Rhododendron ponticum o rododendru, ojaranzo o revientamulas, ye un parrotal de porte mediu del orde de les Ericales, familia de les Ericácees.
La so carauterística más llamativa ye la presencia de flores grandes, roses, formando verticilos, fueyes polenques y coriáceas que permanecen siempres verdes na planta. Tola planta contién alcaloides venenosos pal ganáu. Emplégase como planta ornamental, en xardinería.
Planta relicta de los montes de laurisilva del periodu terciariu. Tien dos subespecies Rhododendrum ponticum subsp. ponticum presente en diverses zones de Turquía y Rhododendrum ponticum subsp. baeticum que vive nos montes de galería, llocalmente llamaos canutos, del Campu de Xibraltar y la Sierra del Barcal nel sur d'España.
Rhododendron ponticum foi descrita por Carlos Linneo y publicáu en Species Plantarum, Editio Secunda 562. 1762.[1]
Rhododendron: nome xenéricu que deriva de les pallabres griegues ῥόδον, rhodon = "rosa" y δένδρον, dendron = "árbol".
ponticum: epítetu latino que significa "del Pontus, na mariña norte de Turquía".[2]
Rhododendron ponticum o rododendru, ojaranzo o revientamulas, ye un parrotal de porte mediu del orde de les Ericales, familia de les Ericácees.
Pontiya rododendronu
Qafqazda, Balkan yarımadasının şərq sahilində,Suriyada, Livanda rast gəlinir.
Düz və ya əyilmiş gövdəli, hündürlüyü 8 m-ə qədər olan, həmişəyaşıl ağac və yaxud iri koldur. Təbii şəraitdə qoca gövdələrin diametri 40 sm-ə çatır. Qabığı qonur və ya tünd-qırmızı qonurdur. Cavan zoğları tükcüklü, lakin tez çılpaqlaşandır. Yarpaqları uzunsov-lansetvarı, uzunluğu 9-28 sm, eni 2-9 sm, ucu biz, bünövrəsi ensiz, kənarı bir az burulmuş, üst tərəfi parlaq, tünd-yaşıl,alt-tərəfi açıq, hər iki tərəfdən çılpaq, 12-16 cüt damarcıqlıdır. Çiçəkləri 10-15 ədəd, böyük, möhkəm çiçək qruplarında yerləşir. Çiçək tacının diametri 4,5-6,0 sm, bənövşəyi,al-qırmızı, açıq-çəhrayı, sarımtıl-xallı, qıfvari-zəngvari, 5 uzunsov dilimlidir. Çiçək saplaqlarının uzunluğu 2,0-4,5 sm, çılpaq və ya vəziciklidir. Sütuncuğu və dişicik ağzı tükcüklüdür. Yumurtalığı xırda vəziciklidir. Sütuncuğu və dişicik ağzı al-qırmızıdır. Qutucuğu silindrik, çılpaq, uzunluğu 1,5-1,8 sm-dir. Təbiətdə apreldən iyuna qədər, bəzən ikinci dəfə payızda çiçəkləyir, meyvə qutucuğu çılpaqdır.
Dənizə yaxın əhəngsiz ərazilərdə, meşə yamaclarında, sıx cəngəlliklərdə bitir.
Böyük Qafqazda əsasən subalp qurşaqda təsadüf edilir və bəzən qrup şəklində bitərək fon yaradır.
Mədəni şəraitdə Pontiya rododendronunun ağ çiçəkli formasına rast gəlinir- R.h. ponticum L. var.album (Sweet) Zbl.Pontiya və Qafqaz rododendronunun alınan preparatların bioloji aktivliyi çoxdur.
Pontiya rododendronu
Rhododendron ponticum, o Rododendre de Pontus Euxinus, és una espècie de planta del gènere Rhododendron que és una planta nativa del sud d'Europa i del sud-oest d'Àsia.
R. ponticum és un arbust dens o un arbret que fa fins a 5 m i rarament 8 m d'alt. És perennifoli i les flors fan de 3,5 a 5 cm de diàmetre i de color viola-porpra. El fruit és una càpsula seca amb moltes llavors.
Les dues subespècies són:
Les evidències fòssils mostren que havia estat molt més estès abans del Darrer Màxim Glàcial o fins fa uns 20.000 anys.
El va trobar al Proper orient el botànic Joseph Pitton de Tournefort i Linnaeus li va donar el nom per identificar-la amb l'antic Pontus euxinus o la Mar Negra on creix. En el cas de la península Ibèrica, l'amic de Linnaeus Clas Alströmer el va trobar creixent junt el baladre. Va ser introduït a la Gran Bretanya el 1763.[1] A Europa s'ha classificat com una de les 100 plantes invasores més nocives.[2]
Rhododendron ponticum subsp. baeticum és cultiva molt com planta ornamental o més sovint com portaempelt d'altres rhododendrons La mel que produeix pot ser tòxica per tenir grayanotoxina.[3]
Rhododendron ponticum, o Rododendre de Pontus Euxinus, és una espècie de planta del gènere Rhododendron que és una planta nativa del sud d'Europa i del sud-oest d'Àsia.
Mae Rhododendron ponticum neu'r Rhododendron Cyffredin yn rywogaeth o'r genws Rhododendron sy'n frodor o dde Ewrop a de-orllewin Asia. Yn Ewrop, fe'i ceir yn Sbaen a gogledd Portiwgal, ac yn ne-ddwyrain Bwlgaria, ac yn Asia mewn ardal eang rhwng Twrci, Libanus a Georgia ac ardal Krasnodar yn ne Rwsia.
Mae'n llwyn gweddol o faint, yn tyfu hyd at 5 m. o uchder, weithiau 8 m., gyda blodau porffor. Ceir dau is-rywogaeth:
Cofnoda'r hanesydd Groegaidd Xenophon i filwyr Groegaidd yn Asia Leiaf gael eu gwenwyno gan fêl wedi ei wneud o flodau R. ponticum. Fe'i tyfir yn aml mewn gerddi, weithiau er ei fwyn ei hun ond yn amlach fel stoc ar gyfer rhywogaethau eraill o Rhododendron. Trwy hyn mae wedi datblygu yn broblem mewn rhai rhannau o'r byd tu hwnt i'w gynefin naturiol, er enghraifft Seland Newydd a gorllewin Ucheldiroedd yr Alban, a hefyd yng Nghymru. Fe'i hystyrir yn fygythiad i dyfiant naturiol yn Eryri, lle mae wedi ymledaenu'n fawr mewn rhai ardaloedd, er enghraifft ar y llechweddau o gwmpas Beddgelert.
Der Pontische Rhododendron, selten Pontische Alpenrose, (Rhododendron ponticum) ist eine Pflanzenart aus der Familie der Heidekrautgewächse. Er ist in Süd-Europa und Südwest-Asien beheimatet.
R. ponticum[1][2][3] ist ein aufrecht wachsender Strauch mit Wuchshöhen von zwei bis fünf, ausnahmsweise bis acht Meter, auf der Iberischen Halbinsel nur bis drei Meter. Der Wuchs beginnt monopodial, ältere Exemplare verzweigen, wobei die Triebe zur Seite umbiegen und dann ausgedehnte Dickichte bilden können. Die Zweige sind jung grün und verfärben im Alter über gelblich nach rot- bis graubraun. Die Blätter sind immergrün, 8 bis 22 (-25) Zentimeter lang und 2 bis 9 Zentimeter breit. Sie sind langgestreckt elliptisch bis lanzettlich mit keilförmiger Basis und spitzem Apex, der ganzrandige Blattrand ist etwas nach unten eingerollt, die Blattoberseite der ledrigen Blätter dunkelgrün und glänzend, die Blattunterseite merklich heller als die Oberseite. Die Blätter sind beiderseits kahl und unbehaart, die Blattspreite ist etwa zehnmal so lang wie der Blattstiel.
Die schwach zygomorphen Blüten sitzen in kompakten, kurzen endständigen Trauben mit jeweils etwa acht bis fünfzehn Einzelblüten, sie sind kurz gestielt. Die Kelchblattzipfel sind kurz und unauffällig, dreieckig bis abgerundet. Die Blütenkrone ist etwa vier bis sechs Zentimeter lang, mit einer basalen Blütenröhre und fünf etwas längeren glocken- bis trichterartigen Kronzipfeln, wobei der oberste etwas größer und oft braunorange gefleckt oder gestreift ist. Die Kronblätter sind recht variabel von rosa- bis purpurn-violett gefärbt, selten auch weiß. Die zehn Staubblätter sind schwach gebogen und in der äußeren Hälfte schwach behaart, auch der Griffel ist lang und gebogen.
Die Frucht ist eine verholzte Kapsel von 1,5 bis 1,8 Zentimetern Länge, die bis zu drei Jahre auf der Pflanze erhalten bleibt, mit zahlreichen kleinen Samen.
Die Art ist innerhalb ihres Verbreitungsgebiets an den beiderseits kahlen, relativ großen Laubblättern von anderen wildwachsenden Arten zu unterscheiden. Kultivierte Pflanzen bilden zahlreiche Hybriden und sind nicht ohne weiteres bis zur Art bestimmbar.
Der Pontische Rhododendron gehört zur Untergattung Hymenanthes, die gut 200 Arten mit Verbreitungsschwerpunkt in China und Südostasien, und damit fast ein Viertel der Artenvielfalt innerhalb der Gattung, umfasst. Er bildet darin mit etwa 10 weiteren Arten die Subsektion Pontica, deren Arten in warmtemperaten Gebieten Nordamerikas, des südwestlichen und nordöstlichen Eurasiens vorkommen. Die Subsektion Pontica in ihrer bisherigen Abgrenzung ist allerdings wohl nicht monophyletisch. Möglicherweise gehen einige Arten auf Hybridisierungsereignisse mit Arten anderer Sektionen der Untergattung zurück.[4]
Es sind zwei Unterarten beschrieben:[1]
Der Botaniker Joseph Pitton de Tournefort beschrieb die Art während seiner Reisen von 1700 bis 1702 in den Nahen Osten. Daher wurde sie von Linné mit dem Artnamen „ponticum“ nach dem antiken Namen des Schwarzen Meeres Pontos Euxeinos benannt. Am anderen Ende seines natürlichen Verbreitungsgebietes fand Linnés Freund und Briefpartner Claes Alströmer ihn gemeinsam mit Oleander.[8] Diese doppelte Angabe ist taxonomisch problematisch, da Typmaterial im Herbarium Linnés nur aus Spanien vorliegt. Also müsste, den Regeln der Nomenklatur gemäß, eigentlich die spanische Unterart den Namen ponticum erhalten. Deshalb haben einige Botaniker bei der ICBN beantragt, die Namen der Unterarten in ihrer gegenwärtigen Verwendung festzuschreiben.[9]
Nach den genetischen Daten stammen die in Großbritannien und Irland verwilderten Bestände von der Iberischen Halbinsel, nicht vom Schwarzen Meer. In den verwilderten Beständen konnten außerdem Einkreuzungen der (amerikanischen) Rhododendron catawbiense und von Rhododendron maximum festgestellt werden, insbesondere in den nördlichen Teilen des Verbreitungsgebiets, so dass die Kälteresistenz etwa der schottischen Vorkommen möglicherweise darauf zurückgeht.[10]
Der Pontische Rhododendron hat drei disjunkte natürliche Verbreitungsgebiete. Hauptverbreitungsgebiet ist der Gebirgszug des Pontischen Gebirges südlich des Schwarzen Meeres in der Türkei und der östlich angrenzende westliche Kaukasus, in Georgien und Russland. Er wächst hier im Unterwuchs von Wäldern, bildet aber auch Gebüsche bis in die subalpine Höhenstufe, oberhalb von 2400 Metern Höhe, aus.[11] Weit getrennt von diesem Vorkommen existiert ein kleines Areal in den Gebirgen des Libanon, entlang der Ufer von Fließgewässern.[12] Das Vorkommen im Pontischen Gebirge setzt sich nach Europa in ein kleines Areal im Strandscha-Gebirge und dem östlichsten Balkangebirge in Südost-Bulgarien fort. Hier wächst der Pontische Rhododendron im Unterwuchs von Wäldern der Orient-Buche.[13][14]
Auf der Iberischen Halbinsel kommt er im Südwesten, in drei Reliktarealen im Gebirge, bis in Höhen von 850 (selten bis 1000) Meter vor.[5] Er wächst hier im Unterwuchs von Wäldern saurer Standorte, oft in Bachtälern in Gewässernähe. Fundorte sind die Serra de Monchique und Serra de Vouzela in Portugal und die Sierra del Aljibe in der Provinz Cádiz in Spanien.[15]
Fossile Nachweise zeigen, dass die Art vor dem Maximum der letzten Vereisung bzw. vor 20.000 Jahren viel weiter über den Großteil von Süd- und West-Europa verbreitet war. Quartäre fossile Funde aus den Alpen werden meist dieser Art zugeschlagen, wurden aber auch schon als eigene Art Rhododendron sordellii Tralau aufgefasst.[16]
Rhododendron ponticum subsp. baeticum ist einer der am häufigsten kultivierten Rhododendren in Westeuropa. Er wird selbst als Zierpflanze, aber häufiger als Veredlungsgrundlage verwendet, auf die attraktivere Rhododendren gepfropft werden. Die Pflanzen wurden in Großbritannien erstmals in den 1760er von Joachim Conrad Loddiges (1738–1826), dem Begründer einer bedeutenden Gärtnerei des 18. und 19. Jahrhunderts, gezogen. Sie wurden im späten 18. und frühen 19. Jahrhundert durch den aufkommenden Handel mit Gärtnerei-Produkten weit verbreitet. Die Wurzeln erzeugen unveredelte Schösslinge, die oftmals die veredelte Pflanze überwuchern.
Der aus Nektar und Pollen erzeugte Pontische Honig kann sehr giftig sein und bei Menschen, die ausreichende Mengen verzehrt haben, Hypotonie und Bradykardie hervorrufen. Die Wirkung geht auf giftige Diterpene (Grayanotoxine) zurück.[17]:998
Er wird in Großbritannien, Irland, Belgien, den Niederlanden und Österreich sowie auf Madeira als invasive Art betrachtet.[18] Auch Nachweise aus Frankreich, Norwegen, Polen, Russland und der Slowakei sind bekannt.[19]
Der Wurzelausschlag der Pflanze führte zusammen mit ihrer hohen Samenproduktion dazu, sie zur invasiven Art im Großteil Westeuropas und in Teilen Neuseelands zu machen. Das Management bzw. die Bekämpfung der Bestände sind in solchen Gebieten eine Schlüsselmaßnahme des Naturschutzes.[20] Naturschutzorganisationen in Großbritannien halten inzwischen R. ponticum für ein „ernsthaftes Problem“ in den heimischen atlantischen Eichen-Wäldern der westlichen Highlands in Schottland sowie auch in Wales und in den Heidelandschaften im südlichen England, das die heimische Flora überwuchert.[21] Es wurden Strategien zur vollständigen Beseitigung entwickelt, darunter das Abschlagen der oberirdischen Teile mit folgender Herbizid-Behandlung. Die Injektion von Herbiziden in Einzelpflanzen gilt jedoch als präziser und effektiver.[22]
Eine aktuelle Studie[23] zeigte die Giftwirkung des Nektars für Honigbienen (Apis mellifera) auf, die einzelne Individuen innerhalb von Stunden nach der Aufnahme tötete. Sie lähmte auch Bienen der Art Andrena carantonica, einer solitären Grabbiene. Nach Aufnahme des Nektars wurden die Bienen gelähmt und zeigten exzessives Putzen oder anderes krankhaftes Verhalten. Sie nahmen auch weniger Nahrung zu sich als Individuen einer Kontrollgruppe. Im Gegensatz dazu wurde die Dunkle Erdhummel (Bombus terrestris) nicht durch den Nektar des Pontischen Rhododendron beeinflusst.
Der Pontische Rhododendron, selten Pontische Alpenrose, (Rhododendron ponticum) ist eine Pflanzenart aus der Familie der Heidekrautgewächse. Er ist in Süd-Europa und Südwest-Asien beheimatet.
She crouw ny billey sheer-ghlass eh billey ruissagh (Rhododendron ponticum) 'sy chynney Rhododendron. T'eh dooghyssagh da'n Oarpey yiass as yn Aishey heear-yiass. She sarkyl ruegyssagh t'ayn ayns ny h-Ellanyn Goaldagh.
T'eh gaase wheesh as 5m er yrjid. Ta duillagyn 6-18km er lhiurid as 2-6km er lheead echey. Ta blaaghyn gorrym-jiargey 3-5km er crantessen echey; dy mennick, ta cronyn beggey buighey-ghlassey er. She kishtag çhirrym eh y mess oc, mysh 15-25mm er lhiurid as ram rassyn ayn.
She crouw ny billey sheer-ghlass eh billey ruissagh (Rhododendron ponticum) 'sy chynney Rhododendron. T'eh dooghyssagh da'n Oarpey yiass as yn Aishey heear-yiass. She sarkyl ruegyssagh t'ayn ayns ny h-Ellanyn Goaldagh.
Rododendron disigna comunamente de plantas del genro Rhododendron L., de la familha de las ericaceas, que reunís mai de 1000 espècias, dentre elas las azaleas.
Los rododendros se pòdon far butar en forma de Bonsaï. Son de plantas arborescentas o arbustivas, o tanben epifitas, nativas de las regions de clima temperat de l'emisfèrio nòrd. Se Divisan en uèit subgenres, sont mondialment cultivat, amb d'innombrables ibrids, que:
Lo genre Rhododendron es amplamente espandit, pasmens que la mai granda diversitat buta dins la partida sud èst de la cordilhèra de l'Imalaia, del centre de Nepal a l'èst del Sikkim fins al Yunnan e Sichuan, e tanben dins las zonas montanhosas d'Indochina, Japon e Taiwan.
D'autras espècias existisson tanben en America del Nòrd e en Euròpa (Rhododendron ponticum). Existís tanen d'espècias tropicalas que butan al sud de Bornèo e Nòva Guinèa. Aman los sols acids, desvolopant de grandas inflorescéncias em forma de trompa e de fuèlhas ovaloìdas. La majoritat dels rododendrons florisson pendent un perióde cort de temps cada an, que d'unas flors son de colors plan vivas.
Los rododendrons son cultivats de pertot. Foguèron modificats per produire de flors mai pichonas o mai grandas e una imensa variedat de colores. Un exemple es lo rododendron del President Roosevelt. Aquela variedat a de fuèlhas atrasentas e variadas amb de flors de color roja brilhantas, gradualment venent branca cap al centro.
Todos los rododendrons contenon una toxina nomenada graianotoxina dins lo pollèn e lo nectar, e aquo fa que lo mèl produch amb aquelas plantas es fòrça venenòs. Lo rèste de la planta es venenòs pels cavals, subretot las fuèlhas.
Lo mai grand jardin silvenc de rododendrons pel monde se situa a Bakersville, en Carolina del Nòrd, Estats Units d'America. Se trapa dins lo pargue natural de Roan Mountain.
Rododendron disigna comunamente de plantas del genro Rhododendron L., de la familha de las ericaceas, que reunís mai de 1000 espècias, dentre elas las azaleas.
Los rododendros se pòdon far butar en forma de Bonsaï. Son de plantas arborescentas o arbustivas, o tanben epifitas, nativas de las regions de clima temperat de l'emisfèrio nòrd. Se Divisan en uèit subgenres, sont mondialment cultivat, amb d'innombrables ibrids, que:
Azaleastrum Candidastrum Hymenanthes Mumeazalea Pentanthera Rhododendron Therorhodion TsutsusiLo genre Rhododendron es amplamente espandit, pasmens que la mai granda diversitat buta dins la partida sud èst de la cordilhèra de l'Imalaia, del centre de Nepal a l'èst del Sikkim fins al Yunnan e Sichuan, e tanben dins las zonas montanhosas d'Indochina, Japon e Taiwan.
D'autras espècias existisson tanben en America del Nòrd e en Euròpa (Rhododendron ponticum). Existís tanen d'espècias tropicalas que butan al sud de Bornèo e Nòva Guinèa. Aman los sols acids, desvolopant de grandas inflorescéncias em forma de trompa e de fuèlhas ovaloìdas. La majoritat dels rododendrons florisson pendent un perióde cort de temps cada an, que d'unas flors son de colors plan vivas.
Los rododendrons son cultivats de pertot. Foguèron modificats per produire de flors mai pichonas o mai grandas e una imensa variedat de colores. Un exemple es lo rododendron del President Roosevelt. Aquela variedat a de fuèlhas atrasentas e variadas amb de flors de color roja brilhantas, gradualment venent branca cap al centro.
Todos los rododendrons contenon una toxina nomenada graianotoxina dins lo pollèn e lo nectar, e aquo fa que lo mèl produch amb aquelas plantas es fòrça venenòs. Lo rèste de la planta es venenòs pels cavals, subretot las fuèlhas.
Lo mai grand jardin silvenc de rododendrons pel monde se situa a Bakersville, en Carolina del Nòrd, Estats Units d'America. Se trapa dins lo pargue natural de Roan Mountain.
Rhododendron ponticum, called common rhododendron or pontic rhododendron, is a species of Rhododendron native to the Iberian Peninsula in southwest Europe and the Caucasus region in northern West Asia.
R. ponticum is a dense, suckering shrub or small tree growing to 5 m (16 ft) tall, rarely 8 m (26 ft). The leaves are evergreen, 6 to 18 cm (2.4 to 7.1 in) long and 2 to 5 cm (0.79 to 1.97 in) wide. The flowers are 3.5 to 5 cm (1.4 to 2.0 in) in diameter, violet-purple, often with small greenish-yellow spots or streaks. The fruit is a dry capsule 1.5 to 2.5 cm (0.59 to 0.98 in) long, containing numerous small seeds.
It has two subspecies:
And a variegated variety:
The species has two disjunct populations, one in the southwestern Iberian Peninsula (central and southern Portugal and southwestern Spain) and the other near the southern Black Sea Basin (eastern Bulgaria, northern Turkey, Georgia, and Northern Caucasus). It has also been introduced to Madeira, India, Belgium, England ,Scotland, France and Ireland.[3]
The range in the Iberian Peninsula is limited to mountain ranges, the Caramulo mountains, the Monchique range and the Aljibe range. A remnant of the original laurissilva forests that covered the peninsula 66 million years ago.[5]
Though the common rhododendron was present in Great Britain prior to the most recent ice age, it did not recolonise afterwards and the modern ecology of the island developed without it. Its presence today in Great Britain is due to humans introducing it, and it easily naturalises and becomes a pest in some situations, often covering whole hillsides (especially in Snowdonia and the western British Isles). In the British Isles, it colonises moorlands, uplands, shady woodlands (alongside escaped laurels and the native holly) and in areas of acid soils, often in shaded areas.
Fossil evidence shows it had a much wider range across most of southern and western Europe before the Late Glacial Maximum, or until about 20,000 years ago.
It was noted by the botanist Joseph Pitton de Tournefort during his travels in the Near East in 1700–02, and so received its name from Linnaeus to identify the ancient kingdom on the south shores of the Black Sea, Pontus, in which it grew. At the other end of its range, in southern Spain, Linnaeus' friend and correspondent Clas Alströmer found it growing with oleander. It was introduced to Britain as an ornamental shrub in 1763, and later planted as cover for game birds. It is now considered to be an invasive species.[6]
Rhododendron ponticum subsp. baeticum is one of the most extensively cultivated rhododendrons in western Europe. It is used as an ornamental plant in its own right, and more frequently as a rootstock onto which other more attractive rhododendrons are grafted. The plants were first grown in Britain in the 1760s, supplied by Conrad Loddiges, and became widely distributed through the commercial nursery trade in the late 18th and early 19th centuries. The roots readily send up suckers from below the graft, often allowing it to overtake the intended grafted rhododendron.
Honey produced with pollen from the flowers of this plant can be quite poisonous, causing severe hypotension and bradycardia in humans if consumed in sufficient quantities, due to toxic diterpenes (grayanotoxins).[7]
Suckering of the root, together with its abundant seed production, has led to it becoming an invasive species over much of western Europe and in parts of New Zealand. Rhododendron control is a key element in nature conservation in those areas.[8] Conservation organisations in Britain now believe R. ponticum has become "a severe problem" in the native Atlantic oakwoods of the west highlands of Scotland and in Wales, and on heathlands in southern England, crowding out the native flora.[9] Clearance strategies have been developed, including the flailing and cutting down of plants with follow-up herbicide spraying. Injection of herbicide into individual plants has been found to be more precise and effective.[10]
A study[11] in the journal Functional Ecology also showed that invasive rhododendron nectar was toxic to European honeybees (Apis mellifera), killing individuals within hours of consumption. It also paralyzed bees of the species Andrena carantonica (no named A. scotica, a solitary mining bee. Bees became paralysed and exhibited excessive grooming or other distress behaviours after feeding on Rhododendron nectar, and ate less food than bees fed a control nectar. In contrast the buff-tailed bumblebee (Bombus terrestris) was not affected by the rhododendron nectar. It is important not to see Rhododendron as a problem species for honey bees as they actually avoid the flowers owing to their ability to detect the toxin nectar. The toxicity is caused by grayanotoxin 1 which is one of several highly hydroxylated diterpenoid defence chemicals produced in the leaves of Rhododendron to protect against herbivores - e.g. the Thrips Heliothrips haemorrhoidalis.[12] Some species of honey bee (Apis mellifera sub spp caucasica) tolerate the toxin and make so-called "mad honey".
Recent efforts to manage the spread of Rhododendron ponticum in the United Kingdom has led to some controversy, particularly within the grounds of Taymouth Castle in highland Perthshire. There remains debate over appropriate identification of the plant, particularly where it is interspersed amongst clumps of Japanese laurel (Aucuba japonica) in areas of mixed woodland. Tensions surrounding the management of these cohabiting species were brought to a head in early December 2022 when prominent arboriculturalists faced strong opposition from machine operators within the estate over correct identification and subsequent management of the plant, culminating in the destruction of a large thicket of laurel. While there remains debate over the associated similarities and differences between the plants, contemporary research indicates the likelihood of a hybridisation between the two species in this niche of woodland, meaning that Japanese laurel may indeed be viewed and treated in a like manner to rhododendron within this habitat niche.[13]
{{cite journal}}
: CS1 maint: multiple names: authors list (link) Rhododendron ponticum, called common rhododendron or pontic rhododendron, is a species of Rhododendron native to the Iberian Peninsula in southwest Europe and the Caucasus region in northern West Asia.
Rhododendron ponticum o rododendro, ojaranzo o revientamulas, es un arbusto de porte medio del orden Ericales, familia de las ericáceas.
Su característica más llamativa es la presencia de flores grandes, rosas, formando verticilos, hojas lustrosas y coriáceas que permanecen siempre verdes en la planta. Toda la planta contiene alcaloides venenosos para el ganado. Se emplea como planta ornamental, en jardinería.
Planta relicta de los bosques de laurisilva del periodo terciario. Posee dos subespecies Rhododendron ponticum subsp. ponticum presente en diversas zonas de Turquía y Rhododendron ponticum subsp. baeticum que vive en los bosques de galería, localmente llamados canutos, del Campo de Gibraltar y la Sierra del Aljibe en el sur de España.
Rhododendron ponticum fue descrita por Carlos Linneo y publicado en Species Plantarum, Editio Secunda 562. 1762.[1]
Rhododendron: nombre genérico que deriva de las palabras griegas ῥόδον, rhodon = "rosa" y δένδρον, dendron = "árbol".
ponticum: epíteto latino que significa "del Pontus, en la costa norte de Turquía".[2]
Rhododendron ponticum o rododendro, ojaranzo o revientamulas, es un arbusto de porte medio del orden Ericales, familia de las ericáceas.
Rhododendron ponticum Ericaceae-ren familiako tamaina ertaineko zuhaixka da eta izen arrunta erredodendro du.
Nabarmentzekoa da dituen lore handiak, arrosa kolorekoak; hostoak distiratsuak eta larrukarak dira, eta beti, berde diraute. Landare osoak, abereentzako posoitsuak diren alkaloideak dauzka.
Lorezaintzan landare apaingarri moduan erabiltzen da.
Rhododendron ponticum Carlos Linneo- k deskribatu zuen eta Species Plantarum, Editio Secunda 562-an argitaratu zuen 1762. urtean. [1]
Rhododendron ponticum Ericaceae-ren familiako tamaina ertaineko zuhaixka da eta izen arrunta erredodendro du.
Rhododendron ponticum est une plante à fleurs du genre Rhododendron de la famille des Éricacées. Elle est originaire d'Europe méditerranéenne et d'Asie du sud-ouest. Mais elle est surtout connue pour être devenue invasive dans le Nord-Ouest de l’Europe, notamment en France[2], Belgique, Pays-Bas et en Grande-Bretagne.
Son nom vient du grec, avec la racine rhodo, qui signifie: “rose” et dendron, qui signifie: “arbre”. Alors que le mot pontique est un terme qui désigne tout ce qui se rapporte aux abords de la mer Noire (une de ses régions d’origine), ce nom a été proposé par Carl von Linné. Cette plante possède plusieurs noms vernaculaires (rhododendron des parcs, rhododendron pontique, rhododendron de la mer Noire), mais elle est parfois simplement appelée rhododendron.
Le Rhododendron ponticum est une plante pérenne. Il forme des arbustes qui vont jusqu'à 8 m de haut. Ses feuilles sont simples, persistantes et dépassent les 6 cm. Ses bourgeons terminaux sont ovoïdes et écailleux, alors que ses bourgeons axillaires sont fusiformes[3].
Il forme des inflorescences corymbiformes d’une quinzaine de fleurs. Ces fleurs sont campanulées et font environ 5 cm de diamètre. Leur couleur varie du rose au violet en passant par le pourpre[3].
Les fleurs présentent une symétrie légèrement bilatérale et peuvent être décrites par la formule florale suivante : * S5 P(5) A 10 G(5)[réf. nécessaire].
Le Rhododendron ponticum produit des fruits secs en forme de capsules ligneuses constitués de plusieurs ovaires et qui contiennent des milliers de petites graines[4].
On distingue deux sous-espèces[5],[6] :
Il est aussi à noter que cette espèce forme dans les pays qu’il a colonisé une population hétérogène d’hybrides. En effet, elle est capable de s’hybrider avec d'autres membres de la section pontica[réf. nécessaire]. L’ensemble de ces hybrides est baptisée Rhododendron x superponticum.
Originaire des rives Sud et Est de la mer Noire, la sous-espèce Rhododendron ponticum ssp. ponticum y est à présent menacée.
La sous-espèce baeticum fait l’objet de réintroduction dans son milieu d’origine au Portugal afin de maintenir ses populations sauvages[5].
Rhododendron ponticum a été introduit en Grande-Bretagne à la fin du XVIIIe siècle comme plante décorative. Il s’est ensuite propagé à d’autres pays avoisinants (France, Belgique, Pays-Bas, Irlande)[5].
Ce rhododendron s’accommode bien des endroits ombragés (même fortement). Il a tendance à s’installer dans les bruyères, les forêts acidophiles, les prairies, les dunes… Il supporte de larges variations de température (de -17 à 26 °C)[7],[5]. L’espèce a une prédilection pour les zones de climats humides aux hivers doux.
Cette plante apprécie les sols acides (pH entre 4 et 6), humides et sableux, mais elle peut s'accommoder d’un sol neutre, voir légèrement basique[3]. Toutefois, elle ne supporte pas la sécheresse, surtout quand la plante est jeune[8].
La germination nécessite des conditions partielles de luminosité et des températures comprises ente 10 et 15 °C[9]. Les jeunes plants se développeront difficilement dans des milieux forestiers à canopée dense et fermée. Par contre, ils s’implanteront facilement dans des sols nus, recouverts de bryophytes qui maintiennent un certain degré d’humidité.
La production de graines est très importante. Chaque fleur peut produire entre 3 000 et 7 000 petites graines très légères qui sont transportées par l’eau et le vent et peuvent se disperser dans un rayon qui peut atteindre 100 mètres[7] autour de la plante mère. La durée de vie des graines est inférieure à une année [10].
La floraison se produit au printemps (avril-mai) et peut s’étaler jusqu’à la fin de l’été en fonction du climat[11]. La première floraison ne se produit que lorsque la plante a atteint l’âge de 10 à 12 ans.
La pollinisation s’effectue par entomogamie. L’inflorescence très colorée attire de nombreux insectes, parmi lesquels les bourdons apparaissent comme les pollinisateurs principaux[5]. Cette faible spécialisation de la pollinisation a constitué un avantage dans la colonisation de nouvelle aires géographiques.
Le Rhododendron ponticum peut également aussi se propager par multiplication végétative par marcottage [12]: les branches se replantent d’elles-mêmes dans le sol, forment des racines et donnent ainsi naissance à une nouvelle plante[4].
Le Rhododendron ponticum est une plante hôte de certains lépidoptères - Amphipyra berbera et Cricula andrei[13] - et de plusieurs hémiptères : Neodicyphus rhododendri, Stephanitis rhododendri, Masonaphis azaleae, Masonaphis lambersi, Bemisia hancocki[14].
Elle tend à former des zones très densément peuplées, qui ne laissent filtrer quasiment aucune lumière et empêchent les espèces natives de se développer. De ce fait, elle tend à appauvrir la diversité des herbacées et des mousses en bloquant leur accès à la lumière. De la même manière, elle empêche aussi les arbrisseaux de pousser. De ce fait, quand les derniers arbres meurent, elle reste la seule espèce encore présente[11]. Elle est peu consommée par les herbivores et difficilement attaquée par les micro-organismes.
Elle pourrait être un vecteur important de deux champignons pathogènes pour les forêts de conifères et d’arbres à feuilles caduques : Heterobasidion annosum et Phytophthora spp.[7],[11].
Les différentes parties de la plante (fleurs, fruits, feuilles, nectar) sont toxiques. Le miel produit à partir de fleurs de Rhododendron pontique appelé « miel fou » peut également s’avérer toxique. Des cas d’intoxication ont été décrits depuis l’Antiquité. Xénophon (en 400 av. J.-C.) relate l’empoisonnement de soldats grecs[15]. Pline l’Ancien fait mention d’une aventure similaire survenue aux troupes de Pompée[16]. Les cas contemporains d’intoxication sont principalement répertoriés en Turquie, sur la côte Est de la Mer Noire ; mais un cas d’intoxication collective s’est aussi produit sur l’île de la Réunion en 2008. La molécule responsable de la toxicité est un hétéroside : l’andromédotoxine. Elle agit de façon assez similaire au curare et provoque des troubles digestifs (vomissements et diarrhée), cardiovasculaires et nerveux[17]. La toxicité de la plante est avérée chez différentes espèces animales (bovins, ovins, caprins, chevaux et chiens) et peut entraîner la mort[18].
En raison de ses capacités de colonisation rapide, le Rhododendron ponticum s’est largement répandu dans les îles Britanniques - et plus fortement en Irlande[19] - où il est devenu une espèce invasive et constitue désormais un enjeu important pour la sauvegarde de la biodiversité[9]. En France, il constitue une espèce invasive avérée[19]. Différentes méthodes de contrôle et d’éradication des populations de Rhododendron ponticum ont été expérimentées. La plus efficace semble être la coupe associée à la pulvérisation d’un herbicide de type glyphosate[20].
En Turquie, la tradition prête à la plante des vertus thérapeutiques. Les feuilles et les tiges sont utilisées comme diurétique. La sève extraite des tiges présenterait des propriétés antifongiques et anti-inflammatoires[18].
Le Rhododendron ponticum et ses hybrides sont très appréciées pour leur floraison très colorée et abondante. Leurs qualités ornementales en font des plantes décoratives très prisées en pépinières[9].
Rhododendron ponticum est cité dans le film anglo-américano-allemand Sherlock Holmes réalisé par Guy Ritchie, et sorti en 2009. Cette plante est employée par Lord Blackwood (le méchant) pour simuler sa mort auprès du Dr Watson.
Rhododendron ponticum est une plante à fleurs du genre Rhododendron de la famille des Éricacées. Elle est originaire d'Europe méditerranéenne et d'Asie du sud-ouest. Mais elle est surtout connue pour être devenue invasive dans le Nord-Ouest de l’Europe, notamment en France, Belgique, Pays-Bas et en Grande-Bretagne.
Son nom vient du grec, avec la racine rhodo, qui signifie: “rose” et dendron, qui signifie: “arbre”. Alors que le mot pontique est un terme qui désigne tout ce qui se rapporte aux abords de la mer Noire (une de ses régions d’origine), ce nom a été proposé par Carl von Linné. Cette plante possède plusieurs noms vernaculaires (rhododendron des parcs, rhododendron pontique, rhododendron de la mer Noire), mais elle est parfois simplement appelée rhododendron.
O Rhododendron ponticum é unha especie de rododendro nativo do sur de Europa e o suroeste de Asia.
R.ponticum é un arbusto denso cuxa característica máis rechamante é a presenza de flores grandes, rosas, formando verticilos, follas lustrosas e coriáceas que permanecen sempre verdes. Toda a planta contén alcaloides velenosos para o gando. Emprégase como planta ornamental, en xardinería.
O Rhododendron ponticum é unha especie de rododendro nativo do sur de Europa e o suroeste de Asia.
Rhododendron ponticum adalah spesies tumbuhan yang tergolong ke dalam famili Ericaceae. Spesies ini juga merupakan bagian dari ordo Ericales. Spesies Rhododendron ponticum sendiri merupakan bagian dari genus Rhododendron.
Rhododendron ponticum adalah spesies tumbuhan yang tergolong ke dalam famili Ericaceae. Spesies ini juga merupakan bagian dari ordo Ericales. Spesies Rhododendron ponticum sendiri merupakan bagian dari genus Rhododendron.
De pontische rododendron (Rhododendron ponticum) is een plant uit de heidefamilie (Ericaceae) die van nature voorkomt in zuidelijk Europa en Klein-Azië, maar veel aangeplant wordt vanwege de mooie bloemen. De struik komt in Nederland verwilderd voor op buitenplaatsen en in bossen, vooral op zandgrond. Als tuinplant is de pontische rododendron geschikt voor de vorming van een heg. De struik plant zich voort door zaden en vegetatief door beworteling van de grond rakende takken.
Het is een groenblijvende struik met een hoogte van 4 m of meer. De plant heeft een bruinachtig grijze schors, die ingedeeld is in rechthoekige patronen.
De elliptische tot omgekeerd lancetvormige bladeren lijken op die van de laurier en worden maximaal 25 cm lang. Ze zijn leerachtig, de bovenzijde is glanzend en donkergroen, de onderzijde is lichter. Het blad is giftig voor vee.
De struik bloeit voor het eerst als deze ongeveer twaalf jaar oud is. De bloemen zijn lichtroze tot paars met bruine vlekjes, klokvormig en hebben een doorsnede tot 7 cm. Er zijn tien lange, gebogen meeldraden en één stijl. De meestal kale kelk is 1-2 mm lang en heeft driehoekige slippen. De plant bloeit in mei en juni.
De plant draagt een bruine doosvrucht.
De nectar van de pontische rododendron is giftig door de erin voorkomende grayanotoxinen. Vergiftigingsverschijnselen treden op tot twee uur na het eten van de honing en uiten zich in tintelingen in vingers en tenen, hoofdpijn, misselijkheid, het afnemen van de hartslag tot 50 slagen per minuut (bradycardie) en bij een ernstige vergiftiging zelfs tot bewusteloosheid.
Het blad kan aangetast worden door bladvlekkenziekte, Cercospora handelii, waardoor bij een ernstige aantasting bladvergeling en vroegtijdige bladval kan optreden. Op de boven- en onderkant van het blad ontstaan bruine tot zwarte onregelmatige vlekken waar soms een roodachtige rand omheen zit. De schimmelsporen worden gevormd in juli tot en met oktober en worden onder vochtige omstandigheden verspreid. De schimmel overwintert op afgestorven blad.
De soort is inheems in Klein-Azië en Zuidoost-Europa. Daarnaast komt de soort verwilderd voor in Groot-Brittannië, Frankrijk, België en Nederland. De eerste keer dat de soort verwilderd aangetroffen werd, was in Groot-Brittannië in 1763. Daar is de verspreiding tevens het omvangrijkst en wordt de soort beschouwd als sterk invasief. In Nederland wordt de verspreiding niet bedreigend geacht, maar vanwege de situatie in Engeland nauwlettend in de gaten gehouden.[1]
De namen in andere talen kunnen vaak eenvoudig worden opgezocht met de interwiki-links.
De pontische rododendron (Rhododendron ponticum) is een plant uit de heidefamilie (Ericaceae) die van nature voorkomt in zuidelijk Europa en Klein-Azië, maar veel aangeplant wordt vanwege de mooie bloemen. De struik komt in Nederland verwilderd voor op buitenplaatsen en in bossen, vooral op zandgrond. Als tuinplant is de pontische rododendron geschikt voor de vorming van een heg. De struik plant zich voort door zaden en vegetatief door beworteling van de grond rakende takken.
Het is een groenblijvende struik met een hoogte van 4 m of meer. De plant heeft een bruinachtig grijze schors, die ingedeeld is in rechthoekige patronen.
De elliptische tot omgekeerd lancetvormige bladeren lijken op die van de laurier en worden maximaal 25 cm lang. Ze zijn leerachtig, de bovenzijde is glanzend en donkergroen, de onderzijde is lichter. Het blad is giftig voor vee.
A l'é na pianta sempevërda, àota fin-a a 5 méter, ëd forma satìa, con feuje bislonghe, lusente e anfiorìe a glòb ëd fior pórpora ant ij mèis ëd maj e giugn.
Da finì.
Da finì.
A l'é na pianta sempevërda, àota fin-a a 5 méter, ëd forma satìa, con feuje bislonghe, lusente e anfiorìe a glòb ëd fior pórpora ant ij mèis ëd maj e giugn.
DistribussionDa finì.
NotissieDa finì.
Rhododendron ponticum é uma espécie de planta com flor pertencente à família Ericaceae.
A autoridade científica da espécie é L., tendo sido publicada em Sp. Pl., ed. 2. 1: 562. 1762.[2]
Trata-se de uma espécie presente no território português, nomeadamente os seguintes táxones infraespecíficos:[3]
Rhododendron ponticum é uma espécie de planta com flor pertencente à família Ericaceae.
A autoridade científica da espécie é L., tendo sido publicada em Sp. Pl., ed. 2. 1: 562. 1762.
Mor çiçekli ormangülü (Rhododendron ponticum), fundagiller (Ericaceae) familyasından kuzey yarımkürenin nemli dağlık bölgelerinde görülen bir ormangülü türü. Anavatanı Güney Avrupa ve Güneybatı Asya'dır.
5 m boyunda nadiren 8 m'ye çıkan sık dallı çalımsı bir bitkidir. Geniş mızrak biçimindeki yaprakları 6–18 cm uzunluk ve 2–5 cm çapındadır, kışın dökülmez. 3,5–5 cm çapındaki çiçekler mor-menekşe renginde çoğu kez küçük sarımsı-yeşil benekli ya da çizgilidir. İçerisinde çok sayıda tohum bulunduran meyve kuru kapsül yapısındadır.
İki alt türü vardır:
Bu çiçek deli bal veya Anzer balı diye bilinen zehirli balın üretiminde de kullanılmaktadir.
Mor çiçekli ormangülü (Rhododendron ponticum), fundagiller (Ericaceae) familyasından kuzey yarımkürenin nemli dağlık bölgelerinde görülen bir ormangülü türü. Anavatanı Güney Avrupa ve Güneybatı Asya'dır.
5 m boyunda nadiren 8 m'ye çıkan sık dallı çalımsı bir bitkidir. Geniş mızrak biçimindeki yaprakları 6–18 cm uzunluk ve 2–5 cm çapındadır, kışın dökülmez. 3,5–5 cm çapındaki çiçekler mor-menekşe renginde çoğu kez küçük sarımsı-yeşil benekli ya da çizgilidir. İçerisinde çok sayıda tohum bulunduran meyve kuru kapsül yapısındadır.
İki alt türü vardır:
Rhododendron ponticum subsp. baeticum, İspanya, Portekiz. Rhododendron ponticum subsp. ponticum, Bulgaristan, Türkiye, Gürcistan.Bu çiçek deli bal veya Anzer balı diye bilinen zehirli balın üretiminde de kullanılmaktadir.
Rhododendron ponticum là một loài thực vật thuộc chi Đỗ quyên bản địa phía nam châu Âu và tây nam châu Á. R. ponticum là một loài cây bụi nhỏ rậm cao từ 5 m (16 ft), hiếm khi cao 8 m (26 ft). Lá thường xanh dài 6 đến 18 cm (2,4 đến 7,1 in) và rộng 2 đến 5 cm (0,79 đến 1,97 in). Hoa có đường kính 3,5 đến 5 cm (1,4 đến 2,0 in)[Chuyển đổi: Số không hợp lệ], màu tía-tím, thường có các đốm hoặc sọc màu vàng hơi xanh lục. Quả nang khô dài 1,5 đến 2,5 cm (0,59 đến 0,98 in)[Chuyển đổi: Số không hợp lệ] có nhiều hạt.
Có hai phân loài:
Tại châu Âu, phạm vi của nó bao gồm Tây Ban Nha, phía bắc Bồ Đào Nha, Đảo Anh, Ireland và đông nam Bulgaria.Tại châu Á, loài này hiện diện tại Thổ Nhĩ Kỳ, Liban, Georgia, Krasnodar khu vực miền nam Nga, Hy Mã Lạp Sơn, Afghanistan, Tajikistan, Miền Bắc Pakistan, và miền Bắc Ấn Độ.
Mặc dù nó đã có mặt tại Đảo Anh trước khi kỷ băng hà cuối cùng, nó đã không tái chiếm thuộc địa sau đó và hệ sinh thái của đảo phát triển mà không có nó. Ngày nay sự hiện diện của nó là do con người nhập nội nó, và nó dễ dàng hợp thủy thổ và trở thành một loại cây gây hại trong một số trường hợp, thường bao gồm các sườn đồi toàn bộ (đặc biệt là trong Snowdonia và quần đảo Anh phía tây). Trong quần đảo Anh, nó xâm chiếm Moorlands, vùng cao, rừng cây râm và ở các vùng đất chua, thường xuyên trong khu vực bóng mờ.
Rhododendron ponticum là một loài thực vật thuộc chi Đỗ quyên bản địa phía nam châu Âu và tây nam châu Á. R. ponticum là một loài cây bụi nhỏ rậm cao từ 5 m (16 ft), hiếm khi cao 8 m (26 ft). Lá thường xanh dài 6 đến 18 cm (2,4 đến 7,1 in) và rộng 2 đến 5 cm (0,79 đến 1,97 in). Hoa có đường kính 3,5 đến 5 cm (1,4 đến 2,0 in)[Chuyển đổi: Số không hợp lệ], màu tía-tím, thường có các đốm hoặc sọc màu vàng hơi xanh lục. Quả nang khô dài 1,5 đến 2,5 cm (0,59 đến 0,98 in)[Chuyển đổi: Số không hợp lệ] có nhiều hạt.
Có hai phân loài:
R. p. ponticum, được tìm thấy từ Bulgaria về phía đông đến Gruzia R. p. 'baeticum (Boiss. & Reut.) Hand.-Mazz. được tìm thấy ở Tây Ban Nha và Bồ Đào NhaTại châu Âu, phạm vi của nó bao gồm Tây Ban Nha, phía bắc Bồ Đào Nha, Đảo Anh, Ireland và đông nam Bulgaria.Tại châu Á, loài này hiện diện tại Thổ Nhĩ Kỳ, Liban, Georgia, Krasnodar khu vực miền nam Nga, Hy Mã Lạp Sơn, Afghanistan, Tajikistan, Miền Bắc Pakistan, và miền Bắc Ấn Độ.
Mặc dù nó đã có mặt tại Đảo Anh trước khi kỷ băng hà cuối cùng, nó đã không tái chiếm thuộc địa sau đó và hệ sinh thái của đảo phát triển mà không có nó. Ngày nay sự hiện diện của nó là do con người nhập nội nó, và nó dễ dàng hợp thủy thổ và trở thành một loại cây gây hại trong một số trường hợp, thường bao gồm các sườn đồi toàn bộ (đặc biệt là trong Snowdonia và quần đảo Anh phía tây). Trong quần đảo Anh, nó xâm chiếm Moorlands, vùng cao, rừng cây râm và ở các vùng đất chua, thường xuyên trong khu vực bóng mờ.
Rhododendron ponticum L., 1762
Рододе́ндрон понти́йский[2] (лат. Rhododéndron pónticum) — вечнозелёный кустарник, вид рода Рододендрон (Rhododendron) семейства Вересковые (Ericaceae).
Рододендрон понтийский — ветвистый вечнозелёный кустарник или, редко, небольшое дерево, достигающее 5 (иногда 8) м в высоту. Молодые веточки голые.
Листья обратноланцетовидные до широкоэллиптических, с цельным краем, верхняя поверхность голая и блестящая, нижняя — у молодых листьев бархатистая, затем оголяющаяся. Основание листовой пластинки закруглённое или клиновидное, конец заострённый.
Соцветие состоит из 8—20 цветков. Венчик колокольчатый, сиреневато-розовый или сиреневый, лепестки до 5 см длиной, часто с мелкими зеленоватыми пятнышками. Чашечка маленькая, разделённая на узкотреугольные чашелистики. Завязь и пестик голые.
Плод — коробочка 15—25 × 3—4 мм.
Рододендрон образует заросли на равнинах или же образует подлесок. Может произрастать на высоте до 1800 м над уровнем моря.
Рододендрон понтийский распространён на Пиренейском полуострове, в Болгарии, на севере Турции, на Западном Кавказе, а также в Ливане.
Рододендрон понтийский в культуре с середины XVIII века. Популярными белоцветковыми сортами являются Rhododendron 'Cunningham’s White', полученный в 1850 году гибрид белоцветкового рододендрона понтийского и рододендрона кавказского, а также Rhododendron 'Chionoides' 1871 года, второй гибридный родитель которого не установлен. Некоторые синецветковые сорта — 'A. Bedford', 'Anah Kruschke', 'Blue Ensign' и 'Blue Peter'.
Размножается корневой порослью и семенами; вид стал инвазивным в большей части Западной Европы и в Новой Зеландии[3], в природных дубравах Западной Шотландии, в Уэльсе и на вересковых пустошах южной Англии, вытесняя природную флору[4]. Для уничтожения растений используют гербициды и вырубка[5].
В ГБС с 1964 года. Ювенильные растения, помещенные в полиэтиленовые мешочки с небольшим комочком почвы, безболезненно переносят перевозку в течение 6 дней. В Москве вегетирует с начала мая до осенних заморозков, рост побегов отмечен с середины мая до середины июля—начала августа. Ежегодный прирост 8—10 см. Цветёт с 10 лет — с середины июня, реже с конца мая, до начала июля. Плоды не завязываются. Побеги одревесневают на 25—50%. Зимостойкость III—IV, при укрытии I—II. В качестве зимнего укрытия строят толевые домики и свободные пространства заполняют сухим листом[6].
В условиях Нижегородской области в суровые зимы вымерзает[7].
Иногда выделяется подвид Rhododendron ponticum subsp. baeticum (Boiss. & Reut.) Hand.-Mazz., 1909, отличающийся от номинативного бархатистой осью соцветия. Нередко растения с голыми осями соцветий встречаются вперемешку с растениями с бархатистыми осями, поэтому выделение такого таксона представляется нецелесообразным.
Рододе́ндрон понти́йский (лат. Rhododéndron pónticum) — вечнозелёный кустарник, вид рода Рододендрон (Rhododendron) семейства Вересковые (Ericaceae).