Boczniak łyżkowaty (Pleurotus pulmonarius (Fr.) Quel.) – gatunek grzybów z rodziny boczniakowatych (Pleurotaceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Pleurotus, Pleurotaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1821 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus pulmonarius. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1872 r. Lucien Quélet, przenosząc go do rodzaju Pleurotus[1]. Niektóre synonimy nazwy naukowej:[2].
Nazwę polską nadał C. Narkiewicz w 2001 r[3].
Średnicy 5 – 12 cm, łopatowaty, u młodszych okazów ostrygowaty, z poprzeginanym, niekiedy potarganym brzegiem, miękki, cienkomięsisty, jasny, kremowy, bladobrązowy, na brzegu żółknący, z wiekiem szarobrązowy, przyrośnięty bokiem do podłoża[4]. Brzeg kapelusza podwinięty[5].
Gęste, wąskie, sprężyste, głęboko zbiegające na trzon, nierozwidlone, wąskie, sprężyste, białawe lub jasnokremowe. Podczas wysychania żółkną[5].
Wysokości 1 – 6 cm i grubości 0,6 – 1,5 cm, ekscentryczny, czasami boczny. Ma kształt stożkowaty (jest cieńszy u podstawy). Powierzchnia gładka, biaława, przy podstawie pilśniowata[5].
O niewyraźnym zapachu przypominającym anyż i słodkawym smaku, początkowo sprężysty, delikatny, z wiekiem twardy, białawy[4].
Biały z fioletowym odcieniem. Zarodniki cylindryczne, 7,5-11 x 3-4 µm[4].
Występuje na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy i Afryki[6]. W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status V – gatunek narażony na wymarcie[7].
Rośnie najczęściej na pniach i w konarach buków, również na dębach i innych drzewach liściastych. Owocniki przeważnie rosną w licznych kępach, ale spotyka się też pojedyncze egzemplarze[4]. Owocniki wytwarza od czerwca do października. Występuje zarówno na martwym drewnie, jak i na żywych drzewach[5].
Pasożyt i saprotrof[3]. Grzyb jadalny. Wykorzystuje się go do różnych potraw. Doskonały do marynowania w zalewie słodko-kwaśnej. Zbiera się tylko młode owocniki, ponieważ starsze są z reguły zarażone przez larwy owadów[4].
Jadalny boczniak ostrygowaty (Pleurotus ostreatus), ale ten występuje tylko późną jesienią, oraz ciżmówki (Crepidotus) odróżniające się gliniastobrązowym kolorem blaszek[4].
_P._Kumm_246232.jpg)
Boczniak łyżkowaty (Pleurotus pulmonarius (Fr.) Quel.) – gatunek grzybów z rodziny boczniakowatych (Pleurotaceae).
