dcsimg

Żeglarek argo ( Polonês )

fornecido por wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Żeglarek argo (Argonauta argo) – gatunek głowonoga z rzędu ośmiornic (Octopoda), pierwszy z żeglarków (Argonauta) opisanych naukowo, gatunek typowy i zarazem największy z rodziny Argonautidae, znanej ze specyficznej strategii rozrodczej, od której wzięła swoją nazwę (z gr. Argonautai, ‘żeglarze na Argo’).

Występowanie

Gatunek kosmopolityczny[4], epipelagiczny[5], pływający zazwyczaj na głębokościach mniejszych niż 100 m p.p.m., występujący w tropikalnych i subtropikalnych wodach oceanicznych[4].

Budowa

 src=
Samica bez muszli

Płaszcz żeglarka argo jest kulisty, tak szeroki jak długi. Powierzchnia płaszcza, głowy i ramion pokryte są widocznymi, osadzonymi blisko siebie, dużymi brodawkami. Boczną powierzchnię płaszcza otacza wąski fałd skóry. Lejek tworzą 4 podłużne płaty[5].

Jak u wszystkich przedstawicieli rodziny Argonautidae, również u tego gatunku jest wyraźnie zaznaczony dymorfizm płciowy. Samce żeglarka argo mają 1–2 cm długości. Nie budują muszli. Samice są znacznie większe. Mają silnie spłaszczone 2 górne ramiona, wyglądające jak cienka błona. Zawarte w niej chromatofory umożliwiają zwierzęciu zmianę ubarwienia (od srebrzystego po ciemnobrązowe)[4]. Nabłonek tych ramion wytwarza wapienną substancję, z której samica, po osiągnięciu dojrzałości płciowej, buduje cienkościenną muszlę[6], podobną do muszli łodzików. Muszle samic A. argo osiągają do 30 cm długości[4].

Tryb życia

 src=
Samica z pakietem jaj wewnątrz muszli

Funkcja muszli z materiału podobnego do papieru frapowała ludzi od czasów Arystotelesa, który ok. 300 roku p.n.e. stwierdził, że ośmiornica używa muszli jak łodzi do żeglowania[7].

Samica wypełnia muszlę powietrzem atmosferycznym zaczerpniętym z powierzchni wody. Wypełniona gazem muszla ułatwia jej żeglowanie, przy czym ośmiornica potrafi precyzyjnie sterować pływalnością muszli (podobnie działa pęcherz pławny u ryb), a przy braku powietrza zwierzę ma problemy z utrzymaniem muszli w pionie[8].

Oprócz funkcji „jednostki pływającej”, muszla pełni też funkcję komory lęgowej. Wkrótce po wybudowaniu muszli samica jest gotowa, by przystąpić do rozrodu. Samiec umieszcza spermatofory w jamie płaszczowej samicy za pomocą hektokotylusa. Ta następnie składa jaja do wnętrza muszli, po czym wsuwa się do niej i siada na jajach[6], pozostawiając na zewnątrz muszli pierwszą parę ramion. W miarę rozwoju (i rosnącej masy) jaj samica zmienia ciśnienie powietrza w muszli regulując tym samym głębokość zanurzenia, aż do czasu wylęgu młodych ośmiornic[8].

Żeglarki argo żywią się planktonem i drobnymi organizmami zebranymi z powierzchni wody[9].

Znaczenie gospodarcze

Gatunek jadalny, rzadko spożywany przez ludzi, spotykany w handlu w Indiach i w Japonii. Muszle są wysoko cenione przez kolekcjonerów[9].

 src=
Muszla żeglarka argo

Przypisy

  1. Argonauta argo, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Czesław Jura: Bezkręgowce : podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007. ISBN 978-83-01-14595-8.
  3. Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005. ISBN 83-01-14344-4.
  4. a b c d Marcie Orenstein, James B. Wood: Paper Nautilus (Argonauta argo) (ang.). W: Marine Invertebrates of Bermuda [on-line]. [dostęp 21 listopada 2011].
  5. a b S. Gofas: Argonauta argo Linnaeus, 1758 (ang.). World Register of Marine Species, 2010. [dostęp 21 listopada 2011].
  6. a b Bezkręgowce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1984, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0428-6.
  7. Finn i Norman [za:] D. W. Thompson: The works of Aristotle translated into English. Volume IV. Historia Animalium. Londyn: Oxford University Press, 1910.
  8. a b Julian K. Finn, Mark D. Norman. The argonaut shell: gas-mediated buoyancy control in a pelagic octopus. „Proceedings of the Royal Society B”, 2010. DOI: 10.1098/rspb.2010.0155 (ang.).
  9. a b T. Virden: Argonauta argo (ang.). Animal Diversity Web, 1999. [dostęp 21 listopada 2011].
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia POL

Żeglarek argo: Brief Summary ( Polonês )

fornecido por wikipedia POL

Żeglarek argo (Argonauta argo) – gatunek głowonoga z rzędu ośmiornic (Octopoda), pierwszy z żeglarków (Argonauta) opisanych naukowo, gatunek typowy i zarazem największy z rodziny Argonautidae, znanej ze specyficznej strategii rozrodczej, od której wzięła swoją nazwę (z gr. Argonautai, ‘żeglarze na Argo’).

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia POL