dcsimg

Asarum europaeum ( Asturiano )

fornecido por wikipedia AST

Asarum europaeum ye una especie fanerógama perteneciente a la familia de les aristoloquiacees.

 src=
Detalle de la flor

Distribución y hábitat

Ye una planta viviega que crez n'Europa septentrional y central y n'Asia occidental. N'España alcuéntrase en Cataluña. Coloniza montes d'árboles frondosos y llugares avesíos y húmedos.

Carauterístiques

Planta viviega, yerbácea, perenne de 10-15 cm d'altor que forma grandes colonies. Tien tarmu rastreru con pequeñes ramillas. Fueyes reniformes largamente peciolaes de 5-8 cm de diámetru, de color verde relluciente penriba y verde pálidu pembaxo. La flor ye solitaria de color púrpura, campanulada y velluda que floria ente mayu y agostu.

Propiedaes

Principios activos: Aceite esencial (1%): asarona, aldehido arisílico, metil-eugenol, acetato de bornilo, terpenos, sesquiterpenos, diasarona. Alcaloides: asarina. Acedu ascórbico, vitamina B1. Otres fontes: Aceite esencial, sacarosa, alcanfor, asarina, acedu tánico.

Indicaciones: ye emético, estornutatorio (usáu como tosquilé) y, en dosis menores, mucolíticu y expectorante. Diaforético. Anguaño en desusu, usar pal tratamientu de rinitis cróniques y atróficas, bronquitis, asma y ulceraciones gastroduodenales.

Contraindicáu col embaranzu, lactancia, neños, pacientes con hepatopatías, enfermedaes neurolóxiques. La asarona ye altamente tóxica: produz sensación de quemazón sobre la llingua, tusides, irritación de la mucosa gástrica y puede resultar narcótica y albortiva. A dosis elevaes puede producir astenia, taquicardia, convulsiones, midriasis, fotofobia, disnea, ya inclusive coma y muerte por paralís respiratoria. Ensugando la planta pierde tosicidá.

Otros usos: usáu na fabricación de llicores.

Costumes

Nel calendariu republicanu , creáu mientres la Revolución Francesa de 1789, la Asaret correspuende al 6 Ventôse, lo qu'equival al 24 de febreru del calendariu gregorianu.

Taxonomía

Asarum europaeum describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 1: 442. 1753.[1]

Etimoloxía

Asarum: nome xenéricu que provién de Rustieron, el nome griegu pal xéneru utilizáu por Dioscórides.[2]

europaeum: epítetu xeográficu qu'alude al so localización n'Europa.

Sinonimia

Referencies

  1. «Asarum europaeum». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 11 de xineru de 2013.
  2. en Nomes Botánicos
  3. (n'inglés) Asarum europaeum en PlantList

Enllaces esternos

Cymbidium Clarisse Austin 'Best Pink' Flowers 2000px.JPG Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies.
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia authors and editors
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia AST

Asarum europaeum: Brief Summary ( Asturiano )

fornecido por wikipedia AST

Asarum europaeum ye una especie fanerógama perteneciente a la familia de les aristoloquiacees.

 src= Detalle de la flor
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia authors and editors
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia AST

Avropa çobandüdüyü ( Azerbaijano )

fornecido por wikipedia AZ

Avropa çobandüdüyü (lat. Asarum europaeum)[1] - çobandüdüyü cinsinə aid bitki növü.[2]

Mənbə

  1. Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
  2. Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
Inula britannica.jpeg İkiləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Vikipediya müəllifləri və redaktorları
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia AZ

Avropa çobandüdüyü: Brief Summary ( Azerbaijano )

fornecido por wikipedia AZ

Avropa çobandüdüyü (lat. Asarum europaeum) - çobandüdüyü cinsinə aid bitki növü.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Vikipediya müəllifləri və redaktorları
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia AZ

Atzarí ( Catalão; Valenciano )

fornecido por wikipedia CA

Atzarí (Asarum europaeum) és una espècie de planta silvestre d'origen europeu dins la família aristoloquiàcia.

Té fulles en forma de ronyó amb grans peciols de 10 cm d'amplada i una alçada total de 15 cm. Les flors són porpra aplicades a nivell de terra. Viu a l'ombra dels boscos.

Havia estat usada per combatre els refredats. El calendari revolucionari francès li dedica el dia 6 del mes de ventôse amb el nom francès de Asaret.

En altres projectes de Wikimedia:
Commons
Commons (Galeria)
Commons
Commons (Categoria) Modifica l'enllaç a Wikidata
Viquiespècies
Viquiespècies


licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autors i editors de Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia CA

Atzarí: Brief Summary ( Catalão; Valenciano )

fornecido por wikipedia CA


licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autors i editors de Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia CA

Carn-yr-ebol y gerddi ( Galês )

fornecido por wikipedia CY

Planhigyn blodeuol, blynyddol ydy Carn-yr-ebol y gerddi sy'n enw gwrywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Aristolochiaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Asarum europaeum a'r enw Saesneg yw Asarabacca. Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Cam Ebol y Gerddi, Alannan, Cyfoglys, Dat, Ebolgarn y Gerddi, Gwrthbwys, Gwrthlys, Gyrthlys, Llys y Cyfog a Llysiau'r Cyfog.

Mae'r dail wedi'u gosod bob yn ail.

Gweler hefyd

Cyfeiriadau

Comin Wikimedia
Mae gan Gomin Wikimedia
gyfryngau sy'n berthnasol i:
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Awduron a golygyddion Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia CY

Carn-yr-ebol y gerddi: Brief Summary ( Galês )

fornecido por wikipedia CY

Planhigyn blodeuol, blynyddol ydy Carn-yr-ebol y gerddi sy'n enw gwrywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Aristolochiaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Asarum europaeum a'r enw Saesneg yw Asarabacca. Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Cam Ebol y Gerddi, Alannan, Cyfoglys, Dat, Ebolgarn y Gerddi, Gwrthbwys, Gwrthlys, Gyrthlys, Llys y Cyfog a Llysiau'r Cyfog.

Mae'r dail wedi'u gosod bob yn ail.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Awduron a golygyddion Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia CY

Kopytník evropský ( Checo )

fornecido por wikipedia CZ
 src=
Zobrazení rostliny
 src=
Květ

Kopytník evropský (Asarum europaeum) je vytrvalá, toxická, stínomilná, nenápadná bylina, která je v české krajině poměrně hojná. Je jediný druh z rozsáhlého rodu kopytník, který se vyskytuje v České republice. Je pokládán za původní druh a v lidovém léčitelství býval užíván hlavně pro vyvolání zvracení nebo průjmu.[1][2]

Výskyt

Rostlina je mnohá staletí součásti evropské a západoasijské květeny. Byla rozšířena po velké části Evropy, od Francie na západě přes země střední i Východní Evropy, Turecko a okolí Kavkazu až za Ural do západní Sibiře a Střední Asie. Na jihu bylo její rozšíření ohraničeno severním pobřežím Středozemního moře a na severu jihem Skandinávského poloostrova. Tento výskyt nebyl v minulosti na výše uvedeném území plošný, ale jen ostrůvkovitý, postupně se však rostlina, pravděpodobně lidským přičiněním, dostala do přírody téměř ve všech evropských státech. Mnohdy lze jen stěží stanovit původnost nebo introdukci.

V České republice roste od nížin do horského pásma, nejvýše v Hrubém Jeseníku ve Velké kotlině v nadmořské výšce 1350 m n. m. Zcela však chybí na jižní Moravě.[2][3][4]

Ekologie

Rostlina nejčastěji roste v polostínu až stínu, v půdách silně humózních, výživných, vlhkých, hlubokých a slabě zásaditých. Nalezneme ji nejčastěji v listnatých, méně často v jehličnatých lesích, v křovinách, roklinách nebo na stinných březích podél potoků. Roste na místech, která jsou alespoň na jaře hodně vlhká, ne však zaplavená vodou.

Hemikryptofyt, jehož vegetační pupeny jsou nízko nad zemí a proti mrazu jsou chráněny odumřelou bylinnou hmotou a sněhem, ve středoevropských podmínkách je zcela mrazuvzdorný a dlouhověký. Raší obvykle již v únoru a kvete od března do počátku května.[1][2][3]

Popis

Vytrvalá, vždyzelená, 5 až 10 cm vysoká bylina obsahuje fenolické sloučeniny a po rozemnutí voní po pepři. Lodyha je poléhavá až vystoupavá, krátce šupinatá a jako celá rostlina porostlá měkkými, odstávajícími chlupy. U vrcholu lodyhy rostlou dva až čtyři dlouze řapíkaté, téměř vstřícné listy. Kožovité čepele jsou ledvinovité až okrouhlé, na bázi hluboce vykrojené, celokrajné, s dlanitou žilnatinou, na vrchní straně jsou tmavozelené a na spodní světlezelené až narůžovělé.

Přímo z oddenku vyrůstají na krátkých, asi 1 cm dlouhých, spíše převislých stopkách jednotlivé květy. Obvykle pod listy ukryté květy bývají baňkovité, asi 1,5 cm dlouhé, oboupohlavní a pravidelné. Vytrvalé okvětí je tvořeno třemi lístky, které jsou z vnitřní strany tmavě purpurové a pruhované, z vnějšku purpurově hnědé a na mají špičky zakřivené do středu. V květu je dvanáct tyčinek s prašníky ve dvou kruzích, vnější jsou kratší. Spodní semeník srostlý ze šesti plodolistů je na vrchu plochý a nese krátkou čnělku s hrubou, šestilaločnou bliznou.

Plod je hnědofialová, chlupatá, vejčitá tobolka obsahující hnědá semena s bílým masíčkem. Semena roznášejí hlavně mravenci, pro které je masíčko vítanou potravou. Mimo semeny se rostlina může rozmnožit dělením trsů.[1][2][3][5]

Význam

Kopytník evropský byl hlavně ve středověku často využívanou léčivkou. Obsahuje zejména v oddenku třísloviny, pryskyřice, sliz, škrob, glykosidy, organické kyseliny, minerální látky a hlavně silici asaron, která působí na část nervové soustavy dráždivě a na část tlumivě. Po požití dále dochází k podráždění ledvin, rozšíření zorniček, celkové slabosti a může způsobit potrat. Před smrtelným důsledkem užití většího množství rostliny je dotyčný obvykle chráněn tím, že droga bývá spontánně z těla vypuzena zvracením a průjmem. V malém množství bylina zvyšuje činnost srdečního svalu, zužuje cévy, působí proti kuřáckému kašli a tlumí bolest při ischiasu a migréně. Nyní se jako léčivá rostlina v civilizované společnosti již nepoužívá.[2][6][7]

Odkazy

Reference

  1. a b c HEJNÝ, Slavomír; SLAVÍK, Bohumil. Květena ČR, díl 1. Praha: Academia, 1988. 557 s. ISBN 80-200-0643-5. Kapitola Asarum europaeum, s. 352.
  2. a b c d e HOSKOVEC, Ladislav. BOTANY.cz: Kopytník evropský [online]. O. s. Přírodovědná společnost, BOTANY.cz, rev. 26.07.2007 [cit. 2018-05-30]. Dostupné online. (česky)
  3. a b c HRONEŠ, Michal. Natura Bohemica: Asarum europaeum [online]. Natura Bohemica, Olomouc, rev. 26.03.2009 [cit. 2018-05-30]. Dostupné online. (česky)
  4. HASSLER, Markus. Catalogue of Life: Asarum europaeum [online]. Naturalis biodiverzity Center, Leiden, NL, rev. 2018 [cit. 2018-05-30]. Dostupné online. (anglicky)
  5. KUŤKOVÁ, Tatiana. Asarum europaeum [online]. Zahradnická fakulta Mendelovy univerzity, Lednice, rev. 2000 [cit. 2018-05-30]. Dostupné online. (česky)
  6. BOREŠOVÁ, Dagmar. Kopytník evropský [online]. Propeople s.r.o., Brno, rev. 19.01.2012 [cit. 2018-05-30]. Dostupné online. (česky)
  7. HJELMSTAD, Christina; HJELMSTAD, Rolv. Urtekildens planteleksikon: Asarum europaeum [online]. Herbal source, Oppdal, Norge [cit. 2018-05-30]. Dostupné online. (norsky)

Externí odkazy

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia autoři a editory
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia CZ

Kopytník evropský: Brief Summary ( Checo )

fornecido por wikipedia CZ
 src= Zobrazení rostliny  src= Květ

Kopytník evropský (Asarum europaeum) je vytrvalá, toxická, stínomilná, nenápadná bylina, která je v české krajině poměrně hojná. Je jediný druh z rozsáhlého rodu kopytník, který se vyskytuje v České republice. Je pokládán za původní druh a v lidovém léčitelství býval užíván hlavně pro vyvolání zvracení nebo průjmu.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia autoři a editory
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia CZ

Almindelig hasselurt ( Dinamarquês )

fornecido por wikipedia DA

Almindelig hasselurt (Asarum europaeum) eller blot Hasselurt er en stedsegrøn flerårig urt, der i Danmark dyrkes og desuden af og til findes fovildet i naturen.

Beskrivelse

Vækstformen er krybende med delvist underjordiske stængler. Bladstilkene er oprette og ca. 20 cm lange. Bladene er nyreformede til hjerteformede og helrandede. Oversiden er mørkegrøn med lyse strenge, mens undersiden er lysegrøn.

Blomstringen sker i maj, men man ser ikke meget til de brune blomster. De sidder skjult under bladene. Frøene, som er små nødder, modner godt og spirer villigt. Frøene har et fedtholdigt vedhæng, der gør det tiltrækkende for myrer at sprede dem (se myrelegeme).

Rodnettet består af grove trævlerødder, som sidder på jordstænglerne.

Højde x bredde og årlig tilvækst: 0,20 x 0,10 m (20 x 10 cm/år). 9 planter dækker 1 m² på 4 år. Disse mål kan fx bruges til beregning af planteafstande, når arten anvendes som kulturplante.

Voksested

Hasselurt optræder som skovbundsplante i blandede løvskovekalkbund i Mellemeuropa.

Naturreservatet Dívčí Kámen ligger, hvor bækken Křemže løber ud i Moldau, dvs. i distriktet Český Krumlov, Tjekkiet. Her findes artengnejsklipper i rester af en oprindelig skov med avnbøg og skovfyr som de dominerende arter sammen med bl.a. ahorn, blåbær, bøg, hassel, alm. ædelgran, blå anemone, bølget bunke, dunbirk, fladkravet kodriver, hvid anemone, knoldet kulsukker, småbladet lind og tyttebær[1]

Giftighed

Alle dele af planten indeholder en hudirriterende olie, som er giftig.




Note

Kilde

  • Signe Frederiksen et al., Dansk flora, 2. udgave, Gyldendal 2012. ISBN 8702112191.
  • Sten Porse: Plantebeskrivelser, DCJ 2003 (CD-Rom).

Eksterne henvisninger

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia-forfattere og redaktører
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia DA

Almindelig hasselurt: Brief Summary ( Dinamarquês )

fornecido por wikipedia DA

Almindelig hasselurt (Asarum europaeum) eller blot Hasselurt er en stedsegrøn flerårig urt, der i Danmark dyrkes og desuden af og til findes fovildet i naturen.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia-forfattere og redaktører
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia DA

Gewöhnliche Haselwurz ( Alemão )

fornecido por wikipedia DE

Die Gewöhnliche Haselwurz (Asarum europaeum), kurz auch Haselwurz genannt, ist eine Pflanzenart aus der Gattung Haselwurzen (Asarum) innerhalb der Familie der Osterluzeigewächse (Aristolochiaceae). Sie gedeiht in Wäldern in weiten Gebieten Eurasiens.

Namensgebung

Für Asarum europaeum werden oft auch die Trivialnamen Europäische Haselwurz oder nur Haselwurz genannt. Andere Namen sind auch Braune Haselwurz, Hasenpappel, Hexenrauch, Aser, Brechhaselkraut, Drüsenkraut, Hasel-Mönch, Haselmünch, Haselmusch, Hasenohr, Hasenöhrlein, Hasenpappel, Hasenpfeffer, Hasewurz, Hasselkräut, Hauswurzel, Kampferwurzel, Leberkraut, Mausohren, Natterwurz, Neidkraut, Nierenkraut, Pfefferblätter, Pfefferkraut, Scheibelkraut, Schlangenwurzel, Schweinsohr, Speiblätter, Spitze Haselwörz, Teufelsklaue, Vogelskappe, Weihrauchkraut, Wilder Nardus und Wilder Pfeffer.

Weitere im deutschsprachigen Raum, zum Teil nur regional, gebräuchliche oder gebräuchlich gewesene Trivialnamen sind: Brechwurz (Bern), Haiselwurtz (althochdeutsch), Hasalwurtz (althochdeutsch), Haselbluoma (althochdeutsch), Haselmünach (Zillerthal, Salzburg), Haselmünch (mittelhochdeutsch), Haselmünnich (Salzburg), Haselmusch (Pongau), Haselmuschelen, Haselwort, Haselwürze (Bern), Haselwurz, Hasenöhrlein (Schlesien), Hasenwurz (mittelhochdeutsch), Hasilwurz (althochdeutsch), Haslewort (mittelniederdeutsch), Hasselnblatt (Siebenbürgen), Hasselnkrott, Hasselwurzel (Siebenbürgen), Hazelwort (mittelniederdeutsch), Wild Mausöhrlein, Wild Negelwurz (mittelhochdeutsch), Wild Neghelken, Wild Neleken, Scheibelkraut (Österreich bei Linz) und Schwarzkrott (Siebenbürgen).[1]

Volksetymologisch wurde der aus dem griechisch-lateinischen Lehnwort asarum (gelegentlich auch azarum geschrieben[2][3]) schon im Althochdeutschen gebildete Name „Haselwurz“ unter anderem darauf bezogen, dass die Art oft unter Haselnusssträuchern wachse.[4] Der botanische Gattungsname Asarum bedeutet unverzweigt (griechisch asaron = zweiglos), das Artepitheton europaeum kennzeichnet sie als einzige in Europa heimische Art der Gattung Asarum, zu der etwa 100 Arten gehören.

Beschreibung und Ökologie

 src=
Blüte von vorne; gut zu erkennen ist auch, dass fast alle Pflanzenteile (außer der Blattoberseite) behaart sind
 src=
Pollenkorn der Gewöhnlichen Haselwurz (400×)

Vegetative Merkmale

Die Gewöhnliche Haselwurz wächst als immergrüne,[5] ausdauernde krautige Pflanze und erreicht Wuchshöhen von nur 5 bis 10 Zentimetern. Sie bildet ein Rhizom als Überdauerungsorgan. Die oberirdischen Pflanzenteile sind behaart. Alle Pflanzenteile riechen intensiv, das Rhizom riecht pfefferartig. Die Sprossachse ist kriechend, mit zwei bis drei bräunlichgrünen Niederblättern.

Die zwei immergrünen, lang gestielten Laubblätter besitzen eine einfache, rundliche bis nierenförmige oder herzförmige Blattspreite, die auf der Oberseite meist glänzend, während die Unterseite meist behaart ist.

Generative Merkmale

Die einzeln unmittelbar in Bodennähe stehenden Blüten sind krugförmig und braunrot mit drei Zipfeln. Die Blütenhülle besteht aus drei verwachsenen, braunpurpurnen Blütenhüllblättern. Sie riechen intensiv nach Pfeffer. Sie besitzt zwölf, in zwei Kreisen gegliederte Staubblätter. Der Fruchtknoten ist unterständig. Die protogynen (vorweiblichen) Blüten bestäuben sich oft selbst. Es kommt aber auch Fremdbestäubung vor, sie erfolgt durch Insekten. Die sechs Griffel sind zu einer dicken Griffelsäule verwachsen, die an ihrer Spitze eine sechsstrahlige Narbe trägt. Die Narbe reift vor den Staubblättern, die in der noch nicht völlig geöffneten Blüte weit nach unten gebogen sind und fast den Blütenboden berühren. In diesem Stadium steht die Narbe frei da. Zunächst richten sich die Staubblätter des inneren Kreises auf und schmiegen sich dicht an die Narbe stets zwischen je zwei Lappen an, wobei leicht Selbstbestäubung eintreten kann. Später biegen sich auch die äußeren kleinen Staubblätter auf und fügen sich unterhalb der Narbenlappen zwischen die größeren Staubblätter ein. Die jetzt erreichte männliche Phase der Blüte bewirkt deren volle Öffnung und ihre Perigonzipfel neigen sich nach außen. Die Blüten täuschen gewisse Merkmale von Pilzen vor und locken Pilzmücken an, die für die Bestäubung sorgen. (Blütenökologisch werden sie deshalb „Fliegen-Täuschblumen“ genannt.) Die Blütezeit reicht von März bis Mai.

Die sechsklappigen Kapselfrüchte reifen im Juni und streuen im Juli bis August die Samen aus. Die Samen tragen Elaiosomen und werden von Ameisen ausgebreitet (Myrmekochorie).

Die Chromosomenzahl beträgt 2n = 26 oder 40.[6]

 src=
Verbreitungskarte

Vorkommen

Das Verbreitungsgebiet umfasst Eurasien mit kontinentaler Tendenz bis Sibirien. In Europa reichen die Areale von Südskandinavien bis Südfrankreich, Mittelitalien und Griechenland.

In Österreich ist sie in allen Bundesländern häufig (in Kärnten eher selten).

Häufigste Standorte sind Laubwälder und Gebüsche, Au- und Schluchtwälder auf vor allem kalkhaltigen, feuchten Böden. Genauer sind es krautreiche Laub- und Nadelmischwälder, besonders Mull-Buchenwälder auf Braunerden. Außerdem gedeihen sie in Haselstrauchhecken sowie Schlucht- und Auwäldern. Der Boden ist meist frisch bis feucht, nährstoffreich und meist kalkhaltig. Die Gewöhnliche Haselwurz ist ein Lehm- und Feuchtigkeitsanzeiger. Häufige Begleitpflanzen der Haselwurz sind zum Beispiel Wald-Trespe, Frühlings-Platterbse, Seidelbast, Nesselblättrige Glockenblume, Mandelblättrige Wolfsmilch und Wald-Sanikel.

Standorte und Verbreitung in Mitteleuropa

Die Gewöhnliche Haselwurz braucht kalkhaltigen nährstoffreichen und eher feuchten als trockenen Lehm- oder Tonboden mit einer ausgeprägten Mullauflage. Sie trägt selbst zur Lockerung des Bodens bei.

Sie besiedelt Laub- und Mischwälder, sie geht aber auch in Auenwälder und in Nadelforste. Sie ist eine Fagetalia-Ordnungscharakterart.[6] In Mitteleuropa tritt sie zerstreut auf, sie kommt aber an ihren Standorten oft in ausgedehnten, meist lockeren, aber in individuenreichen Beständen vor. Große „Nester“ können mehrere Quadratmeter bedecken. Sie steigt in den Alpen in Höhenlagen von bis über 1200 Metern auf. In den Allgäuer Alpen kommt sie im Tiroler Teil im Höhenbachtal bei Holzgau bis zu 1150 Metern vor.[7]

Die ökologischen Zeigerwerte nach Landolt et al. 2010 sind in der Schweiz: Feuchtezahl F = 3+ (feucht), Lichtzahl L = 2 (schattig), Reaktionszahl R = 4 (neutral bis basisch), Temperaturzahl T = 4 (kollin), Nährstoffzahl N = 3 (mäßig nährstoffarm bis mäßig nährstoffreich), Kontinentalitätszahl K = 2 (subozeanisch).[8]

Systematik

Die Gattung Asarum wurde 1753 mit der Typusart Asarum europaeum durch Carl von Linné in Species Plantarum, Tomus I, S. 442 aufgestellt.[9] Das Artepitheton europaeum bedeutet europäisch.

In Europa unterscheidet man bei Asarum europaeum drei Unterarten:[10][11]

  • Asarum europaeum L. subsp. europaeum: Blätter breiter als lang, stumpf; Blattunterseite auf der Fläche behaart; Blattoberseite mit Stomata, ohne Papillen, glänzend; Europa.
  • Asarum europaeum subsp. caucasicum (Duch.) Soó: Laubblätter etwa so lang wie breit, zugespitzt; Blattunterseite höchstens auf den Nerven etwas behaart, sonst kahl; Blattoberseite ohne Stomata; Epidermis der Blattoberseite papillös, matt. Die Chromosomenzahl beträgt 2n = 26.[6] Sie kommt in Europa in Frankreich, Deutschland, Italien, in der Schweiz, Österreich, Ungarn, Slowenien, Kroatien und in der Slowakei vor.[12]
  • Asarum europaeum subsp. italicum Kukkonen & Uotila: Laubblätter etwa so lang wie breit, zugespitzt; Blattunterseite behaart bis kahl; Blattoberseite ohne Stomata; Epidermis der Blattoberseite nicht papillös; Italien, Montenegro[13], Türkei[12]

Bilder – Botanik

Gewöhnliche Haselwurz (Asarum europaeum):

Inhaltsstoffe und Nutzung

Blätter und Wurzeln der Haselwurz schmecken nach Pfeffer, das Rhizom enthält kampferartige, ätherische Substanzen, die schleimhautreizend, brech- und niesreizanregend wirken und innere Blutungen auslösen können (Gastroenteritis). Bis ins 18. Jahrhundert wurden die getrockneten Rhizome als Brechmittel verwandt. Später gehörten sie in pulverisierter Form zum variablen Zutatenkreis des Schneeberger Schnupftabaks. Die Droge wird im August gesammelt, das getrocknete Rhizom trägt folgende Namen: Radix Asari, Radix Nardi rusticae, Radix Nardi sylvestrae und Rhizoma Asari.

Von der Nutzung des Rhizoms in der Pharmazie wird heute abgeraten, da dessen Inhaltsstoffe zu erheblichen gesundheitlichen Beeinträchtigungen führen können (siehe Kapitel Giftigkeit).

Giftigkeit

Die ganze Pflanze ist giftig.

Hauptwirkstoffe sind: Das in ihr zu 0,7–4 % enthaltene ätherische Öl bzw. der darin enthaltene Giftstoff Asaron, der zu 30–50 % im ätherischen Öl enthalten sein kann. Ein weiterer Wirkstoff ist das Selinan-Derivat alpha-Agarofuran.

Es gibt neben Pflanzen, die kein Asaron enthalten, auch solche, deren ätherisches Öl bis zu 90 % trans-Isoasaron bzw. trans-Isoeugenol oder trans-Isoelemicin enthält.

Im Hinblick auf die verschiedene Zusammensetzung ihres ätherischen Öls kann man in Europa 4 verschiedene chemische Rassen von Asarum europaeum unterscheiden.

Als Vergiftungserscheinungen treten auf: Brennen im Mund und im Schlund, Übelkeit, Erbrechen, Magenschmerzen, Gastroenteritis mit Durchfällen und Uterusblutungen. Im Extremfall kann der Tod durch zentrale Atemlähmung eintreten.

Beim Kauen des Rhizoms werden die Mundhöhle und die Zunge vorübergehend betäubt. Verantwortlich dafür sind die Phenylpropan-Derivate trans-Isoasaron und trans-Isoeugenolmethylester.

Der Brechreiz ist dem ätherischen Öl zuzuschreiben.

Geschichte

Die von Pedanios Dioskurides (De materia medica) und von Plinius dem Älteren (Naturalis historia) angegebenen Heilmittel-Indikationen stimmen weitgehend überein. Es wird daher angenommen, dass beide aus den gleichen Quellen schöpften. Auf der Basis der Elementenlehre deuteten sie die Wurzel des „asarum“ als Mittel zur Reinigung („purgatio“) des Körpers von unpassenden oder verdorbenen Säften.

Galen schrieb dem „asarus“ gleiche Wirkung wie dem „acorus“ zu: „Bewegt den Harn und hilft bei Milz-Verhärtung“. Der „asarus“ sollte jedoch intensiver wirken als der „acorus“.

Die Ärzte des arabischen und lateinischen Mittelalters übernahmen die von Dioskurides, Plinius und Galen aufgeführten Wirkungs- und Indikationsangaben für den „asarus“ und sie ordneten ihn in der Gliederung der Humorallehre als „heiß und trocken im dritten Grad“ ein. Avicenna rühmte die Anwendung der Wurzel außerdem zur Behandlung von „Hornhautverdickung“ und zur Vermehrung der Spermien.

Hildegard von Bingen beurteilte im 12. Jahrhundert die Wirkkraft des „asarus“ als mehr schädlich als nützlich. Insbesondere warnte sie vor seiner Anwendung in der Frauenheilkunde. Und noch im 16. Jahrhundert warnte der Theologe und Arzt Otto Brunfels, dass „schlepseck“ den Frauen die Haselwurz als Abtreibungsmittel verkauften.

Als Schnupf- und Bähmittel zur „Reinigung des Hauptes von zu viel Feuchtigkeit“ wurde die in Essig zerstoßene oder aufgelöste Haselwurz im 15. Jahrhundert durch Nikolaus Frauenlob gepriesen und noch im 18. Jahrhundert durch William Cullen bei Stockschnupfen, Kopfschmerz und hartnäckigen Augenübeln empfohlen. Als preiswerte Ergänzung zu der seit dem 18. Jahrhundert in Europa therapeutisch verwendeten Ipecacuanha wurde die Haselwurz in viele amtliche Arzneibücher aufgenommen und in der Preussischen Pharmaköpoe bis in die Mitte des 19. Jahrhunderts aufgeführt.

Tierheilkunde

In einer elsässischen Handschrift des 15. Jahrhunderts (Cpg 226) wurde empfohlen, den von Seuchen befallenen Rindern Haselwurz einzugeben. Das bestätigte Hieronymus Bock in seinem Kräuterbuch (1539), und er ergänzte, dass die Schäfer die Wurzel gepulvert und mit Salz vermengt ihren an Keuchen und Husten erkrankten Schafen zum Lecken vorlegen. Joachim Camerarius der Jüngere teilte 1586 mit, dass Etliche den Pferden im Mai Haselwurz-Blätter zu Fressen geben, „damit sie sich reinigen und mutiger werden“. Im ausklingenden 17. Jahrhundert berichteten Pierre Pomet (1694) und Nicolas Lémery (1699), dass die Haselwurz mit feuchter Kleie vermischt in großen Mengen beim Wurmbefall der Pferde („farcin“) verordnet werde.

Quellen zur Geschichte der medizinischen Verwendung der Haselwurz

Historische Abbildungen

Literatur

  • Wolfgang Adler, Karl Oswald, Raimund Fischer: Exkursionsflora von Österreich. Hrsg.: Manfred A. Fischer. Ulmer, Stuttgart/Wien 1994, ISBN 3-8001-3461-6.
  • Ingrid und Peter Schönfelder: Das Neue Handbuch der Heilpflanzen, Botanik Arzneidrogen, Wirkstoffe Anwendungen. Franckh-Kosmos Verlag, Stuttgart 2011, ISBN 978-3-440-12932-6.
  • L. Roth, M. Daunderer, K. Kornmann: Giftpflanzen Pflanzengifte. 6. überarbeitete Auflage. 2012, Nikol-Verlag, ISBN 978-3-86820-009-6.
  • Dietmar Aichele, Heinz-Werner Schwegler: Die Blütenpflanzen Mitteleuropas. 2. überarbeitete Auflage. Band 2, Franckh-Kosmos-Verlag, 1994/ 2000, ISBN 3-440-08048-X.
  • Heinrich Marzell: Die Haselwurz (Asarum europaeum L.) in der alten Medizin. Eine Studie zur Geschichte einer deutschen Heilpflanze. In: Sudhoffs Archiv 42, 1958, S. 319–325.

Einzelnachweise

  1. Georg August Pritzel, Carl Jessen: Die deutschen Volksnamen der Pflanzen. Neuer Beitrag zum deutschen Sprachschatze. Philipp Cohen, Hannover 1882, S. 46 f., online.
  2. Vgl. etwa Otto Zekert (Hrsg.): Dispensatorium pro pharmacopoeis Viennensibus in Austria 1570. Hrsg. vom österreichischen Apothekerverein und der Gesellschaft für Geschichte der Pharmazie. Deutscher Apotheker-Verlag Hans Hösel, Berlin 1938, S. 136.
  3. Vgl. auch Ute Obhof: Rezeptionszeugnisse des „Gart der Gesundheit“ von Johann Wonnecke in der Martinus-Bibliothek in Mainz – ein wegweisender Druck von Peter Schöffer. In: Medizinhistorische Mitteilungen. Zeitschrift für Wissenschaftsgeschichte und Fachprosaforschung. Band 36/37, 2017/2018, S. 25–38, hier: S. 33 (Azarum „hasell wur[cz]“).
  4. Josef Domes: Anmerkungen zur Pharmakologie der Haselwurz. In: Würzburger medizinhistorische Mitteilungen. Band 7, 1989, S. 339–341, hier: S. 339.
  5. Asarum europaeum L., Haselwurz. FloraWeb.de
  6. a b c Erich Oberdorfer: Pflanzensoziologische Exkursionsflora für Deutschland und angrenzende Gebiete. 8. Auflage. Stuttgart, Verlag Eugen Ulmer, 2001. ISBN 3-8001-3131-5. S. 325.
  7. Erhard Dörr, Wolfgang Lippert: Flora des Allgäus und seiner Umgebung. Band 1, IHW, Eching 2001, ISBN 3-930167-50-6, S. 438.
  8. Asarum europaeum L. In: Info Flora, dem nationalen Daten- und Informationszentrum der Schweizer Flora. Abgerufen am 10. März 2022.
  9. Asarum europaeum bei Tropicos.org. Missouri Botanical Garden, St. Louis.
  10. P. W. Ball, J. R. Akeroyd: Asarum L., S. 87. In: T. G. Tutin, V. H. Heywood, N. A. Burges, D. M. Moore, D. H. Valentine, S. M. Walters, D. A. Webb (Hrsg.): Flora Europaea. Volume 1: Psilotaceae to Platanaceae. 2., überarb. Auflage. 1993, ISBN 0-521-41007-X. eingeschränkte Vorschau in der Google-Buchsuche
  11. Eckehart J. Jäger, Friedrich Ebel, Peter Hanelt, Gerd K. Müller (Hrsg.): Rothmaler Exkursionsflora von Deutschland. Band 5: Krautige Zier- und Nutzpflanzen. Spektrum Akademischer Verlag, Berlin/ Heidelberg 2008, ISBN 978-3-8274-0918-8.
  12. a b E. Nardi (2009): Aristolochiaceae. Datenblatt Asarum In: Euro+Med Plantbase - the information resource for Euro-Mediterranean plant diversity.
  13. Unterarten in der Flora Europaea.
  14. Julius Berendes: Des Pedanius Dioskurides Arzneimittellehre in 5 Büchern. Enke, Stuttgart 1902, Buch I, Cap. 9 (Digitalisat)
  15. Plinius. Naturalis historia. Buch XXI, § 134 (Kapitel LXXVIII) (Digitalisat Latein) (Digitalisat Ausgabe Külb 1840–1864 Deutsch)
  16. Galeni de simplicium medicamentorum temperamentis ac facultatibus. Liber VI. (In: C. G. Kühn, Leipzig 1826, Band 11, S. 840: Asarum (Digitalisat) - S. 819: Acorus (Digitalisat))
  17. Avicenna. Kanon der Medizin. Ausgabe Andrea Alpago, Basel 1556, Buch II, S. 179 (Digitalisat)
  18. Ibn Al Jazzar: Liber de Gradibus Simplicium in der Übersetzung von Konstantin dem Afrikaner, 11. Jh. In: Opera. Ausgabe Basel 1536, S. 369 (Digitalisat)
  19. Pseudo-Serapion 13. Jh. Druck. Venedig 1497, Blatt 132r (Digitalisat)
  20. Ibn al-Baitar: Kitāb al-jāmiʿ li-mufradāt al-adwiya wa al-aghdhiya - Übersetzung. Joseph Sontheimer unter dem Titel Große Zusammenstellung über die Kräfte der bekannten einfachen Heil- und Nahrungsmittel. Hallberger, Stuttgart Band I 1840, S. 31–33 (Digitalisat)
  21. Hildegard von Bingen 12. Jh.: Physica, Buch I, Kapitel 48. Edition: Charles Victor Daremberg und Friedrich Anton Reuß (1810–1868). S. Hildegardis Abbatissae Subtilitatum Diversarum Naturarum Creaturarum Libri Novem. Migne, Paris 1855. Sp. 1148 (Digitalisat) - Herbert Reier (Übersetzung): Hildegard von Bingen Physica. Nach der Textausgabe von J. P. Migne, Paris 1882 ins Deutsche übersetzt. Kiel 1980, S. 42: Haselwurz ist sehr warm und hat eine gefährliche Kraft in sich, die zu fürchten ist. Sie ist sehr heftig und von unsteter Natur ähnlich dem Sturm, weil seine Wärme und Gefährlichkeit in die Gefahr führt. So lässt er die Natur des Menschen mehr im Stich als dass er ihr nützt. Wird sie einem Menschen zu essen gegeben, der „sucht“ oder „ridden“ hat oder der „vergichtiget“ ist, so wird sie ihm nur größeren Schmerz zufügen. Wenn ein schwangeres Weib sie isst, wird es entweder sterben oder mit Gefahr ihres Leibes abortieren. Oder wenn sie zur Zeit ihre Regel nicht hat, wird sie noch mehr Schmerz empfinden.
  22. Bernhard Schnell, William Crossgrove: Der deutsche>MacerDe viribus herbarum Tübingen : Niemeyer 2003, Kapitel 49 - Heidelberg Cpg 226, Sammlung von Rezepten sowie astronomischer und medizinischer Traktate - Elsass, 1456–1469, Blatt 196v–197r (Digitalisat)
  23. Gabriel von Lebenstein, 14./15. Jh. (nach Eis / Vermeer 1965, S. 72, 73.) - Clm 5905, 2. Hälfte 15. Jh., Blatt 56r (Digitalisat)
  24. Nikolaus Frauenlob, Kräuterbuch, 15. Jahrhundert. Cpg 666, Südwestdeutschland 1478, Blatt 115v–116r (Digitalisat) - Cpg 683, Mattighofen, 1482–1486, Blatt 29v (Digitalisat)
  25. Cpg 226, Sammlung von Rezepten sowie astronomischer und medizinischer Traktate, Elsass, 1456–1469, Blatt 125r (Digitalisat)
  26. Herbarius moguntinus, Mainz 1484, Kapitel 15 (Digitalisat)
  27. Gart der Gesundheit (Mainz 1485), Ausgabe Augsburg (Schönsperger) 1485, Kapitel 19 (Digitalisat)
  28. Hortus sanitatis, Mainz 1491, Buch I, Kapitel 47. (Digitalisat)
  29. Hieronymus Brunschwig: Kleines Destillierbuch. Straßburg 1500, Blatt 58v (Digitalisat)
  30. Otto Brunfels. Contrafeyt Kreüterbuch. Straßburg 1532, S. 9 (Digitalisat)
  31. Hieronymus Bock. New Kreütter Buch. Straßburg 1539, Buch I, Kapitel 20 (Digitalisat)
  32. Leonhart Fuchs. New Kreütterbuch. Straßburg 1543, Cap. 3 (Digitalisat)
  33. Joachim Camerarius der Jüngere: Überarbeitung des Dioskurideskommentars von Pietro Andrea Mattioli. Johan Feyerabend, Franckfurt am Mayn 1586, S. 8 D (Buch I, Kapitel IX) (Digitalisat)
  34. Pierre Pomet. Histoire générale des drogues, traitant des plantes, des animaux, & des mineraux .... Jean-Baptiste Loyson & Augustin Pillon Paris 1694, S. 88–89 (Digitalisat)
  35. Nicolas Lémery: Dictionnaire universel des drogues simples, contenant leurs noms, origines, choix, principes, vertus, étymologies, et ce qu’il y a de particulier dans les animaux, dans les végétaux et dans les minéraux, Laurent d'Houry, Paris, 1699 S. 68–69 (Digitalisat) – (Deutsch) : Vollständiges Materialien-Lexicon. Zu erst in Frantzösischer Sprache entworffen, nunmehro aber nach der dritten, um ein grosses vermehreten Edition [...] ins Hochteutsche übersetzt / Von Christoph Friedrich Richtern, Leipzig: Johann Friedrich Braun, 1721. (Digitalisat)
  36. Onomatologia medica completa oder Medicinisches Lexicon das alle Benennungen und Kunstwörter welche der Arzneywissenschaft und Apoteckerkunst eigen sind deutlich und vollständig erkläret. Gaum, Ulm, Frankfurt und Leipzig 1755, Sp. 147–148 (Digitalisat)
  37. William Cullen: A treatise of the materia medica. 2 Bände. Charles Elliot, Edinburgh 1789. – (Deutsch): Samuel Hahnemann. Schwickert, Leipzig 1790. Band II, S. 482 Haselwurzel als Niesemittel (Digitalisat); S. 527–528 Haselwurzel als Brechmittel (Digitalisat); S. 613 Haselwurzel als harntreibendes Mittel (Digitalisat)
  38. Jean Louis Alibert: Nouveaux élémens de thérapeutique et de matière médicale. Crapart, Paris XII (1803 / 1804), Bd. I, S. 249–250 (Digitalisat)
  39. August Friedrich Hecker’s practische Arzneimittellehre. Revidiert und mit neuesten Entdeckungen bereichert von einem practischen Arzte. Camesius, Wien, Band I (1814), S. 623 (Digitalisat)
  40. Görz (Apotheker) in: Christoph Heinrich Pfaff: System der Materia medica nach chemischen Principien. F. Chr. W. Vogel, Leipzig, Band III (1814), S. 229–233 (Digitalisat)
  41. Jean Louis Lassaigne und H. Feneulle: Analyse des racines d’Asarum. In: Journal de pharmacie et des sciences accessoires. Paris, Band 6 (1820), No. XII (Dezember), S. 561–565 (Digitalisat)
  42. Carl Ferdinand von Graefe, Christoph Wilhelm Hufeland, Heinrich Friedrich Link, Emil Osann, Karl Asmund Rudolphi (Hrsg.): Encyclopädisches Wörterbuch der medicinischen Wissenschaften, J. W. Boike, Berlin, Band III (1829), S. 479–481 (Digitalisat)
  43. Johann N. Gräger: Dissertatio inauguralis … de Asaro europaeo … Göttingen 1830 (Digitalisat)
  44. Régimbeau: In: Journal de pharmacie et des sciences accessoires. Paris, Band XIV (1828), S. 200 (Digitalisat)
  45. Johann Ignaz Hoppe: Die Nervenwirkungen der Heilmittel : therapeutisch-physiologische Arbeiten, 4. Heft, H. Bethmann, Leipzig 1857, S. 120–124 (Digitalisat)
  46. Alexander Willem Michiel van Hasselt J. B. Henkel (Übersetzer): Handbuch der Giftlehre für Chemiker, Ärzte, Apotheker und Gerichtspersonen. Vieweg, Braunschweig 1862, Teil I Allgemeine Giftlehre und die Gifte des Pflanzenreichs, S. 481 (Digitalisat)
  47. August Husemann und Theodor Husemann: Die Pflanzenstoffe in chemischer, physiologischer, pharmakologischer und toxikologischer Hinsicht. Für Aerzte, Apotheker, Chemiker und Pharmakologen. Springer, Berlin 1871, S. 1034–1035 Haselwurzcampher. Asarin. Asaron (Digitalisat); S. 1161 Haselwurzöl (Digitalisat)
  48. Theodor Husemann: Handbuch der gesammten Arzneimittellehre. 2. Aufl., Band II, Springer, Berlin 1883, S. 589 (Digitalisat)
  49. Pharmacopoea Borussica. Cum Gratia et Privilegio Sacrae Regiae Majestatis. Georg Decker, Berlin 1799, S. 49: Radix Asari (Digitalisat) - Carl Wilhelm Juch. Pharmacopoea Borussica oder Preußische Pharmakopoe. Aus dem Lateinischen übersetzt, und mit Anmerkungen und Zusätzen begleitet von Dr. Carl Wilhelm Juch. Stein, Nürnberg 1805, S. 108: Radix Asari (Digitalisat)
  50. Carl Wilhelm Juch. Pharmacopoea Borussica oder Preußische Pharmakopoe. Aus dem Lateinischen übersetzt, und mit Anmerkungen und Zusätzen begleitet von Dr. Carl Wilhelm Juch, Stein – Nürnberg, Dritte umgearbeitete Auflage 1817, S. 120: Radix Asari (Digitalisat)
  51. Preussische Pharmakopöe. Fünfte Ausgabe (1827). Übersetzung der lateinischen Urschrift C. F. Plahn – Berlin 1829, S. 18 (Digitalisat)
  52. Friedrich Mohr Commentar zur Preussischen Pharmakopoe : nebst Übersetzung des Textes …, Friedrich Vieweg – Braunschweig. Nach der sechsten Ausgabe der Pharmakcopoea borussica 1848/49 (Digitalisat)
  53. Friedrich Mohr Commentar zur Preussischen Pharmakopoe : nebst Übersetzung des Textes … Friedrich Vieweg – Braunschweig 1865. Nach der siebten Ausgabe der Pharmakcopoea borussica (Digitalisat)
  54. Pharmacopoea Germanica. R. von Decker – Berlin 1872, S. 271 (Digitalisat) - Hermann Hager: Commentar zur Pharmacopoea Germanica. Julius Springer – Berlin, Band II, 1874, S. 568–569: Radix Asari (Digitalisat)
  55. Hermann Hager: Commentar zur Pharmacopoea Germanica, Edition II. Julius Springer, Berlin 1884, Band 2, S. 843 (Digitalisat)
  56. Pharmacopoeia Collegii Regii Medicorum Edinburgensis. Regia Officina Librariae Academicae Gottingae 1735, S. 3: Asarum, Rad. Fol. (Digitalisat); S. 87: Pulvis cephalicus. Rp. Fol Asari, Rad. Lilii convall. Ana drachmas duas. Summit. Betonicae, Maioranae, Rosmarini ana sesquidrachmam. Misce, fiat pulvis. (Digitalisat)
  57. Anthony Todd Thomson (1778–1849). The London dispensatory. 1. Ausgabe 1811, S. 60–61: Folia asari: (Digitalisat); S. 677: Pulvis Asari compositus (Digitalisat) --- 11. Ausgabe 1852, S. 167–168. Asarum: (Digitalisat)
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autoren und Herausgeber von Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia DE

Gewöhnliche Haselwurz: Brief Summary ( Alemão )

fornecido por wikipedia DE

Die Gewöhnliche Haselwurz (Asarum europaeum), kurz auch Haselwurz genannt, ist eine Pflanzenart aus der Gattung Haselwurzen (Asarum) innerhalb der Familie der Osterluzeigewächse (Aristolochiaceae). Sie gedeiht in Wäldern in weiten Gebieten Eurasiens.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autoren und Herausgeber von Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia DE

Pėpėrlapis ( Samogitiano )

fornecido por wikipedia emerging languages
 src=
Pėpėrlapis

Pėpėrlapis kėtap palazdie (luotīnėškā: Asarum europaeum) ī tuokis augals, katros muokslėškā prigol prī kartoulėniu augalū (Aristolochiaceae) šeimuos.

Ta žuolie daugiametė ī, ožaug lėg 4-10 cm aukštoma. Aug palē žemė, šliauža pu samanuom. Lapā pėpėrlapė ī stuori, mēsingi, blizg, ėšsilaik par žėima. Žėidā mažiokā, rodi, ėšruod kap varpalē. Pėpėrlapė lapā, īpatingā jēb anūs patrini, doud pėpėru smuoka.

Tasā augalioks aug lapoutiu ė maišītu mediu smalkūs, pamedies, krūmūs, ont krūmingu ė medingu opiu tepuogė ežerū krontū. Anam tink rėibė žemė. Augals šiap tās trocīzna ī, ale anou doud veršiams nū trīdas.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia authors and editors
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia emerging languages

Пъерццæг ( Osseta; osseta )

fornecido por wikipedia emerging languages

Пъерццæг[1][2] (лат. Asarum europaeum; уырыс. Копытень европейский[2]) у кæрдæг зайæгойты мыггаг, бæхысæфтæджы хуыз.

Фиппаинæгтæ

  1. Тахъазты Фидар. Дыгурон-уырыссаг дзырдуат — Дзæуджыхъæу: Аланыстон, 2003
  2. 2,0 2,1 Цгоев Т.Ф. Русско-осетинский экологический словарь. Книга первая. Русско-осетинский словарь названий растений и терминов, относящихся к ним; — Владикавказ, 2017. — 507 с.


licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia authors and editors
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia emerging languages

Пъерццæг: Brief Summary ( Osseta; osseta )

fornecido por wikipedia emerging languages

Пъерццæг (лат. Asarum europaeum; уырыс. Копытень европейский) у кæрдæг зайæгойты мыггаг, бæхысæфтæджы хуыз.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia authors and editors
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia emerging languages

Тайтояҡ ( Basquir )

fornecido por wikipedia emerging languages

Тайтояҡ, ҡолонтаяҡ (рус. Копы́тень европе́йский, лат. Ásarum europaéum) —кирказон һымаҡтар (Aristolochiaceae) ғаиләһенән күп йыллыҡ үлән үҫемлек, бейеклеге 5-10см. Апрель аҙағында һәм йәй башында ҡыҙғылт сәскә ата.

Таралыуы

Европаның һәм Көнбайыш Себерҙең урман һәм урман далыһы зонаһында таралған. Ғәҙәттә урман эсендә үҫә.

Illustration Asarum europaeum0.jpg
Тайтояҡ. О. В. Томе, «Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz», 1885 китабынан ботаник иллюстрация
Asarum europaeum20100610 226.jpg
Тайтояҡ сәскәһе ҙур план менән

Һылтанмалар

Әҙәбиәт

  • Губанов И. А., Киселёва К. В., Новиков В. С., Тихомиров В. Н. 447. Asarum europaeum L. — Копытень европейский //Иллюстрированный определитель растений Средней России. В 3-х томах — М.: Т-во науч. изд. КМК, Ин-т технолог. иссл, 2003. — Т. 2. Покрытосеменные (двудольные: раздельнолепестные). — С. 45. — ISBN 9-87317-128-9.
  • Ғүмәров В.З. Тыуған яҡтың шифалы үҫәмлектәре. —Өфө: Башҡортостан китап нәшриәте, 1996. -160 б. ISBN 5-295-01499-1
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia authors and editors
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia emerging languages

Тайтояҡ: Brief Summary ( Basquir )

fornecido por wikipedia emerging languages

Тайтояҡ, ҡолонтаяҡ (рус. Копы́тень европе́йский, лат. Ásarum europaéum) —кирказон һымаҡтар (Aristolochiaceae) ғаиләһенән күп йыллыҡ үлән үҫемлек, бейеклеге 5-10см. Апрель аҙағында һәм йәй башында ҡыҙғылт сәскә ата.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia authors and editors
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia emerging languages

Europisc wild gingifer

fornecido por wikipedia emerging_languages

Europisc ƿild gingifer (on Lǣdne hātte Asarum europaeum) is cynn ƿildre gingifere, ēac acaru gehāten.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia authors and editors
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia emerging_languages

Asarum europaeum ( Inglês )

fornecido por wikipedia EN

Asarum europaeum, commonly known as asarabacca, European wild ginger, hazelwort, and wild spikenard, is a species of flowering plant in the birthwort family Aristolochiaceae, native to large parts of temperate Europe, and also cultivated in gardens. It is a creeping evergreen perennial with glossy green, kidney shaped leaves and solitary dull purple flowers hidden by the leaves. Though its roots have a ginger aroma, it is not closely related to the true culinary ginger Zingiber officinale, which originates in tropical Asian rainforests. It is sometimes harvested for use as a spice or a flavoring. In former days, it was used in snuff and also medicinally as an emetic and cathartic. [1][2]

Description

The prostrate stems are 10–15 centimetres (3.9–5.9 in) long, each bearing two reniform leaves with long petioles. The leaves are about 10 cm wide. The upper surface of the leaves is shiny, and they have a pepper-like taste and smell. There are also 2 to 3 stipules present that occur in two rows opposite each other on the stem. The flowers are solitary, terminal and nodding. The flower tube is composed of fused tepals that ends with 3 petal-like projections that are brownish towards their ends and dark purple toward the centre. There are 12 stamens present. The flowers emerge in the late winter and spring.[3]

Distribution and habitat

Asarum europaeum has a wide distribution in Europe. It ranges from southern Finland and northern Russia south to southern France, Italy, Croatia, Serbia, Bosnia and Herzegovina, North Macedonia and Bulgaria. It is absent from the British Isles and Scandinavia, and also from northwestern Germany[3] and the Netherlands. Within Europe, the plant is grown outside of its range in the United Kingdom, Denmark, Sweden, Norway and the Netherlands.[4]

It occurs mostly in deciduous woodland or coniferous forests, especially in calcareous (chalky) soils.

Subspecies

There are two recognised subspecies other than the type, including A. europaeum ssp. caucasicum, which is confined to the southwestern Alps, and A. europaeum ssp. italicum, which is found in central and northern Italy as well as in the Skopska Crna Gora mountains of North Macedonia and Kosovo.

Cultivation

A. europaeum is quite shade-tolerant and is often employed as groundcover where little else will grow. This plant has gained the Royal Horticultural Society's Award of Garden Merit.[5]

Photo gallery

References

  1. ^ Seidemann, Johannes (July 2005). World Spice Plants: Economic Usage, Botany, Taxonomy (1 ed.). Germany: Springer. p. 57. ISBN 3-540-22279-0.
  2. ^ Katzer, Gernot. "Geographic Spice Index". Gernot Katzer’s Spice Pages.
  3. ^ a b Schmeil, Otto; Fitschen, Jost; Seybold, Siegmund (2006). Flora von Deutschland, 93. Auflage (in German). Wiebelsheim: Quelle & Meyer Verlag. p. 190. ISBN 3-494-01413-2.
  4. ^ Tutin, T.G.; V. H. Heywood; N. A. Burges; D. H. Valentine; S. M. Walters; D. A. Webb (eds.). "Asarum europaeum". Flora Europaea. Cambridge University Press.
  5. ^ "RHS Plantfinder - Asarum europaeum". Royal Horticultural Society. Retrieved 12 January 2018.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia authors and editors
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia EN

Asarum europaeum: Brief Summary ( Inglês )

fornecido por wikipedia EN

Asarum europaeum, commonly known as asarabacca, European wild ginger, hazelwort, and wild spikenard, is a species of flowering plant in the birthwort family Aristolochiaceae, native to large parts of temperate Europe, and also cultivated in gardens. It is a creeping evergreen perennial with glossy green, kidney shaped leaves and solitary dull purple flowers hidden by the leaves. Though its roots have a ginger aroma, it is not closely related to the true culinary ginger Zingiber officinale, which originates in tropical Asian rainforests. It is sometimes harvested for use as a spice or a flavoring. In former days, it was used in snuff and also medicinally as an emetic and cathartic.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia authors and editors
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia EN

Azaro ( Esperanto )

fornecido por wikipedia EO

Azaro[1] (latine Asarum europaeum) estas specio de ĉiamverdo el la Piperaloj (Piperales).

Priskribo

La planto fariĝas 15cm granda kaj havas plejofte du renformajn malhelverdajn brilantajn foliojn. Ĝi floras en majo/junio sed la violkoloraj sonorilformaj floroj restas grandparte kaŝitaj sub la folio.

Azaro disvastiĝis kiel kuracherbo el meza- kaj suda Eŭropo kaj okcidenta Azio.

Ofte ĝi estas konfuzata kun Asarum caudatumAsarum canadense.

Homa uzo

En la 19-a jarcento la rizomo de diversaj specioj de la Azaro estis prilaboritaj kiel diurezigilo kaj laksigilo. La plejmulto tamen enhavas aristoloki-acido kaj pro tio estas nefrotoksa (venena po la renoj) kaj kancerogena.

Specioj

  • Asarum europaeum subsp. caucasicum
  • Asarum europaeum subsp. europaeum
  • Asarum europaeum subsp. italicum

Referencoj

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Vikipedio aŭtoroj kaj redaktantoj
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia EO

Azaro: Brief Summary ( Esperanto )

fornecido por wikipedia EO

Azaro (latine Asarum europaeum) estas specio de ĉiamverdo el la Piperaloj (Piperales).

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Vikipedio aŭtoroj kaj redaktantoj
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia EO

Asarum europaeum ( Espanhol; Castelhano )

fornecido por wikipedia ES

La asarabacara, oreja de fraile u oreja de hombre[1]​ (Asarum europaeum L.) es una especie fanerógama perteneciente a la familia de las aristoloquiáceas.

 src=
Detalle de la flor

Distribución y hábitat

Es una planta vivaz que crece en Europa septentrional y central y en Asia occidental. En España se encuentra en Cataluña y Aragón. Coloniza bosques de árboles frondosos y lugares umbríos y húmedos.

Características

Planta vivaz, herbácea, perenne de 10-15 cm de altura que forma grandes colonias. Tiene tallo rastrero con pequeñas ramillas. Hojas reniformes largamente pecioladas de 5-8 cm de diámetro, de color verde reluciente por arriba y verde pálido por abajo. La flor es solitaria de color púrpura, campanulada y velluda que florece entre mayo y agosto.

Propiedades

Principios activos: Aceite esencial (1%): asarona, aldehído arisílico, metil-eugenol, acetato de bornilo, terpenos, sesquiterpenos, diasarona. Alcaloides: asarina. Ácido ascórbico, vitamina B1. Otras fuentes: Aceite esencial, sacarosa, alcanfor, asarina, ácido tánico.

Indicaciones: es emético, estornutatorio (usado como rapé) y, en dosis menores, mucolítico y expectorante. Diaforético. Actualmente en desuso, se usó para el tratamiento de rinitis crónicas y atróficas, bronquitis, asma y ulceraciones gastroduodenales.

Contraindicado con el embarazo, lactancia, niños, pacientes con hepatopatías, enfermedades neurológicas. La asarona es altamente tóxica: produce sensación de quemazón sobre la lengua, estornudos, irritación de la mucosa gástrica y puede resultar narcótica y abortiva. A dosis elevadas puede producir astenia, taquicardia, convulsiones, midriasis, fotofobia, disnea, e incluso coma y muerte por parálisis respiratoria. Secando la planta pierde toxicidad.

Otros usos: usado en la fabricación de licores.

Costumbres

En el calendario republicano , creado durante la Revolución Francesa de 1789, la Asaret corresponde al 6 Ventôse, lo que equivale al 24 de febrero del calendario gregoriano.

Taxonomía

Asarum europaeum fue descrita por Carlos Linneo y publicado en Species Plantarum 1: 442. 1753.[2]

Etimología

Asarum: nombre genérico que proviene de Asaron, el nombre griego para el género utilizado por Dioscórides.[3]

europaeum: epíteto geográfico que alude a su localización en Europa.

Sinonimia

Referencias

  1. Colmeiro, Miguel: «Diccionario de los diversos nombres vulgares de muchas plantas usuales ó notables del antiguo y nuevo mundo», Madrid, 1871.
  2. «Asarum europaeum». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultado el 11 de enero de 2013.
  3. en Nombres Botánicos
  4. (en inglés) Asarum europaeum en PlantList

 title=
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autores y editores de Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia ES

Asarum europaeum: Brief Summary ( Espanhol; Castelhano )

fornecido por wikipedia ES

La asarabacara, oreja de fraile u oreja de hombre​ (Asarum europaeum L.) es una especie fanerógama perteneciente a la familia de las aristoloquiáceas.

 src= Detalle de la flor
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autores y editores de Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia ES

Harilik metspipar ( Estônio )

fornecido por wikipedia ET
Disambig gray.svg See artikkel räägib liigist; perekonna kohta vaata artiklit Metspipar (perekond)

Harilik metspipar (Asarum europaeum L.) on tobiväädiliste sugukonda metspipra perekonda kuuluv rohttaim.

Teaduslikult kirjeldas harilikku metspipart esimesena Linnaeus 1753.

Levila

Harilik metspipar ei kasva Briti saartel, Skandinaavias ega Hollandis, kuid ülejäänud Euroopas Lõuna-Soomest kuni Lõuna-Prantsusmaa, Itaalia ja Makedooniani. Venemaa Euroopa-osas ja Lääne-Siberi lõunaosas on metspipar metsas ja metsastepis laialt levinud.

Harilik metspipar on Eestis pärismaine. Ta on mandril tavaline, saartel haruldane.

Lisaks põhialamliigile on harilikul metspipral eritatud veel kaks alamliiki: A.e. caucasicum, mis kasvab Kagu-Alpides, ning A.e. italicum, mis kasvab Kesk- ja Põhja-Itaalias ning Makedoonias.

Väljaspool levilat kasvatatakse metspipart laialdaselt ilutaimena. Mõnikord kasutatakse teda ka maitsetaimena või lõhna andmiseks. Kuid metspipar on mürgine taim.

Kirjeldus

Harilikku metspipart kohtab kõige sagedamini metsas, nii leht- kui okasmetsas, eriti lubjarikkal pinnasel. Ta talub hästi varju ja iluaianduses kasutatakse teda maapinna katmiseks kohtades, kus teised rohttaimed kasvada ei taha.

Metspipar on igihaljas püsik. Taime vars on 1–1½ dm pikk ja lamab maas. Igal varrel on kaks neerjat pika rootsuga lehte. Lehe ülemine külg on läikiv. Metspipral on pipart meenutavad maitse ja lõhn ning sellest on taim nimegi saanud. Varrel on ka 2-3 paari abilehti, mis paiknevad vastakuti.

Õied kasvavad ühekaupa varre otsas, on kahvatud tumepunased, längus ja lamavad maapinnal. Õietupp koosneb 3 kokkukasvanud õielehest. Tolmukaid on 12. Metpipar õitseb aprillis-mais, seemned valmivad juunis. Metspipar on mürmekofiil: tema seemneid levitavad sipelgad.

Metspipar võib paljuneda ka vegetatiivselt, risoomi jagunemise teel. Sel moel moodustab metspipar tihti maapinnal suuri laike.

Välislingid

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Vikipeedia autorid ja toimetajad
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia ET

Harilik metspipar: Brief Summary ( Estônio )

fornecido por wikipedia ET

Harilik metspipar (Asarum europaeum L.) on tobiväädiliste sugukonda metspipra perekonda kuuluv rohttaim.

Teaduslikult kirjeldas harilikku metspipart esimesena Linnaeus 1753.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Vikipeedia autorid ja toimetajad
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia ET

Taponlehti ( Finlandês )

fornecido por wikipedia FI

Taponlehti eli lehtotaponlehti (Asarum europaeum) on Keski- ja Itä-Euroopassa yleinen, vihreänä talvehtiva kasvilaji. Se on myös vanha lääke- ja puutarhakasvi. Suomessa laji on luonnonvaraisena harvinainen ja rauhoitettiin vuonna 1983.[2]

Ulkonäkö ja koko

 src=
Taponlehden kasvustoa.

Monivuotisen taponlehden juurakko ja varsi ovat suikertavia. Vuosikasvaimen tyvellä kasvaa 3–4 suomumaista lehteä. Suuremmat kasvulehdet ovat tummanvihreitä, päältä kiiltäviä ja muodoltaan munuaismaisia. Ehytlaitaisen ja alta karvaisen lehden ruoti on 5–15 cm pitkä, lehtilapa 5–11 cm leveä. Lehdet talvehtivat. Kellomaiset, yksittäin olevat kukat ovat päätteisiä, kolmiliuskaisia ja punaruskeita. Kukat jäävät lehtien alla yleensä huomaamatta. Tuoksu on varsin tärpättimäinen. Taponlehti kukkii touko-kesäkuussa.[3]

Taponlehti voi levittäytyä maarönsyjensä avulla laajoiksi kasvustoiksi. Kasvin siemeniin kehittyy ravintolisäke, joka houkuttelee muurahaisia kuljettamaan siemeniä pesiinsä. Tämän vuoksi lajia tavataankin usein tiheinä kasvustoina muurahaispesien ympäristössä.[4]

Levinneisyys

Taponlehden esiintymisalue ulottuu Ranskasta ja Isosta-Britanniasta Venäjälle Uralin tienoille. Skandinaviassa lajia tavataan Tanskassa sekä Norjan ja Ruotsin eteläosissa, mutta nämä esiintymät ovat viljelykarkulaisia.[5] Suomessa taponlehteä on tavattu eripuolilla Etelä-Suomea ja Pohjanlahden rannikkoa, mutta ainoa luonnonvarainen esiintymä on Iitin Taasianjoen ja sen sivuhaarojen varrella. Esiintymä löydettiin vasta vuonna 1971.[4]

Elinympäristö

Taponlehti suosii varjoisaa, kosteaa ja suojaisaa kasvupaikkaa. Se suosii läpäisevää, ravinteikasta maata, mutta kasvaa myös savisessa paikassa. Iitin kasvupaikat ovat tuoreita ja kosteita jokivarsien kuusilehtoja. Taponlehti ei siedä paahdetta eikä kuivuutta, joten kasvupaikkojen metsänhakkuut tai ojitukset ovat lajille tuhoisia.[4]

Käyttö

Taponlehti on vanha lääkekasvi, jonka juurta on käytetty muun muassa oksettamiseen. Sitä on käytetty myös rotanmyrkkynä.[6] Nykyään taponlehden koristeellinen lehdistö ja hyvä peittävyys tekevät siitä suositun puutarhakasvin.[5] Hyvässä paikassa kasvi talvehtii vihreänä ja on pitkäikäinen.

Lähteet

  • Suomen terveyskasvit. Luonnon parantavat yrtit ja niiden salaisuudet. Toim. Huovinen, Marja-Leena & Kanerva, Kaarina. Oy Valitut Palat – Reader's Digest Ab, Tampere 1982.
  • Retkeilykasvio. Toim. Hämet-Ahti, Leena & Suominen, Juha & Ulvinen, Tauno & Uotila, Pertti. Luonnontieteellinen keskusmuseo, Kasvimuseo, Helsinki 1998.
  • Ryttäri, Terhi: Taponlehti. Teoksessa Uhanalaiset kasvimme. Toim. Terhi Ryttäri ja Taina Kettunen. Suomen ympäristökeskus, Helsinki 1997, s. 76.

Viitteet

  1. Stevens, P. F.: Angiosperm Phylogeny Website (Aristolochiaceae, Asarum-suvun taksonominen asema) mobot.org. Viitattu 2.1.2011. (englanniksi)
  2. Ympäristöministeriö: Luonnonsuojeluasetuksessa rauhoitetut lajit Viitattu 19.8.2009.
  3. Retkeilykasvio 1998, s. 63.
  4. a b c Ryttäri 1997, s. 76.
  5. a b Den virtuella floran: Hasselört (ruots.) Viitattu 19.8.2009.
  6. Suomen terveyskasvit, 1982, s. 319.

Aiheesta muualla

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedian tekijät ja toimittajat
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia FI

Taponlehti: Brief Summary ( Finlandês )

fornecido por wikipedia FI

Taponlehti eli lehtotaponlehti (Asarum europaeum) on Keski- ja Itä-Euroopassa yleinen, vihreänä talvehtiva kasvilaji. Se on myös vanha lääke- ja puutarhakasvi. Suomessa laji on luonnonvaraisena harvinainen ja rauhoitettiin vuonna 1983.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedian tekijät ja toimittajat
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia FI

Asaret d'Europe ( Francês )

fornecido por wikipedia FR

Asarum europaeum

L’Asaret d'Europe (Asarum europaeum) est une espèce de petite plante vivace d'Europe centrale du genre Asarum et de la famille des Aristolochiaceae.

Son nom scientifique vient du grec « ἄσαρον - asaron », de « asê » signifiant « dégoût », « nausée » (allusion à son odeur)[1].

Ses noms vernaculaires sont asaret, cabaret, oreille-d'homme. De manière secondaire et régionale, il est nommé oreillette, rondelle, roussin, herbe de Cabaret ou encore nard sauvage[2]. Le terme « cabaret » évoquerait l'usage qu'en faisaient autrefois les ivrognes après leurs excès pour se dégager l'estomac, dissiper leur ivresse. La plante a en effet des propriétés vomitives.

Description

 src=
Asaret d'Europe, fleur

L'asaret d'Europe est une plante vivace de 5-20 cm[réf. nécessaire] et basse (géophyte). Sa floraison, passant souvent inaperçue, se déroule de mars à mai. Ses fruits sont disséminés par les fourmis.

Toute la plante est velue et a une odeur âcre, poivrée à camphrée (voire nauséabonde). La fleur, quant à elle, rappelle la noix de muscade ; la racine, le niaouli[réf. nécessaire].

Sa souche et ses tiges sont longuement rampantes, semi-souterraines portant des rameaux aériens très courts et écailleux. Ses feuilles sont vert-sombre, luisantes, réniformes, à long pétiole velu et regroupées en une à deux paires. Ces feuilles persistent l'hiver, c'est le moment de l'année où la plante est la moins discrète. Ses Fleurs, situées à la base des feuilles, sont peu visibles, de couleur brun-pourpre à l'intérieur, brun-vert à noirâtre sur l'extérieur, solitaires, courtement pédonculées. Ces clochettes velues sont constituées d'un périanthe à trois lobes égaux. Son fruit est une capsule globuleuse, dure, à 6 loges contenant chacune 2 rangées de graines creuses.

Distribution géographique

 src=
Asaret d'Europe en hêtraie

Asarum europaeum est présent en Europe centrale, surtout en climat montagnard, excepté la région méditerranéenne.

En France[1], elle est assez commune dans le Nord-Est et les Pyrénées; assez rare dans le massif central et le Nord; nulle dans l'Ouest et la région méditerranéenne. Elle est présente de l'étage collinéen à montagnard (jusqu'à 1 700 m.)

Écologie

L'asaret d'Europe est une espèce d'ombre (plus rarement de demi-ombre). Il apprécie les sols riches en bases dont le pH est neutre à basique. Il affectionne particulièrement les granites riches en fer et en manganèse, les sols calcaires ainsi que les roches volcaniques basiques comme le basalte. Ses exigences en eau sont assez souples.

Biotope

Asarum europaeum apprécie les forêts de feuillus neutrophiles et calcicoles[1] : hêtraies (Fagetalia sylvaticae), hêtraies-chênaies, chênaies (Carpinion betuli)[3], hêtraies-sapinières (Fagion sylvaticae), érablières à Lunaires (Lunario-Acerion)

Usages et protections

L'Asaret d'Europe est une plante très toxique. Il serait tout de même utilisé comme parfum[4]. Il fait partie des plantes dont la culture est recommandée dans les jardins du domaine royal par le capitulaire De Villis.

Propriétés médicinales

Sa racine serait un puissant anti-douleur[4]. La plante entière en teinture-mère serait vomitive, expectorante, sternutatoire[4],[1] et insectifuge. Elle est utilisée pour soigner les dermatoses, les mycoses et la bronchite[4].

Protection

En France[5], ce taxon est soumis à des règlementations de portée départementale (Marne) et de portée régionale (Ile de France, Centre, Basse-Normandie, Midi-Pyrénées)

Asarum europaeum est à protéger dans le nord de la France par la conservation de peuplement de feuillus[1].

Us et coutumes

Dans le calendrier républicain, créé pendant la Révolution française de 1789, l'Asaret correspond au 6 Ventôse, ce qui équivaut au 24 février du calendrier grégorien

Sous-espèces

Il existe plusieurs sous-espèces[2]:

Notes et références

  1. a b c d et e JC Rameau, D. Mansion, G. Dumé, Flore forestière française. Montagne, IDF, 1989
  2. a et b Telabotanica Flores en ligne
  3. Guide des groupements végétaux de la région parisienne ; M. Bournérias, G. Arnal, C. Bock, Belin, 2001
  4. a b c et d Guide ethnobotanique de Phytothérapie, Gérard Ducerf, Éditions Promonature, 2006
  5. Asarum europaeum sur Inventaire National du Patrimoine Naturel
  6. Flora europaea

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Auteurs et éditeurs de Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia FR

Asaret d'Europe: Brief Summary ( Francês )

fornecido por wikipedia FR

Asarum europaeum

L’Asaret d'Europe (Asarum europaeum) est une espèce de petite plante vivace d'Europe centrale du genre Asarum et de la famille des Aristolochiaceae.

Son nom scientifique vient du grec « ἄσαρον - asaron », de « asê » signifiant « dégoût », « nausée » (allusion à son odeur).

Ses noms vernaculaires sont asaret, cabaret, oreille-d'homme. De manière secondaire et régionale, il est nommé oreillette, rondelle, roussin, herbe de Cabaret ou encore nard sauvage. Le terme « cabaret » évoquerait l'usage qu'en faisaient autrefois les ivrognes après leurs excès pour se dégager l'estomac, dissiper leur ivresse. La plante a en effet des propriétés vomitives.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Auteurs et éditeurs de Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia FR

Europski smólnik ( Sorábio superior )

fornecido por wikipedia HSB

Europski smólnik (Asarum europaeum) je rostlina ze swójby kokornakowych rostlinow (Aristolochiaceae).

Poddružiny

  • Asarum europaeum L. subsp. europaeum
  • Asarum europaeum L. subsp. caucasicum (Duch.) Soó
  • Asarum europaeum L. subsp. italicum Kukkonen & Uotila [3]

Wopis

Europski smólnik je trajne zelo, kotrež docpěwa wysokosć wot 5 hač 10 cm.

Pjenk je dołhi a lězucy.

Stołpik je lězucy a njese na spódku šupiznojte niske łopješka.

Łopjena

Łopjena su jěrchenkojte hač kulowate, kožojte, ćmowozelene, błyšćace a docpěwaja wulkosć wot 3 hač 6 cm. Jich delni bok je kosmaty.

Kćenja

Kćěje wot měrca hač meje. Kćenja su zwonka zelenojte, znutřka čerwjenobrune a často leža pod lisćom lěsneje pódy. Wone steja po jednym a su krótko stołpikate a radiarne. Kćenjowa wobalka je třidźělna, zwonojta, brunočerwjena a docpěwa dołhosć wot 10 hač 15 mm.

Stejnišćo

Rosće w lisćowych a jehlinowych měšanych lěsach a łučinowych lěsach. Preferuje włóžne, wutkate, zwjetša wapnite pódy.

Rozšěrjenje

Rostlina je předewšěm w srjedźnej a wuchodnej Europje rozšěrjena.

Wužiwanje

Nóžki

  1. Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 467.
  2. W internetowym słowniku: Haselwurz
  3. Unterarten in der Flora Europaea.

Žórła

  • Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 348 (němsce)
  • Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 342 (němsce)
  • Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
  • Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
  • Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
  • Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia authors and editors
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia HSB

Europski smólnik: Brief Summary ( Sorábio superior )

fornecido por wikipedia HSB

Europski smólnik (Asarum europaeum) je rostlina ze swójby kokornakowych rostlinow (Aristolochiaceae).

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia authors and editors
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia HSB

Asarum europaeum ( Italiano )

fornecido por wikipedia IT

Asarum europaeum L., noto comunemente come nardo selvatico, renella[1], asarabacca e zenzero selvatico europeo, è una specie di ginger selvatico (non riferito alla spezia), con fiori viola scuro, ascellari, singoli, che crescono sul terreno. Essa è diffusa in Europa, dalla Finlandia meridionale alla Russia settentrionale, dal sud della Francia all'Italia alla Macedonia del Nord. È anche coltivata estensivamente al di fuori del suo areale come pianta ornamentale[2].

Talvolta viene raccolta per utilizzo come spezia o aroma.

Note

  1. ^ renella, in Treccani.it – Vocabolario Treccani on line, Istituto dell'Enciclopedia Italiana.
  2. ^ Rita B., Asarum: Coltivazione e Cura, su L'eden di Fiori e Piante. URL consultato il 19 aprile 2022.

 title=
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autori e redattori di Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia IT

Asarum europaeum: Brief Summary ( Italiano )

fornecido por wikipedia IT

Asarum europaeum L., noto comunemente come nardo selvatico, renella, asarabacca e zenzero selvatico europeo, è una specie di ginger selvatico (non riferito alla spezia), con fiori viola scuro, ascellari, singoli, che crescono sul terreno. Essa è diffusa in Europa, dalla Finlandia meridionale alla Russia settentrionale, dal sud della Francia all'Italia alla Macedonia del Nord. È anche coltivata estensivamente al di fuori del suo areale come pianta ornamentale.

Talvolta viene raccolta per utilizzo come spezia o aroma.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autori e redattori di Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia IT

Europinė pipirlapė ( Lituano )

fornecido por wikipedia LT

Europinė pipirlapė (lot. Asarum europaeum, angl. Asarabacca, vok. Gewöhnliche Haselwurz) – kartuolinių (Aristolochiaceae) šeimos, pipirlapių (Asarum) genties augalas.

Daugiametis, 4-10 cm aukščio žolinis augalas. Šakniastiebis šakotas, nariuotas, šliaužiantis po lapais, samanomis. Jo šakelių galai riečiasi į viršų ir ant jų išauga po kelis lapus, kurie šiek tiek pakeitę spalvą išsilaiko iki kito pavasario. Lapai ilgakočiai, lygiakraščiai, odiški, tamsiai žalia, blizgančia viršutine ir šviesesne, kartais violetinio atspalvio, ryškiai gyslota apatine puse. Lapai abipus plaukuoti. Žiedai šakelių galuose, triskiaučio varpelio pavidalo, tamsiai raudonai rusvos spalvos. Išorinė apyžiedzio pusė plaukuota. Žiedkotis nulinkęs, prigludęs prie žemės, jį galima rasti tik praskleidus lapus. Vaisius – netaisyklinga, atsidaranti; pusiau apvali dėžutė, viršūnėje su apyžiedzio liekanomis. Sėklos iš šonų suplotos, pilkai rudos, su gilia išilgine vagele. Jų mėsingą ataugėlę graužia skruzdėlės, kartu jos platina sėklas. Augalas kvepia pipirais, ypač stiprus kvapas patrynus lapus.

 src=
Europinės pipirlapės žiedas.

Žydi nuo balandžio pabaigos iki birželio pradžios. Auga visoje Lietuvoje. Aptinkama pavėsinguose lapuočių ir mišriuose miškuose, pamiškėse, krūmynuose, krūmais ir medžiais apaugusiuose upių ir ežerų šlaituose. Augalas nuodingas, turi toksinių medžiagų, paralyžiuojančių centrinę nervų sistemą. Šakniastiebiai ir lapai vartojami veterinarijoje, medicinoje.

Literatūra

Pavasarį žydintys augalai, Živilė Lazdauskaitė, Vilnius, Mokslas, 1985, 28 psl.


Vikiteka

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Vikipedijos autoriai ir redaktoriai
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia LT

Europinė pipirlapė: Brief Summary ( Lituano )

fornecido por wikipedia LT

Europinė pipirlapė (lot. Asarum europaeum, angl. Asarabacca, vok. Gewöhnliche Haselwurz) – kartuolinių (Aristolochiaceae) šeimos, pipirlapių (Asarum) genties augalas.

Daugiametis, 4-10 cm aukščio žolinis augalas. Šakniastiebis šakotas, nariuotas, šliaužiantis po lapais, samanomis. Jo šakelių galai riečiasi į viršų ir ant jų išauga po kelis lapus, kurie šiek tiek pakeitę spalvą išsilaiko iki kito pavasario. Lapai ilgakočiai, lygiakraščiai, odiški, tamsiai žalia, blizgančia viršutine ir šviesesne, kartais violetinio atspalvio, ryškiai gyslota apatine puse. Lapai abipus plaukuoti. Žiedai šakelių galuose, triskiaučio varpelio pavidalo, tamsiai raudonai rusvos spalvos. Išorinė apyžiedzio pusė plaukuota. Žiedkotis nulinkęs, prigludęs prie žemės, jį galima rasti tik praskleidus lapus. Vaisius – netaisyklinga, atsidaranti; pusiau apvali dėžutė, viršūnėje su apyžiedzio liekanomis. Sėklos iš šonų suplotos, pilkai rudos, su gilia išilgine vagele. Jų mėsingą ataugėlę graužia skruzdėlės, kartu jos platina sėklas. Augalas kvepia pipirais, ypač stiprus kvapas patrynus lapus.

 src= Europinės pipirlapės žiedas.

Žydi nuo balandžio pabaigos iki birželio pradžios. Auga visoje Lietuvoje. Aptinkama pavėsinguose lapuočių ir mišriuose miškuose, pamiškėse, krūmynuose, krūmais ir medžiais apaugusiuose upių ir ežerų šlaituose. Augalas nuodingas, turi toksinių medžiagų, paralyžiuojančių centrinę nervų sistemą. Šakniastiebiai ir lapai vartojami veterinarijoje, medicinoje.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Vikipedijos autoriai ir redaktoriai
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia LT

Mansoor ( Neerlandês; Flamengo )

fornecido por wikipedia NL

Mansoor (Asarum europaeum), ook wel hazelwortel of wilde gember genoemd, is een kruidachtige groenblijvende plant in de pijpbloemfamilie.

Mansoor werd als geneeskrachtig kruid verspreid vanuit Midden- en Zuid-Europa en West-Azië. In Nederland en België komt het nog als schaduwminnende bodembedekker in tuinen en verwilderd voor.

De soort wordt vaak verward met Asarum caudatum en Asarum canadense, twee andere soorten uit het geslacht Asarum.

De overblijvende plant wordt tot 5–10 cm hoog en telt meestal twee niervormige donkergroene blinkende bladeren. De bloeitijd is in maart/mei. De groenige met klierharen bedekte klokvormige bloemen blijven grotendeels verborgen onder het blad. Aan de binnenzijde zijn ze roodbruin van kleur.

In de 19e eeuw werd de wortelstok van verschillende soorten Asarum verwerkt tot diureticum en laxeermiddel. De meeste bevatten echter aristolochiazuur en zijn derhalve nefrotoxisch en carcinogeen. De Belgische schrijver Bart Moeyaert verwijst naar deze toxiciteit in zijn korte verhaal Mansoor, of hoe we Stina bijna dood kregen (2001).

Ondersoorten

  • Asarum europaeum subsp. caucasicum
  • Asarum europaeum subsp. europaeum
  • Asarum europaeum subsp. italicum

Externe links

Stinsenplant en bijgoed
Kenmerkende stinsenplanten:adderwortel · blauwe anemoon · blauwe druifjes · bosanemoon · boerenkrokus · bonte krokus · bosgeelster · daslook · gele anemoon · gevlekt longkruid · gevlekte aronskelk · gewone vogelmelk · gewoon sneeuwklokje · grote bosaardbei · holwortel · herfsttijloos · Italiaanse aronskelk · Haarlems klokkenspel · knikkende vogelmelk · kievitsbloem · kraailook · lelietje-van-dalen · lenteklokje · mansoor · oosterse sterhyacint · trompetnarcis · vingerhelmbloem · vroege sterhyacint · wilde hyacint · wilde narcis · winterakonietBijkomende soorten:alpenbes · armbloemig look · beemdooievaarsbek · bergbeemdgras · blauwe anemoon · bloedzuring · bosvergeet-mij-nietje · daglelies · donkere ooievaarsbek · dikkemanskruid · elfenbloempje · fluitenkruid · gele dovenetel · gevlekte dovenetel · grote sneeuwroem · gebroken hartje · gulden sleutelbloem · Japans hoefblad · Japanse duizendknoop · maarts viooltje · monnikskap · Kaukasisch sneeuwklokje · keizerskroon · kleine maagdenpalm · kleine sneeuwroem · kruipend zenegroen · lievevrouwebedstro · leverbloempje · oosterse anemoon · overblijvende ossentong · prachtframboos · pastinaak · robertskruid · roomse kervel · salomonszegel · slanke sleutelbloem · sneeuwbes · speenkruid · stinkend nieskruid · struisvaren · stengelloze sleutelbloem · Turkse lelie · tuinkamperfoelie · voorjaarszonnebloem · voorjaarshelmkruid · wilde akelei · wit hoefblad · wrangwortel · zevenblad · zomerklokje
Wikimedia Commons Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Mansoor op Wikimedia Commons.
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia-auteurs en -editors
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia NL

Mansoor: Brief Summary ( Neerlandês; Flamengo )

fornecido por wikipedia NL

Mansoor (Asarum europaeum), ook wel hazelwortel of wilde gember genoemd, is een kruidachtige groenblijvende plant in de pijpbloemfamilie.

Mansoor werd als geneeskrachtig kruid verspreid vanuit Midden- en Zuid-Europa en West-Azië. In Nederland en België komt het nog als schaduwminnende bodembedekker in tuinen en verwilderd voor.

De soort wordt vaak verward met Asarum caudatum en Asarum canadense, twee andere soorten uit het geslacht Asarum.

 src=

Mansoor, Asarum europaeum

 src=

Asarum caudatum

 src=

Asarum canadense

De overblijvende plant wordt tot 5–10 cm hoog en telt meestal twee niervormige donkergroene blinkende bladeren. De bloeitijd is in maart/mei. De groenige met klierharen bedekte klokvormige bloemen blijven grotendeels verborgen onder het blad. Aan de binnenzijde zijn ze roodbruin van kleur.

In de 19e eeuw werd de wortelstok van verschillende soorten Asarum verwerkt tot diureticum en laxeermiddel. De meeste bevatten echter aristolochiazuur en zijn derhalve nefrotoxisch en carcinogeen. De Belgische schrijver Bart Moeyaert verwijst naar deze toxiciteit in zijn korte verhaal Mansoor, of hoe we Stina bijna dood kregen (2001).

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia-auteurs en -editors
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia NL

Kopytnik pospolity ( Polonês )

fornecido por wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
 src=
Młode liście
 src=
Kwitnące rośliny
 src=
Kwiat
 src=
Kobierzec liści
 src=
Siewka

Kopytnik pospolity (Asarum europaeum L.) – gatunek byliny należący do rodziny kokornakowatych. Jedyny europejski przedstawiciel rodzaju kopytnik (Asarum L.) i zarazem gatunek typowy rodzaju. Występuje w żyznych lasach środkowej i południowej Europy oraz na Syberii. W Polsce gatunek rodzimy, pospolity na terenie całego obszaru, z wyjątkiem jego północno-zachodniej części. Dawniej roślina lecznicza o dużym znaczeniu i szerokim zastosowaniu. Po odkryciu właściwości toksycznych jej stosowanie lecznicze zostało znacznie ograniczone. Kopytnik pospolity uprawiany jest w parkach i ogrodach jako roślina okrywowa.

Rozmieszczenie geograficzne

Gatunek o zasięgu eurosyberyjskim. Występuje w Europie środkowej i południowej. Na zachodzie sięga do Francji, na północy granica zasięgu biegnie przez Niemcy, Polskę, dalej przez kraje nadbałtyckie, południową Finlandię i północną Rosję. Na wschodzie sięga po dolinę Wołgi, z izolowanymi stanowiskami w rejonie gór Ałtaju. Na południu granica biegnie przez północne krańce Turcji, północną Grecję i środkowe Włochy[2][3].

W Polsce gatunek rozpowszechniony na całym obszarze z wyjątkiem północnego Mazowsza, gdzie występuje w rozproszeniu, oraz północno-zachodniej części kraju. Pojedyncze stanowiska w tym rejonie mają w dodatku prawdopodobnie antropogeniczny charakter. Przebieg zwartego zasięgu naturalnego wyznacza linia Zielona GóraKrzyż WielkopolskiKoszalin[4].

Gatunek jest uprawiany poza swym zasięgiem i dziczeje w wielu miejscach. Notowany jest na stanowiskach poza zasięgiem w Wielkiej Brytanii, w Holandii, Danii, Norwegii i Szwecji[5]. W Wielkiej Brytanii bywa także uważany za gatunek rodzimy[6].

Morfologia

Pokrój
Roślina niska, płożąca się po ziemi, osiąga 10–15 cm wysokości. Ze względu na kłączowy wzrost kopytnik jest przykładem rośliny modułowej – każdy z osobników (genetów) tworzy rozgałęzienia wyglądające jak odrębne rośliny (ramety), które z czasem usamodzielniają się po utracie połączenia z kłączem macierzystym. Liczba ramet tworząca poszczególne osobniki zależy od ich wieku i warunków siedliskowych[7].
Kłącze
Pełzające po ziemi, czworokątne, skręcone, sznurowate, szare i rozgałęziające się. Wyrastają z niego krótkie łodygi oraz liczne, nitkowate korzenie[8]. Kłącza osiągają zwykle kilkadziesiąt centymetrów długości, przy czym tempo ich rozkładu i tym samym długość zależne jest od warunków ekologicznych (w korzystnych warunkach kłącza są dłuższe)[7].
Łodygi
Krótkie, leżące, czerwonawofioletowo nabiegłe, okrągłe na przekroju i omszone. Rozwijają się na nich po 3–4 mięsiste łuski i para (rzadko 3) liści oraz kwiat[9]. W kącie najwyższego liścia znajduje się pączek kontynuujący wzrost w kolejnym roku.
Liście
Prawie naprzeciwległe. Nerkowatego kształtu, u nasady sercowate, całobrzegie, szerokości 5–8 cm i długości 4–6 cm. Są długoogonkowe i zimozielone, z wyraźnym użyłkowaniem. Ogonki długości 5-10 cm są odstająco, miękko owłosione. Blaszka liściowa jest rzadko, przylegająco owłosiona, przy czym wierzchnia strona z czasem łysieje[9]. Dojrzałe liście są skórzaste, ciemnozielone i błyszczące.
Kwiaty
Pojedyncze, dzwonkowatego kształtu, mięsiste, wyrastają tuż przy ziemi, zwisając na szczytach krótkich szypułek. Ukryte są zwykle pod liśćmi i często leżą na ziemi. Z zewnątrz mają kolor zielonopurpurowy (zalążnia w dolnej części jest zielona i owłosiona), od wewnątrz są ciemnopurpurowe. Kwiaty mają 3 zrosłe u dołu listki okwiatu o długości 1–1,5 cm (na szczycie zwykle zagięte do środka) oraz 12 wolnych pręcików, ustawionych w dwóch okółkach, z nitkami wychodzącymi poza pylniki. Pręciki z okółka zewnętrznego są krótsze. Słupek gruby, o zalążni dolnej, sześciokomorowej ze znamieniem sześciodzielnym, ciemnopurpurowym[8].
Owoce
Sześciokomorowa, omszona torebka, na szczycie z pozostałościami okwiatu. Torebka nie wysycha, lecz rozpada się nieregularnie po dojrzeniu. W każdej komorze wykształcają się po 2–3 nasiona.
Nasiona
Kształtu trójkątno-jajowatego o wymiarach: długość 3,8–4,5 mm, szerokość 1,8–2,2 mm, grubość 1,2–1,6 mm. Zaopatrzone są w mięsisty, żółtawy wyrostek (elajosom). Całe nasiono ma w stanie świeżym barwę żółtawą, starsze są szarobrązowe[10].
Gatunki podobne
W Europie brak innych gatunków kopytnika na stanowiskach naturalnych. W Europie środkowej uprawiane są niektóre gatunki w pełni mrozoodporne: kopytnik kanadyjski (Asarum canadense) i długopłatkowy (A. caudatum)[11]. Pierwszy wyróżnia się jasnozielonymi i miękkimi w dotyku (satynowymi) liśćmi. Drugi z podanych gatunków ma żłobioną wierzchną powierzchnię blaszki liściowej (części blaszki między wiązkami przewodzącymi są wypukłe) oraz listki okwiatu są wyciągnięte w długie i wąskie kończyki[12]. Spośród gatunków rodzimych dla Europy kopytnika można pomylić z bluszczem pospolitym, przylaszczką pospolitą[13] i silnie rosnącymi okazami bluszczyka kurdybanka.

Biologia

Rozwój

Roślina zimozielona. Kwitnie od marca do maja. W czerwcu dojrzewa i torebka rozpada się, uwalniając nasiona. We wrześniu i październiku powstają pączki na rok następny[14]. Kopytnik rośnie wolno, w ciągu roku do kilkunastu centymetrów[15], według niektórych źródeł, prawdopodobnie w wyjątkowo dobrych warunkach, nawet do ponad pół metra[16].

Biologia rozmnażania

Zarówno kwiat jak i cała roślina, a szczególnie kłącze, wydziela specyficzny pieprzowo-aromatyczny zapach (bywa określany jako przypominający zapach kamfory[17]) zwabiający głównie padlinożerne muchówki, dokonujące zapylenia. Kwiaty posiadają specyficzne mechanizmy utrudniające samozapylenie – są przedsłupne. W rozwijających się kwiatach, w celu ułatwienia zapylenia, pręciki odchylają się szeroko na boki, odsłaniając znamiona słupka. Po zapyleniu pręciki wewnętrznego okółka odginają się i haczykowatymi wyrostkami zasłaniają znamiona słupka, udostępniając owadom otwierające się na zewnątrz pylniki[18]. W przypadku, gdy nie nastąpi zapylenie krzyżowe dochodzi do samozapylenia. W efekcie gatunek wyróżniany jest jako bardzo płodny – większość kwiatów zawiązuje owoce obfitujące w nasiona[19]. Nasiona roznoszone są przez mrówki (myrmekochoria) wabione przez elajosomy. Podczas przenoszenia nasion do mrowisk ich część jest opuszczana, dzięki czemu gatunek się rozprzestrzenia[18].

Kopytnik rozmnaża się także wegetatywnie (klonalnie). Kłącze kopytnika rośnie nie tylko z pączka szczytowego, ale także tworzy nowe odgałęzienia z pączków bocznych i z pączków rozwijających się w kątach łusek na ubiegłorocznych fragmentach kłącza. Rozgałęzienia kłącza z czasem tracą kontakt z powodu mechanicznego przerwania kłącza lub w wyniku stopniowego rozkładu starszych jego części. W każdym wypadku dochodzi do fragmentacji genetu[20].

Cechy fitochemiczne

Cała roślina zawiera piekący olejek eteryczny, przy czym najwięcej (ok. 1%) jest go w kłączu[10], według innych źródeł – w korzeniach (ok. 4%)[21]. Roślina wydziela nieprzyjemny, mdły zapach. Głównym składnikiem olejku (osiągającym ponad 30% udziału) jest azaron (C20H26O5) – związek z grupy fenoloeterów. Związek ten stanowi o właściwościach trujących i farmakologicznych kopytnika. Azaron łatwo się ulatnia i wysuszone ziele w miarę przechowywania stopniowo traci aktywność farmakologiczną i toksyczną[10]. Poza tym w skład olejku wchodzą: α-pinen, borneol i inne monoterpeny oraz fenylopropanoidy[22]. Najwięcej olejku stwierdzono w roślinach w okresie od marca do maja, później następował spadek jego ilości i ponowny wzrost w okresie od września do października. Rośliny z Karpat zawierają dwukrotnie więcej olejku niż rośliny rosnące na nizinach[14]. Ziele zawiera poza tym: garbniki, śluz, żywice, skrobię, śladowe ilości glikozydów, kwas cytrynowy, seskwiterpeny[23], witaminę C, alkohole alifatyczne, flawonoidy (kwercetynę i kwercytrynę), fenolokwasy[21][24], sole mineralne (zwłaszcza potasu i krzemu)[25].

Właściwości toksyczne
Cała roślina, a zwłaszcza kłącza, w szczególności w świeżym stanie, jest trująca. Azaron silnie drażni błonę śluzową – powoduje pieczenie języka i przełyku, kichanie, drażniąc błonę śluzową żołądka powoduje jego bóle i wymioty. W jelitach występują zmiany zapalne. Powoduje krwawienie z macicy, w ciąży nierzadko poronienie. Przy zatruciu dochodzi do upośledzenia samopoczucia i w końcu prostracji. W ciężkich zatruciach występują drgawki, na skórze występują wykwity podobne do róży. W przypadkach skrajnych dojść może do śmierci z powodu porażenia oddechu. Zatrucia kopytnikiem są rzadkie, ale prawdopodobne są przy zażywaniu odwaru w celu wywołania poronienia, mniej przy leczeniu preparatami z kopytnika. Przy zatruciach należy podawać duże ilości wody do picia, zawiesinę węgla aktywnego i wywoływać wymioty. Chronić należy błonę śluzową podając substancje powlekające (np. białko jaja kurzego, kleik ryżowy)[10]. Azaron (trans-izoazaron) ma także działanie karcynogenne[22]. Stwierdzono co prawda występowanie ras o odmiennym składzie chemicznym, nie wykazujących działania rakotwórczego, jednak w Polsce są one rzadkie[21]. Przypadki zatruć kopytnikiem zwierząt gospodarskich nie są znane, ponieważ zwierzęta omijają tę roślinę z powodu jej ostrego zapachu i gorzkiego, przykrego smaku[24].

Genetyka

Liczba chromosomów wynosi 2n=26[26]. Według Interactive flora of NW Europe także 2n=24, 40[6].

Ekologia

Występuje w cienistych lasach i zaroślach, zwłaszcza liściastych, często w towarzystwie leszczyny pospolitej[13]. Kopytnik wymaga gleb żyznych, umiarkowanie wilgotnych, próchniczych, z próchnicą typu mull, o odczynie zasadowym, bogatych w węglan wapnia[2]. Jest rośliną cieniolubną (skiofitem). W górach występuje licznie w reglu dolnym, sporadycznie pojawia się także w reglu górnym[27]. W Tatrach sięga do 1540 m n.p.m., choć liczniejsze stanowiska kończą się na wysokości 1200 m n.p.m.[9] Hemikryptofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O. Fagetalia[28]. Jest to zarazem roślina charakterystyczna dla siedlisk lasu świeżego (nizinnego, wyżynnego i górskiego), choć występuje nierzadko też na siedliskach lasu wilgotnego[29]. Na stanowiskach w odpowiednich warunkach ekologicznych rośnie zwykle licznie, zajmując znaczne powierzchnie w dnie lasu[27]. W przypadku rozwoju pod okapem gatunków iglastych poszczególne osobniki (genety) mają 3–5 krotnie mniejszą biomasę od odpowiedników rosnących w lasach bukowych[7].

Zmienność

Wyróżnia się trzy podgatunki[30]:

  • A. europaeum subsp. europaeapodgatunek typowy o zasięgu pokrywającym się z zasięgiem gatunku. Liście na szczycie są ucięte, zaokrąglone lub płytko wgłębione[31], w odróżnieniu od pozostałych podgatunków, liście są od spodu omszone i zwykle szersze niż dłuższe, skórka na górnej stronie liści zwykle bez brodawek[32].
  • A. europaeum subsp. caucasicum (Duch.) Soó Acta Bot. Acad. Sci. Hung. 12: 11 (1966) (syn. Asarum ibericum Steven ex Woronow, A. europaeum var. intermedium C.A. Meyer, A. europaeum var. caucasicum Duchartre) – występuje w południowo-zachodnich Alpach[5]. Ma liście zaostrzone na szczycie, o blaszce kształtu trójkątnego, co najmniej tak długie jak szerokie[33]. Poza tym blaszka liściowa jest naga lub od spodu słabo owłosiona, a ogonki są prawie nagie[34][32], skórka na górnej stronie liści pokryta jest brodawkami[32].
  • A. europaeum subsp. italicum Kukkonen & Uotila Ann. Bot. Fenn. 14: 139 (1977) – występuje w środkowych i północnych Włoszech oraz w Czarnogórze[5]. Liście sercowate, zwykle zaostrzone ku szczytowi, od spodu są z rzadka owłosione, od góry bez szparek i z bardzo drobnymi brodawkami[32].

W obrębie podgatunku typowego, występującego w Polsce, wyróżnione zostały dwie formy różniące się kształtem liści. Obok formy typowej (f. europaea) opisana została A. europaeum subsp. europaeum f. pseudocaucasicum Pawł. o liściach ku szczytowi lekko zaostrzonych[31][35], poza tym okrągławosercowatych lub tępo, 5-bocznie nerkowatych. Forma występuje zwykle razem z okazami typowymi[34].

Nazewnictwo

Polska nazwa zwyczajowa gatunku pochodzi od kształtu liści przypominającego kopyto końskie. Inne nazwy zwyczajowe rzadko pojawiające się w źródłach historycznych, a jeszcze rzadziej w publikacjach współczesnych to: kopyteń, nardus leśny lub narda leśna (w okolicach Sandomierza[36]), nard dziki, kleśniec (w okolicach Białegostoku[36])[37], polska ipekuana[21]. Nazwa ludowa używana dawniej na Mazowszu to "przykopytnik", a na Wileńszczyźnie – "obłapa". Nazwa "kopytnik" jest ustalona w różnych publikacjach począwszy od XV i XVI wieku. Co znamienne – podobna jest ona w brzmieniu w różnych językach słowiańskich[37].

Nazwa naukowa nadana przez Karola Linneusza składa się z określenia rodzajowego Asarum, wywodzonego od starożytnej nazwy kopytnika, oraz z określenia gatunkowego europaeum oznaczającego "europejski" (występujący w Europie). Słowo ásaron oznaczające kopytnika pojawia się już u Dioskurydesa (I wiek n.e.). Istnieją dwie hipotezy na temat pochodzenia nazwy. Greckie słowo áse oznacza "nudność" i stąd nazwa może nawiązywać do wymiotnych właściwości rośliny. Możliwe też, ze nazwa powstała w wyniku połączenia przedrostka a- oznaczającego zaprzeczenie i słowa sáros oznaczającego gałęzie i w takim wypadku znaczyłaby tyle co "pozbawiony gałęzi"[38].

Zagrożenia i ochrona

Największym problemem w utrzymaniu zasobów gatunku w Polsce był masowy zbiór i duże zapotrzebowanie na ziele kopytnika obecne jeszcze w połowie XX wieku[39]. Mimo to gatunek nie został wymieniony na listach gatunków chronionych w rozporządzeniach z lat 1946 i 1954. Korzystne dla kopytnika okazało się wyłączenie tego gatunku z Farmakopei polskiej (wymieniony w III wydaniu z 1954, brak w IV z 1965 i 1970)[40]. Paradoksalnie, gdy spadać zaczęło zagrożenie związane z pozyskiwaniem ziela, wycofywanego z oficjalnego lecznictwa, w 1983 roku gatunek został objęty częściową ochroną gatunkową[41]. Współcześnie poza zbiorem ziela z naturalnych stanowisk, stosowanego w lecznictwie ludowym, zagrożeniem dla gatunku jest zastępowanie lasów liściastych monokulturami drzew iglastych oraz presja urbanizacyjna[27]. Ze względu na rzadkość występowania na Pomorzu Zachodnim i na Ziemi Lubuskiej, wskazuje się jako konieczną ochronę wszystkich tamtejszych stanowisk podczas prac leśnych, poprzez rezygnację z ich wykonywania na stanowiskach kopytnika i w strefie 50 m wokół nich[42]. Korzystna dla kopytnika jest ochrona takich siedlisk przyrodniczych jak łęgi, grądy i buczyny w sieci Natura 2000. Ostatnią podstawą dla ochrony częściowej gatunku było Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin[43]. Od 2014 roku nie podlega ochronie.

Kopytnik w Polsce nie jest wymieniany na czerwonych listach i w czerwonych księgach roślin zagrożonych. Jako gatunek zagrożony (vulnerable – VU) wymieniony jest na liście roślin wymarłych i wymierających w Finlandii, gdzie ma izolowane stanowiska na północnej granicy zasięgu[44].

Zastosowanie

Roślina ozdobna

Gatunek uprawiany jest jako roślina ozdobna. Stosowany jest jako efektowna przez cały rok roślina okrywowa w miejscach cienistych, np. pod drzewami i krzewami. Na żyznej, próchnicznej glebie tworzy z czasem zwarty, żywozielony kobierzec. Można go łączyć z innymi cieniolubnymi roślinami – paprociami, wiosennymi roślinami cebulowymi, przytulią wonną[45].

Roślina lecznicza

Współcześnie kopytnik w zasadzie nie jest wykorzystywany w medycynie[22] lub jest rzadko używany[10] z powodu toksyczności. Dostępny jest preparat przeciwkaszlowy Azarina[46] i wciąż jest w użyciu w homeopatii. Bywa też stosowany w medycynie ludowej jako niekiedy skuteczny środek poronny[10] oraz jako środek odwykowy w leczeniu alkoholizmu (kopytnik dodany alkoholikom do wódki obrzydzać ma pijaństwo powodując nudności i wymioty)[25][47]. Używany jest jako środek wymiotny w weterynarii[25].

Historia
Tradycja zastosowań leczniczych kopytnika sięga co najmniej starożytności – o kopytniku pisali: Pedanios Dioskurydes, Galen i Pliniusz Starszy[48]. W średniowieczu, za panowania Karola Wielkiego gatunek ten znany był jako vulgaginum, opisywany przez Paracelsusa i później przez Matthiolusa[49]. W farmakopei z 1633 kopytnik wymieniony został jako składnik dziewięciu preparatów. Stosowany był jako środek wymiotny, aż do czasu odkrycia i wprowadzenia do stosowania ipekakuany prawdziwej (zwanej wymiotnicą)[50]. Ponieważ proszek z wysuszonego kopytnika wywołuje kichanie, dodawany był niegdyś do leczniczych tabak stosowanych w nieżytach nosa i bólach głowy[47]. W lecznictwie ludowym stosowany był przy różnych schorzeniach w postaci nalewki spirytusowej – leczono nią gruźlicę, migreny, wysoką gorączkę. Odwar z kopytnika z dodatkiem kminku podawano przy żółtaczce, a jako środek wzmacniający i uspakajający także przy schorzeniach serca oraz słabym dzieciom. Odwar stosowany w formie okładów na czoło miał przynosić ulgę przy bólach głowy, a odwarem z liści leczono stany zapalne oczu. Mieszaniną liści kopytnika z octem nacierano także miejsca zaatakowane przez świerzb[51]. Skład chemiczny asaronu poznany został dzięki pracom z lat 1884 i 1888 Aleksandra Butlerowa i B. Rizza, a sama jego obecność w olejku kopytnikowym znana była już od 1814 za sprawą Christopha Heinricha Pfaffa[52][48].
Surowiec zielarski
Kłącze (Rhizoma Asari) zawiera olejki eteryczne, sole mineralne, związki cukrowcowe[50]. Sproszkowanie ziele wraz z kłączem (Herba Asari cum radicibus) wchodzi w skład preparatu Azarina[46] oraz wykorzystywane jest do tworzenia Tinctura Asari. W homeopatii wykorzystuje się esencję ze świeżych kłączy wraz z korzeniami[10]. Samuel Hahnemann ustalił zalecane rozcieńczenia C12 lub C15, co oznacza kolejne 12- lub 15-krotne rozcieńczenie soku z kłącza w proporcji 1:100[53].
Działanie
Ma właściwości wymiotne na skutek silnego drażnienia błony śluzowej (wymiotnie działają już dwie łyżki ziela na szklankę odwaru)[54]. Działa przede wszystkim wykrztuśnie, pobudzając wydzielanie śluzu. Ułatwia jego usuwanie z górnych dróg oddechowych, a także żołądka i jelit. Stosowany jest w nieżytach górnych dróg oddechowych, zwłaszcza w przypadkach, gdy zalega w nich sucha wydzielina[21]. Ziele działa także moczopędne, przeczyszczająco. Wzmacnia siłę skurczy serca (efekt inotropowy dodatni)[10]. Okłady ze zmiażdżonych, świeżych liści przynoszą ulgę przy urazach ciała (np. zwichnięciach)[51].
Dawkowanie i przeciwwskazania
Ściśle według wskazań lekarza – większe dawki powodują wystąpienie objawów szkodliwych (pierwszym objawem są nudności)[21]. Ziele i jego preparaty nie może być stosowane przez kobiety w ciąży (zagrożenie poronieniem) oraz przez chorujących na astmę oskrzelową[13].
Zbiór i suszenie
Zbiór należy wykonywać w miejscach masowego występowania kopytnika i w taki sposób by pozostawić na stanowisku rośliny do odbudowania populacji[21][40]. Liście zbiera się od sierpnia, kłącza wczesną wiosną i jesienią[8]. Inne źródła podają, że zbioru całych ziół z kłączami dokonuje się od maja do września[21][40]. Surowiec zbierać należy w dni pogodne, ponieważ zebrany po deszczu zupełnie czarnieje i traci wartość handlową. Podobnie dzieje się przy ugniataniu zebranego surowca[23]. Surowiec suszy się w przewiewnych, zacienionych i przykrytych miejscach cienkimi warstwami, unikając przewracania (łatwo kruszeje). Ze względu na kruchość suchych ziół należy ostrożnie sortować i pakować surowiec[23]. Zbiór całego ziela wraz z korzeniami daje zróżnicowany plon z hektara, od kilkunastu do 413 kg/ha, średnio ok. 100 kg masy suchego ziela[40]. Kopytnika można pozyskiwać z upraw od trzeciego roku od posadzenia roślin, przy czym pozostawić należy część roślin do rozmnożenia i utrzymania uprawy[17].

Roślina jadalna

Mimo trujących właściwości kopytnika oraz dominujących ocen smaku i zapachu określających je jako nieprzyjemne, gorzkie i mdłe – istnieją źródła uznające ten gatunek za wartościową, aromatyczną przyprawę. Dodanie fragmentu kłącza do potrawy nadawać ma jej imbirowego, gorzkiego aromatu, nie wywołując przy tym negatywnych objawów zdrowotnych[55][56].

Uprawa

 src=
Pęcherze na liściu kopytnika porażonego rdzą Puccinia asarina

Gatunek uprawiany jest jako roślina okrywowa oraz w półuprawach na terenach leśnych, w celu zwiększenia jej zasobów wykorzystywanych później do zbioru w celach leczniczych[21].

Wymagania
Roślina bardzo tolerancyjna wobec zacienienia – znosi nawet bardzo silne. Wymaga gleb próchnicznych, najlepiej wapiennych. Źle znosi silne nasłonecznienie i suszę[57]. Z tego też powodu gatunek określany jako możliwy do stosowania w runie zadrzewień i parków „chociaż z pewnymi trudnościami”[58].
Pielęgnacja
W czasie suszy wymaga podlewania. Ze względu na powolny wzrost, chronić należy kopytnika przed zagłuszeniem przez inne rośliny, zwłaszcza w półuprawach leśnych[40][59]. Mimo, że jest rośliną mrozoodporną, wskazane jest pozostawienie roślin na zimę pod okrywą opadłych liści lub obsypanie jesienią ziemią kompostową lub liściową[59].
Rozmnażanie
Łatwo rozmnaża się przez sadzonki składające się z fragmentów kłącza wraz z ulistnionymi pędami[21]. Zaleca się pozyskanie sadzonek wiosną lub jesienią. Szanse na przyjęcie młodych roślin zwiększa uprawa sadzonek w doniczkach z żyzną, wilgotną ziemią, umieszczonych w półcieniu w szklarni. Młode rośliny rosną wolno. Do gruntu zaleca się wysadzać osobniki mocniejsze, już dobrze ukorzenione. Przy rozmnażaniu roślin z nasion zaleca się ich wysiew do inspektu latem, bezpośrednio po pozyskaniu. W przypadku nasion przechowywanych, do skiełkowania wymagają one trzech tygodni chłodnej stratyfikacji, a wysiew najlepiej zrobić na przedwiośniu. Nasiona kiełkują po kilku tygodniach w temperaturze ok. 18 °C. Siewki najlepiej jest rozsadzić do doniczek i przez pierwszy rok uprawiać w półcieniu w szklarni[60].

Szkodniki i choroby

Roślina odporna na choroby i w zasadzie nie zjadana przez zwierzęta z powodu przykrego smaku oraz trujących właściwości. Liście bywają atakowane przez grzyb (rdzę) Puccinia asarina Kunze (syn. Micropuccinia asarina (Kunze) Arth. & Jackson; Arth.). W miejscach porażonych tworzą się wklęsłe lub wypukłe drobne plamki, brązowo kropkowane, z teliosporami grzyba[61]. Grzyb ten podany został jako zawleczony do Europy (obecnie tu rozpowszechniony), przy czym pierwotnie miał występować na dwóch gatunkach kopytników występujących we wschodniej części Ameryki Północnej[62][63]. Problem stanowić mogą również jedynie ślimaki nagie (z rodzin pomrowcowatych i ślinikowatych). Kobierce kopytnika uprawiane w Ameryce Północnej są atrakcyjnym miejscem dla węży[15].

Przypisy

  1. Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2009-05-30].
  2. a b Jolanta Kujawa-Pawlaczyk, Paweł Pawlaczyk: Rzadkie i zagrożone rośliny naczyniowe lasów Ziemi Lubuskiej i Łużyc. Świebodzin: Wydawnictwo Lubuskiego Klubu Przyrodników, 2001. ISBN 83-87846-17-1.
  3. Asarum europaeum L. (ang.). Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2009-06-24].
  4. Adam Zając, Maria (red.) Zając: Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001. ISBN 83-915161-1-3.
  5. a b c Asarum europaeum (ang.). Chemie.de. [dostęp 2009-06-24].
  6. a b C. Stace, R. van der Meijden, & I. de Kort (ed.): Asarum europaeum (Asarabacca) (ang.). [dostęp 2009-06-24].
  7. a b c Bożenna Czarnecka: Clonal organization of populations of Asarum europaeum and Maianthemum bifolium in contrasting woodland habitats (ang.). Plant Ecology 125, 1, 1996. [dostęp 2009-06-25].
  8. a b c Leonidas Świejkowski: Klucz do oznaczania polskich roślin leczniczych i przemysłowych. Kraków: Wydawnictwo Polskiego Związku Zielarskiego, 1952.
  9. a b c Władysław Szafer (red.): Flora Polska. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, Tom III, 1927.
  10. a b c d e f g h Maria Henneberg, Elżbieta Skrzydlewska (red.): Zatrucia roślinami wyższymi i grzybami. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1984. ISBN 83-200-0419-5.
  11. Ludmiła (red.) Karpowiczowa: Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973.
  12. Asarum Wild Ginger (ang.). Wild Ginger Farm. [dostęp 2009-06-25]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  13. a b c Barbara Kuźnicka, Maria Dziak: Zioła i ich zastosowanie. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1988, s. 83. ISBN 83-200-0747-X.
  14. a b Irena Turowska, Jan Kozłowski, Leszek Golcz: Zarys zielarstwa. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1980. ISBN 83-200-032307.
  15. a b Asarum europaeum (European wild ginger) (ang.). Fine Gardening, Tauton Press. [dostęp 2009-06-25].
  16. Asarum europaeum (ang.). Kwantlen Polytechnic University. [dostęp 2009-06-25].
  17. a b Jan Muszyński: Uprawa i zbiór roślin leczniczych. Łódź: Wydawnictwo Poligrafika.
  18. a b W. Szafer: Kwiaty i zwierzęta. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1969.
  19. A. W. Kożewnikow: Wiosna i jesień w życiu roślin. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1953, s. 80.
  20. Tanja Pfeiffer: Clonal growth and clonal reproduction in Asarum europaeum L. subsp. europaeum (Aristolochiaceae) and their relevance for habitat colonisation and maintenance. A morpho-ecological characterisation (ang.). Botanische Jahrbücher, Vol. 126, Nr 2, 2005. [dostęp 2009-06-25].
  21. a b c d e f g h i j Mateusz Emanuel Senderski: Prawie wszystko o ziołach. Podkowa Leśna: M.E. Senderski, 2007. ISBN 978-83-924849-0-5.
  22. a b c Ben-Erik van Wyk, Michael Wink: Rośliny lecznicze świata. Wrocław: MedPharm Polska, 2008. ISBN 83-60466-51-3.
  23. a b c Leonidas Świejkowski: Rośliny lecznicze występujące w stanie dzikim. Kraków: Wydawnictwo Polskiego Związku Zielarskiego, 1950.
  24. a b Jakub Mowszowicz: Przewodnik do oznaczania krajowych roślin trujących i szkodliwych. Warszawa: Państ. Wydaw. Rolnicze i Leśne, 1982. ISBN 83-09-00660-8.
  25. a b c Jakub Mowszowicz: Przewodnik do oznaczania krajowych roślin zielarskich. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1985. ISBN 83-09-00682-9.
  26. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  27. a b c Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2006. ISBN 83-7073-444-8.
  28. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  29. Tadeusz Henryk Puchniarski: Rośliny siedlisk leśnych w Polsce. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2004. ISBN 83-09-01822-3.
  30. Tutin, T.G.; V. H. Heywood; N. A. Burges; D. H. Valentine; S. M. Walters; D. A. Webb, ed.: Asarum europaeum (ang.). Flora Europaea. Cambridge University Press. [dostęp 2009-06-24].
  31. a b Maria Gostyńska-Jakuszewska: Aristolochiaceae. W: Flora Polski. Rośliny naczyniowe. Adam Jasiewicz (red.). Wyd. II. Warszawa, Kraków: Polska Akademia Nauk Instytut Botaniki, 1985.
  32. a b c d Thomas Gaskell Tutin: Flora Europaea. Volumin 1. 1993, s. 87. ISBN 0-521-41007-X.
  33. Wolfram George Schmid: An encyclopedia of shade perennials. Timber Press, 2002. ISBN 0-88192-549-7.
  34. a b Bogumił Pawłowski: Flora Tatr. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1956, s. 266.
  35. Krzysztof Rostański, Franciszek Ludera: Materiały do rozmieszczenia Asarum europaeum L. for. pseudocaucasicum Pawł. w Polsce. Fragm. Flor. et Geobot. 21(4): 433-436, 1975.
  36. a b Witold Poprzęcki: Ziołolecznictwo. Warszawa: Spółdzielcza Agencja Reklamowa "SPAR", 1989, s. 126-127. ISBN 83-00-02498-0.
  37. a b Erazm Majewski: Słownik nazwisk zoologicznych i botanicznych polskich. Warszawa: Nakładem autora, 1894.
  38. Marian Rejewski: Pochodzenie łacińskich nazw roślin polskich. Warszawa: KiW, 1996. ISBN 83-05-12868-7.
  39. Marian Nowiński: Rośliny lecznicze flory polskiej. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Nauki Biologiczne nr 4, 1959.
  40. a b c d e Wiesław Grochowski: Leśne zioła lecznicze i przemysłowe. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
  41. Rozporządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 30 kwietnia 1983 r. w sprawie wprowadzenia gatunkowej ochrony roślin. Dz.U. 1983 nr 27 poz. 134
  42. Jolanta Kujawa-Pawlaczyk, Paweł Pawlaczyk: Ochrona rzadkich i zagrożonych roślin w lasach. Świebodzin: Wydawnictwo Klubu Przyrodników, 2003. ISBN 83-87846-28-7.
  43. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. z 2012 r. nr 0, poz. 81)
  44. Extinct and Threatened vascular plants (ang.). www.environment.fi. [dostęp 2009-06-25].
  45. Aleksander Łukasiewicz: Krajowe byliny ozdobne. Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1956.
  46. a b Dobis: Leki ziołowe: Azarina (pol.). Informator Medyczny. [dostęp 2009-06-21].
  47. a b Jan Muszyński: Ziołolecznictwo i leki roślinne. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1954.
  48. a b Lidia Antkowiak: Rośliny lecznicze. Poznań: Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego, 1998. ISBN 83-7160-146-8.
  49. Marian Nowiński: Dzieje upraw i roślin leczniczych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1983. 83-09-00678-0.
  50. a b Jindřich Krejča, Jan Macků: Atlas roślin leczniczych. Warszawa: Zakł. Nar. im. Ossolińskich, 1989. ISBN 83-04-03281-3.
  51. a b Teresa Lewkowicz-Mosiej: Zioła naszych kresów. Białystok: Studio Astropsychologii, 2003. ISBN 83-7377-013-5.
  52. E. Gildemeister: Oil Of Asarum Europaeum (ang.). The Volatile Oils. [dostęp 2009-06-27].
  53. Marian Janusz Kawałko: Historie ziołowe. Lublin: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1986. ISBN 83-03-01600-8.
  54. Jan Muszyński: Roślinne leki ludowe. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1956.
  55. Gernot Katzer: Geographic Spice Index (ang.). [dostęp 2009-06-25].
  56. Łukasz Łuczaj: Dzikie rośliny jadalne Polski. Krosno: Chemigrafia, 2004. ISBN 83-904633-6-9.
  57. Joanna Filipczak (red.): Katalog roślin. Warszawa: Agencja Promocji Zieleni Sp. z o.o., 2006. ISBN 10 83-921807-3-9.
  58. Zygmunt Hellwig: Byliny w parku i ogrodzie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1971.
  59. a b Anna Musur: Rośliny ozdobne (pol.). [dostęp 2009-06-25].
  60. Asarum europaeum (ang.). Plants For A Future, 1997-2000. [dostęp 2009-06-24].
  61. Puccinia asarina Kunze (niem.). Pflanzen und ihren Pilzen, 2007. [dostęp 2009-06-25]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  62. Daisie, Wolfgang Nentwig: Handbook of Alien Species in Europe (ang.). Springer, 2008. [dostęp 2009-06-25].
  63. Joseph Charles Arthur: North Americam Flora (Uredinales) (ang.). The New York Botanical Garden, 1922. [dostęp 2009-06-25].

Bibliografia

  1. Tadeusz Traczyk: Rośliny lasu liściastego. Warszawa: PZWS, 1959.
  2. Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

Linki zewnętrzne

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia POL

Kopytnik pospolity: Brief Summary ( Polonês )

fornecido por wikipedia POL
 src= Młode liście  src= Kwitnące rośliny  src= Kwiat  src= Kobierzec liści  src= Siewka

Kopytnik pospolity (Asarum europaeum L.) – gatunek byliny należący do rodziny kokornakowatych. Jedyny europejski przedstawiciel rodzaju kopytnik (Asarum L.) i zarazem gatunek typowy rodzaju. Występuje w żyznych lasach środkowej i południowej Europy oraz na Syberii. W Polsce gatunek rodzimy, pospolity na terenie całego obszaru, z wyjątkiem jego północno-zachodniej części. Dawniej roślina lecznicza o dużym znaczeniu i szerokim zastosowaniu. Po odkryciu właściwości toksycznych jej stosowanie lecznicze zostało znacznie ograniczone. Kopytnik pospolity uprawiany jest w parkach i ogrodach jako roślina okrywowa.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia POL

Ásaro ( Português )

fornecido por wikipedia PT

O ásaro (Asarum europaeum), é uma planta medicinal da família das Aristolochiaceae.[1]

É uma planta rasteira de até 15 cm de altura, que forma colônias nos bosques. As folhas são grandes e de cor verde-escura,com forma aproximada de um rim humano. Suas flores são solitárias, vermelhas ou esverdeadas. Toda a planta exala um cheiro semelhante ao da terebentina e tem um sabor picante e nauseante. O principal habitat desta planta é nos bosques de árvores frondosas da Europa.

Propriedades e indicações

Toda a planta contém asarina, um poderoso irritante das mucosas digestivas, óleo essencial, taninos, resinas e flavonoides.

É indicado para provocar vômito em casos de intoxicação, induzir diarreias para purgar o gado e eliminar muco nasal através de espirros.

Apesar de ser também expectorante e diurético, seu uso vem sendo evitado, pois em doses altas se torna abortivo e provoca hemorragia gástrica ou intestinal. A planta fresca é mais irritante que a seca.

História

É usado desde a antiguidade romana. Plínio, o Velho, já o mencionava em seus escritos. Hoje está em desuso, foi substituído pela ipecacuanha, planta brasileira de intenso efeito emético. Na França, o ásaro é popularmente conhecido por cabaret, pois era usado para provocar vômito nos ébrios. Existe na América do Norte outra espécie conhecida como gengibre silvestre (Asarum canadense). Seu aspecto e propriedades são semelhantes, mas os efeitos irritantes menores, sendo usado como sudorífero e carminativo (elimina gases).

Referências

Bibliografia

  • Plantas Mágicas Enciclopédia das Plantas medicinais. Ed.Planeta. Vol.I,1998.

 title=
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autores e editores de Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia PT

Ásaro: Brief Summary ( Português )

fornecido por wikipedia PT

O ásaro (Asarum europaeum), é uma planta medicinal da família das Aristolochiaceae.

É uma planta rasteira de até 15 cm de altura, que forma colônias nos bosques. As folhas são grandes e de cor verde-escura,com forma aproximada de um rim humano. Suas flores são solitárias, vermelhas ou esverdeadas. Toda a planta exala um cheiro semelhante ao da terebentina e tem um sabor picante e nauseante. O principal habitat desta planta é nos bosques de árvores frondosas da Europa.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autores e editores de Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia PT

Popilnic ( Romeno; moldávio; moldavo )

fornecido por wikipedia RO
Pentru popilnicul iepuresc, vedeți Popilnic iepuresc.

Popilnicul (Asarum europaeum), sau piperul-lupului, ficățea, năjitnică, pipăruș, piperniță, trierei, tulipin, buba-inimii, buruiana-frigurilor, buruiană-de-atac, dafin-mic, lingura-frumoaselor, lingura-popii, este o plantă europeană perenă, înaltă de 10–15 cm. Are un rizom lung și târâtor, cu pozitie oblică sau orizontală. Frunzele sunt lung pețiolate, în formă de rinichi, late de aproximativ 10 cm. Sunt prevăzute cu trei lobi, fiecare dintre aceștia având marginea delimitată de încă trei lobi mai mici, rotunjiți. Pețiolul și limbul frunzei sunt păroase. Florile sunt de culoare albastru deschis, cu diametrul cuprins între 2,5 și 4 cm. Pedunculul floral este păros. Fructele sunt nucule pubescente.

Planta înflorește prin în lunile de primăvară. În România, vegetează în păduri, tufișuri umbroase montane și subalpine din Munții Carpați și, deoarece este o plantă monument al naturii, este ocrotită prin lege.

Este o plantă medicinală, folosită la prepararea de ceaiuri expectorante.

Commons
Wikimedia Commons conține materiale multimedia legate de Popilnic


Nuvola apps khangman.svg Acest articol din domeniul botanicii este un ciot. Puteți ajuta Wikipedia prin completarea lui.


v d m
Plante medicinale (Listă) Specii
AbiuAbrus precatoriusAglicăAcacia catechuAcacia senegalAcokanthera abyssinicaAconitum feroxAconitum napellusAfinAgrișAlbăstreaAloe veraAmăralaAnasonAnemone ranunculoidesAngelicăAnghinareArborele de cacaoArmurariuArnicaArnicăBambusBrad argintiuBrustureBrândușă de toamnăBusuiocCapereCartofCătină albăCerențelChimenChimionCicoareCimbrișor de câmpCiuboțica cuculuiCiulinCiumăfaieCoacăz roșuCoada-caluluiCoada șoriceluluiCoada raculuiCoriandruCrețișoarăCrețușcăCrușinCurcumaCânepă indianăCălinCătină de garduriDafinDracilăDumbravnicEfedraFecioricăFeniculFloarea patimilorGălbeneleGențianăGhimbirGhimpeGhințură (galbenă) • HameiHasmațuchiIarbă mareIederăIenupărInIpcărigeaIsopIzmă bunăJneapănLavandulaLemn dulceLiliacLimba cerbuluiLimba mieluluiLumânăricăMandragorăMăceșMaghiranMăselarițăMătrăgunăMerișorMurMușchi de piatrăMușețelMuștar albMuștar negruNalbă mareObligeanăOsul iepureluiPanseluțăPapayaPăpădiePătlaginăPătlăgeaua roșiePătrunjelPiper de baltăPirPlămânăricăPăducelPelinPodbalPopilnicPorumbarRăchitanRăcovinăRoibaRoinițăRostopascăRozmarinRoșcovRușcuță de primăvarăSalvieSăpunărițăScai vânătSchindufSchinelSoc (negru)SpilcuțăSunătoareSulfinăȘovârfTagetesTalpa gâștiiTătăneasăTeiTraista-ciobanuluiȚintaurăTrei-frați-pătațiTroscotTurița mareUngurașUrzicăUrzică moartă albăValerianăVentrilicăViolaViță de vieVolburăVâsc europeanZămoșiță
Floare de gălbenele

Wikipedia book Carte · Categorie Categorie · Portal Portal · WikiProject WikiProiect
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia autori și editori
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia RO

Hasselört ( Sueco )

fornecido por wikipedia SV

Hasselört (Asarum europaeum) är en växtart i familjen piprankeväxter och förekommer naturligt från centrala, till östra och sydöstra Europa, Ural, norra Turkiet, Kaukasus och norra Kirgizistan. Den odlas som trädgårdsväxt i Sverige, särskilt som marktäckare på skuggiga ställen. Hasselörten är en lågväxt flerårig ört. Blommorna är brungröna, oansenliga och sitter nästan nere vid marken. Bladen är njurformade och 2 - 5 centimeter breda.[1]

I växten finns giftig flyktig olja[2].

Underarter

  • subsp. europaeum - har vintergröna blad.
  • subsp. caucasicum - har blad som vissnar ner under vintern.

Synonymer

Svenska

Europeisk hasselört.

Vetenskapliga

subsp. europaeum

Asarum europaeum f. patens Domin
Asarum europaeum f. pseudocapsicum Pawl.
Asarum europaeum subsp. italicum Kukkonen & Uotila
Asarum europaeum var. andreanszkyi Pènzes
Asarum europaeum var. romanicum Kukkonen & Uotila
Asarum lucidum Salisb.
Asarum officinale Moench nom. illeg.
Asarum renifolium Stokes
Asarum rotundifolium St.-Lag.

subsp. caucasicum (Duch.) Soó, 1966

Asarum caucasicum (Duch.) N.Busch
Asarum europaeum var. caucasicum Duch.
Asarum europaeum var. intermedium C.A.Mey.
Asarum ibericum Steven ex Ledeb.
Asarum intermedium (C.A.Mey.) Grossh.

Referenser

  1. ^ Paul Davies och Bob Gibbons, Field Guide to Wild Flowers of Southern Europe; The Crowood Press Ltd, 1993
  2. ^ Wigander, Millan (1976). Farliga växter. Stockholm: Almqvist & Wiksell Förlag. ISBN 91-20-04445-3 sid 38

Externa länkar

Rödklöver.png Denna växtartikel saknar väsentlig information. Du kan hjälpa till genom att tillföra sådan.
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia författare och redaktörer
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia SV

Hasselört: Brief Summary ( Sueco )

fornecido por wikipedia SV

Hasselört (Asarum europaeum) är en växtart i familjen piprankeväxter och förekommer naturligt från centrala, till östra och sydöstra Europa, Ural, norra Turkiet, Kaukasus och norra Kirgizistan. Den odlas som trädgårdsväxt i Sverige, särskilt som marktäckare på skuggiga ställen. Hasselörten är en lågväxt flerårig ört. Blommorna är brungröna, oansenliga och sitter nästan nere vid marken. Bladen är njurformade och 2 - 5 centimeter breda.

I växten finns giftig flyktig olja.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia författare och redaktörer
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia SV

Afşar otu ( Turco )

fornecido por wikipedia TR

Afşar otu (Asarum europaeum), lohusa otugiller (Aristolochiaceae) familyasından bitki türüdür.

Morfoloji

Çok yılık, rizomlu otsu bitkidir. Sapı, 10–15 cm uzunluğundadır. Çiçeklerinin iç kısmı esmer kırmızı renktedir.

Habitat ve dağılımı

Gölgeli orman altlarında yetişir. Türkiye ve Avrupa'da yayılış gösterir.

Alt türleri

Kullanımı

Toprak altı kısmı kusturucu ve balgam söktürücü olarak tanınmıştır. Bursa'da kökleri koku vermek için çeyiz sandıklarına konur. Ağızdaki içki kokusunu gidermek için çiğnenir (meyhaneci otu adı buradan gelir).

Kaynakça

  • Prof. Dr. Turhan baytop (1984), Türkiye'de Bitkiler ile Tedavi

Resim galerisi

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia yazarları ve editörleri
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia TR

Afşar otu: Brief Summary ( Turco )

fornecido por wikipedia TR

Afşar otu (Asarum europaeum), lohusa otugiller (Aristolochiaceae) familyasından bitki türüdür.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia yazarları ve editörleri
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia TR

Копитняк європейський ( Ucraniano )

fornecido por wikipedia UK

Опис

 src=
Копитняк європейський у природньому середовищі

Багаторічна трав'яниста рослина (5-10 см заввишки) з повзучим, розгалуженим кореневищем з трьома лускоподібними низовими листками. Стебло коротке, лежаче, звичайно з двома, рідше з трьома прикореневими довгочерешковими листками. Листки ниркоподібні, трохи шкірясті, зверху блискучі, короткоопушені, цілокраї. Пластинка листка темно-зелена, зісподу світліша, взимку забарвлення листків не змінюється. Квітки поодинокі, розташовані між листками біля поверхні ґрунту на коротких пониклих квітконіжках. Квітки правильні, з простою зрослою віночкоподібною оцвітиною. Віночок трипелюстковий, дзвоникуватий, зовні буруватий, всередині темно-червоно-бурий. Частки його яйцеподібні, на верхівці загнуті всередину квітки. Тичинок 12, маточка одна з напівнижньою зав'яззю. Плід — шестигнізда коробочка. Насіння з м’ясистими придатками поширюють мурашки, саме тому квітки розташовані так близько до землі. [1]

Життєвий цикл

Цвіте у березні — травні.

Поширення та середовище існування

Росте копитняк у листяних, рідше в мішаних лісах. Рослина тіньолюбна. Копитняк європейський росте майже по всій Європі, крім Скандинавії та Великої Британії. Поширений майже по всій Україні, крім Криму. Заготівля можлива в лісах Київської, Вінницької, Черкаської, Сумської, Полтавської, Харківської, Донецької, Хмельницької, Тернопільської, Львівської, Івано-Франківської, Чернівецької, Закарпатської областей. Запаси сировини — значні.

Практичне використання

Лікарська, ефіроолійна, отруйна, декоративна рослина. При розтиранні вся рослина має запах перцю. У науковій медицині використовують кореневища з коренями і листками копитняка — Rhisoma et Folia Asari. Їх використовують як серцевий засіб, настій свіжих листків входить до складу препарату акофіт, яким лікують радикуліт та інші невралгічні захворювання.

У листках копитняка містяться глікозиди, алкалоїд азарин, ефірна олія, евгенол і метил-евгенол, дубильні речовини, органічні кислоти, невелика кількість смол. Глікозиди листків посилюють серцеві скорочення, збуджуючи серцеву діяльність, підвищують тонус вен і кров'яний тиск, діючи подібно до адреналіну.

У народній медицині листки й кореневища копитняка застосовують як блювотний, протизапальний, сечогінній, глистогінний, протиалкогольний засіб.

Корені копитняка застосовують для регулювання менструацій, поліпшення травлення (при диспепсії), при гастритах, ентеритах, хворобах печінки та при жовтяниці. Рекомендують його також як заспокійливий засіб при істерії та відхаркувальний при бронхітах.

Усю рослину використовують при хворобах серця, туберкульозі легень, нервовому збудженні, мігренях, золотусі, отруєннях грибами, набряках і як допоміжний засіб при пологах. Зовнішньо свіжі листки прикладають при головних болях, до гнійних ран, корінь застосовують як нюхальний засіб при нежиті, глухоті, паралічі язика.

У гомеопатії копитняк використовують проти алкоголізму та при істерії. У ветеринарній практиці водний настій кореня вживають проти застарілих лишаїв, корости і злоякісних виразок у коней, а також як блювотний, проносний протиглисний та потогінний засіб.

Ефірна олія, в якій міститься евгенол, використовується в зуболікувальній практиці, а також у парфумерії. Отруйні всі органи рослини, особливо кореневище й корені, в яких містяться отруйні речовини азарон, діазарон та інші. Особливо токсичний копитняк для коней. У природі тварини не поїдають копитняк, отруєння бувають випадковими.

Копитняк можна розводити в садах і парках як декоративну рослину, особливо в затінених місцях, де не можуть зростати інші рослини.

Збирання, переробка та зберігання

Заготовляють листки навесні та на початку літа, зриваючи їх з черешками або зрізуючи ножами чи серпами і складають у кошики. Сировину переробляють у день збирання. Кореневища викопують восени, промивають у холодній воді і сушать у затінку або в сушарках при температурі 50° С. Зберігають у коробках у сухому, прохолодному місці.

Див. також

Commons
Вікісховище має мультимедійні дані за темою: Копитняк європейський

Література

Примітки

  1. а б Гамуля Ю. Г. Рослини України / за ред. О. М. Утєвської. — X.: Фактор, 2011. — 208 с. - С.87

Посилання


licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Автори та редактори Вікіпедії
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia UK

Asarum europaeum ( Vietnamita )

fornecido por wikipedia VI

Asarum europaeum là một loài thực vật có hoa trong họ Aristolochiaceae. Loài này được L. mô tả khoa học đầu tiên năm 1753.[1]

Chú thích

  1. ^ The Plant List (2010). Asarum europaeum. Truy cập ngày 10 tháng 8 năm 2013.

Liên kết ngoài


Hình tượng sơ khai Bài viết liên quan đến Bộ Hồ tiêu này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia tác giả và biên tập viên
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia VI

Asarum europaeum: Brief Summary ( Vietnamita )

fornecido por wikipedia VI

Asarum europaeum là một loài thực vật có hoa trong họ Aristolochiaceae. Loài này được L. mô tả khoa học đầu tiên năm 1753.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia tác giả và biên tập viên
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia VI

Копытень европейский ( Russo )

fornecido por wikipedia русскую Википедию
 src=
Копытень европейский. Цветок крупным планом

Биологическое описание

Вечнозелёное многолетнее травянистое растение со шнуровидным ползучим корневищем и ползучим укореняющимся разветвлённым стеблем.

Формула цветка — ∗ P ( 3 ) A 6 + 6 G ( 6 ) {displaystyle ast P_{(3)};A_{6+6};G_{(6)}} ast P_{(3)}; A_{6+6}; G_{(6)}

Семена распространяются муравьями. Растение имеет специфический острый запах. Цветёт в апреле — мае; семена созревают в июне. Распространяется семенным и вегетативным путём — разрастанием корневищ; при этом копытень часто образует крупные латки.

Распространение

В России широко распространён в лесной и лесостепной полосе Европейской части и на юге Западной Сибири. Растёт в хвойных, широколиственных и хвойно-широколиственных тенистых лесах. Ядовитое растение.

Применение

Препараты из корневищ и листьев применялись в народной медицине и ветеринарии.

Может культивироваться как почвопокровное декоративное растение[2].

В народной медицине перепараты копытня применяются при желтухе, водянке, гастритах, болезнях печени и желчного пузыря, заболеваниях кожи, особенно при экземах нервного происхождения.[источник не указан 1346 дней]

Токсичность

Содержит аристолохиевую кислоту, также как и другие растения семейства Кирказоновые. Аристолохиевая кислота является сильным канцерогеном с отложенным (до 10 лет) сроком действия. Употребление фитопрепаратов на основе продуктов семейства Кирказоновые, в том числе, Копытня европейского, значительно увеличивает риск заболеть раком печени или почек.[3]

Примечания

  1. Об условности указания класса двудольных в качестве вышестоящего таксона для описываемой в данной статье группы растений см. раздел «Системы APG» статьи «Двудольные».
  2. Ботаника. Энциклопедия «Все растения мира»: Пер. с англ. = Botanica / ред. Д. Григорьев и др. — М.: Könemann, 2006 (русское издание). — С. 116—117. — 1020 с. — ISBN 3-8331-1621-8.
  3. Liver cancer, naturally (англ.), Science-Based Medicine (2 ноября 2017). Проверено 3 ноября 2017.
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Авторы и редакторы Википедии

Копытень европейский: Brief Summary ( Russo )

fornecido por wikipedia русскую Википедию
 src= Копытень европейский. Цветок крупным планом
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Авторы и редакторы Википедии