Pinus leiophylla, comúnmente conocíu como tlacocote o ocote chinu (Méxicu), ye un árbol nativu de Méxicu y del sur de los Estaos Xuníos.[1]
P. leiophylla tien una amplia distribución, principalmente en Méxicu, con una pequeña estensión nos Estaos Xuníos nel sureste d'Arizona y el suroeste de Nuevu Méxicu. La so distribución en Méxicu estender a lo llargo de la Sierra Madre Occidental y la Sierra Madre del Sur; de Chihuahua hasta Oaxaca, ente 1600 y 3000 msnm. Rique d'una precipitación añal de 600 a 1.000 mm, sobremanera nel branu. Tolera les xelaes nel iviernu.
Crez hasta un altor de 20-30 m, con un diámetru de tueru de 35 a 80 cm. Les aguyes crecen n'unidaes de trés a cinco, ente 5-10 cm (raramente hasta 15 cm) de llargu y son d'un verde brillosu hasta verde amarellentáu. Los conos son ovoides, de 4-7 cm (raramente 8 cm) de llargu, y nacen d'un tarmu de 1-2 cm de llargu. Precisen alredor de 30 a 32 meses pa maurecer, esto ye, un añu más que la mayoría de los demás pinos. La corteza ye de color gris-marrón, y con fisuras.
La madera de P. leiophylla ye duru, mestu y fuerte. Ye utilizada pa la construcción, durmientes de ferrocarril, y lleña.
Hai dos subespecies (trataes por dellos botánicos como especies distintes, por otros namái como variedaes):
La subespecie P. l. chihuahuana frecuentemente crez entemecida con dellos otres especies de pinu y/o enebro, en Arizona de cutiu con Pinus engelmannii y Juniperus deppeana, pero tamién crez en rodales puros. El so hábitat ye propensa a les quemes forestales y la subespecie amuesa delles adaptaciones, inusuales ente los pinos, pa faer frente a esto. Si la corona fuera destruyida pol fueu, van surdir nuevos biltos del tueru, protexíu pola so corteza gruesa, y va volvese a crecer una nueva corona. Los únicos otros pinos con ésta adaptación son P. rigida y P. canariensis. Como nenguna d'estes especies tán estrechamente rellacionaes ente sigo, ye probable que l'adaptación surdió como una forma d'evolución converxente.
P. leiophylla foi introducida n'esplotaciones comerciales n'Australia y en distintos países n'África, incluyendo Kenia, Malaui, Sudáfrica, Zimbabue, Zambia. En Sudáfrica y Queensland (Australia) hai grandes estensiones de llantaderes d'esti árbol.
L'usu más común d'esta especie ye contra la tos nos estaos de Méxicu y Tlaxcala; bébese un té de corteza del árbol. Como expectorante, se sahuman la ropa y a la persona enferma. Tamién s'usa contra la bronquitis aguda.
Intervien amás nel tratamientu de reumes, dermatitis, na cicatrización de feríes y úsase como antisépticu de les víes urinaries y como diuréticu.[3]
Pinus leiophylla describióse por Schiede ex Schltdl. & Cham. y espublizóse en Linnaea 6(2): 354, 1831[4]
Pinus: nome xenéricu dadu en latin al pinu.[5]
leiophylla: epítetu llatín que significa "cola fueya llisa".[6]
.
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies. Pinus leiophylla, comúnmente conocíu como tlacocote o ocote chinu (Méxicu), ye un árbol nativu de Méxicu y del sur de los Estaos Xuníos.
Pinus leiophylla (lat. Pinus leiophylla) - şamkimilər fəsiləsinin şam ağacı cinsinə aid bitki növü.
_at_Bhandakthathaatch_(8000_ft)_I_IMG_7363.jpg){kind=small}
İynəyarpaqlılar ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. Etdiyiniz redaktələri mənbə və istinadlarla əsaslandırmağı unutmayın.
Pinus leiophylla (lat. Pinus leiophylla) - şamkimilər fəsiləsinin şam ağacı cinsinə aid bitki növü.
Pinus leiophylla ist ein immergrüner Nadelbaum aus der Gattung der Kiefern (Pinus) mit meist 6 bis 15 Zentimeter langen Nadeln und 5 bis 7 Zentimeter langen Samenzapfen. Das natürliche Verbreitungsgebiet liegt in Mexiko und im Südwesten der Vereinigten Staaten. Es werden zwei Varietäten unterschieden. Die Art wird in der Roten Liste der IUCN als nicht gefährdet eingestuft. Sie wurde in der zweiten Hälfte des 20. Jahrhunderts stark wegen des Holzes genutzt und auch das Harz wird weiterverarbeitet.
Pinus leiophylla wächst als immergrüner, meist 15 bis 30 Meter, selten bis 35 Meter hoher Baum. Der Stamm steht aufrecht und erreicht einen Brusthöhendurchmesser von 20 bis 85 Zentimeter. Die Stammborke ist sehr dick, rau und schuppig und zerbricht in dunkel graubraune bis beinahe schwarze, längliche, unregelmäßige Platten, die durch tiefe, hauptsächlich längs verlaufende Risse getrennt sind. Die langen, dünnen Äste stehen meist waagrecht oder aufsteigend, niedriger liegende Äste sind nach unten gebogen. Sie bilden eine offene, runde Krone. Junge Triebe sind mehr oder weniger schuppig, anfangs rötlich braun und häufig von einer dünnen Wachsschicht überzogen. Sie färben sich später graubraun.[1][2]
Die vegetativen Knospen sind nicht oder nur wenig harzig, eiförmig-konisch und stumpf. Endständige Knospen sind 10 bis 15 Millimeter lang bei Durchmessern von 5 bis 7 Millimetern, seitständige Knospen sind kleiner. Die als Knospenschuppen ausgebildeten Niederblätter sind hell orangebraun, lanzettlich-pfriemlich, etwa 6 Millimeter lang, anfangs gerade und bald zurückgebogen. Die Nadeln wachsen meist zu dritt bis fünft, selten in Paaren oder bis zu sechs in Bündeln, die anfangs von einer 12 bis 20 Millimeter langen, basalen Nadelscheide umgeben sind, die früh abfällt. Die Nadeln sind gelblich grün bis bläulich grün und von einer dünnen Wachsschicht überzogen und wachsen in steifen oder biegsamen, manchmal etwas hängenden Büscheln an den Enden von Zweigen. Sie sind meist 6 bis 15 Zentimeter lang, selten ab 4 und bis 17 Zentimeter, und 0,5 bis 1,3 selten 1,5 Millimeter dick. Der Nadelrand ist sehr fein gesägt, das Ende spitz bis spitz-stechend. Auf allen Nadelseiten gibt es schmale aber deutliche Spaltöffnungsstreifen. Es werden meist drei bis sechs selten weniger Harzkanäle gebildet. Die Nadeln bleiben zwei bis drei Jahre am Baum.[3][2]
Die Pollenzapfen sind gelblich rosafarben, zylindrisch, 1 bis 1,5 selten bis 2 Zentimeter lang bei Durchmessern von 4 bis 6 Millimetern. Die Samenzapfen wachsen einzeln oder in Wirteln von zwei bis fünf auf starken, 10 bis 20 Millimeter langen, geraden oder zurückgebogenen Stielen nahe den Enden der Zweige. Ausgewachsene Zapfen sind geschlossen schmal eiförmig bis eiförmig und geöffnet beinahe symmetrisch, eiförmig bis breit eiförmig, meist 5 bis 7 Zentimeter, selten ab 4 und bis 8 Zentimeter lang, bei Durchmessern ab 3 meist von 4 bis 5,5 Zentimetern. Die Zapfen reifen erst nach drei Jahren und bleiben noch mehrere Jahre nach Abgabe der Samen am Baum. Die 50 bis 100 selten 150 Samenschuppen sind gerade oder an der Zapfenbasis zurückgebogen, länglich mit beinahe geraden Rändern. Die Apophyse ist erhöht und quer gekielt, im Umriss rhombisch, matt braun bis graubraun. Der Umbo liegt mittig der Apophyse und wird von einem deutlich abgegrenzten, schmalen Band umgeben. Er ist dunkler als die Apophyse, pyramidenförmig und mit einem stumpfen Stachel bewehrt. Die Samen sind schief eiförmig, etwas abgeflacht, 3 bis 4 selten 5 Millimeter lang, dunkel graubraun und schwarz gefleckt. Die Samenflügel sind 10 bis 18 Millimeter lang, gelblich braun, durchscheinend und haben eine dunkle Tönung.[4][2]
Zweig mit Nadeln
Das natürliche Verbreitungsgebiet von Pinus leiophylla liegt in Mexiko und im Südwesten der Vereinigten Staaten. In Mexiko findet man sie im Westen und Süden von Chihuahua, in Durango, im Osten von Sonora, in Zacatecas, Hidalgo, Jalisco, Mexiko-Stadt, im Bundesstaat Mexico, in Michoacan, Morelos, im Osten von Nayarit, in Oaxaca, Puebla, Tlaxcala und Veracruz. In den Vereinigten Staaten wächst sie im Südwesten von New Mexico und im Südosten von Arizona.[4][5]
Die Varietät leiophylla ist ein weitverbreiteter Baum der montanen und hochmontanen Kiefern- und Eichen-Kiefernwälder auf tiefgründigen, gut entwässerten Böden, meist auf vulkanischem oder metamorphem Gestein. Sie wächst in Höhen von 1900 bis 2900 Metern, selten schon ab 1500 bis 3300 Metern, wobei die erreichte Höhe nach Süden zunimmt. Die jährliche Niederschlagsmenge variiert abhängig von Standort und Höhenlage stark und reicht von 700 bis 1950 Millimeter. Im Norden des Verbreitungsgebiets und in großen Höhenlagen treten im Winter Frost auf. Das Verbreitungsgebiet wird der Winterhärtezone 9 zugerechnet mit mittleren jährlichen Minimaltemperaturen zwischen −6,6° und −1,2° Celsius (20 bis 30° Fahrenheit). Man findet sie meist zusammen mit verschiedenen Eichenarten und den Kiefern Pinus patula, Pinus pringlei, Pinus teocote, Pinus lawsonii, Pinus pseudostrobus, Pinus montezumae, Pinus douglasiana, Pinus durangensis, in tieferen Lagen mit Pinus oocarpa. Im Nordwesten des Verbreitungsgebiets findet man Pinus arizonica, Pinus engelmannii und die Varietät Pinus leiophylla var. chihuahuana. Lokal wächst sie zusammen mit verschiedenen Wacholderarten oder der Mexikanischen Zypresse (Cupressus lusitanica).[4][2]
Die Varietät chihuahuana wächst ungefähr im selben Gebiet wie die Varietät leiophylla, jedoch nur in Höhen von 1500 bis 2700 Metern, selten bis 2950 Metern, was jedoch auch daran liegt, dass sie auf einigen der hohen Vulkane in Zentralmexiko fehlt. In der Sierra Madre Occidental kommt sie auch in niedrigeren Höhen als die Varietät leiophylla vor, hier findet man sie in mehr oder weniger trockenen Habitaten zusammen mit verschiedenen Wacholderarten, mit Pinus cembroides und Xerophyten wie verschiedenen Arten der Opuntien (Opuntia) und der Bärentrauben (Arctostaphylos). In höheren Höhen gleicht der Lebensraum demjenigen der Varietät leiophylla.[4]
In der Roten Liste der IUCN wird Pinus leiophylla als nicht gefährdet („Lower Risk/least concern“) eingestuft. Es wird jedoch darauf hingewiesen, dass eine Neubeurteilung notwendig ist.[6]
Pinus leiophylla ist eine Art aus der Gattung der Kiefern (Pinus), in der sie der Untergattung Pinus, Sektion Trifoliae und Untersektion Australes zugeordnet ist. Sie wurde 1831 von Diederich Franz Leonhard von Schlechtendal und Adelbert von Chamisso in Linnaea erstmals wissenschaftlich gültig beschrieben, aufbauend auf eine Beschreibung von Christian Julius Wilhelm Schiede.[7] Der Gattungsname Pinus wurde schon von den Römern für mehrere Kiefernarten verwendet.[8] Das Artepitheton leiophylla setzt sich aus dem lateinischen lenis für „weich“ und dem griechischen phyllos für Blatt zusammen.[1] Synonyme der Art sind Pinus comonfortii Roezl, Pinus decandolleana Roezl, Pinus dependens Roezl, Pinus gracilis Roezl, Pinus huisquilucaensis Roezl, Pinus lerdoi Roezl, Pinus lumholtzii var. microphylla Carvajal, Pinus monte-alleggri Roezl und Pinus verrucosa Roezl.[7]
Es werden zwei Varietäten unterschieden:
Pinus leiophylla wurde wie viele andere Kiefernarten in der Sierra Madre Occidental in der zweiten Hälfte des 20. Jahrhunderts wegen des Holzes stark genutzt. Das Holz hat aufgrund des hohen Harzgehalts jedoch nur eine geringe Qualität. Das Harz wird durch Harzen gewonnen und weiterverarbeitet. Das Holz wird als Bauholz und zur Herstellung von Kisten verwendet. Das Holz der Varietät chihuahua wird weniger stark genutzt, doch wird ebenfalls das Harz gewonnen. Die Art wird auch außerhalb des natürlichen Verbreitungsgebiets in Plantagen gepflanzt, besonders häufig in Afrika.[4]
Pinus leiophylla ist ein immergrüner Nadelbaum aus der Gattung der Kiefern (Pinus) mit meist 6 bis 15 Zentimeter langen Nadeln und 5 bis 7 Zentimeter langen Samenzapfen. Das natürliche Verbreitungsgebiet liegt in Mexiko und im Südwesten der Vereinigten Staaten. Es werden zwei Varietäten unterschieden. Die Art wird in der Roten Liste der IUCN als nicht gefährdet eingestuft. Sie wurde in der zweiten Hälfte des 20. Jahrhunderts stark wegen des Holzes genutzt und auch das Harz wird weiterverarbeitet.
Чиуауаись пожум (лат. Pinus leiophylla) – быдмассэзлöн пожум котырись пожум увтырын (Pinus субувтырын) торья вид. Пожумыс быдмö 20–30 метра вылына да овлö 35–80 см кыза диаметрын. Пожум пантасьӧ Мексикаын да Америкаись Ӧтлаасьӧм Штаттэзын.
Чиуауаись пожум (лат. Pinus leiophylla) – быдмассэзлöн пожум котырись пожум увтырын (Pinus субувтырын) торья вид. Пожумыс быдмö 20–30 метра вылына да овлö 35–80 см кыза диаметрын. Пожум пантасьӧ Мексикаын да Америкаись Ӧтлаасьӧм Штаттэзын.
Чиуауаысь пужым (лат. Pinus leiophylla) – Pinaceae семьяысь Мексикаын но Америкалэн Огазеяськем Штатъёсаз будӥсь пужым. Ӝуждалаез ог 20–30 м, модослэн диаметрез 35–80 см.
Чиуауаысь пужым (лат. Pinus leiophylla) – Pinaceae семьяысь Мексикаын но Америкалэн Огазеяськем Штатъёсаз будӥсь пужым. Ӝуждалаез ог 20–30 м, модослэн диаметрез 35–80 см.
Pinus leiophylla, commonly known as Chihuahua pine,[2] smooth-leaf pine,[3][4] and yellow pine[4] (in Mexico, tlacocote and ocote chino), is a tree with a range primarily in Mexico, with a small extension into the United States in southeast Arizona and southwest New Mexico. The Mexican range extends along the Sierra Madre Occidental and Sierra Madre del Sur from Chihuahua to Oaxaca, from 29° North Lat. to 17°, between 1600 and 3000 meters altitude. It requires about a rainfall 600 to 1000 mm a year, mostly in summer. It tolerates frosts in winter.
This member of family Pinaceae grows to the height of 20–30 m (66–98 ft) with a trunk diameter of 35–80 cm (14–31 in). The needles are in bundles of three to five, 5–10 cm (2–4 in) long, or rarely to 15 cm or 6 in, and are a bright glossy green to yellowish-green. The cones are ovoid, 4–7 cm (1+1⁄2–2+3⁄4 in) long, or rarely to 8 cm or 3+1⁄4 in, and borne on a 1–2 cm (1⁄2–3⁄4 in) long stalk; they are unusual in taking about 30–32 months to mature, a year longer than most other pines. The bark is gray-brownish, and fissured.
There are two subspecies (treated by some botanists as distinct species, by others as just varieties):
This species often grows in mixed in stands with several other pines and/or junipers, in Arizona most often with Apache Pine and Alligator Juniper, but also grows in pure stands. Its habitat is prone to wildfire, and the species shows some adaptations unusual among pines to cope with this; if the crown is destroyed by fire, the trunk, protected by its thick bark, will send out new shoots to re-grow a new crown. The only other pines to do this are Pitch Pine (P. rigida) and Canary Island Pine (P. canariensis). As none of these are species particularly closely related to each other, the adaptation has probably arisen independently in each, an example of convergent evolution.
The wood of the Pinus leiophylla is hard, dense and strong. It is used for construction, firewood, and railroad ties. In South Africa and Queensland, Australia there are big extensions of this tree planted. It is planted commercially in Kenya, Malawi, Zimbabwe, Zambia at high altitudes.
Pinus leiophylla, commonly known as Chihuahua pine, smooth-leaf pine, and yellow pine (in Mexico, tlacocote and ocote chino), is a tree with a range primarily in Mexico, with a small extension into the United States in southeast Arizona and southwest New Mexico. The Mexican range extends along the Sierra Madre Occidental and Sierra Madre del Sur from Chihuahua to Oaxaca, from 29° North Lat. to 17°, between 1600 and 3000 meters altitude. It requires about a rainfall 600 to 1000 mm a year, mostly in summer. It tolerates frosts in winter.
La glatafolia pino [1] (Pinus leiophylla) [2] [3][4] [4] (en Meksiko, tlacocote kaj ocote chino), estas arbo kun arealo precipe en Meksiko, kun malvasta etendo en Usono en sudorienta Arizono kaj sudokcidenta Nov-Meksiko. La meksikana arealo etendas laŭlonge de Okcidenta Patrinmontaro kaj Suda Patrinmontaro ekde la subŝtato Ĉiuaŭo al Oaĥako, ekde nordaj latitudo de 29° al 17°, inter altitudoj de 1 600 kaj 3 000 metroj. Ĝi bezonas jarpluvon de 600 al 1000 mm, plejofte somere. Ĝi estas rezistema al vintraj frostoj.
La glatafolia pino kreskas ĝis alton de 20-30 metroj kaj ĝis trunkodiametron de 35-80 cm. La pingloj estas 3 al 5-ope faske aranĝataj kaj estas 5 al 10 cm longaj (malofte 15 cm). Ili kolore estas brile verdaj al flave verdaj. La strobiloj estas ovoformaj kaj 4-7 cm longaj; ili estiĝas sur 1-2 cm longa tigeto. Ili bezonas nekutime longdaŭran tempon, 30-32 monatojn, por maturiĝi : tiu estas pli ol jaro pli longdaŭra ol la plejmultaj aliaj pinospecioj. La arboŝelo estas griza-bruna, kaj fendoplena.
Estas du subspecioj (pritraktataj de iuj botanikistoj kiel diferencajn speciojn, de aliaj kiel nurajn variojn):
Tiu nearktisa specio ofte vegetas en miksaj arbareroj kun pluraj aliaj piniospecioj kaj/aŭ juniperoj, en Arizono plejofte kun Engelman-pino (Pinus Engelmannii) kaj Juniperus deppeana, sed ankaŭ troviĝas en unuspeciaj arbareroj. Ĝia vivejo estas sentema al arbara incendio, kaj la specio posedas iujn adaptaĵojn nekutimajn ĉe pinoj por lukti kontraŭ tio; se la arbokrono estas neniigata de fajro, la trunko, protektata de ties dika ŝelo, emisios novajn ŝosojn kiuj rekreskigos novan kronon. La solaj aliaj pinoj kiuj faras tion estas rigida pino (P. rigida) kaj kanaria pino (P. canariensis). Ĉar neniu el tiuj specioj estas speciale reciproke parenca, la adaptiĝo verŝajne sendepende estiĝis ĉe ĉiu specio, ekzemplo de konverĝa evoluo.
La ligno de glatafolia pino estas dura, densa kaj fortika. Ĝi estas uzata por konstruado, brulligno, kaj ŝpaloj. En Sud-Afriko kaj Kvinslando, vastaj areoj estas plantitaj helpe de tiu arbospecio. Ĝi estas komerce plantita en Kenjo, Malavio, Zimbabvo, Zambio je altaj altitudoj.
La glatafolia pino (Pinus leiophylla) (en Meksiko, tlacocote kaj ocote chino), estas arbo kun arealo precipe en Meksiko, kun malvasta etendo en Usono en sudorienta Arizono kaj sudokcidenta Nov-Meksiko. La meksikana arealo etendas laŭlonge de Okcidenta Patrinmontaro kaj Suda Patrinmontaro ekde la subŝtato Ĉiuaŭo al Oaĥako, ekde nordaj latitudo de 29° al 17°, inter altitudoj de 1 600 kaj 3 000 metroj. Ĝi bezonas jarpluvon de 600 al 1000 mm, plejofte somere. Ĝi estas rezistema al vintraj frostoj.
El pino chimonque o manzanita (Pinus leiophylla), comúnmente conocido como tlacocote u ocote chino (México), es un árbol nativo de México y del sur de los Estados Unidos.[1] Se le encuentra junto con otras varias especies de pinos. Es un pino pionero y resistente a condiciones adversas. Es un productor de abundante trementina y sus conos tardan en madurar tres años. Es un pino desconcertante ya que sus características no encajan por completo en los sistemas de clasificación que han utilizado los especialistas para los pinos.
P. leiophylla tiene una amplia distribución, principalmente en México, con una pequeña extensión en los Estados Unidos en el sureste de Arizona y el suroeste de Nuevo México. Su distribución en México se extiende a lo largo de la Sierra Madre Occidental y la Sierra Madre del Sur; de Chihuahua hasta Oaxaca, entre 1600 y 3000 msnm. Requiere de una precipitación anual de 600 a 1000 mm, sobre todo en el verano. Tolera las heladas en el invierno y en verano comúnmente
Crece hasta una altura de 20-30 m, con un diámetro de tronco de 35 a 80 cm. Las agujas crecen en unidades de tres a cinco, entre 5-10 cm (raramente hasta 15 cm) de largo y son de un verde brillante hasta verde amarillento. Los conos son ovoides, de 4-7 cm (raramente 8 cm) de largo, y nacen de un tallo de 1-2 cm de largo. Necesitan alrededor de 30 a 32 meses para madurar, es decir, un año más que la mayoría de los demás pinos. La corteza es de color gris-marrón, y con fisuras.
La madera de P. leiophylla es dura, densa y fuerte. Es utilizada para la construcción, durmientes de ferrocarril, y leña.
Hay dos subespecies (tratadas por algunos botánicos como especies distintas, por otros sólo como variedades):
La subespecie P. l. chihuahuana frecuentemente crece entremezclada con varios otras especies de pino y/o enebro, en Arizona a menudo con Pinus engelmannii y Juniperus deppeana, pero también crece en rodales puros. Su hábitat es propensa a los incendios forestales y la subespecie muestra algunas adaptaciones, inusuales entre los pinos, para hacer frente a esto. Si la corona fuera destruida por el fuego, surgirán nuevos brotes del tronco, protegido por su corteza gruesa, y se volverá a crecer una nueva corona. Los únicos otros pinos con esta adaptación son P. rigida y P. canariensis. Como ninguna de estas especies están estrechamente relacionadas entre sí, es probable que la adaptación surgió como una forma de evolución convergente.
P. leiophylla ha sido introducida en explotaciones comerciales en Australia y en diferentes países en África, incluyendo Kenia, Malaui, Sudáfrica, Zimbabue, Zambia. En Sudáfrica y Queensland (Australia) hay grandes extensiones de siembras de este árbol.
El uso más común de esta especie es contra la tos en los estados de México y Tlaxcala; se bebe un té de corteza del árbol. Como expectorante, se sahuman la ropa y a la persona enferma. También se usa contra la bronquitis aguda.
Interviene además en el tratamiento de reumas, dermatitis, en la cicatrización de heridas y se usa como antiséptico de las vías urinarias y como diurético.[3]
Pinus leiophylla fue descrita por Schiede ex Schltdl. & Cham. y publicado en Linnaea 6(2): 354, 1831[4]
Pinus: nombre genérico dado en latín al pino.[5]
leiophylla: epíteto latino que significa "con la hoja lisa".[6]
Pino chino (Jalisco, Michoacán), pino prieto (Durango), ocote chino (México), palo otomite (Hidalgo), pino (Oaxaca, Chihuahua, Sonora, México), pino saguaco (Chihuahua), pino chamonque (Sonora); pino Chihuahua (Chihuahua pine) en Estados Unidos.
El pino chimonque o manzanita (Pinus leiophylla), comúnmente conocido como tlacocote u ocote chino (México), es un árbol nativo de México y del sur de los Estados Unidos. Se le encuentra junto con otras varias especies de pinos. Es un pino pionero y resistente a condiciones adversas. Es un productor de abundante trementina y sus conos tardan en madurar tres años. Es un pino desconcertante ya que sus características no encajan por completo en los sistemas de clasificación que han utilizado los especialistas para los pinos.
Pinus leiophylla est une espèce de conifères de la famille des Pinaceae.
Pinus leiophylla se trouve au Mexique et dans le sud-ouest des États-Unis.
Selon Catalogue of Life (7 août 2014)[2] :
Selon World Checklist of Selected Plant Families (WCSP) (7 août 2014)[3] :
Selon The Plant List (7 août 2014)[4] :
Selon Tropicos (7 août 2014)[1] (Attention liste brute contenant possiblement des synonymes) :
Pinus leiophylla [4][5][6][6] furutegund sem vex aðallega í Mexíkó, með minniháttar útbreiðslu í Bandaríkjunum (suðaustur Arizona og suðvestur New Mexico). Í Mexíkó er útbreiðslan eftir Sierra Madre Occidental og Sierra Madre del Sur frá Chihuahua til Oaxaca, á milli 1600 og 3000 m hæðar. Hún þarf 600 til 1000 mm úrkomu á ári, aðallega á sumrin. Hún þolir frost að vetrum.
Pinus leiophylla verður 20 til 30 m há með stofnþvermál að 23 til 80 sm. Barrnálarnar eru þrjár til fimm saman, 5 til 10 sm langar (sjaldan 15 sm langar), og gljáandi skærgrænar til gulgrænar. Könglarnir eru egglaga, 4 til 7 sm langir (sjaldan að 8 sm) á 1 til 2 sm löngum stilk; Þeir eru óvenju lengi að þroskast: 30 til 32 mánuði, eða ári lengur en flestar aðrar furur. Börkurinn er grábrúnn og sprunginn.
Það eru tvær undirtegundir (sem eru taldar af sumum grasafræðingum vera sjálfstæðar tegundir, af enn öðrum afbrigði):
Þessi tegund vex oft með öðrum furum og eini, í Arizona oftast með P. engelmannii og Juniperus deppeana, en vex einnig í hreinum lundum eða skógum. Búsvæðinu hættir við villieldum, og tegundin er með eiginleika sem nýtast henni vel til að þola það; ef krónan eyðileggst í eldi getur bolurinn, sem er varinn með þykkum berki, myndað nýjar greinar sem nýja krónu. Einu aðrar furutegundirnar sem geta þetta eru bikfura (P. rigida) og Kanaríeyjafura (P. canariensis). Þar sem engin þessara tegunda er sérstakleg skyld hinum hefur þessi eiginleiki komið fram sjálfstætt hjá hverri, dæmi um samleitna þróun.
Viður Pinus leiophylla er harður, þéttur og sterkur. Hann er notaður í byggingar, eldivið og þverbitar lestarspora. Í Suður-Afríku og Ástralíu (Queensland) er mikið plantað af tegundinni. Henni er einnig plantað í Kenía, Malaví, Simbabve og Sambía hátt yfir sjó.
Pinus leiophylla furutegund sem vex aðallega í Mexíkó, með minniháttar útbreiðslu í Bandaríkjunum (suðaustur Arizona og suðvestur New Mexico). Í Mexíkó er útbreiðslan eftir Sierra Madre Occidental og Sierra Madre del Sur frá Chihuahua til Oaxaca, á milli 1600 og 3000 m hæðar. Hún þarf 600 til 1000 mm úrkomu á ári, aðallega á sumrin. Hún þolir frost að vetrum.
Multimedia w Wikimedia Commons Pinus leiophylla Schiede ex Schltdl. & Cham. – gatunek drzewa iglastego z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Sosna ta występuje naturalnie głównie w Meksyku oraz, w niewielkim stopniu i tylko odmiana chihuahuana, w USA. Poza tym została rozpowszechniona na różnych kontynentach, zwłaszcza w Afryce. Rośnie w umiarkowanym tempie, a jej drewno jest żywiczne, stosunkowo gęste i twarde. Cechuje ją, niespotykany u innych sosen Ameryki Łacińskiej, trzyletni okres dojrzewania szyszek.
Zasięg gatunku w obrębie Meksyku rozciąga się od stanu Chihuahua do Oaxaca (między 17° a 29° szerokości geograficznej północnej), wzdłuż pasm górskich Sierra Madre Zachodnia i Sierra Madre Południowa[3]. Stanowiska znajdują się w stanach: Sonora, Chihuahua, Durango, Nayarit, Zacatecas, Jalisco, Michoacán, Meksyk wraz z miastem, Hidalgo, Morelos, Tlaxcala, Puebla, Veracruz, Guerrero oraz Oaxaca[4].
Niewielki zasięg w USA obejmuje południowo-wschodnią Arizonę oraz południowo-zachodni Nowy Meksyk[4].
Jako roślina użytkowa została rozpowszechniona w wielu krajach, gdzie sadzona jest ze względu na dostarczany surowiec drzewny oraz odporność na suszę, pożary i mróz[5]. Gatunek introdukowany został na Kubę i Hawaje, do Chile, Queensland w Australii, Indii, a zwłaszcza do szeregu krajów afrykańskich: Angoli, Kamerunu, Demokratycznej Republiki Konga, Malawi, Kenii, Tanzanii, Ugandy, Zambii, Zimbabwe, RPA oraz na Madagaskar[5].
W liściu znajdują się dwie wiązki przewodzące i 2–6 kanałów żywicznych. Linie aparatów szparkowych widoczne są po 4–8 na grzbietowej stronie liścia i po 3–4 na spodniej stronie. Drewno P. leiophylla jest stosunkowo gęste (0,44–0,51 kg/m³), ciężkie i twarde. Drewno jest ponadto bardzo żywiczne, z jasnobrązową twardzielą[6].
Pinus leiophylla jest drzewem jednopiennym[7]. Kwitnienie następuje od maja do czerwca. Pyłek roznoszony jest przez wiatr (anemogamia). Szyszki dojrzewają w trzecim roku od zapylenia (jesienią[9]). Uwalnianie nasion następuje od grudnia do stycznia[10] lub lutego[6]. Szyszki po otwarciu pozostają na drzewie przez kilka lat[8]. Część szyszek, tzw. opóźnionych, może pozostawać na drzewie zamknięta przez 5 lub więcej lat[7] lub stopniowo uwalniać nasiona[11].
Jedna szyszka zawiera średnio 13 zdrowych nasion (od 11 do 18). Zdrowe nasiona stanowią 15–20% nasion w szyszce. W jednym kilogramie mieści się średnio 85 tysięcy nasion (waga jednego nasiona to około 0,01 g)[6].
Rośnie w umiarkowanym tempie[6]. Odmiana typowa osiąga wiek reprodukcyjny w ciągu 5–6 lat[6], podczas gdy odmiana chihuahuana zaczyna wytwarzać nasiona w wieku 28–30 lat[3]. P. leiophylla zazwyczaj tworzy szyszki co rok, przy czym obficie obradza co 3–5 lat[6], zaś odmiana chihuahuana co 2–4 lata[3][7].
Siewki var. chuhuahuana są wrażliwe na intensywne nasłonecznienie i gorąco. Młode drzewa, do momentu osiągnięcia wysokości ponad 6 m, tolerują zacienienie przez dęby i jałowce[7].
Liczba chromosomów 2n wynosi 24[12].
Gatunek posiada kilka cech, które uznawane są za adaptacje do pożarów lasu, przy określonym cyklu ich zachodzenia i intensywności. Do cech adaptacyjnych gatunku zalicza się: zdolność do odnawiania się po ścięciu lub spaleniu (przez wypuszczenie nowych pędów z pniaka[13] lub korzenia[7]) oraz opóźnione uwalnianie części nasion[11]. Szyszki pozostają na drzewie przez lata, część zamknięta, ale większość otwiera się spontanicznie po dojrzeniu, bez dodatkowych bodźców. Nasiona wysypują się w ciągu kilku tygodni, przy czym część szyszek zachowuje ich trochę i uwalnia z opóźnieniem. Pinus leiophylla rośnie na nisko do umiarkowanie produktywnych siedliskach, na których występują intensywne pożary niszczące drzewostan, zachodzące z przewidywalną, niską do średniej, częstotliwością[11]. W środkowym Meksyku rośnie w lasach sosnowo-dębowych, w których trawiasty podszyt pali się okresowo w pożarach powierzchniowych, niszcząc przy tym siewki sosny. Pinus leiophylla ma zdolność odnawiania z liczących 2-4 lata siewek. Starsze siewki i młode drzewa mogą odnowić się z uśpionych pąków, osłoniętych podczas pożaru przez korę[14][11].
Takie cechy jak grubość kory i zrzucanie gałęzi z dolnej części korony również mają wpływ na ograniczanie skutków pożaru, ale mogą mieć inną przyczynę adaptacyjną. Kora P. leiophylla nie jest dostatecznie gruba, aby chronić drzewo przed intensywnym ogniem, co daje mu niskie prawdopodobieństwo przeżycia, pomimo oczyszczania korony[11]. Równocześnie starsze okazy są odporne na mniej intensywne pożary[7].
Pozycja systematyczna gatunku w obrębie rodzaju Pinus[15]:
Wyróżnia się dwie odmiany[4] (przez niektórych botaników traktowane jako podgatunki[16] lub odrębne gatunki):
Obydwie odmiany dzielą ze sobą szereg cech. Jako jedyne sosny meksykańskie z podrodzaju Pinus posiadają wcześnie opadające pochewki liściowe. Obydwie odmiany cechuje także trzyletni okres dojrzewania szyszek, unikatowy dla sosen Ameryki Łacińskiej (chociaż spotykany u Pinus pinea). Posiadają też zdolność do odnowienia ze ściętego pnia (podobnie jak Pinus rigida)[4][17].
Pinus leiophylla występuje na wysokościach (1600)2200–2750(3000) m n.p.m. (1500–3300 m n.p.m.[17]), gdzie zakres temperatur rozciąga się od –15 do 38 °C[6]. Przeżywa spadki temperatur do -18 °C[5]. Odmiana typowa występuje na terenach subtropikalnych i umiarkowanie ciepłych[13], bliżej oceanu i na wyższych stanowiskach[4]. Odmiana chihuahuana rośnie bardziej w głębi lądu, zajmując stanowiska suchsze, o klimacie bardziej kontynentalnym[4].
Pinus leiophylla preferuje gleby o pochodzeniu wulkanicznym[6]. Odmiana chihuahuana rosnąca na stanowiskach dobrze nawodnionych, takich jak niższe stoki lub tarasy aluwialne, osiąga maksymalną produktywność w wieku 80 lat. Na słabszych, suchszych stanowiskach potrzebuje na to 100 lat[7]. Wymaga gleb przepuszczalnych, o odczynie kwaśnym lub neutralnym, toleruje gleby bardzo płytkie[5].
Rzadko tworzy stanowiska jednogatunkowe, najczęściej występuje razem z innymi gatunkami sosen. W północnym Meksyku rośnie razem z Pinus engelmannii, P. aizonica, P. teocote, P. lumholtzii oraz jałowcami (Juniperus sp.) i dębami (Quercus sp.). W środkowym Meksyku towarzyszą jej: P. montezumae, P. ayacahuite, P. pseudostrobus, P. devoniana, P. patula, jodła Abies religiosa i A. guatemalensis oraz gatunki z rodzajów Juniperus, Arbutus i Quercus[6].
Odmiana chihuahuana typowo tworzy mieszane lasy z wiecznie zielonymi drzewami iglastymi oraz dębami. Powyżej tych lasów występuje w mieszanych lasach sosnowych i w lasach sosny żółtej (Pinus ponderosa). Lasy sosnowo-dębowe mają w podszycie wiecznie zielone dęby oraz wzniesione wyżej sosny, w tym P. l. var. chihuahuana i Pinus cembroides. Są to lasy klimaksowe na dużych obszarach południowej Arizony i Meksyku. Odmiana chihuahuana pojawia się jako rozproszone okazy w lasach sosnowych wraz z Pinus arizonica, P. ponderosa subsp. scopulorum oraz P. engelmannii[7].
Nasiona odmiany chihuahuana zjadane są przez meksykańskie papugi z rodzaju Rhynchopsitta: meksykanę czerwonoczelną (Rhynchopsitta pachyrhyncha) i meksykanę kasztanowoczelną (Rhynchopsitta terrisi)[7].
W lasach dębowo-jałowcowo-sosnowych w południowo-wschodniej Arizonie na insektach sosny chihuahuana i Pinus cembroides żeruje 36 gatunków ptaków[7].
Pinus leiophylla jest gospodarzem kilku roślin pasożytniczych z rodzaju Arceuthobium[22]:
Zainfekowanie Pinus leiophylla przez gatunki z rodzaju Arceuthobium powoduje zmniejszenie tempa wzrostu, zwiększa śmiertelność i redukuje produkcję nasion. Ogólnie gorsza kondycja drzew powoduje, że są bardziej podatne na ataki szkodników i grzybów[7].
W zasięgu Pinus leiophylla występuje szereg dalszych roślin pasożytniczych z rodzaju Arceuthobium, na które gatunek lub poszczególne odmiany wykazują odporność, pomimo że rosną w pobliżu innych zainfekowanych drzew. Pinus leiophylla var. leiophylla jest odporna na infekcje Arceuthobium abietis-religiosae, A. blumeri, A. durangense, A. globosum subsp. globosum, A. globosum subsp. grandicaule, zaś P. l. var. chihuahuana na infekcje A. divaricatum. Obydwie odmiany są odporne na A. vaginatum subsp. vaginatum, A. v. subsp. cryptopodum oraz A. verticillijlorum[22].
Istotnym szkodnikiem tego gatunku jest Conophthorus conicolens, chrząszcz z rodziny ryjkowcowatych, który potrafi zniszczyć do 60% szyszek i nasion. Groźnym szkodnikiem jest także Leptoglossus occidentalis, gatunek owada z rzędu pluskwiaków. Na szyszkach tej sosny żerują również owady: Conotrachelus neomexicanus, Dioryctria erythropasa, D. pinicolella, Apolychrosis synchysis, A. ambogonium i gatunki z rodzaju Megastigmus[6]. Do jej szkodników zalicza się także przedstawicieli rodzaju Argyroteania z rodziny zwójkowatych, rodzaju Dendroctonus z rodziny kornikowatych (D. adjunctus, D. approximatus, D. brevicomis, D. frontalis, D. mexicanus, D. parallelicollis, D. valens), Hypsopygia phoezalis z rodziny omacnicowatych, korniki z rodzaju Ips (I. bonanseae, I. integer, I. lecontei, I. mexicanus) oraz Synanthedon cardinalis z rodziny przeziernikowatych[5].
Szyszki są wrażliwe na infekcje grzyba Caeoma conigenum Heds. et Hunt[6].
Międzynarodowa organizacja IUCN umieściła ten gatunek w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych i przyznała mu kategorię zagrożenia LC (Least Concern), uznając za gatunek niezagrożony wyginięciem[23][24]. Liczebność populacji została uznana w 2011 r. za stabilną[24].
Gatunek ceniony ze względu na drewno wysokiej jakości[25][13], wykorzystywane w budownictwie, na podkłady kolejowe i jako drewno opałowe[6]. Z odmiany var. chihuahuana pozyskiwana jest żywica[17]. Sosna ta sadzona jest także na terenach zdegradowanych i zagrożonych erozją[5].
Pinus leiophylla Schiede ex Schltdl. & Cham. – gatunek drzewa iglastego z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Sosna ta występuje naturalnie głównie w Meksyku oraz, w niewielkim stopniu i tylko odmiana chihuahuana, w USA. Poza tym została rozpowszechniona na różnych kontynentach, zwłaszcza w Afryce. Rośnie w umiarkowanym tempie, a jej drewno jest żywiczne, stosunkowo gęste i twarde. Cechuje ją, niespotykany u innych sosen Ameryki Łacińskiej, trzyletni okres dojrzewania szyszek.
Pinus leiophylla é uma espécie de pinheiro originária do Novo Mundo. Faz parte do grupo de espécies de pinheiros com área de distribuição na América Central, Caraíbas, México, sul do Arizona e Novo México.[1]
Pinus leiophylla é uma espécie de pinheiro originária do Novo Mundo. Faz parte do grupo de espécies de pinheiros com área de distribuição na América Central, Caraíbas, México, sul do Arizona e Novo México.
Це незавершена стаття про родину Соснові.Pinus leiophylla là một loài thực vật hạt trần trong họ Thông. Loài này được Schiede ex Schltdl. & Cham. miêu tả khoa học đầu tiên năm 1831.[1]
Pinus leiophylla là một loài thực vật hạt trần trong họ Thông. Loài này được Schiede ex Schltdl. & Cham. miêu tả khoa học đầu tiên năm 1831.
