nomes no trilho de navegação
Pustyniogwan, legwan brązowy, legwan pustynny (Dipsosaurus dorsalis) – gatunek jednej z najpospolitszych jaszczurek na pustyniach: Sonora i Mojave w południowo-zachodniej części Stanów Zjednoczonych i w północno-zachodnim Meksyku. Występuje także na kilku wyspach Zatoki Kalifornijskiej.
Gatunek został pierwotnie opisany w Catalog of North American Reptiles Spencera Fullertona Birda i Charlesa Frédérica Girarda w 1853. Edward Hallowell przeklasyfikował Crotaphytus dorsalis, dwa lata później, pod nazwę Dipsosaurus dorsalis[2]. Nazwa rodzaju pochodzi od kombinacji dwóch greckich słów – Dipsa(δίψα) ("spragniona") i sauros(σαῦρος) ("jaszczurka"). Drugi człon nazwy naukowej – dorsalis pochodzi od łacińskiego słowa dorsum, oznaczającego "plecy", co odnosi się do rzędu powiększonych łusek na środku grzbietu jaszczurki.
Pustyniogwan osiąga średnią wielkość w porównaniu z innymi przedstawicielami rodziny legwanowatych. Dorasta do 40 cm (razem z ogonem)[3]. Ubarwienie matowoszare z jasnobrązowym, siatkowanym wzorem na grzbiecie. Przy tylnych nogach, wzór zamienia się w pasy, przebiegające przez cały ogon, który jest zwykle około jeden i pół raza dłuższy niż reszta ciała. Podbrzusze jest jasne. W czasie sezonu rozrodczego u obu płci boki stają się różowawe.
Preferowany habitat często pokrywa się z obszarami na których występuje roślina Larrea tridentata – to przeważnie suche, piaszczyste obszary porośnięte zaroślami. Mogą być także znajdowane w pobliżu skalistych koryt rzecznych. W południowej części środowiska, na którym występuje, jaszczurka zamieszkuje obszary wysuszonego, podzwrotnikowego buszu oraz tropikalne lasy liściaste.
Pustyniogwany wytrzymują wysokie temperatury, dlatego wychodzą na powierzchnię, podczas gdy inne jaszczurki kryją się w norach. Często w celach obronnych wspinają się na krzewy. Nory zazwyczaj są kopane we wzgórkach piasku, który gromadzi się w pobliżu krzaków, takich jak Larrea tridentata. Mogą używać gotowych nor lisów długouchych i żółwi Gopherus agassizii.
Jaszczurki te rozmnażają się wczesną wiosną. Uważa się, że raz w roku, składają od trzech do ośmiu jaj[4]. Młode wykluwają się koło września[4].
Pustyniogwany są głównie zwierzętami roślinożernymi, żywią się pąkami, owocami i liśćmi wielu roślin – zarówno jednorocznych, jak i wieloletnich[4]. Jednym z ich ulubionych pokarmów są żółte kwiaty Larrea tridentata[4]. Czasami jedzą owady, kał (ssaków i jaszczurek) oraz padlinę[4].
Drapieżniki polujące na jaszczurki, bądź zjadające ich jaja to: ptaki drapieżne, lisy, szczury, łasice, niektóre węże i ludzie[4].
Pustyniogwan, legwan brązowy, legwan pustynny (Dipsosaurus dorsalis) – gatunek jednej z najpospolitszych jaszczurek na pustyniach: Sonora i Mojave w południowo-zachodniej części Stanów Zjednoczonych i w północno-zachodnim Meksyku. Występuje także na kilku wyspach Zatoki Kalifornijskiej.
