nomes no trilho de navegação
La Lonicera caerulea, o madreselva azul, es una especie de planta de flores perteneciente a la familia Caprifoliaceae, es nativa de regiones con temperaturas frías del hemisferio norte.
Es un arbusto caduco que alcanza los 1.5-2 m de altura. Las hojas son opuestas, ovales de 3-8 cm de longitud y 1-3 cm de ancho, de color verde con textura ligeramente cerosa. Las flores son de color amarillo-blancuzco de 12-16 mm de longitud, con cuatro lóbulos iguales. Los frutos son bayas azules de 1 cm de diámetro.
La variedad L. c. var. edulis se cultiva por sus bayas comestibles como fruto, cuyo sabor es similar al de los arándanos. En Rusia se la conoce como "Жимолость съедобная",Žimolost sedobnaja.
La madreselva se cosecha a fines de la primavera o principios del verano dos semanas antes que las fresas para las variedades de tipo ruso, y las variedades japonesas maduran en un momento similar a las fresas. La mayoría de las variedades rusas están adaptadas a las zonas de rusticidad USDA de 1 a 4. Las plantas pueden tardar tres o cuatro años en producir una cosecha abundante; y pueden mantener la productividad durante 30 años.
Las bayas están listas para cosechar cuando la capa interior en ellas es de color púrpura oscuro o azul; ya que a capa exterior puede ser azul oscuro y parece madura, pero la capa interior puede aún ser verde y presentar un sabor amargo.
Se necesitan dos variedades compatibles para la polinización cruzada y el cuajado de las flores.
Los frutos silvestres de la madreselva azul se pueden utilizar en varios productos procesados, como pasteles, mermeladas, jugos, helados, yogur, salsas, dulces; y con ellos igualmente se elabora un vino similar en color y sabor al vino de uva roja o cereza.
Entre otros usos, igualmente se utiliza como flora apícola y como planta ornamental.
Lonicera caerulea fue descrita por Carlos Linneo y su descripción fue publicada en Species Plantarum 1: 174. 1753.[1]
El término madreselva se usa en castellano desde hace tiempo para designar las especies integrantes del género Lonicera, aunque se aplicó primero a la especie Lonicera caprifolium L., una planta sarmentosa que se encuentra en los bosques europeos. El término Lonicera fue usado por primera vez por Linneo en 1753, como "adaptación" al latín del apellido del médico y botánico alemán Lonitzer (1528-1586), que ejerció en Fráncfort y en cuyo honor creó el nombre de la planta.[2] El adjetivo latino cærulea significa "de color azul".[3]
Hay nueve variedades tratadas como subespecies por algunos autores:
La Lonicera caerulea, o madreselva azul, es una especie de planta de flores perteneciente a la familia Caprifoliaceae, es nativa de regiones con temperaturas frías del hemisferio norte.
Modro kosteničevje (znanstveno ime Lonicera caerulea) je do dva metra visok listopaden grm z (načeloma) užitnimi plodovi iz družine kovačnikovk, razširjen na severni polobli.
Modro kosteničevje je ime dobilo po modrih plodovih ali po rahlo modrikasti barvi pravih listov. Motivacija po barvi je enaka kot v latinščini (caerulea 'nebesno moder') in ruščini ((žimolost') golubaja 'moder').
Naravno je razširjena v Evropi (zlasti severovzhodni del ter v višjih legah, npr. Pireneji, Alpe), severni Aziji in Severni Ameriki s Kavkazom med 800 in 2000 metri, v Alpah do 2600 metrov. V Sloveniji je samoniklo, raste v subalpinskem pasu, med ruševjem in v senčnih iglastih gozdovih ter dinarskih mraziščih.[2]
Raste na svežih, hladnih, polsenčnih ali senčnih rastliščih, na revnihm vlažnih in kislih surovo humoznih tleh (redkeje na apnenčasti podlagi)[2] v subalpinskem, tudi alpinskem in montanskem pasu, med ruševjem ali zeleno jelšo ter v smrekovih gozdovih po vlažnih grapah. Najdemo ga tudi v barjanskih borovih sestojih.[3] Dobro prenaša nizke temperature in za rast ne potrebuje veliko toplote.[2]
Grm je 1-2 metra visok pokončen, s štrlečimi vejami. Listi so navzkrižno nameščeni, pecljati in enostavni (celorobi), okroglo ali podolgovato jajčasti (dolgi 2-8 cm, široki 1-3 cm), rahlo povoščeni, z zašiljeno ali topo konico, pozimi odpadejo. Mladi listi so po obeh straneh dlakavi, kasneje so povsem goli, zgoraj bleščeče zeleni, spodaj modrikasto zeleni. Včasih se razvijejo tudi zraščeni prilisti. Poganjki so tanki, rdečkasto rjavi in modrikasto poprhnjeni, včasih so povešeni. Mlade vejice so polne stržena. Končni popki so po velikosti in obliki enaki stranskim (ozko jajčasti, priostreni), vendar slednji razločno štrlijo vstran. Brstne luske so od rdečkasto rjave do temno rjave, pogosto s črnimi lisami. Skorja je sprva rdečkasto rjava, kasneje sivo rjava ali siva, ki se z debelejših vej lušči v dolgih trakovih. [3] Plodovi so debele, okrogle ali podolgovate črne jagode z modrim poprhom, dolg 0,6-1,2 cm. Po dve jagodi sta popolnoma zrasli skupaj. Podatkov o zastrupitvi s plodom ni, je pa uživanje zaradi ožjega strupenega sorodstva odsvetovano.[2]
Rastlina je enodomna (cvetovi so dvospolni) in žužkocvetna.[2] Cvetovi izraščajo iz zalistja na kratkih pecljih (krajši od cvetov), vedno po 2 na istem peclju. Rastlina cveti v aprilu in maju,[3] glede na lego tudi do julija;[2] čašni listi so zeleni z valovitim robom, venčni rumenkasto zeleni ali rumenkasto beli (dolgi 1,2-1,6 cm), po 5 je zraščenih v dlakavo cev z načeloma pravilno razporejenimi enakimi krpami. V cvetu je 5 enako dolgih prašnikov, ki segajo iz venca, imajo belo prašnično nit in rumene prašnice. Parni plodnici sta med seboj zrasli in podrasli.[3] Razmožujemo ga s semeni, s podtaknjenci in grebenicami.[2]
Sistematika še ni povsem ustaljena; najpogosteje se omenja sledeče različke (variante):
Lonicera caerulea var. altaica. Severna Azija. Lonicera caerulea var. caerulea. Evropa. Lonicera caerulea var. cauriana. Zahodna Severna Amerika. Lonicera caerulea var. dependens. Osrednja Azija. Lonicera caerulea var. edulis, sinonim: L. edulis. Vzhodna Azija. Lonicera caerulea var. emphyllocalyx (japonsko haskap). Vzhodna Azija. Lonicera caerulea var. kamtschatica. Severovzhodna Azija. Lonicera caerulea var. pallasii. Severna Azija, severovzhodna Evropa. Lonicera caerulea var. villosa. Vzhodna Severna Amerika.
Različke se razlikujejo predvsem v obliki in okusu ploda ter rašči (habitus).
V visokogorju z močnim koreninskim sistemom varuje pred erozijo in zagotavlja hrano za ptice in druge živali. Ponekod ga sadijo kot okrasni grm, vendar je taka raba v Sloveniji redka. Pogosteje se zaradi užitnih jagod gojijo sorte. V Sloveniji je prijubljen predvsem kamčatski razlilek, v svetu (zlasti vzhodni Aziji) pa L. caerilea var. edulis.[2]
Modro kosteničevje (znanstveno ime Lonicera caerulea) je do dva metra visok listopaden grm z (načeloma) užitnimi plodovi iz družine kovačnikovk, razširjen na severni polobli.
