Drobnołuszczak żółtawy (Pluteus leoninus (Schaeff.) P. Kumm) – gatunek grzybów należący do rodziny łuskowcowatych (Pluteaceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Pluteus, Pluteaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1774 r. Schaeffer nadając mu nazwę Agaricus leoninus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1871 r. P. Kumm., przenosząc go do rodzaju Pluteus[1].
Niektóre synonimy nazwy naukowej[2]:
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten wcześniej opisywany był jako rumieniak jaskrawy, łuskowiec jaskrwy, bedłka jaskrawa, łuskowiec żółtawy i łuskowiec żółty[3].
Średnica 3-6 cm, za młodu dzwonkowaty, potem szerokostożkowaty z garbem, w końcu spłaszczony. Brzeg delikatnie prążkowany[4]. Powierzchnia o barwie cytrynowożółtej, złocistej, żółtobrązowawej, u młodych okazów w środkowej części pokryta drobnymi, wyprostowanymi łuseczkami, które podczas dojrzewania owocnika przylegają do powierzchni, przez co staje się ona aksamitna[5]
Mają szerokość do 0,7 cm, są dość gęste, nieco wybrzuszone, zazwyczaj wolne, czasami nieco przyrośnięte. W młodych owocnikach są białe, później różowe, w końcu żółtobrązowe lub różowołososiowe[5].
Wysokość 4-6 cm, grubość 0,2-0,8 cm, walcowaty z niewielkim zgrubieniem u podstawy, początkowo pełny, później pusty. Powierzchnia biała, tylko w dolnej części często żółtobrązowawa, delikatnie jedwabisto prążkowana. Podstawa trzonu zazwyczaj pokryta jest drobnymi łuseczkami[5].
Biały z żółtawym odcieniem, wodnisty, cienki. Smak nieco kwaskowaty, zapach podobny do rzodkwi[5].
Zarodniki szerokoelipsowate lub kuliste, o rozmiarach 6-8 × 5-6,5 μm. Dość licznie występują bezbarwne, wąskowrzecionowate (czasami także maczugowate) cheilocystydy o wąsko wydłużonym szczycie, zwężonej podstawie i rozmiarach 33-75 ×8-25 μm. Pleurocystydy są mniej liczne, szerokostożkowate lub wrzecionowate. Mają rozmiar 35-80 × 9-30 μm. W młodych owocnikach żółty pigment występuje zarówno wewnątrz komórek, jak i pomiędzy nimi. Końcowe strzępki łuseczek pokrywających skórkę kapelusza są długie, wrzecionowate, rzadko sepowane. Mają szerokość 6-12 μm i zawierają wewnątrz żółtawobrązowy pigment (widoczny tylko w świeżych okazach)[5].
W Europie jest szeroko rozprzestrzeniony, występuje od Półwyspu Iberyjskiego po Islandię i Skandynawię. Występuje także lokalnie w Ameryce Północnej oraz w Korei i Japonii[6]. W Polsce jest niezbyt częsty[5]
Owocniki występują od maja do października pojedynczo, rzadko po kilka w lasach liściastych i mieszanych[5]. Rozwija się na martwym drewnie, głównie drzew liściastych, rzadziej iglastych, szczególnie na drewnie buków. Dość często owocniki wyrastają na drewnie zagrzebanym w ziemi, co sprawia wrażenie, jak gdyby wyrastały na ziemi[4].
Saprotrof, grzyb niejadalny[4].
Dzięki charakterystycznej, jaskrawej barwie jest łatwo odróżnialny od innych gatunków. Podobny jest tylko drobnołuszczak żółtonogi (Pluteus romellii), ale ma kapelusz oliwkowobrązowy, a na środku brązowy[4].
Drobnołuszczak żółtawy (Pluteus leoninus (Schaeff.) P. Kumm) – gatunek grzybów należący do rodziny łuskowcowatych (Pluteaceae).