dcsimg

Drobnołuszczak żółtawy ( Polish )

provided by wikipedia POL
Pluteus leoninus 20070624wa.JPG

Drobnołuszczak żółtawy (Pluteus leoninus (Schaeff.) P. Kumm) – gatunek grzybów należący do rodziny łuskowcowatych (Pluteaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Pluteus, Pluteaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1774 r. Schaeffer nadając mu nazwę Agaricus leoninus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1871 r. P. Kumm., przenosząc go do rodzaju Pluteus[1].

Niektóre synonimy nazwy naukowej[2]:

  • Agaricus chrysolithus Batsch 1783
  • Agaricus leoninus Schaeff. 1774
  • Agaricus sororiatus P. Karst. 1868
  • Pluteus sororiatus (P. Karst.) P. Karst. 1879

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten wcześniej opisywany był jako rumieniak jaskrawy, łuskowiec jaskrwy, bedłka jaskrawa, łuskowiec żółtawy i łuskowiec żółty[3].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 3-6 cm, za młodu dzwonkowaty, potem szerokostożkowaty z garbem, w końcu spłaszczony. Brzeg delikatnie prążkowany[4]. Powierzchnia o barwie cytrynowożółtej, złocistej, żółtobrązowawej, u młodych okazów w środkowej części pokryta drobnymi, wyprostowanymi łuseczkami, które podczas dojrzewania owocnika przylegają do powierzchni, przez co staje się ona aksamitna[5]

Blaszki

Mają szerokość do 0,7 cm, są dość gęste, nieco wybrzuszone, zazwyczaj wolne, czasami nieco przyrośnięte. W młodych owocnikach są białe, później różowe, w końcu żółtobrązowe lub różowołososiowe[5].

Trzon

Wysokość 4-6 cm, grubość 0,2-0,8 cm, walcowaty z niewielkim zgrubieniem u podstawy, początkowo pełny, później pusty. Powierzchnia biała, tylko w dolnej części często żółtobrązowawa, delikatnie jedwabisto prążkowana. Podstawa trzonu zazwyczaj pokryta jest drobnymi łuseczkami[5].

Miąższ

Biały z żółtawym odcieniem, wodnisty, cienki. Smak nieco kwaskowaty, zapach podobny do rzodkwi[5].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki szerokoelipsowate lub kuliste, o rozmiarach 6-8 × 5-6,5 μm. Dość licznie występują bezbarwne, wąskowrzecionowate (czasami także maczugowate) cheilocystydy o wąsko wydłużonym szczycie, zwężonej podstawie i rozmiarach 33-75 ×8-25 μm. Pleurocystydy są mniej liczne, szerokostożkowate lub wrzecionowate. Mają rozmiar 35-80 × 9-30 μm. W młodych owocnikach żółty pigment występuje zarówno wewnątrz komórek, jak i pomiędzy nimi. Końcowe strzępki łuseczek pokrywających skórkę kapelusza są długie, wrzecionowate, rzadko sepowane. Mają szerokość 6-12 μm i zawierają wewnątrz żółtawobrązowy pigment (widoczny tylko w świeżych okazach)[5].

Występowanie i siedlisko

W Europie jest szeroko rozprzestrzeniony, występuje od Półwyspu Iberyjskiego po Islandię i Skandynawię. Występuje także lokalnie w Ameryce Północnej oraz w Korei i Japonii[6]. W Polsce jest niezbyt częsty[5]

Owocniki występują od maja do października pojedynczo, rzadko po kilka w lasach liściastych i mieszanych[5]. Rozwija się na martwym drewnie, głównie drzew liściastych, rzadziej iglastych, szczególnie na drewnie buków. Dość często owocniki wyrastają na drewnie zagrzebanym w ziemi, co sprawia wrażenie, jak gdyby wyrastały na ziemi[4].

Saprotrof, grzyb niejadalny[4].

Gatunki podobne

Dzięki charakterystycznej, jaskrawej barwie jest łatwo odróżnialny od innych gatunków. Podobny jest tylko drobnołuszczak żółtonogi (Pluteus romellii), ale ma kapelusz oliwkowobrązowy, a na środku brązowy[4].

Przypisy

  1. a b c Index Fungorum (ang.). [dostęp 2014-09-08].
  2. Species Fungorum (ang.). [dostęp 2014-09-08].
  3. Władysław Wojewoda: Checklist of Polisch Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Scienceas, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. a b c d e f g Alina Skirgiełło: Grzyby (Mycota), podstawczaki (Basidiomycota), łuskowcowate (Pluteaceae). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 1999. ISBN 83-85444-66-1.
  6. Discover Life Maps. [dostęp 2014-09-01].
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Drobnołuszczak żółtawy: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL
Pluteus leoninus 20070624wa.JPG

Drobnołuszczak żółtawy (Pluteus leoninus (Schaeff.) P. Kumm) – gatunek grzybów należący do rodziny łuskowcowatych (Pluteaceae).

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL