Azja Południowo-Wschodnia. Nazwa "champaca" pochodzi z sanskrytu: चंपक ćampaka, w innych językach indyjskich podobnie.
Magnolia champaca é uma árvore de folhas perenes, nativa do Sudeste Asiático e Ásia Meridional. É muito conhecida por sua forte fragrância e tem flores amarelas ou brancas. É uma árvore, no entanto, cultivada principalmente para extração de sua madeira, e também usada para arborização urbana. Suas sementes cobertas com arilo são muito atrativas a pássaros. Também é conhecida pelo seu sinônimo Michelia champaca.[3]
Os nomes mais comuns incluem champaca, champak, Sonchaaphaa(सोन चाफ़ा) na língua marata, Shenbagam em tâmil, Chenbagam em Malaiala ou champa dourada, স্বর্ণচাঁপা em Bengali, champa, cempaka, sampenga e sampangi em Telugu, sampige e shamba. Todos os outros nomes acima são variedades de plumeria com a exceção de Sonchaaphaa que é uma variedade exclusiva das regiões ocidentais, com meia duzia de variedades de Plumeria junto com Michelia champaca (três variedades) e duas variedades de Ylang Ylang indicadas sob o nome genérico de Chaaphaa em marata, e nomes independentes acabando com o genérico Chaaphaa; a variedade de plumeria vermelha por exemplo é Dev Chaaphaa ou Champa de Deus, e as duas variedades Ylang Ylang cada uma têm um nome diverso também.
As flores são usadas de diversas maneiras no sudeste asiatico. Elas são usadas para a adoração em templos ou dentro e fora de casa, e geralmente como ornamento de cabelo para meninas e mulheres pela beleza e pelo perfume natural. As flores são também usadas para perfumar o ambiente colocadas flutuando em recipientes de água, como fragrância no leito matrimonial, e em guirlandas.
"Entretanto Michelia champaka é mais rara e tem um perfume mais potente, e não é comumente usada - por exemplo no cabelo é usada como peça única ou como corpete mas raramente como uma guirlanda completa, e para leitos matrimoniais é mias comum a utilização de jasmim ou rosas enquanto que para os recipientes com água colocados ao redor dos ambientes são usadas flores com cores mais fortes e com menos perfume."[4]
Sua flor esta presente no perfume francês "Joy" e é também chamada como 'Joy perfume tree.'
Muitas perfumarias estão voltando a usar Champaca Absolute como uma fragrância principal, especialmente Ormonde Jayne Perfumery lançada em 2002 Champaca, Tom Ford Champaca for Men and Comme de Garcons.
M. champaca é cultivada e usada como uma árvore ornamental em jardins de clima temperado, como na costa californiana.
Magnolia champaca é uma árvore de folhas perenes, nativa do Sudeste Asiático e Ásia Meridional. É muito conhecida por sua forte fragrância e tem flores amarelas ou brancas. É uma árvore, no entanto, cultivada principalmente para extração de sua madeira, e também usada para arborização urbana. Suas sementes cobertas com arilo são muito atrativas a pássaros. Também é conhecida pelo seu sinônimo Michelia champaca.
Magnolia champaca[1] este o specie de plante din genul Magnolia, familia Magnoliaceae. A fost descrisă pentru prima dată de Carl von Linné, și a primit numele actual de la Henri Ernest Baillon och Jean Baptiste Louis Pierre.[2][3]
Această specie cuprinde următoarele subspecii:[2]
Magnolia champaca este o specie de plante din genul Magnolia, familia Magnoliaceae. A fost descrisă pentru prima dată de Carl von Linné, și a primit numele actual de la Henri Ernest Baillon och Jean Baptiste Louis Pierre.
Hoàng ngọc lan[cần dẫn nguồn], hay ngọc lan (hoa) vàng, hoàng lan,[cần dẫn nguồn] sứ hoa vàng, danh pháp khoa học: Magnolia champaca, là một loài cây thường xanh thuộc chi Mộc lan, họ Mộc lan, bộ Mộc lan, thường gặp tại các đình, chùa Việt Nam. Loài này trước đây được xếp vào chi Ngọc lan với tên Michelia champaca.
Bài viết liên quan đến Bộ Mộc lan (Magnoliales) này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. Hoàng ngọc lan[cần dẫn nguồn], hay ngọc lan (hoa) vàng, hoàng lan,[cần dẫn nguồn] sứ hoa vàng, danh pháp khoa học: Magnolia champaca, là một loài cây thường xanh thuộc chi Mộc lan, họ Mộc lan, bộ Mộc lan, thường gặp tại các đình, chùa Việt Nam. Loài này trước đây được xếp vào chi Ngọc lan với tên Michelia champaca.
Magnolia champaca (L.) Baill. ex Pierre, 1880
Магно́лия, или мике́лия, ча́мпака (лат. Magnólia chámpaca) — вид цветковых растений, входящий в род Магнолия (Magnolia) семейства Магнолиевые (Magnoliaceae). Типовой вид секции Микелия (Michelia) подрода Yulania.
Родина магнолии чампаки — Юго-Восточная Азия (Китай, Индия, Малайзия, Мьянма, Непал, Таиланд, Вьетнам). Произрастает в вечнозелёных широколиственных лесах на высоте от 200 до 1600 м над уровнем моря.
Из цветков чампаки выжимается масло, используемое в парфюмерии. Кора чампаки может использоваться в качестве заменителя корицы.
Магнолия чампака — вечнозелёное дерево, достигающее в высоту 50 м или более.
Листья продолговатые или яйцевидные, заострённые, цельнокрайние, с клиновидным или закруглённым основанием, гладкие, кожистые, длиной 10—30 см, шириной 4,5—10 см, сверху голые, тёмно-зелёные, снизу голые или слабо опушённые. Черешки длиной 2—4 см.
Цветки верхушечные, ароматные. Листочки околоцветника в количестве от 15 до 20, жёлтого или беловатого цвета, обратноланцетовидной формы.
Плоды длиной 7—15 см. Плодики обратнояйцевидные или эллиптические, с 2—4 семенами.
Цветение наблюдается с июня по июль, плодоношение — с сентября по октябрь.
В буддизме тхеравады магнолия чампака считается деревом просветления семнадцатого будды прошлого Аттадасси[2].
Магно́лия, или мике́лия, ча́мпака (лат. Magnólia chámpaca) — вид цветковых растений, входящий в род Магнолия (Magnolia) семейства Магнолиевые (Magnoliaceae). Типовой вид секции Микелия (Michelia) подрода Yulania.
.jpg)
