nomes no trilho de navegação
Achchiqbodom (Amygdalus bucharica) – raʼnodoshlar oilasiga mansub kichkina daraxt yoki buta. Balandligi 1,5 m ga yaqin. Barglari nashtarsimon yoki tuxumsimon, bo‘yi 3 – 4, eni 1,5 – 2 sm, bir yillik novdalarida bittadan, eski novdalarida g‘uj-g‘uj joylashgan. Gullari ikki jinsli, och binafsha rangli, bo‘yi 14–19, eni 8–11 mm. Bodomning po‘sti qalin tuk bilan qoplangan, bo‘yi 20 – 38 mm. Mag‘zi achchiq. A. mart – aprelda gullab, iyun – iyulda meva beradi. Samarqand, Qashqadaryo, Surxondaryo va Toshkent viloyatlarining dengiz sathidan 850 – 2500 m balandlikdagi adir va tog‘larida, tosh oralarida va sershag‘al tuproqlarda o‘sadi. A.dan shirin mag‘izli bodom va shaftoli yetishtirishda payvandtag sifatida va kam suv, shag‘alli adir va tog‘ qiyalarini daraxtzor va mevazorlashtirishda foydalaniladi. Mag‘izda 50% moy va 2,5 – 4% gacha amigdalin glyukozidi bor, undan har xil dorilar tayyorlanadi. A. moyi yo‘tal, istis-qo, zotiljam va buyrak kasalli-klariga davo. Mahalliy aholi A.ning ildiz po‘stidan matolarni sariq rangga bo‘yashda va teri oshlashda foydalanadi.
Achchiqbodom (Amygdalus bucharica) – raʼnodoshlar oilasiga mansub kichkina daraxt yoki buta. Balandligi 1,5 m ga yaqin. Barglari nashtarsimon yoki tuxumsimon, bo‘yi 3 – 4, eni 1,5 – 2 sm, bir yillik novdalarida bittadan, eski novdalarida g‘uj-g‘uj joylashgan. Gullari ikki jinsli, och binafsha rangli, bo‘yi 14–19, eni 8–11 mm. Bodomning po‘sti qalin tuk bilan qoplangan, bo‘yi 20 – 38 mm. Mag‘zi achchiq. A. mart – aprelda gullab, iyun – iyulda meva beradi. Samarqand, Qashqadaryo, Surxondaryo va Toshkent viloyatlarining dengiz sathidan 850 – 2500 m balandlikdagi adir va tog‘larida, tosh oralarida va sershag‘al tuproqlarda o‘sadi. A.dan shirin mag‘izli bodom va shaftoli yetishtirishda payvandtag sifatida va kam suv, shag‘alli adir va tog‘ qiyalarini daraxtzor va mevazorlashtirishda foydalaniladi. Mag‘izda 50% moy va 2,5 – 4% gacha amigdalin glyukozidi bor, undan har xil dorilar tayyorlanadi. A. moyi yo‘tal, istis-qo, zotiljam va buyrak kasalli-klariga davo. Mahalliy aholi A.ning ildiz po‘stidan matolarni sariq rangga bo‘yashda va teri oshlashda foydalanadi.
Бодоми бухороӣ (лот. Prunus bucharica), талхакбодом — як навъ бутта ё дарахти меваи худрӯй.
Баландиаш 6-7 м, қутри танааш 30-35 см. Пӯстлохи навдаҳояш хокистарранги тира, чокдор. Навдаҳои тарракаш пашмакдор. Баргаш дарозрӯя ё забоншакл (дарозиаш 3-6 см, бараш 2-2,5 см), пашмакдор, рангаш сабзи равшан ё тира, ҷилодор. Дарозии думчааш то 3 см. Муғҷаҳояш танҳо ё 3-5-тоӣ ҷой гирифтаанд. Аз байни дарахтони мева аз ҳама пеш гул мекунад. Гулаш (3,5-4,2 см) гулобӣ ё сурхи сиёҳтоб, думчааш кӯтоҳ. Мевааш донакдор, донакаш байзашакли суфта, ҷӯякдор, дорчинранги ҷилодор. Мағзаш талх, баъзан ширин; 47,40-49,19 % (бодоми кӯҳи Дарвоз то 55,31 %) равған, 2,0-2,3 % амигдалин дорад. Ба сабаби зиёд будани амигдалини таркибаш заҳрнок аст (дар натиҷаи таҷзияи он кислотаи хлорид ҳосил мешавад).
Бодоми бухороӣ дар Помиру Олой ва Тиёншони Ғарбӣ дар баландии 800—2500 м аз с. б. мерӯяд. Бодомзорҳо махсусан дар Тоҷикистони Марказӣ, нишебиҳои қ-кӯҳҳои Ҳисор, Қаротегин, Дарвоз, Пётри I паҳн гардидаанд. Масоҳ. он 18000 га (аз рӯйи баъзе маълумоти дигар 400000 га)-ро ташкил медиҳад. Бодоми бухороӣ аз донак афзоиш меёбад. Барои он заминҳои оби зеризаминиашон чуқур мувофиқанд. Дарахташ камҳосил аст (300 г, баъзан то 1,5 кг ҳосил медиҳад). Ниҳоли бодоми бухороиро барои мустаҳкам намудани нишебиҳо, пешгирии эрозия истифода мебаранд. Ба он бодом, шафтолу ва олуро пайванд мекунанд. Мағзи бодоми бухороиро дар тиб ва атриёт ба кор мебаранд.
Prunus bucharica is a species of wild almond native to Tajikistan, Uzbekistan and Afghanistan, preferring to grow at 1000-1800 m above sea level. Long thought to be one of the wild species that contributed to the origin of the cultivated almond (Prunus dulcis), genetic testing of both nuclear and chloroplast DNA has shown that to be untrue; the closest relative (and presumed lone ancestor) of Prunus dulcis is Prunus fenzliana.[3][4]
Prunus bucharica is a tall shrub or small tree between 1.5 and 7 m tall. Prunus bucharica differs from all other almonds in having broadly ovate leaves and a completely smooth endocarp.[5]
Prunus bucharica is a species of wild almond native to Tajikistan, Uzbekistan and Afghanistan, preferring to grow at 1000-1800 m above sea level. Long thought to be one of the wild species that contributed to the origin of the cultivated almond (Prunus dulcis), genetic testing of both nuclear and chloroplast DNA has shown that to be untrue; the closest relative (and presumed lone ancestor) of Prunus dulcis is Prunus fenzliana.
Prunus bucharica est un arbre de la famille des Rosaceae.
