nomes no trilho de navegação
Lepidium meyenii is commonly known as Maca and has been cultivated as a crop in the Andes in Pre-Columbian times.
Lepidium meyenii is a small herbaceous perennial plant related to cress, radish, and rapeseed in the mustard family Brassicaceae (Cruciferae).It is commonly known by its Spanish name maca, or mace.Native to a narrow range of the central Peruvian Andes, it was domesticated and cultivated by the Incans about 2000 years ago, widely used by colonists and pre-colonists of the region.However, it was rarely represented in pottery or other early chronicles of cultured plants, nor in more modern ethnobotanical records, and is only recently rediscovered outside of its native area as a forgotten, neglected but potentially valuable nutritious food crop with potential health/medicinal benefits (NRC 1989).It is one of few plants that grows in the Punas (barren sheep grazing lands) at altitudes between about 4000-4500 m (13,700 feet) above sea level, where temperatures are below freezing even during its peak growth (León 1964).Historically it was often cultivated alongside the bitter potato because it produces chemicals that deter insect pests (Hernandez Bermejo and Leon 1994; National Research council 1989).
The main portion of maca used as a food source is its sweet starchy root (the hypocotyl), which is rich in sugars, proteins and minerals and harvested as a staple.There are several genetically distinct types of cultivated maca differentiated partly by root color, which ranges from white to yellow, red, purple, blue, black, green and grey, and the different colored roots are found to have different mineral components (Clement et al. 2010; Gonzales et al. 2005).Roots eaten fresh, roasted or gelatinized, but also sun dried in which state they can be stored for years, and eaten ground or reconstituted.In addition to the roots, maca leaves are eaten as salad greens as well as used as feed for livestock (including farmed guinea pigs).
Recent chemical analyses have found that maca contains biologically active aromatic isothiocyanates with anti-cancer properties (Li et al. 2001).Maca roots also have long been considered an aphrodisiac.In the last 20 years research has investigated its potential fertility and energizing properties (e.g. Gonzales et al. 2003, 2005; Wikipedia 2013), and it has found a world-wide commercial marketin tablet and dry powder form.
La maca (Lepidium meyenii Walpers[2] = Lepidium peruvianum G.Chacón[3]) ye una planta yerbácea añal o bienal nativa de los Andes del Perú, onde se cultiva pol so hipocótilo comestible. Otros nomes comunes tamién son maca-maca, maino, ayak chichira, ayak willku.
Amás del so usu alimentario, sostiense que los sos raigaños tienen propiedaes qu'aumenten la fertilidá. Los pobladores andinos dende l'antigüedá utilizar p'ameyorar les sos capacidaes físicu y mental. Dellos narradores como Frai Antonio Vásquez de Espinoza nuna descripción del añu 1598 fai mención al consumu d'esta planta per parte de los pobladores[4] según darréu Cobo nel periodu que va dende 1603-1629[5] Darréu otros botánicos español describir mínimamente como ye'l casu d'H. Ruiz[6] nel so espedición botánica al Virreinatu del Perú.
En 1990 la botánica Gloria Chacón de Popovici describió la maca adomada y llargamente cultivada como Lepidium peruvianum(Lepidium peruvianum Chacón sp. nov.) y el so Hábitat.[7] Otros botánicos dulden güei d'esta distinción. El nome llatín reconocíu anguaño pol USDA sigui siendo namái Lepidium meyenii. Hai un alderique entá en cursu alrodiu de la nomenclatura correcta, y sobre si la distinción ente L. meyenii y L. peruvianum botánicamente ye correcta o si son la mesma especie.
Tien delles propiedaes alimenticies, la maca emplégase como un alimentu tanto frescu como secu. Pal primer propósitu, empléguense los raigaños frescos tantu crudes como cocíes, utilizando la "pachamanca" que ye un procedimientu indíxena: escávase un fuexu nel terrén y les macas asitiar na parte inferior; entós asítiase un montón de verde y sobre él un montón de cenices caliente, venir# de igual forma que l'anterior pa faer socesives capes de maca hasta que s'enllena'l fuexu. Esti procedimientu ye bastante raru anguaño. Los raigaños secos son preparaos por aciu la llimpieza previa n'agua y el so posterior desecáu al sol, xeneralmente en pieces de tela. Dempués almacénense en bolses, pudiendo llegar a caltener un bon estáu mientres años, siendo un detalle comprobáu que tres el so segundu añu'l so sabor deteriórase considerablemente. En delles zones de punir suélense cocinar la maca con lleche o agua nuna especie de porridge (denomináu "mazamorra"), tratar d'un puré duce y arumoso preparáu coles pequeñes macas por cuenta de que son menos fibroses.
La maca tien delles propiedaes melecinales, una de les más popularmente conocíes ye la capacidá que tien de xenerar fertilidá nos animales.[8] Esti fenómenu foi reparáu polos primeros españoles cuando víen que los animales domésticos que llevaben reproducir a menor velocidá que los sos homólogos andinos. Cúntase que los pobladores aconseyaron añedir maca a los alimentos de los animales, pudiendo comprobar los efeutos positivos qu'asocedíen. Saber del so efeutu positivu na espermatogénesis en aguaróns a grandes altitúes.[9] Sicasí realizáronse investigaciones alrodiu de les sos propiedaes afrodisiaques comprobándose que nun tener efeutos sobre los niveles hormonales humanos en periodos de consumu de 12 selmanes.[10]
Tamién se-y atribúi propiedaes benéfiques pal sistema nerviosu n'especial la memoria.[11] Esti raigañu peruanu ye un gran energizante y regulador hormonal.[12] Los efeutos beneficiosos sopelexaos de Maca pa la función sexual podríen ser debíos a la so alta concentración de proteínes y de nutrientes vitales. Esti y otros beneficios fueron comprobaos científicamente con maca gelatinizada. [ensin referencies]
Nun ye recomendable'l consumu de maca en muyeres qu'usen anticonceutivos hormonales, yá que puede interferir coles mesmes al alteriar los niveles d'hormones.[13]
La maca crez nos altos pandos andinos del Perú n'altitúes hasta de 4.400 msnm. Poco se sabe sobre los oríxenes d'esta planta, pero nos Pueblos de los Reis Junín yá se cultivaba fai miles d'años.[ensin referencies] La maca atopóse en munchos sitios arqueolóxicos pre incaicos, entendiéndose, poro, que foi parte de la dieta cotidiana del antiguu poblador del Andes peruanu. Güei el so cultivu ye masivu nes zones altes del Andes peruanu, espublizándose'l consumu nel Perú y esportáu en diverses presentaciones (farina, cápsules, etc), como suplementu alimenticiu.[8]
Atopóse evidencia antropolóxica del cultivu de la maca nel Perú dende l'añu de 1600 e.C. La maca yera considerada polos inques como un regalu de los dioses.[14][15] Ellos, amás de cultivala como alimentu, utilizar en ceremonies relixoses pa dances y rituales. Les cróniques españoles cunten que mientres la conquista del Perú, los animales traíos d'España nun se reproducíen con normalidá a esos altores; los nativos alvirtieron a los conquistadores qu'alimentaren a los sos animales con maca; colo que consiguieron algamar los niveles de reproducción normales. Ye asina que mientres los cien primeros años de colonia formó parte de los tributos esixíos pol encomendador.[16]
Con al respective de la maca, el padre Cobo,[5] mientres la dómina de la colonia, dixo: “la maca crez nos sitios más montascosos y fríos de la puna onde nun hai posibilidaes de cultivar nenguna otra planta alimenticia”.
La COPROBA, organismu del Gobiernu del Perú, declarar unu de los producto bandera del Perú el 28 de xunetu de 2004.
Lepidium meyenii describióse por Wilhelm Gerhard Walpers y espublizóse en Novorum Actorum Academiae Caesareae Leopoldinae-Carolinae Naturae Curiosorum 19(1): 249. 1843.[17]
Lepidium: nome xenéricu que remanez del griegu, y significa "pequeña escama", en referencia al tamañu y forma de los frutos (silicues).
meyenii: epítetu dau n'honor del botánicu Franz Julius Ferdinand Meyen.
.
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies. La maca (Lepidium meyenii Walpers = Lepidium peruvianum G.Chacón) ye una planta yerbácea añal o bienal nativa de los Andes del Perú, onde se cultiva pol so hipocótilo comestible. Otros nomes comunes tamién son maca-maca, maino, ayak chichira, ayak willku.
Amás del so usu alimentario, sostiense que los sos raigaños tienen propiedaes qu'aumenten la fertilidá. Los pobladores andinos dende l'antigüedá utilizar p'ameyorar les sos capacidaes físicu y mental. Dellos narradores como Frai Antonio Vásquez de Espinoza nuna descripción del añu 1598 fai mención al consumu d'esta planta per parte de los pobladores según darréu Cobo nel periodu que va dende 1603-1629 Darréu otros botánicos español describir mínimamente como ye'l casu d'H. Ruiz nel so espedición botánica al Virreinatu del Perú.
Lepidium meyenii (lat. Lepidium meyenii) - kələmçiçəyikimilər fəsiləsinin bozalaq cinsinə aid bitki növü.
İkiləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. Lepidium meyenii (lat. Lepidium meyenii) - kələmçiçəyikimilər fəsiləsinin bozalaq cinsinə aid bitki növü.
Lepidium meyenii (maca) iés una planta herbàcia bienal que és planta nativa dels alts Andes del Perú. Va ser trobadaa a la Meseta de BomBom prop del Llac Junín dels Andes.[1] Es cultiva pel seu hipocòtil (una arrel mestra fusionada amb l'hipocòtil), la qual es fa servir com verdura d'arrel i com planta medicinal per a reduir la mida de la pròstata.[2][3]
Pino-Figueroa, A; Nguyen, D; Maher, TJ «Neuroprotective effects of Lepidium meyenii (Maca).». Annals of the New York Academy of Sciences, 1199, juny 2010, pàg. 77-85. DOI: 10.1111/j.1749-6632.2009.05174.x. PMID: 20633111 [Consulta: 25 abril 2015].
Lepidium meyenii (maca) iés una planta herbàcia bienal que és planta nativa dels alts Andes del Perú. Va ser trobadaa a la Meseta de BomBom prop del Llac Junín dels Andes. Es cultiva pel seu hipocòtil (una arrel mestra fusionada amb l'hipocòtil), la qual es fa servir com verdura d'arrel i com planta medicinal per a reduir la mida de la pròstata.
Řeřicha peruánská (Lepidium meyenii) je jediná rostlina z bohatého rodu řeřicha, která má místo kořene bulvu. Někdy je uváděna pod českým jménem maka. Pochází z jihoamerických peruánských And a podle archeologických nálezů tam byla vyšlechtěna a pěstována již v době kolem jednoho a půl tisíciletí před naším letopočtem, dávno před vznikem Incké říše. Její přímí předchůdci nejsou známi, není to však žádný z planých druhů řeřichy nyní rozšířených v Andách.
Bylina řeřicha peruánská je dvouletá rostlina, která ve tvrdých, vysokohorských podmínkách dobře roste i přezimuje. Během prvého (vegetativního) roku za 8 až 9 měsíců vyklíčí, vytvoří listovou růžici i bulvu a ve druhém roce (reprodukčním) vyrostou květy, rozkvetou a dozrají semena. Její vývoj není ovlivňován délkou dne.
Roste v nadmořských výškách 3500 až 4500 m na místech s velmi intenzivním slunečním svitem, prudkým větrem a v chladném počasí na kamenité či písčité a kyselé půdě (pod 5 pH). Je na výšku a chlad natolik adaptovaná, že po přesazení do oblastí na mořském pobřeží roste pomaleji. Optimální teplota pro její růst je 10 až 22 °C, je odolná proti mrazu až do -20 °C. Rostliny spotřebují pro růst hodně živin a pro zachování výnosnosti nutno půdu pravidelně obohacovat o organické živiny a minerální látky; jinak v minulosti bylo zvykem ji sázet na stejné místo až po více než pěti létech.
Nadzemní část byliny je tvořena listovou růžici s 12 až 20 listy a redukovaným hlavním stonkem. Listy s plochými řapíky mají podlouhlé čepele jednou nebo dvakrát zpeřené a ve zralosti dlouhé 6 až 9 cm. Ve spodní části má stonek zdužnatělý hypokotyl (bulvu) spojený se ztlustlým kořenem s mnoha jímavými, postranními kořínky. Bulva je kuželovitý skladovací orgán živin, má hruškovitý tvar, je nažloutlá až hnědočervená a bývá dlouhá 10 až 14 cm a v průměru mívá 3 až 5 cm, horní stranu má plochou a na spodní straně je dlouze protáhlá.
Stonek s květy je asi 15 cm vysoký a na jeho vrcholu vyrůstá rozvětvené hroznovité květenství. Drobné, oboupohlavné, nazelenalé květy jsou velké jen asi 2 mm. Střechovitě uspořádaný kalich má čtyři volné, zelené lístky s bílým lemem. Korunu tvoří čtyři volné, nazelenalé, na konci nazpět ohnuté lístky. V květu jsou dvě plodné tyčinky se žlutými vejčitými prašníky a čtyři tyčinky zakrslé, sterilní. Gyneceum je synkarpní, ze dvou plodolistů složený semeník je dvoudílný. Květy jsou samosprašné.
Plody jsou dvoudílné šešule obsahující drobná, vejčitá, oranžová nebo hnědá semena velká jako semena mrkve. Do doby setí se uchovávají v suchu. Rostlina je oktoploidní, x = 8.
Rozmnožuje se výhradně ze semen, která nejsou dormantní a vyklíčí při teplotě 25 °C a dostateční vlhkosti asi za týden. Semena smíchaná s pískem se vysévají na konci zimy nebo počátkem jara, kdy končí mrazy a začíná období dešťů, na jižní polokouli od září do listopadu. Během osmi až devíti měsíců narostou listy i bulvy a rostliny určené ke konzumaci se v květnu až červenci sklízejí, vnější listy růžice jsou tehdy uvadlé a vnitřní zůstaly zelené. Současný průměrný výnos při ručním obhospodařování je asi 3 t/ha, s využitím techniky a při lepší výživě je možno dosáhnout až 20 t/ha.
Rostliny nesklizené a ponechané v půdě vytvoří z rozrostlé růžice za další čtyři až šest měsíců krátkou lodyhu s květy, které rozkvetou v říjnu neb listopadu. V prosinci a únoru listy na rostlině uschnou a dozrají šešule se semeny, která slouží pro výsev v dalším vegetační sezóně. V oblasti And je pěstováno až 10 kultivarů s různě zbarvenými bulvami.
Řeřichy peruánské se pěstují pro nevelké bulvy, které jsou u domorodých obyvatel tradiční součásti stravy i léčebnými prostředky. Konzumují se čerstvé vařené nebo pečené v popelu, často se nastrouhají, usuší a mohou se skladovat i několik let. Pak se rozvaří ve vodě nebo mléku na kaši, také se z nich vyrábí kvašený napoj "maca chica".
Sušená má výživnou hodnotu srovnatelnou s kukuřicí, pšenicí i rýží. Má přes 60 % sacharidů, 10 % bílkovin ve formě polypeptidů a aminokyselin, vlákninu a lipidy. Obsahuje také vápník, draslík, železo, jod, fosfor, zinek, vitamíny B, vitamín C, mastné kyseliny (linolová, palmitová a olejová), alkaloidy, třísloviny i saponiny a obsahuje devět esenciálních aminokyselin.
V peruánském lékařství byly používány k léčbě anémie, tuberkulózy, menstruačních poruch, symptomů menopauzy, rakoviny žaludku, sterility i mužské potence. V poslední době dosahuje "maka" v oblastech mimo And velké popularity. Prodává se ve formě tablet nebo bylinných extraktů z rozemletých bulev jako afrodisiakum, pro zvýšení plodnosti a sexuální výkonnosti, k dosažení hormonální rovnováhy i na všeobecnou podporu imunity.
Obrázky, zvuky či videa k tématu řeřicha peruánská ve Wikimedia Commons
Řeřicha peruánská (Lepidium meyenii) je jediná rostlina z bohatého rodu řeřicha, která má místo kořene bulvu. Někdy je uváděna pod českým jménem maka. Pochází z jihoamerických peruánských And a podle archeologických nálezů tam byla vyšlechtěna a pěstována již v době kolem jednoho a půl tisíciletí před naším letopočtem, dávno před vznikem Incké říše. Její přímí předchůdci nejsou známi, není to však žádný z planých druhů řeřichy nyní rozšířených v Andách.
Die Maca-Pflanze oder Peru-Ginseng (Lepidium meyenii, Syn.: Lepidium peruvianum) gehört zur Gattung der Kressen (Lepidium) in der Familie der Kreuzblütengewächse (Brassicaceae).[1] Sie ist in den peruanischen Regionen Moquegua sowie Puno beheimatet.[1] Maca wird in den oberen Höhenlagen der peruanischen Anden seit ungefähr 2000 Jahren angebaut und wird als Nahrungs- und Heilpflanze verwendet.
Das Gewächs wächst als zwei- oder selten einjährige krautige Pflanze[2] und erreicht Wuchshöhen von nur etwa 20 Zentimetern. Wohl als Anpassung an starken Wind[3] wächst sie in flachen Matten.[4]
Als Speicherorgane werden rübenförmige Hypokotyl-Knollen gebildet, die bei einer Länge von 2 bis 5[2] oder 10 bis 14 Zentimetern und einem Durchmesser von 3 bis 5 Zentimetern birnenförmig[5] sind und viel Wasser enthalten. Die Farben (weiß, gelb, rosafarben bis rot[2]) und auch andere Merkmale der Maca-Sorten unterscheiden sich.[3]
Die bis zu zwanzig liegenden verkehrt-eilanzettlichen Laubblätter, mit bis zu 20 cm langen Stielen, entspringen rosettig an der Wurzel. Die Blätter sind doppelt fiederschnittig und ein bisschen leierförmig, mit fleischigen Fiedern.[2]
Die rispigen Gesamtblütenstände erscheinen zuerst im Zentrum der Rosette und später dann an den generativen Trieben mit reduzierten, gelappten Blättern und sind aus 1 bis 2, selten bis zu 5 Zentimetern langen traubigen Teilblütenständen zusammengesetzt. Ein generativer Trieb kann bis zu 1000 Blüten aufweisen.[6] Die ersten Blüten können aber auch einzeln an der Rhachis erscheinen. Die kurz gestielten, zwittrigen Blüten sind radiärsymmetrisch und vierzählig. Die vier grünen, konkaven Kelchblätter sind eiförmig. Die vier Kronblätter sind cremeweiß. Es erfolgt Selbstbefruchtung. Es sind nur zwei bis drei fertile Staubblätter vorhanden und mehrere Staminodien.[7] Die gelben Staubbeutel öffnen sich mit einem Längsschlitz. An der Basis des oberständigen Fruchtknotens mit kurzem Griffel befinden sich vier grüne Nektarien, zwei auf jeder Seite der Staubblätter.[2]
Die 4 bis 5 mm langen und 2,5 mm breiten Schötchen öffnen sich mit zwei keilförmigen Klappen, die jeweils nur einen Samen enthalten. Die gräulichen bis orange-braunen, glatten, abgeflachten und gefurchten Samen sind bei einer Länge von 2 bis 2,5 mm eiförmig.[2]
Die Pflanze ist sehr frostbeständig und wächst bis in eine Höhe von 4400 Meter.[7]
Die Chromosomenzahl ist 2n = 64.[8]
Die Maca-Knolle enthält Eiweiße, Eisen, Zink, Magnesium, Kalzium, Kohlenhydrate, Phosphor, Zucker, Stärkestoffe, Mineralstoffe und eine Reihe von Vitaminen.[7]
Außerdem kommen verschiedene sekundäre Pflanzenstoffe in der Knolle vor. In erster Linie sind dies Senfölglykoside (Glucotropaeolin). Auch Imidazol-Alkaloide (Lepidilin), mehrfach ungesättigte Fettsäuren (Macaene), benzylierte Amide (Macamide) und Steroide (beispielsweise β-Sitosterol) wurden nachgewiesen.
Die Maca-Pflanze ist extremen klimatischen Bedingungen ausgesetzt: starke Temperaturschwankungen, kontinuierlich kräftige Winde und intensive UV-Strahlung durch die Höhenlage. Insgesamt handelt es sich bei Maca um eine robuste Pflanze mit hoher Widerstandskraft.
Der Anbau von Maca erfolgte ursprünglich in einem begrenzten Gebiet der peruanischen Anden um den Junín-See herum, in Höhenlagen zwischen 4000 und 4400 Metern. Auch heute noch wird die Pflanze in ihrem traditionellen Verbreitungsgebiet angebaut.[9] Die Pflanze zieht sich die benötigten Nährstoffe aus dem vulkanischen Boden (hoher Gehalt an Mineralstoffen und Spurenelementen). Daher kann die Pflanze in der ersten Saat ohne Dünger gepflanzt werden. Bei der zweiten Saat wird ausschließlich mit natürlichem Lama- oder Schafmist gedüngt. Sobald die zweite Saat ausgewachsen und geerntet ist, liegt das Feld für bis zu 8 Jahre brach. Wie bei allen Vertretern der Brassicaceae wird Maca auch vom Erreger der Kohlhernie heimgesucht. Eine weite Fruchtfolge ist die einzig effektive Bekämpfung der Krankheit. Die Anbauzeit ist der peruanische Frühling (entspricht etwa dem europäischen Oktober). Geerntet wird in den Monaten Juli / August.[10] In der chinesischen Provinz Yunnan wird Maca inzwischen industriell angebaut und verarbeitet. Die wegen ihrer historischen Altstadt berühmte Weltkulturerbestadt Lijiang ist das Zentrum des Anbaus. Rund 100.000 Menschen sind damit beschäftigt und produzierten 2014 bereits für rund 600 Millionen € Maca-Produkte. Nach Ergebnissen der Yunnan Agriculture University in Kunming wächst die „Wunderpflanze“ optimal auf Höhen von 2800 bis 3500 m und Temperaturen von 5 bis 10 °C.[11]
Die süßlich schmeckenden Knollen werden gegessen. Sie können langsam gebacken werden oder nach dem Trocknen gekocht und zu einem süßen, aromatischen Brei verarbeitet werden, der in Südamerika mazamorra genannt wird. Der Nährwert getrockneter Maca-Knollen ist hoch, vergleichbar mit dem von Mais, Reis und Weizen. Es sind 59 % Kohlenhydrate, 10,2 % Proteine, 8,5 % Faserstoffe und 2,2 % Lipide enthalten. Sie zeichnen sich aus durch einen hohen Anteil an essentiellen Aminosäuren, und der Anteil an Eisen sowie Calcium ist höher als in Kartoffeln. Maca-Knollen enthalten einen hohen Anteil an Fettsäuren, beispielsweise Linolen-, Palmitin- und Ölsäure. Sie sind reich an Sterolen und Mineralen. Die getrockneten Knollen enthalten 13 bis 16 % Proteine und sind reich an essentiellen Aminosäuren. Frische Knollen besitzen meist einen hohen Anteil an Jod sowie Eisen und auch geringe Mengen an Alkaloiden, Tanninen und Saponinen. Getrocknete Knollen speichern Inhaltsstoffe gut, beispielsweise enthalten 7 Jahre alte Knollen noch 9 bis 10 % Proteine. Getrocknete Knollen sind braun, weich und süß mit einem moschusartigen Geschmack, der für mindestens zwei Jahre erhalten bleibt. Junge Blätter werden roh oder gegart gegessen. Sie besitzen einen scharfen, an Kresse erinnernden Geschmack.[5]
Der Maca-Wurzel werden positive Effekte auf die körperliche Leistungsfähigkeit und die psychische Belastbarkeit zugeschrieben.[12] Klinischen Studien zufolge ist dieser Effekt nicht auf einen endokrinologischen, d. h. die Hormonbildung beeinflussenden Effekt zurückzuführen; eine Veränderung der Hormonwerte konnte beim Menschen nicht beobachtet werden. Jedoch scheint ein positiver Effekt auf sexuelle Funktionsstörungen zu bestehen.[13] Nahrungsergänzungsmittel, die Maca-Pulver enthalten, werden in Europa und den USA als natürliches Potenzmittel vermarktet. Wie bei vielen anderen Mitteln dieser Art sind diese Effekte wissenschaftlich nur teilweise belegt.[14]
Die Zufuhr über handelsübliche Nahrungsergänzungsmittel liegt deutlich unter der Ernährungszufuhr der Andenbewohner.[14] Es wird fast ausschließlich das getrocknete Knollenpulver verwendet.
Der peruanische Wissenschaftler Gustavo Gonzales gab zwölf Männern zwischen 20 und 40 Jahren drei Monate lang Maca und untersuchte danach ihre Fertilität (Fruchtbarkeit). Schon nach zwei Wochen konnte er eine durchschnittliche Verdoppelung der Spermienzahl feststellen. Gleichzeitig wurden mehr männliche Hormone gebildet, und die Probanden beschworen, dass ihr sexuelles Verlangen deutlich zugenommen habe.[3]
Der Neurologe Fernando Cabieses, der ebenfalls die potenzfördernde Wirkung von Maca untersuchte, stellte fest, dass die Pflanze nicht nur die Erektionsfähigkeit steigert, sondern langfristig auch den allgemeinen Antrieb, sich sexuell zu betätigen.[15]
Die Erstbeschreibung von Lepidium meyenii erfolgte 1843 durch Wilhelm Gerhard Walpers in Novorum Actorum Academiae Caesareae Leopoldinae-Carolinae Naturae Curiosorum, 19, 1, S. 249. Synonyme für Lepidium meyenii Walp. sind: Lepidium affine Ledeb., Lepidium affine Wedd., Lepidium gelidum Wedd., Lepidium marginatum Griseb., Lepidium meyenii subsp. gelidum (Wedd.) Thell., Lepidium meyenii subsp. marginatum (Griseb.) Thell., Lepidium meyenii var. affine (Wedd.) Thell., Lepidium meyenii var. gelidum (Wedd.) Hosseus, Lepidium orbignyanum Wedd., Lepidium peruvianum G.Chacón, Lepidium weddellii J.F.Macbr., Lepidium weddellii O.E.Schulz.[1][16]
Die Maca-Pflanze oder Peru-Ginseng (Lepidium meyenii, Syn.: Lepidium peruvianum) gehört zur Gattung der Kressen (Lepidium) in der Familie der Kreuzblütengewächse (Brassicaceae). Sie ist in den peruanischen Regionen Moquegua sowie Puno beheimatet. Maca wird in den oberen Höhenlagen der peruanischen Anden seit ungefähr 2000 Jahren angebaut und wird als Nahrungs- und Heilpflanze verwendet.
Maka, Willku, ayaq willku,[1] ayaq chichira [2] icha anu kara[3] nisqaqa (Lepidium meyenii syn. Lepidium peruvianum) huk quram, chakra yuram, hampi yuram, hayaq q'aparniyuq. Saphinkunatam mikhunchik. Wakikuna Maaka niyaami.
Kay Suni panpakunapi muruyan quriyan maka hawata; Unturispi, Qarwamayu, Ninaqaqa y kay llaqakunapa haapanpanpi [4]. Wanukuman payaq wamrankuna kananpaq, yashqa hanpi yachaqkuna rantikuyaqrantikuyaq pakayllapa [5]
Kay mikuy hawa Berbabé Cobo unayna qillqaran allim nir.
Waaraykuna may tsika Limaqpi qatuyan aqashqata, tinpushqata, mishkishqata, tantawan allis upuyan naani manyanpi. Aswatapas ruwanchik.
Wikispecies nisqaqa qillqasqa p'anqayuqmi kay hawa: Maka
Maka, Willku, ayaq willku, ayaq chichira icha anu kara nisqaqa (Lepidium meyenii syn. Lepidium peruvianum) huk quram, chakra yuram, hampi yuram, hayaq q'aparniyuq. Saphinkunatam mikhunchik. Wakikuna Maaka niyaami.
Kay Suni panpakunapi muruyan quriyan maka hawata; Unturispi, Qarwamayu, Ninaqaqa y kay llaqakunapa haapanpanpi . Wanukuman payaq wamrankuna kananpaq, yashqa hanpi yachaqkuna rantikuyaqrantikuyaq pakayllapa
Kay mikuy hawa Berbabé Cobo unayna qillqaran allim nir.
Waaraykuna may tsika Limaqpi qatuyan aqashqata, tinpushqata, mishkishqata, tantawan allis upuyan naani manyanpi. Aswatapas ruwanchik.
Η μάκα (λατινική ονομασία Lepidium meyenii, άλλα ονόματα στα ισπανικά και στα κέτσουα maca-maca, maino, ayak chichira, και ayak willku) είναι ένα ποώδες διετές ή ετήσιο φυτό (σε μερικές πηγές αναφέρεται ότι είναι πολυετές) το οποίο φύεται σε μεγάλα υψόμετρα στις Άνδεις του Περού. Καλλιεργείται για τη σαρκώδη υποκοτύλη του, η οποία χρησιμοποιείται ως φαρμακευτικό φυτό.
Η ανάπτυξη, το μέγεθος, και οι διαστάσεις της μάκα είναι παρόμοιες με εκείνες του ραδικιού και της κράμβης με τα οποία είναι συγγενής. Το φυτό φτάνει το ύψος των 20 περίπου εκατοστών. Ο βλαστός είναι βραχύς και βρίσκεται κοντά στην επιφάνεια του εδάφους. Τα δαντελωτά φύλλα σχηματίζουν ροζέτα, επίσης κοντά στο έδαφος, και ανανεώνονται διαρκώς ξεκινώντας από το κέντρο, καθώς τα εξωτερικά φύλλα μαραίνονται. Τα κιτρινωπά, αυτογονιμοποιούμενα άνθη του βγαίνουν από ένα κεντρικό βότρυ και εξελίσσονται σε καρπούς μήκους 4-5 χιλιοστών, καθένας εκ των οποίων περιέχει δύο μικρούς κοκκινωπούς-γκρίζους ωοειδείς σπόρους μεγέθους 2-2,5 χιλ. Οι σπόροι, που είναι ο μόνος τρόπος αναπαραγωγής του φυτού, βλασταίνουν, υπό κανονικές συνθήκες, μέσα σε πέντε ημέρες.
Η μάκα είναι το μόνο είδος της οικογένειας με σαρκώδη υποκοτύλη. Η υποκοτύλη είναι συγχωνευμένη με την πασσαλώδη ρίζα της και παίρνει το σχήμα ραδικιού ή ανεστραμμένου αχλαδιού μήκους 10-15 εκατ. και πλάτους 3-5 εκατ.
Η επιστημονική ονομασία της μάκα είναι Lepidium meyenii, η οποία δόθηκε από τον Γερμανό βοτανολόγο του 19ου αιώνα Βίλχελμ Γκέρχαρντ Βάλπερς (Wilhelm Gerhard Walpers) (συντομογραφία Walp.).
Ανήκει στην οικογένεια των σταυρανθών (Brassicaceae).
Η μάκα καλλιεργείται παραδοσιακά σε υψόμετρα 3.750-4.350 μ. Καταφέρνει να ευδοκιμεί σε ιδιαίτερα δύσκολες κλιματικές συνθήκες (δυνατός ήλιος και υψηλές θερμοκρασίες την ημέρα, χαμηλές θερμοκρασίες τη νύχτα, ισχυροί άνεμοι).
Αν και έχουν γίνει προσπάθειες καλλιέργειάς του εκτός των Άνδεων, δεν έχει ακόμη καταστεί σαφές αν διατηρεί την ίδια αναλογία συστατικών ή τις ίδιες ιδιότητες. Υποκοτύλες δεν σχηματίζονται σε θερμοκήπια ή σε θερμά κλίματα.
Εδώ και περίπου 2000 χρόνια η μάκα αποτελεί σημαντική παραδοσιακή τροφή και φαρμακευτικό φυτό στην περιοχή όπου καλλιεργείται. Θεωρείται ιδιαίτερα θρεπτική τροφή, ενισχύει τον οργανισμό, δίνει αντοχή και θεωρείται ότι έχει αφροδισιακές ιδιότητες.
Οι Ίνκα χρησιμοποιούσαν τη μάκα τόσο σε θρησκευτικές τελετές. Πριν από τη μάχη δινόταν στους στρατιώτες για να τους δώσει ενέργεια και δύναμη. Σε κανονικές συνθήκες αποτελούσε προνόμιο των ευγενών.
Κατά τη διάρκεια της αποικιακής περιόδου η μάκα χρησιμοποιήθηκε και ως νόμισμα.
Η θρεπτική αξία της αποξηραμένης ρίζας της μάκα είναι υψηλή, παρόμοια με τους σπόρους δημητριακών, όπως το σιτάρι και το ρύζι. Περιέχει 60% υδατάνθρακες, 10% πρωτεΐνες, 8,5% φυτικές ίνες, και 2,2% λίπη. Η μάκα είναι πλούσια σε μεταλλικά ιχνοστοιχεία και ειδικότερα σελήνιο, ασβέστιο, μαγνήσιο, και σίδηρο και περιέχει λιπαρά οξέα, μεταξύ άλλων λινολεϊκό οξύ, παλμιτικό οξύ, και ελαϊκά οξέα, καθώς επίσης και πολυσακχαρίτες.
Μπορούν να καταναλωθούν τόσο τα φύλλα, όσο και η ρίζα της μάκα.
Στο Περού υπάρχουν διάφορο τρόποι προετοιμασίας. Το ψήσιμο της υποκοτύλης της μάκα είναι η πιο συνηθισμένη πρακτική (matia). Η μάκα επίσης βράζεται και οι ρίζες της αποξηραίνονται και αναμιγνύονται με αλεύρι, με το οποίο φτιάχνονται μπισκότα ή γλυκά. Από τη ζύμωση της μάκα προκύπτει μια ελαφριά μπύρα (chicha de maca).
Τα φύλλα της μάκα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε σαλάτες, ωμά ή μαγειρεμένα.
Μικρής κλίμακας κλινικές δοκιμές σε άντρες έχουν δείξει ότι το εκχύλισμα από μάκα μπορεί να αυξήσει τη λίμπιντο και να βελτιώσει την ποιότητα του σπέρματος. Χρειάζονται ωστόσο εκτενέστερες μελέτες για να επιβεβαιωθούν αυτά τα προκαταρκτικά αποτελέσματα. Ειδικότερα, απαιτούνται έρευνες σε άτομα με σεξουαλική δυσλειτουργία και στειρότητα. Καμία από τις έρευνες που έχουν γίνει ως τώρα δεν φανερώνουν οποιαδήποτε επίδραση της μάκα στα επίπεδα των σεξουαλικών ορμονών. Δεν έχει αναφερθεί τοξικότητα.
Παραδοσιακά, η μάκα χρησιμοποιείται για την ενίσχυση της γονιμότητας σε ανθρώπους και ζώα, για την αύξηση της λίμπιντο, για αυξημένη ενέργεια και αντοχή και για άλλους ιατρικούς σκοπούς.
Τα ευεργετικά αποτελέσματα της μάκα σε σχέση με τη σεξουαλική λειτουργία ενδεχομένως οφείλονται στην υψηλή συγκέντρωση πρωτεϊνών και ζωτικών θρεπτικών συστατικών. Οι ερευνητές έχουν εντοπίσει δύο ακόμη συστατικά, τις μακαμίδες (macamides), ένα είδος δευτερεύοντος μεταβολίτη (secondary metabolite), και τις μακαένες (macaenes), οι οποίες πιστεύεται ότι παίζουν σημαντικό ρόλο.
Για τις παραπάνω ιδιότητές της, η μάκα έχει αρχίσει να διαδίδεται τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη.
Η μάκα (λατινική ονομασία Lepidium meyenii, άλλα ονόματα στα ισπανικά και στα κέτσουα maca-maca, maino, ayak chichira, και ayak willku) είναι ένα ποώδες διετές ή ετήσιο φυτό (σε μερικές πηγές αναφέρεται ότι είναι πολυετές) το οποίο φύεται σε μεγάλα υψόμετρα στις Άνδεις του Περού. Καλλιεργείται για τη σαρκώδη υποκοτύλη του, η οποία χρησιμοποιείται ως φαρμακευτικό φυτό.
Мака (Lepidium meyenii) или перуанска мака, спаѓа во група на зеленчук од фамилија Brassicaceae. Нејзиното одгледување, поради своите лековити својства, е забележано уште од неолитско време во регионот на Перу на високите Анди. Ова растение расне исклучиво на надморска височина од 3500м до 4200м.
Според легендите, Инките, коренот од Мака го давале на своите војници за зголемување на сила и издржливост, додека пак откако ќе завршела битката, истата им ја ускратувале на војниците поради нејзиното својство за зајакнување на либидо.
Пред 2000 години, домородците го користеле коренот од Мака како извор на снага и плодност. А, подоцна растението во Европа било донесено од страна на Шпанците. Со години било користено во шпанскиот кралски дворец, но со текот на времето, знаењето околу нејзиното постоење избледело.
Видот Lepidium meyenii, за прв пат во литературата го опишал Вилијам Герард Валперс во 1843 година, по испитување на примерок земен од Писакома (3919 м.н.в), одалечено на околу 60км јужно од езерото Титикака во Перу.
Овие испитување поттикнале љубопитност и кај други перуански, американски и германски истражувачи да ја разоткријат оваа билка. Од шеесетите години на минатиот век, Мака и нејзините лековити својства повторно стануваат познати на светот.
Познавајќи ја нутритивната вредност на коренот од мака, со право можеме да кажеме дека спаѓа во “супер храна”. Според својот нутритивен состав, коренот од мака содржи во просек 60-70% јаглехидрати, 10-14% протеини, 8.5% растителни влакна и 2.2% масти. Исто така и голема количина на витамини како: витамин Б1, Б2, Б6, Б12, витамин Ц и други микро- и макронутриенти. Богата е со калциум и калиум, а сиромашна со содиум. Исто така, во својот состав содржи и основни олиго-елементи т.е минерали како: железо, јод, манган, селен и цинк. Мака е едно од растенијата коешто ги содржи сите основни аминокиселини потребни на човековиот организам.
Поради присуство на флаваноиди, мака има антидепресивно дејство врз нервниот систем. Влијае на подобрување на расположението и редуцирање на симптоми на анксиозност и депресија, особено кај жени во менопауза.
Мака делува преку хипоталамо-хипофизен тракт, преку којшто прецизно ја поправа дисфункцијата на човечкиот организам, влијаејќи како врз надворешни така и внатрешните штетни влијанија. Научниците ова растение го сместуваат во група на “адаптогени растенија” т.е средство кое ја нормализира функцијата на организмот. Нејзината способност за препознавање на потребите на секој поединечен организам, овозможува уште да биде нарекувана и “паметна билка”.
Мака, поради нејзините богати својства, најчесто е препорачувана од ендокринолозите како земана за хормонална терапија. Помага и при постигнување на позитивен резултат за природно оплодување. Со тоа се заштитува, пред сѐ, здравјето на двата партнери кои не можат да имаат деца по природен пат.
Со своите адаптогени својства, Мака на природен начин воспоставува хормонска рамнотежа во организмот и помага на жените при болни менструални циклуси, неплодност, менопауза и при синдром на полицистични јајници. Додека пак, кај мажите, се користи за подобрување на потенцијата и зголемување на волуменот на спермата (број, формирање, и движење на сперматозоиди).
Содржи растителен stereole, витамин Ц и калциум кои помагаат при заштита на срцето и крвните садови, исто како и при изградба на мускулна маса и зголемување на физичка издржливост. Активноста на мака правот се поврзува и со значаен дел на протеини и важни аминокиселини за плодност, како што се arginine, cysteine, glycine, glutamine, proline, and tyrosine.
Освен внатрешни, коренот од мака има и надворешни позитивни влијанија на организмот, може да делува како заштитен фактор од ултравиолетови зраци коишто ја оштетуваат незаштитената кожа.
Неретко, маска од мака се користи како заштитен фактор од УВ зраци, со што се спречува појава на брчки и се намалува ризик од рак на кожа.
Денеска коренот од мака, на пазарот може да се најде и во вид на прав или капки, најчесто употребнуви како суплемент во исхраната. Со откривањето на нејзините нутритивни и лековити својства, во САД и Англија стана вистински хит во секојдневниот живот на многу луѓе. Додека пак во Јапонија, Холандија и Скандинавските земји скоро и да не постои жена којашто го нема растението мака во своето домаќинство. Во Норвешка, растението мака спаѓа во група на лекови, и може да се набави само со лекарски рецепт.
Мака (Lepidium meyenii) или перуанска мака, спаѓа во група на зеленчук од фамилија Brassicaceae. Нејзиното одгледување, поради своите лековити својства, е забележано уште од неолитско време во регионот на Перу на високите Анди. Ова растение расне исклучиво на надморска височина од 3500м до 4200м.
Ҡандалагөл — әүернә һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты.
Яҡынса 150 төрө билдәле, ер шарының арктик булмаған өлкәләрендә таралған. Башҡортостанда 5 төрө үҫә. Бер, ике йәки күп йыллыҡ үлән, бейеклеге 10—80 см.
Һыу ятҡылыҡтары ярҙарында, ҡалдауҙарҙа, ташландыҡ ерҙәрҙә, юл ситтәрендә, ҡоро далаларҙа үҫә. Сүп ҡандалагөлө республиканың бөтә биләмәһендә таралған, киң япраҡлы ҡандалагөл башлыса Башҡортостандың Урал алдында, итләс япраҡлы ҡандалагөл шулай уҡ. Хәйбулла районында, ҡуйы сәскәле ҡандалагөл һәм теҙмә ҡандалагөл Өфөлә, Өфө районында осрай.
Һабаҡтары төҙ, ябай йәки тарбаҡлы. Япраҡтары йомортҡа, ланцет йәки таҫма формаһында, бөтөн ситле йәки теленмә, сиратлы, ултырма йәки япраҡты яртылаш уратып алған. Сәскәләре аҡ йәки һары төҫтә, һирәк йәки ҡуйы тәлгәштәргә йыйылған. Май—августа сәскә ата. Емеше — пәрҙәле бәләкәй ҡуҙаҡ, июль—сентябрҙә өлгөрә.
Ҡандалагөл составында С, Е витаминдары, каротин, дуплаусы матдәләр, кумариндар, сапониндар, флавоноидтар һ.б. бар. Халыҡ медицинаһында ҡулланыла. Баллы, инсектицид ҡый үләне. Киң япраҡлы Ҡ. — ашарға яраҡлы үҫемлек. Культурала сәсеүлек Ҡ. йәки кресс‑салатты ҡулланалар.
Ҡандалагөл — әүернә һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты.
Lepidium meyenii, known as maca or Peruvian ginseng, is an edible herbaceous biennial plant of the family Brassicaceae that is native to South America in the high Andes mountains of Peru and Bolivia. It was found at the Meseta de Bombón plateau close to Lake Junin in the late 1980s.[1] It is grown for its fleshy hypocotyl that is fused with a taproot, which is typically dried, but may also be freshly cooked as a root vegetable. As a cash crop, it is primarily exported as a powder that may be raw, or processed further as a gelatinized starch or as an extract. If dried, it may be processed into a flour for baking or as a dietary supplement.
Its Spanish and Quechua names include maca-maca, maino, ayak chichira, and ayak willku.
Antonio Vázquez de Espinosa gave a description of the plant following his visit to Peru circa 1598 and Bernabé Cobo gave a description of this plant in the early 17th century.[2] Gerhard Walpers named the species Lepidium meyenii in 1843. In the 1990s, Gloria Chacon made a further distinction of a different species. She considered the widely cultivated natural maca of today to be a newer domesticated species, L. peruvianum.[3]
Most botanists doubt this distinction, however, and continue to call the cultivated maca L. meyenii. The Latin name recognized by the USDA similarly continues to be Lepidium meyenii.[4] It has been debated whether it is botanically correct to consider meyenii and peruvianum to be distinct from one another.[1] A 2015 multi-center study found differences in taxonomy, visual appearance, phytochemical profiles and DNA sequences when comparing L. meyenii and L. peruvianum, suggesting that they are in fact different and that their names should not be considered synonyms.[5]
The growth habit, size, and proportions of maca are roughly similar to those of radishes and turnips, to which it is related, but it also resembles a parsnip. The green, fragrant tops are short and lie along the ground.[6] The thin, frilly leaves sprout in a rosette at the soil surface, not growing more than 12–20 cm (4.7–7.9 in) in height. The leaves show a dimorphism according to reproductive stage. They are more prominent in the vegetative phase, and are continuously renewed from the center as the outer leaves die. The off-white, self-fertile flowers are borne on a central raceme, and are followed by 4–5 mm (0.16–0.20 in) siliculate fruits, each containing two small 2.0–2.5 mm (0.079–0.098 in) reddish-gray ovoid seeds. Seeds are the maca’s only means of reproduction. Maca reproduces mainly through self-pollination and is an autogamous species. The genome consists of 64 chromosomes. From experiments with different day lengths, maca is a short-day plant.[1] Some sources consider the maca to be an annual plant, as in favorable years it can complete a lifecycle within a year.[6]
Maca is the only member of the genus Lepidium with a fleshy hypocotyl, which is fused with the taproot to form a rough inverted pear-shaped body. Maca does vary greatly in the size and shape of the root, which may be triangular, flattened circular, spherical, or rectangular, the latter of which forms the largest roots. Traditionally, native growers have acknowledged four varieties of maca, based on their root color: cream-yellow, half purple, purple, and black; varying levels of anthocyanin is primarily responsible for the color differences.[2] Maca hypocotyls may be gold or cream, red, purple, blue, black, or green. Each is considered a "genetically unique variety", as seeds of the parent plants grow to have roots of the same color. Specific phenotypes (in maca, 'phenotype' pertains mainly to root color) have been propagated exclusively to increase commercial interest.[7] Cream-colored roots are the most widely grown and are favored in Peru for their enhanced sweetness and size. Black maca is both sweet and slightly bitter in taste.
The natural environment of the maca is at 11–12ºS latitude and at an elevation of 3,800–4,400 m (12,500–14,400 ft) above sea level.[7] At this elevation, temperatures of the growing season vary from −2 to 13 °C (28 to 55 °F) in monthly mean minimum or maximum, respectively. Temperatures can decline, however, as low as −10 °C (14 °F) and frosts are common. Of the cultivated plants, maca is one of the most frost tolerant.[8] Strong winds and sunlight also are characteristics of the native habitat of the maca. Maca today is still mainly cultivated in Peru, in the high Andes of Bolivia, and to a small extent also in Brazil.[6] Maca can be cultivated beyond its natural elevation range, over 4,400 m (14,400 ft) above sea level.[9]
Maca (Peruvian ginseng) seedlings usually emerge about one month after sowing with the onset of the rainy season in October. In the vegetative phase, until May to June, the lower part of the hypocotyl, as well as the upper part of the tap root, grows in size. After 260 to 280 days, it is formed to the harvestable hypocotyl. If the root is left in the soil, it is dormant for two to three months in the time of the cold, dry season until August. Then it will form a generative shoot on which the seeds ripen five months later. One plant is capable of forming up to 1000 tiny seeds, 1600 of which together weigh about one gram. Thus, only relatively few plants are needed for propagation. The plants for cultivation are selected for preferred size and color, then placed 50–100 mm deep in pits with alternate layers of grass and soil to protect them from drying out. They are fertilized heavily, as maca is a soil exhaustive crop.[2] The cultivation cycle is strictly linked to seasonality.[1][6]
Traditionally, land preparation was done by hand. Nowadays, tractor plowing also is used. As maca grows on sites where no other crops can be cultivated, it is often found after long fallows of sheep grazing pastures.[1] Maca croplands thus traditionally are only fertilized with sheep and alpaca manure; however, fertilizer application could prevent soils from depleting in nutrients.
Weeding or pesticide application usually is not necessary. The climate is not suitable for most weeds or pests. Nearly all maca cultivation in Peru is carried out organically; maca itself is seldom attacked. Maca is sometimes interplanted with potatoes, as it is known to maca farmers that the plant naturally repels most root crop pests.
The harvest is done manually, with the leaves left in the field as livestock feed or organic fertilizer.
The yield for a cultivated hectare may reach an estimated 15 tons in fresh hypocotyls resulting in around 5 tons of dried material.[6] According to the Ministry of Agriculture of Peru, however, average maca yields for 2005 were only 7 t/ha, with a great variation between different sites.[1] Although maca has been cultivated outside the Andes, whether it develops the same active constituents or potency outside of its natural habitat is not yet clear. Hypocotyls grown from Peruvian seeds form with difficulty at low elevations, in greenhouses, or in warm climates.
The average composition, on a dry matter basis, is 60–75% carbohydrates (mostly as polysaccharides),[10] 10–14% protein, 8.5% dietary fiber, and 2.2% fats.[11]
Maca contains glucotropaeolin, m-methoxyglucotropaeolin, benzyl glucosinolates, polyphenols, (1R,3S)-1-methyl-1,2,3,4-tetrahydro-β-carboline-3-carboxylic acid (MTCA), and p-methoxybenzyl isothiocyanate.[7][12] Alkamides are also present in maca.[13] Maca contains several N-benzylamides referred to as macamides that are structurally related to anandamide.[14]
No pharmacokinetic data have been published for maca.[12] The presence of (1R,3S)-1-methyl-1,2,3,4-tetrahydro-β-carboline-3-carboxylic acid (MTCA) in the extracts of maca indicate a potential safety issue as a monoamine oxidase inhibitor (re. which see β-carboline) and possibility as a mutagen.[12] Due to these potential mutagenic properties of MTCA, the Agency for Sanitary Security in France warned consumers about the possible health risks of powdered maca root, a declaration disputed on the assumption that MTCA would be deactivated by boiling to process maca roots.[12] MTCA-like compounds are associated with craving behaviour.[12]
Due to its purported effects on fertility, maca grew in agricultural, commercial, and research interest over the decades of the 1990s to 2014.[1][15] Market studies showed low acceptance of the particular maca taste by consumers when first exposed to it, creating a barrier for popularity of this food as a culinary vegetable. The economic interest existed more in the perceived, but unproven, health effects of the root's constituents supplied as an extract in a dietary supplement.[1][15]
By 2014, agricultural and market interest for maca grew in China, but with challenges from Peruvian institutions who accused Chinese companies of illegally exporting maca and of biopiracy, as several Chinese patents had been filed to improve the propagation and genetic diversity of maca.[16]
Maca is mainly grown for consumption of its root. The majority of harvested maca is dried. In this form, the hypocotyls can be stored for several years.[1][17] In Peru, maca is prepared and consumed in various ways, although traditionally it is always cooked. The freshly harvested hypocotyl may be roasted in a pit (called huatia), and is considered a delicacy. Fresh roots usually are available only in the vicinity of the growers. The root can also be mashed and boiled to produce a sweet, thick liquid, then dried and mixed with milk to form a porridge, mazamorra.[8] The cooked roots are also used with other vegetables in empanadas, jams, or soups. The root may be ground to produce a flour for bread, cakes, or pancakes. If fermented, a weak beer called chicha de maca may be produced. In 2010, a U.S.-based brewery, called Andean Brewing Company, became the first company to produce and commercialize beer made from maca under the brand KUKA Beer.[18] From the black morphotype, a liquor is produced. Also, the leaves are edible or may serve as animal fodder. They can be prepared raw in salads or cooked much like L. sativum and L. campestre, to which it is closely related genetically.
The prominent product for export is maca flour, which is a baking flour ground from the hard, dried roots. It is called harina de maca. Maca flour (powder) is a relatively inexpensive bulk commodity, much like wheat flour or potato flour. The supplement industry uses both the dry roots and maca flour for different types of processing and concentrated extracts. Another common form is maca processed by gelatinization. This extrusion process separates and removes the tough fiber from the roots using gentle heat and pressure, as raw maca is difficult to digest due to its thick fibers.
Archaeological evidence exists for varying degrees of cultivation of maca in the Lake Junin region from around 1700 BC to 1200 AD.[19] Maca has been harvested and used by humans in the puna grasslands of the Andean Mountains for centuries. Contrary to frequent claims that maca's cultivation was common in what is today Peru, until the late 1980s, maca has been cultivated only in a limited area around Lake Junin, in central Peru. Historically, maca often was traded for lowland tropical food staples, such as maize, rice, manioc (tapioca roots), quinoa, and papaya. It also was used as a form of payment of Spanish imperial taxes.[6][20]
Maca has been marketed for its supposed uses in traditional medicine, but there is no high-quality research to indicate it has any effect on health or diseases.[21][22][23] A 2016 systematic review found little evidence that it affects semen quality in healthy and infertile men.[24] A 2011 review found no good evidence either for the effectiveness of maca as a treatment for menopausal symptoms in women or for its safety.[25]
-1-methyltetrahydro-carboline-3-carboxylic_acid.png)
{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) 
Lepidium meyenii, known as maca or Peruvian ginseng, is an edible herbaceous biennial plant of the family Brassicaceae that is native to South America in the high Andes mountains of Peru and Bolivia. It was found at the Meseta de Bombón plateau close to Lake Junin in the late 1980s. It is grown for its fleshy hypocotyl that is fused with a taproot, which is typically dried, but may also be freshly cooked as a root vegetable. As a cash crop, it is primarily exported as a powder that may be raw, or processed further as a gelatinized starch or as an extract. If dried, it may be processed into a flour for baking or as a dietary supplement.
Its Spanish and Quechua names include maca-maca, maino, ayak chichira, and ayak willku.
La maca (Lepidium meyenii Walpers[2] = Lepidium peruvianum G.Chacón[3]) es una planta herbácea anual o bienal nativa de Perú, donde se cultiva por su hipocótilo comestible. Otros nombres comunes también son maca-maca, maino, ayak chichira, ayak willku.
Algunos narradores como Fray Antonio Vásquez de Espinoza en una descripción del año 1598 hace mención al consumo de esta planta por parte de los pobladores[4] así como posteriormente Bernabé Cobo en el periodo que va desde 1603-1629.[5] Posteriormente otros botánicos españoles la describen mínimamente como es el caso de Hipólito Ruiz López[6] en su expedición botánica al Virreinato del Perú.
En 1990 la botánica Gloria Chacón de Popovici describió la maca domesticada y ampliamente cultivada como Lepidium peruvianum (Lepidium peruvianum Chacón sp. nov.) y su hábitat.[7] Otros botánicos dudan hoy de esta distinción. El nombre latino reconocido actualmente por el USDA sigue siendo únicamente Lepidium meyenii. Hay un debate aún en curso acerca de la nomenclatura correcta, y sobre si la distinción entre L. meyenii y L. peruvianum botánicamente es correcta o si son la misma especie.
Se ha encontrado evidencia antropológica del cultivo de la maca en el Perú desde el año de 1600 a. C. La maca era considerada por los incas como un regalo de los dioses.[8][9] Ellos, además de cultivarla como alimento, la utilizaban en ceremonias religiosas para danzas y rituales. Las crónicas españolas cuentan que durante la conquista del Perú, los animales traídos de España no se reproducían con normalidad a esas alturas; los nativos advirtieron a los conquistadores que alimentaran a sus animales con maca; con lo que consiguieron alcanzar los niveles de reproducción normales. Es así que durante los cien primeros años de colonia formó parte de los tributos exigidos por el encomendador.[10]
Con respecto a la maca, el padre Cobo,[5] durante la época de la colonia, dijo: «la maca crece en los sitios más agrestes y fríos de la puna donde no hay posibilidades de cultivar ninguna otra planta alimenticia».[11]
La Comisión de Productos Bandera (COPROBA), organismo del Gobierno del Perú, lo declaró uno de los productos bandera del Perú el 28 de julio de 2004.[12][13]
Lepidium meyenii fue descrita por Wilhelm Gerhard Walpers y publicado en Novorum Actorum Academiae Caesareae Leopoldinae-Carolinae Naturae Curiosorum 19(1): 249. 1843.[14]
Lepidium: nombre genérico que deriva del griego, y significa "pequeña escama", en referencia al tamaño y forma de los frutos (silicuas).
meyenii: epíteto otorgado en honor del botánico Franz Julius Ferdinand Meyen.
La maca tiene algunas propiedades alimenticias, se consume de diversas formas y se emplea como alimento tanto fresco como seco. Las raíces se pueden cocer como huatia o también se pueden hervir. Luego, al secarlas y triturarlas, también se pueden incorporar a mazamorras. También es posible fermentarlas para elaborar la chicha de maca.[11]
La maca posee algunas propiedades medicinales, una de las más popularmente conocidas es la capacidad que posee de mejorar la fertilidad en los animales.[16] Este fenómeno fue observado por los primeros españoles cuando veían que los animales domésticos que llevaban se reproducían a menor velocidad que sus homólogos andinos. Se cuenta que los pobladores aconsejaron añadir maca a los alimentos de los animales, pudiendo comprobar los efectos positivos que ocurrían. Se sabe de su efecto positivo en la espermatogénesis en ratas a grandes altitudes.[17] No obstante se han realizado investigaciones acerca de sus propiedades afrodisiacas comprobándose que no posee efectos sobre los niveles hormonales humanos en períodos de consumo de 12 semanas.[18]
También se le atribuye propiedades benéficas para el sistema nervioso en especial la memoria.[19]
La maca crece en las altas mesetas andinas de Ecuador, Bolivia, Chile y Perú en altitudes hasta de 4500 m s.n.m. Se han encontrado evidencias de su cultivo en sitios arqueológicos en cerro de Pasco de hace 2000 años.[11] Hoy su cultivo es masivo en las zonas altas de los Andes boliviano y peruano, habiéndose difundido el consumo en Bolivia y Perú y exportado en diversas presentaciones (harina, cápsulas, etc.), como suplemento alimenticio.[16]
|coautores= (ayuda) |coautores= (ayuda) 
Datos: Q795158
Multimedia:
Especies: Lepidium meyenii
La maca (Lepidium meyenii Walpers = Lepidium peruvianum G.Chacón) es una planta herbácea anual o bienal nativa de Perú, donde se cultiva por su hipocótilo comestible. Otros nombres comunes también son maca-maca, maino, ayak chichira, ayak willku.
Algunos narradores como Fray Antonio Vásquez de Espinoza en una descripción del año 1598 hace mención al consumo de esta planta por parte de los pobladores así como posteriormente Bernabé Cobo en el periodo que va desde 1603-1629. Posteriormente otros botánicos españoles la describen mínimamente como es el caso de Hipólito Ruiz López en su expedición botánica al Virreinato del Perú.
Andienkrassi[1] (Lepidium meyenii), myös maca ja perun ginseng [2], on krassien (Lepidium) sukuun ja ristikukkaisten (Brassicaceae) heimoon kuuluva, ravinteikkaana pidetty juurikasvi. Macaa on käytetty kasvin kotimaassa Perussa tuhansia vuosia.
Maca on ns. adaptogeeni, jonka on väitetty lisäävän kehon suorituskykyä ja kestävyyttä.[3] Kasvin on katsottu sisältävän mm. 18 aminohappoa, erilaisia kasvisteroleja ja runsaasti mineraaleja. Ns. superruokavaliota noudattavat uskovat, että maca toimii hormonitoiminnan tasapainottajana kummallakin sukupuolella. Macan epäillyt vaikutukset seksuaalisen halukkuuden lisääntymiseen tunnetaan Perun vanhoissa kulttuureissa.[4] Sen suosio on lisääntynyt räjähdysmäisesti länsimaissa viimeisen kymmenen vuoden aikanamilloin? muun uskomuslääkinnällisen harrastuksen mukana. Uskomuslääkintää harrastavien tutkimuksissa sekä eläimillä että ihmisillä tämän juuren on todettu mm. lisäävän siemennesteen määrää ja laatua, mikä selittänee sen vahvaa osittain sepitettyä historiaa afrodisiakkina.[3]
Andienkrassi (Lepidium meyenii), myös maca ja perun ginseng , on krassien (Lepidium) sukuun ja ristikukkaisten (Brassicaceae) heimoon kuuluva, ravinteikkaana pidetty juurikasvi. Macaa on käytetty kasvin kotimaassa Perussa tuhansia vuosia.
Maca on ns. adaptogeeni, jonka on väitetty lisäävän kehon suorituskykyä ja kestävyyttä. Kasvin on katsottu sisältävän mm. 18 aminohappoa, erilaisia kasvisteroleja ja runsaasti mineraaleja. Ns. superruokavaliota noudattavat uskovat, että maca toimii hormonitoiminnan tasapainottajana kummallakin sukupuolella. Macan epäillyt vaikutukset seksuaalisen halukkuuden lisääntymiseen tunnetaan Perun vanhoissa kulttuureissa. Sen suosio on lisääntynyt räjähdysmäisesti länsimaissa viimeisen kymmenen vuoden aikanamilloin? muun uskomuslääkinnällisen harrastuksen mukana. Uskomuslääkintää harrastavien tutkimuksissa sekä eläimillä että ihmisillä tämän juuren on todettu mm. lisäävän siemennesteen määrää ja laatua, mikä selittänee sen vahvaa osittain sepitettyä historiaa afrodisiakkina.
Lepidium meyenii
La[Note 1] maca, Lepidium meyenii, également appelée ginseng andin, ginseng péruvien et pavot péruvien, est une plante à racine pivotante de la famille des Brassicaceae. Elle est cultivée comme aliment et pour ses vertus médicinales depuis le Néolithique dans les Hautes Andes péruviennes à une altitude de 3 500 à 4 200 mètres. La maca est un parent du radis et a une odeur piquante et spécifique. Sa racine est utilisée pour la préparation de médicaments. Elle contient de nombreuses substances biologiquement actives, notamment des acides gras et des acides aminés[1].
L'espèce Lepidium meyenii, qui comprend une forme cultivée et une forme sauvage d'aspect variable, a été décrite par Wilhelm Gerhard Walpers en 1843 d'après un exemplaire recueilli à Pisacoma (3 919 m d'altitude) à environ 60 km au sud du lac Titicaca, dans le département de Puno au Pérou. Cet holotype était soit d'origine totalement sauvage soit issu d'une culture retournée à l'état sauvage après la mise en jachère du champ d'origine.
Elle est cultivée depuis une époque très reculée dans la région du lac Chinchaycocha ou lac Junin (département de Junin), dans les Andes centrales du Pérou, à une altitude supérieure à 4 000 mètres au-dessus du niveau de la mer. Des restes de maca ont été identifiés dans une grotte préhistorique de la région. À partir de la conquête espagnole, sa culture a été attestée par plusieurs chroniqueurs, dont Cieza de Leon (1533), Guaman Poma de Ayala (1615), Vasquez de Espinoza (1617) et Padre Cobo (1653). Les voyageurs naturalistes des XVIIe et XVIIIe siècles l'y ont également mentionnée.
Vers 1980, sa culture était réduite à une dizaine d'hectares.
Dans les années 1990, le président péruvien Alberto Fujimori en voyage au Japon parle de cette plante dans un de ses discours. Des commandes importantes arrivent alors du Japon et la commercialisation internationale commence.
La réintroduction expérimentale de ce tubercule en Bolivie a été réalisée en 2000 par la biologiste de l'Institut Français d'Études Andines (IFEA) Katia Humala Tasso et par Pierre-Olivier Combelles à la station « Belen » de la Faculté d'Agronomie de l'Université Mayor de San Andres de La Paz, près d'Achacachi (Bolivie), au bord du lac Titicaca.
Aujourd'hui, la commercialisation de maca connaît une expansion extraordinaire ; elle est exportée dans le monde entier.
Ce tubercule est l'une des très rares plantes à pouvoir survivre dans les conditions climatiques extrêmes qui sévissent sur les hauts plateaux des Andes : soleil implacable et températures élevées le jour, gel intense la nuit, vents violents et soutenus qui dessèchent la plupart des végétaux et causent une importante érosion des sols, créant de ce fait des conditions semi-désertiques.
Les terres vierges, espaces de la steppe de la puna n'ayant jamais été cultivées auparavant, donnent les meilleures cultures.
Lepidium meyenii existe encore à l'état sauvage dans les Andes, à l'étage de la puna, où elle porte le nom de « chichicara » en quechua et de « januckara » en aymara. La partie aérienne est réduite, mais la racine est très charnue.
Une autre espèce sauvage à racine charnue, très proche du type de Walpers et des exemplaires de Lepidium meyenii sauvages conservés à l'Herbier national de Bolivie à Cota-Cota, Lepidium kalenbornii Hitchcock, a été découverte par Pierre-Olivier Combelles et Katia Humala-Tasso dans la région du lac Chinchaycocha ou lac Junin, berceau de sa culture dans les Andes centrales du Pérou.
Cette plante est une espèce en voie de domestication qui retrouve rapidement ses caractéristiques sauvages lorsqu'elle est à l'abandon. Sa domestication est peut-être liée à celles des Camelidae sud-américains (lama, alpaca) au Néolithique, les engrais animaux favorisant le développement de sa racine[2].
La culture sur la même parcelle année après année à l'aide d'engrais chimiques donne un goût amer au tubercule et le rend véreux.
Au Pérou, ce tubercule est transformé de plusieurs façons : cru, cuit ou séché. Avec cette plante, les Péruviens préparent des biscuits, des gâteaux, des chips, et des boissons.
Le Lepidium meyenii n'est pas un médicament, mais peut être commercialisé comme complément alimentaire. Le tubercule est utilisé depuis des milliers d'années par la population locale. À présent, les Péruviens utilisent encore cette plante comme source alimentaire. Mais aussi au-delà des frontières du pays, cette plante est maintenant connue, tant en Amérique du Sud et du Nord qu'en Europe.
Ce tubercule est surtout connu sous le nom de « ginseng péruvien » ou « viagra péruvien », parce que cette plante stimulerait la libido, et permettrait également de lutter contre la stérilité masculine en améliorant la qualité du sperme[3], sans preuve scientifique de ces vertus prétendument aphrodisiaques [4]. Il n'y a aucun effet secondaire connu.
Ses potentialités médicinales sont actuellement en cours d'étude pour identifier les molécules actives dans l'utilisation traditionnelle. Les trois écotypes principaux semblent avoir des effets légèrement différents sur les hommes et les femmes, mais toujours bénéfiques pour la fertilité.
La valeur nutritionnelle de la racine de maca séchée est élevée, semblable à celle de céréales comme le riz et blé. La composition moyenne est : 60-75 % glucides, 10-14 % protides, 8,5 % fibres et 2,2 % lipides. La maca est riche en calcium et en potassium, alors que sa teneur en sodium est faible, et contient des oligo-éléments essentiels : fer, iode, cuivre, manganèse et zinc ainsi que des acide gras : Acide alpha-linolénique, acide palmitique et acide oléique, et 19 acides aminés.
Outre les glucides et de protides, la maca contient de l’uridine, de l’acide malique et son benzoyle dérivé. L'extrait dans le méthanol des tubercules de maca contiendrait également une molécule (1 R, 3 S)-1-méthyltétrahydro-carboline-3-carboxylique, qui aurait de nombreuses activités sur le système nerveux central. En outre, la maca contient du sélénium et du magnésium, et des polysaccharides.
Comme le marché des compléments alimentaires aphrodisiaques est très lucratif, cette plante ou plutôt les extraits de cette plante ont fait l'objet de licences dans de nombreux pays. Les paysans péruviens, soutenus par leur gouvernement, ont réagi à ces tentatives d'appropriation d'une de leurs plantes médicinales traditionnelles[5].
Une polémique existe au sujet de la synonymie avec une plante proche nommée Lepidium peruvianum Chacon.
Cette plante est cultivée dans la région de Huancayo et a été décrite en 1990. Le docteur Gloria Chacon-Roldana a passé sa thèse sur le sujet et a considéré que cette plante était la maca authentique. Des botanistes ont manifesté leur désaccord, au motif qu'il y aurait une certaine confusion lié à l'existence de formes sauvages et de formes cultivées.
Le Dr Ihsan Ali Al-Shehbaz, botaniste au Missouri Botanical Gargen et spécialiste international des Brassicacées est l'auteur de "A synopsis of the south american Lepidium (Brassicaceae). Darwiniana 48(2): 141-167, 2010". Celle-ci propose sous forme d’aperçu un résumé condensé des différentes espèces de Lepidium d’Amérique du Sud. D’où son titre : A SYNOPSIS OF THE SOUTH AMERICAN LEPIDIUM (BRASSICACEAE)[6]
Il présente un résumé fondé sur 2 500 spécimens. « the present study is based on loans of over 2,500 specimens (including types) of south american Lepidium from most of the major herbaria » dans lequel l’auteur ne traite pas de la maca. Il a été présenté comme prenant position mais en aucun cas ce docteur n’évoque, ou même ne parle de la maca. Il cite une seule fois le Dr Chacon, p.26, dans la bibliographie. Autrement dit, il a simplement consulté ses écrits.
Or, le Dr Gloria Chacon-Roldana a longuement étudié la maca et introduit une distinction entre la maca nommée Lepidium meyenii Walpers, qui poussent dans divers pays d'Amérique du Sud, et une espèce proche endémique d’une région du Pérou, Junin, qu’elle a nommée Lepidium peruvianum Chacon[7].
Cette maca, reconnue aujourd’hui sous le nom de Lepidium peruvanium Chacon, a fait l’objet de nombreuses études scientifiques, parmi lesquelles :
Publiée en 2005 : Use of Gelatinized Maca (Lepidium peruvianum) in Early Postmenopausal Women – a Pilot Study[8]
Publiée en 2006 : Therapeutic Effects of Pre-Gelatinized Maca (Lepidium peruvianum Chacon) used as a non-hormonal alternative to HRT in perimenopausal women – Clinical Pilot Study[9]
Publiée en 2006 : Hormone balancing effect of pre-gelatinized organic Maca Lepidium peruvianum Chacon [10],[11],[12]
Cette distinction entre la maca « générique » et cette maca particulière vient d’être entérinée par une nouvelle étude scientifique, parue en mars 2015 :
Peruvian Maca: Two Scientific Names Lepidium meyenii Walpers and Lepidium peruvianum Chacon – Are They Phytochemically-Synonymous?[13]
Cette étude prouve scientifiquement la distinction fondamentale entre la Lepidium meyenii Walpers et la Lepidium peruvianum Chacon : « Les résultats démontrent des différences distinctes en termes de taxonomie, d'apparence visuelle, de profils phytochimiques et de séquences d'ADN des deux isotypes de Maca étudiés, suggérant que les deux spécimens de Maca sont dissemblables et que l'emploi formel du terme « synonyme » à L. meyenii et L. peruvianum peut être trompeur. Sur la base des résultats présentés, le nom scientifique L. meyenii, utilisé depuis 1843 pour la Maca péruvienne cultivée par de nombreuses sources de référence dans le monde, y compris les organismes de réglementation aux États-Unis, en UE, en Australie et plus récemment en Chine, Et devrait être officiellement révisé. » (Traduction d'un extrait de l'abstract.)
L'Agence française de sécurité sanitaire des aliments (Afssa) a été saisie le 11 janvier 2007 par la Direction générale de la concurrence, de la consommation et de la répression des fraudes (DGCCRF) d’une demande d’évaluation des compléments d’information concernant l’emploi de la poudre de racine de maca, commercialisée telle quelle ou entrant dans la composition de compléments alimentaires, et estimait donc que dans l’état actuel des connaissances, la sécurité d’emploi de la poudre de racine de maca n’était pas démontrée[14].
Lepidium meyenii
La maca, Lepidium meyenii, également appelée ginseng andin, ginseng péruvien et pavot péruvien, est une plante à racine pivotante de la famille des Brassicaceae. Elle est cultivée comme aliment et pour ses vertus médicinales depuis le Néolithique dans les Hautes Andes péruviennes à une altitude de 3 500 à 4 200 mètres. La maca est un parent du radis et a une odeur piquante et spécifique. Sa racine est utilisée pour la préparation de médicaments. Elle contient de nombreuses substances biologiquement actives, notamment des acides gras et des acides aminés.
La maca (Lepidium meyenii Walp.) è una pianta erbacea annuale, ma per la formazione di radici di accumulo può essere definita perennante, nativa della Cordigliera delle Ande del Perù e della Bolivia. Appartiene alla famiglia delle Brassicaceae[1] ed è considerata una pianta alimentare e, tradizionalmente, pianta medicinale. In lingua spagnola e quechua ci si riferisce a questa pianta con i seguenti nomi: maca-maca, maino, ayak chichira, e ayak willku.
È coltivata per la sua radice commestibile (ipocotile). Oltre all'uso come cibo è utilizzata nella medicina popolare come ricostituente, per aumentare le facoltà fisiche e mentali. Le popolazioni andine dall'antichità la utilizzano anche per migliorare e risolvere problemi di fertilità e migliorare le prestazioni sessuali.
Recenti ricerche hanno chiarito che l'ipocotile, o radice, ha una significativa influenza sulla libido negli esseri umani, senza tuttavia modificare la quantità di testosterone circolante[2]. Può inoltre contribuire a migliorare il tenore nutrizionale della dieta e supportare il vigore fisico e, in ultima analisi, il benessere in genere nelle attività umane; questo avviene, ovviamente, in caso di consistenti carenze alimentari dove, come è noto, le prime attività che sono compromesse sono quelle sessuali e riproduttive. Infatti la radice contiene il 60% di carboidrati e almeno il 10% in proteine, oltre che vitamine e una notevole gamma di microelementi.
Un altro possibile utilizzo della pianta è rappresentato dal contrasto della caduta dei capelli in menopausa. L'elevato contenuto di beta-sitosterolo, va ad inibire il DHT che è il principale responsabile dell'alopecia androgenetica.[3]
Alcuni storici, come il frate Antonio Vásquez de Espinoza in una descrizione dell'anno 1598, fanno menzione del consumo di questa pianta da parte delle popolazioni locali,[4] così come posteriormente fece Cobo nel periodo che va dal 1603 al 1629.[5] In seguito la descrivono minuziosamente altri botanici spagnoli, come ad esempio H. Ruiz[6] nella sua Expedición Botánica al Virreinato del Perú.
La pianta è tipica degli altopiani peruviani e boliviani a quota superiore di norma ai 3900–4100 m s.l.m., ma più frequentemente tra 4200 e 4500 m; ciò ne indica l'adattamento a un clima soleggiato ma, pur nella fascia equatoriale, piuttosto freddo, con modeste escursioni annuali.
La pianta produce foglie ad ampia foliazione a rosetta basale (le foglie esterne periferiche invecchiano e deperiscono al suolo, ma sono continuamente sostituite dalle nuove che si formano al centro). La pianta produce poi uno stelo fiorale eretto, con infiorescenza a racemo con molti piccoli fiori bianchi o biancastri; i frutti sono silique a due semi. I semi sono molto piccoli e colorati; dato il clima, non hanno dormienza.
La riproduzione è esclusivamente praticata per semi.
È una pianta esigente, che esaurisce i suoli; i terreni sono abitualmente ben concimati con letame degli erbivori dell'altipiano e, di norma, nei luoghi di origine è praticata da millenni una conduzione dei suoli che lascia in riposo i campi dopo un limitato numero di anni d'uso.
La radice può essere di diversi colori: giallastro-dorata, biancastra, rossa, porpora, blu, verde o nera. Il colore delle radici trova relazione anche nel colore dei semi. Le piante con diversi colori di radice sono considerate varietà distinte, con caratteristiche distinte che sono attualmente in fase di più accurato accertamento.
La caratteristica ambientale, propria di un clima fresco se non freddo, massime +16/+18 °C, minime -5 °C, quindi con scarsità di parassiti e malattie legate al caldo, e il ciclo vitale di maturazione della radice, di almeno 8-9 mesi (analogo ad altre radici e tuberi di quell'ambiente, come l'Oca e l'Olluco), ne rendono problematica la coltivazione in climi diversi, cioè in clima più caldo, oppure con stagioni nette e distinte, che alternino temperature più calde ad altre molto più fredde.
Nel suo ambiente, la pianta è considerata molto resistente.
La maca (Lepidium meyenii Walp.) è una pianta erbacea annuale, ma per la formazione di radici di accumulo può essere definita perennante, nativa della Cordigliera delle Ande del Perù e della Bolivia. Appartiene alla famiglia delle Brassicaceae ed è considerata una pianta alimentare e, tradizionalmente, pianta medicinale. In lingua spagnola e quechua ci si riferisce a questa pianta con i seguenti nomi: maca-maca, maino, ayak chichira, e ayak willku.
Peruvinė pipirnė, dar vadinama maca, maka (Lepidium meyenii) - bastutinių (Brassicaceae) šeimos, pipirnės (Lepidium) genties augalas, kilęs iš Bolivijos bei Peru Andų regiono, kur beveik 2000 metų jis auginamas maistui ir kaip vaistinis augalas. Ispaniškai bei kečujų kalba taip pat vadinamas maca - maca, maino, ayak chichira, ayak willku.
Dydžiu, proporcijomis ir augimu panašus į ridiką. Tradiciškai auginamas kalnyne 3750 - 4350 metrų virš jūros lygio aukštyje, gerai auga tik atšiauriame klimate, kur būdingas prastas dirvožemis. Nors buvo augintas ir kituose regionuose, kol kas neaišku ar kitur auginama maca išlaiko savo savybes, nes šiltnamiuose bei šiltame klimate nesusiformuoja hipokotilis (poskiltis - daigo stiebo dalis).
Peruvinės pipirnės šaknys labai maistingos, prilyginamos ryžiams ar kviečiams: 60 % angliavandenių, 10 % baltymų, 8,5 % dietinių skaidulų, 2,2 % riebalų; turi daug pagrindinių mineralinių medžiagų - seleno, kalcio, magnio, geležies, sočiųjų rūgščių.
Dėl šių savybių peruvinė pipirnė pastaruoju metu naudojama maisto papildų gamyboje dėl panašaus poveikio kaip ir anaboliniai steroidai. Nedideli tyrimai parodė, kad peruvinės pipirnės ekstraktai padidina vyrų seksualinį potraukį bei pagerina spermos kokybę, kita vertus kol kas nėra atlikta tyrimų, parodančių, ar padeda vyrams su seksualinių funkcijų sutrikimais ar nevaisingumu, taip pat remiantis ikišioliniais tyrimais, maca neįtakoja žmonių lytinių hormonų kiekio. Todėl augalo pavadinimas maca lingvistiškai sietinas su mačo.
Peruvinėje pipirnėje yra gliukozinolatų, kurių perteklinis vartojimas esant jodo trūkumui, gali sukelti strumą, nors nėra aišku, ar macos vartojimas gali įtakoti strumos atsiradimą.
Lepidium meyenii, gekend onder de naam maca en ook wel Peruaanse ginseng genoemd, is een kruidachtige tweejarige plant afkomstig uit het Andesgebergte in Peru. De macawortel wordt in natuurwinkels verkocht omwille van zijn vermeende geneeskrachtige werking en effect op het voortplantingsstelsel.
Maca bevat grote hoeveelheden aan mineralen, vitamine B, enzymen, magnesium en essentiële aminozuren. De Peruviaanse macawortels groeien in drie basiskleuren. Deze kleuren zijn geel, rood en zwart.
Lepidium meyenii, gekend onder de naam maca en ook wel Peruaanse ginseng genoemd, is een kruidachtige tweejarige plant afkomstig uit het Andesgebergte in Peru. De macawortel wordt in natuurwinkels verkocht omwille van zijn vermeende geneeskrachtige werking en effect op het voortplantingsstelsel.
Maca bevat grote hoeveelheden aan mineralen, vitamine B, enzymen, magnesium en essentiële aminozuren. De Peruviaanse macawortels groeien in drie basiskleuren. Deze kleuren zijn geel, rood en zwart.
A macoa ou maca-peruana (Lepidium meyenii) é um vegetal crucífero nativo da região andina do Peru. O consumo do tubérculo deve-se ao seu valor nutritivo e conteúdo fitoquímico.[1]
Suas supostas propriedades etnomedicinais estariam relacionadas à fertilidade e à vitalidade.[carece de fontes?] Um estudo realizado em 2002 demonstrou que a maca peruana tem uma alta atividade antioxidante em vista da sua habilidade em inibir peroxinitrito, DPPH, peroxilas e degradação da desoxirribose.[2] Comparada ao chá verde, a concentração de catequinas é muito inferior.[carece de fontes?]
Parte de uma série sobreMedicina alternativa e pseudomedicina
A maca é comercializada por seus supostos efeitos medicinais tradicionais, embora não haja evidências suficientes de que ela tenha algum efeito sobre a saúde ou doença em humanos.[3][4][5] Uma revisão sistemática de 2016 encontrou evidências limitadas, em um pequeno número de estudos, na melhora da qualidade do sêmen em homens saudáveis e inférteis.[6] Uma revisão de 2011 não encontrou boas evidências da eficácia da maca como tratamento para os sintomas da menopausa, além de ressaltar a ausência de evidências acerca de sua segurança.[7]
Maca (Lepidium meyenii) sau „ginseng andin”, este o plantă din familia Brassicaceae, ordinul Brassicales. În dialectele sud americane este numită maca-maca, maino, ayak chichira, și ayak willku.
Crește în Peru, Bolivia, Paraguay și Argentina, dar este în principal cultivată în zone din munții Anzi din Peru, în zona lacurilor Chinchaycocha și Junin, la o altitudine de 3.500 - 4.200 metri.
Maca este cultivată de secole ca aliment și plantă medicinală deoarece are proprietăți nutritive și afrodiziace excepționale.
Maca face parte din familia Cruciferelor (varză, ridiche, nap) și este un tubercul cu dimensiunile de 6-8 cm, care în funcție de varietate poate să fie de culoare galbenă, maronie, bej și chiar roșiatică. Frunzele plantei seamană cu cele ale pătrunjelului.
Ciclul de creștere al plantei este deosebit, ea nu înflorește și nu se reproduce decât din al doilea an. Comercializarea sa în stare proaspătă este interzisă prin lege de guvernul peruvian. Maca face parte din patrimoniul peruvian.
Pentru incași, maca era o planta sacră, un aliment complet, care permitea populației să reziste mai ușor intemperiilor vremii de pe înaltele platouri ale Anzilor.
Maca este foarte bogată în proteine, conține glucozinolați, acizi aminați (lizina, metionină, triptofan), oligo-elemente (fier, cupru, zinc, sodiu, potasiu, calciu și iod), alcaloizi, dar și substante care acționează direct asupra sistemului hormonal, atât la bărbați cât și la femei.
În ultimul timp, maca este cultivată pe scară largă, producția de maca a cunoscut o creștere spectaculoasă și este exportată în întreaga lume. Piețe importante sunt Japonia și Europa, unde se comercializează doar sub formă de pudră sau capsule.
Maca (Lepidium meyenii) sau „ginseng andin”, este o plantă din familia Brassicaceae, ordinul Brassicales. În dialectele sud americane este numită maca-maca, maino, ayak chichira, și ayak willku.
Crește în Peru, Bolivia, Paraguay și Argentina, dar este în principal cultivată în zone din munții Anzi din Peru, în zona lacurilor Chinchaycocha și Junin, la o altitudine de 3.500 - 4.200 metri.
Maca este cultivată de secole ca aliment și plantă medicinală deoarece are proprietăți nutritive și afrodiziace excepționale.
Maca face parte din familia Cruciferelor (varză, ridiche, nap) și este un tubercul cu dimensiunile de 6-8 cm, care în funcție de varietate poate să fie de culoare galbenă, maronie, bej și chiar roșiatică. Frunzele plantei seamană cu cele ale pătrunjelului.
Ciclul de creștere al plantei este deosebit, ea nu înflorește și nu se reproduce decât din al doilea an. Comercializarea sa în stare proaspătă este interzisă prin lege de guvernul peruvian. Maca face parte din patrimoniul peruvian.
Pentru incași, maca era o planta sacră, un aliment complet, care permitea populației să reziste mai ușor intemperiilor vremii de pe înaltele platouri ale Anzilor.
Maca este foarte bogată în proteine, conține glucozinolați, acizi aminați (lizina, metionină, triptofan), oligo-elemente (fier, cupru, zinc, sodiu, potasiu, calciu și iod), alcaloizi, dar și substante care acționează direct asupra sistemului hormonal, atât la bărbați cât și la femei.
În ultimul timp, maca este cultivată pe scară largă, producția de maca a cunoscut o creștere spectaculoasă și este exportată în întreaga lume. Piețe importante sunt Japonia și Europa, unde se comercializează doar sub formă de pudră sau capsule.
Žerucha peruánska (Lepidium meyenii) je dvojročná bylina z rodu žerucha, ktorá sa prirodzene vyskytuje v juhoamerických peruánskych Andách. Pestuje sa kvôli buľve a používa sa prevažne ako koreňová zelenina a liečivá rastlina. Často sa označuje pojmom maca či maca peruánska.
Veľkosť, rast a rozmery macy sú podobné tým reďkoviek a riep, s ktorými je príbuzná. Zelená vrchná časť rastliny je spravidla krátka a opretá o zem.[1] Tvorí ju listová ružica s 12 až 20 listami a redukovanou hlavnou stonkou. Listy prejavujú znaky dimorfizmu, v závislosti na reprodukčnom cykle rastliny. Výraznejšie sú vo vegetatívnej fáze. Sú neustále obnovované smerom od stredu, zatiaľ čo vonkajšie listy odumierajú.
Stonka s kvetmi je asi 15 cm vysoká a na jej vrchole vyrastá rozvetvené strapcovité súkvetie. Drobné obojpohlavné kvety bledej farby sú veľké približne 2 mm. Nasledované sú plodmi o veľkosti 4 - 5 mm, z ktorých každý obsahuje dve malé semená. Tieto semená sú jediným spôsobom rozmnožovania macy a až do doby siatia sa uchovávajú v suchu.
Maca je považovaná za dvojročnú rastlinu, avšak, niektoré zdroje ju považujú za jednoročnú, pretože v optimálnych podmienkach dokáže dokončiť celý vývojový cyklus aj v priebehu jedného roka.[1]
Maca rastie v nadmorských výškach 3800 až 4400 metrov[2], teda na miestach s relatívne nízkymi teplotami, silnými vetrami a intenzívnym slnečným žiarením. V tejto nadmorskej výške sa teploty pohybujú priemerne od -2 do 13 °C, no môžu poklesnúť až na -10 °C. Rastline tieto podmienky vyhovujú, kvôli čomu je aj v dnešnej dobe pestovaná hlavne v oblastiach, kde sa vyskytuje aj prirodzene, teda hlavne v juhoamerických Andách.
Maca sa rozmnožuje výhradne zo semien, ktoré pri klasických podmienkach počas daždivého obdobia v októbri zakorenia približne mesiac po ich zasadení. Vo vegetatívnom stave, teda približne do mája či júna, rastlina rastie a zväčšuje sa jej koreň. Po 260 až 280 dňoch je už sformovaná buľva, ktorú je možné zozbierať. Pokiaľ je koreň v pôde ponechaný dlhšie, je počas suchého a chladného počasia nečinný až do augusta, kedy začne rásť výhonok, na ktorom budú počas ďalších 5 mesiacov dozrievať semená rastliny. Jedna rastlina je schopná vyprodukovať až 1000 maličkých semien, vďaka čomu je na rozmnožovanie potrebné iba malé množstvo rastlín.[1]
Maca je pestovaná prevažne kvôli svojej výživovej hodnote a pozitívnemu vplyvu na ľudské zdravie, ktorý je s koreňom tejto rastliny často spájaný. Väčšina objemu vypestovaných rastlín sa suší, pretože v tejto forme môže byť maca skladovaná po dobu až niekoľkých rokov. Okrem toho sa však maca tradične používa aj po úprave varením alebo pečením, podobne ako iné druhy koreňovej zeleniny. V Peru je maca po upečení tradičným spôsobom v jame (tento spôsob úpravy jedál sa nazýva huatia) považovaná za delikatesu.
Maca obsahuje 60 – 75 % sacharidov, 10 – 14 % bielkovín, približne 8,5 % vlákniny a 2,2 % tukov. Je bohatá na minerály vápnik a draslík, pričom má nízky obsah sodíka. Okrem toho obsahuje stopové množstvo ďalších minerálov ako železo, jód, meď, mangán či zinok. V koreni žeruchy peruánskej sa taktiež nachádza viacero mastných kyselín a 19 rôznych aminokyselín.[3] Maca obsahuje aj vitamíny, konkrétne vitamíny skupiny B, vitamín A, vitamín C, vitamín D a vitamín E.
Maca sa v peruánskom lekárstve tradične používa na podporu imunitného systému a na liečbu anémie, tuberkulózy, menštruačných ťažkostí, symptómov menopauzy, rakoviny žalúdka, neplodnosti a sexuálnych porúch.[3]
Popularita tejto rastliny vzrástla hlavne vďaka jej propagovanému vplyvu na plodnosť a sexuálnu výkonnosť. Tieto tvrdenia zatiaľ nie sú dostatočne preskúmané, no zistenia viacerých vedeckých publikácií naznačujú, že by mohli byť pravdivé. Štúdia z roku 2011 objavila obmedzené dôkazy efektívnosti použitia macy na liečbu symptómov menopauzy.[4] V roku 2016 bola publikovaná štúdia, v ktorej boli zhrnuté výsledky výskumov sledujúcich vplyv macy na zlepšovanie kvality semena u zdravých aj neplodných mužov. Viacerými štúdiami bol tento vplyv potvrdený.[5]
Žerucha peruánska (Lepidium meyenii) je dvojročná bylina z rodu žerucha, ktorá sa prirodzene vyskytuje v juhoamerických peruánskych Andách. Pestuje sa kvôli buľve a používa sa prevažne ako koreňová zelenina a liečivá rastlina. Často sa označuje pojmom maca či maca peruánska.
Lepidium peruvianum
Maca (znanstveno ime Lepidium meyenii) je rastlina, katere domorodno rastišče je andska gorska veriga v Peruju in Boliviji. Gojijo jo zaradi njenega mesnatega hipokotila (povezava med embrionalno korenino in semenskim listom), ki se uporablja za prehrano in zdravljenje. Imenujemo jo tudi maca-maca, maino, ayak chichira, in ayak willku.
Lepidium meyenii je prvi opisal in poimenoval Gerhard Walpers leta 1843. Zahtevnost za gojenje, velikost in oblika so v grobem podobne tistim kot pri redkvi in repi, s katerima je v sorodu. Zeleni, razcepljeni vrhovi/izrastki rastline so kratki in ležijo po tleh. Tanki nagubani listi se razvijejo v obliki rozete (kot regrat) na površini tal in se nenehno obnavljajo iz centra navzven, kjer stari listi odmrejo.
Maca-e se zelo razlikujejo v velikosti in obliki korenine. Te so lahko trikotne, sploščene, okrogle ali pravokotne-slednje so največje. Barva hipokotila je zlata, krem, rdeča vijolična, modra, črna ali zelena. Različne pa si niso le po barvi, ampak tudi po prehranskih in terapevtskih lastnostih. Korenina zlato-krem barve je najbolj razširjena in priljubljena v Peruju zaradi svoje velikosti in sladkega okusa. Modra in črna barva maca-e imata najvišjo energijsko vredonost in se ponašata s slado-grenkim okusom.[1] Rdeča maca postaja vedno bolj priljubljena. Klinične študije so pokazale, da zmanjšuje velikost prostate pri podganah.[2] Te tri vrste so najpogosteje gojene in izvažane.
Maca-o se tradicionalno goji na nadmorski višini približno 4,100-4,500 metrov nadmorske višine. Dobro uspeva le v hladnem podnebju na relativno revnih tleh, kjer praktično ne uspeva nič drugega. Skoraj vsa pridelava maca-e v Peruju poteka ekološko, saj tako visoko živijo le redki potencialni škodljivci, kateri pa se mace največkrat ne lotijo. Polja so po večini gojena z gnojem ovc in alpak in morajo pogosto počivati nekal let, da se lahko obnovijo hranila v tleh. Hektarski donos je približno 5 ton. Za nadaljnjo predelavo korenine po navadi posušijo, tako da je končna masa približno 1,5 tone. Čeprav maco gojijo tudi drugod, še ni raziskano, če razvije enake (količine) aktivnih sestavin/-e, kot andska.
Že približno 2000 let je maca na območju Peruja cenjena tako v tradicionalni prehrani kot tudi v ljudskem zdravilstvu.[3] Imela naj bi visoko hranilno vrednost, kot zdravilo pa naj bi povečevala spolno moč in vzdržljivost.[3] Do okoli 1980 je bila gojena le na območju okoli jezera Junin v srednjem Peruju.[4] V preteklosti so z maca-o trgovali za koruzo, riž, manioke, papajo in ostale pridelke, katerih sami niso mogli gojiti. Med špansko kolonizacijo se je maca uporabljala kot plačilno sredstvo, cenjena pa naj bi bila tudi na španskem dvoru.[5][6]
Legende o moči inkovskih bojevnikov so se ohranile do današnjih dni. To moč naj bi dobili prav iz maca-e. Pred vsako bitko so inkovski bojevniki zaužili nekaj zdrobljene maca-e, kar jih je naredilo nepremagljivo močne. Po osvoboditvi mesta pa jim je bilo nadaljnje zauživanje rastline prepovedano, s čimer so zavarovali ženske osvojenega mesta pred izjemnimi spolnimi močmi, ki so jim bile z zaužitjem korena dane.[7] Na podlagi teh zgodb je maca postala znana kot naravna viagra in danes jo lahko kupimo kot prehransko dopolnilo v vsaki lekarni.[8]
V Peruju maco pripravljajo in postrežejo na več različnih načinov, najpogosteje kuhano. Sveže izruvan hipokotil, pražen v jam (huatia), velja za poslastico. Korenino lahko tudi stolčejo v pire in skuhajo, da nastanesladka, gosta tekočina, posušijo in zmešajo z mlekom, da nastane kaša. Mešana z zelenjavo ali žitnimi zrni pa se uporablja za proizvodnjo moke. Pri fermentaciji nastane nizko alkoholno pivo, imenovano chicha de maca. Listi se uporabljajo za solato oz. jih kuhajo.[9]
Naraščajoče povpraševanje je eden glavnih vzrokov za širitev pridelovanja maca-e. Vodilni produkt je moka iz korenine. Kot prehranski dodatek obstaja v obliki posušene korenine, moke in različnih ekstraktov. Zelo pogosto je tudi v obliki gela, ki ga pridobivajo z iztiskanjem pri povišani temperaturi. Le-ta je zaradi boljše prebavljivosti veliko boljši od prahu in se v glavnem uporablja v terapevtske namene. Obstaja tudi liofilizat, ki ga naredijo iz sveže stisnjenega soka, ki mu odparijo topilo pod znižanim tlakom.[1]
Poleg sladkorjev in beljakovin vsebuje uridin, jabolčno kislino in njene benzoilne derivate, glukozinolate, glukotropeolin and m-metoksiglukotropeolin. Metanolni ekstrakt gomolja mace vsebuje tudi (1R, 3S)-1-metiltetrahidro-karbolin-3-karboksilno kislino, za katero domnevajo, da izvaja številne aktivnosti v centralnem živčnem sistemu.[10] Posušena korenina maca-e ima zelo visoko hranilno vrednost, kot na primer riž in pšenica. Povprečna vsebnost je 60% ogljikovih hidratov, 10% beljakovin, 8,5% (prehranskih) vlaknin in 2,2% maščob. Maca je bogata z esencialnimi minerali: selenom, kalcijem, magnezijem, železom, vsebuje pa še maščobne kisline (linolensko, palmitinsko in oleinsko kislino), 19 aminokislin ter polisaharide.[11] Zaradi visoke koncentracije proteinov in vitalnih hranilnih snovi ter p-metoksibenzil izocianat ji pripisujejo afrodizične lastnosti.
Maca se uporablja v prehrani tako pri ljudeh kot pri živalih. Ker vsebuje glukozinolate, lahko v kombinaciji s prehrano revno z jodom pride do golšavosti. Temno obarvane korenine (rdeča, vijolična, črna) vsebujejo velike količine naravnega joda (10 gramov posušene mace po navadi vsebuje 52 mikrogramov joda). Navkljub temu, da vsebuje glukozinolate, ki so znani povzročitelji golšavosti, ne vemo, če povzroča ali preprečuje nastanek golšavosti.[12] Bilo pa je dokazano, da zmanjšuje razširjanje žleze prostate pri podganah.[13][14][15]
Bilo je izvedenih nekaj manjših študij na moških, ki so pokazale, da lahko izvlečki mace povečajo libido in izboljšajo kakovost semena.[16][17] Manjša, dvojno slepa, randomizirana pilotna šudija je pokazala, da lahko korenina mace ublaži določene spolne motnje.[18] Maca naj ne bi imela neposrednega vpliva na ravni spolnih hormonov pri ljudeh, prav tako naj ne bi delovala posredno. Vendar pa so novejše študije dokazale njen vpliv na izločanje hormonov.
Domneva se, da je za učinek odgovorna unikatna prehranska sestava, katera zagotavlja optimalno raven hranil, ki jih uporablja endokrini sistem.[19] V raziskavi na samcih miši in podganah se je izkazalo, da maca stimulira paritveno vedenje.[20] Nedavni pregled navaja, da so randomizirane klinične študije pokazale ugoden vpliv na energijo in razpoloženje, zmanjšanje tesnobe in povečanje spolne želje. Dokazano je tudi, da vzpodbuja proizvodnjo spermalnih celic in izboljšuje njihovo gibljivost ter povečuje volumen spermalne tekočine."[15]
Maca (znanstveno ime Lepidium meyenii) je rastlina, katere domorodno rastišče je andska gorska veriga v Peruju in Boliviji. Gojijo jo zaradi njenega mesnatega hipokotila (povezava med embrionalno korenino in semenskim listom), ki se uporablja za prehrano in zdravljenje. Imenujemo jo tudi maca-maca, maino, ayak chichira, in ayak willku.
Maca (Lepidium peruvianum Chacon eller Lepidium meyenii Walp.) är en rotfrukt som frodas på högre höjder än någon annan. Maca växer i Anderna på 4 000 meters höjd. Smaken påminner om pepparrot och palsternacka. Maca har bland annat en stärkande effekt på könskörtlarna och ges bland annat till lamadjur och får för att hjälpa dem att bli dräktiga. Maca kallas ibland för peruansk ginseng, men är inte besläktad med ginseng.
Maca är mycket näringsrik då den både är rik på B-vitaminer, C-vitamin och tokoferoler (E-vitamin) och essentiella mineraler som järn, kalcium, mangan och så vidare. Dessutom innehåller Maca höga doser av för människor viktiga aminosyror (protein). Forskare har även hittat sekundära metaboliter i extrakt av Macarot som man sett har gett en antioxidativ effekt samt en påverkande effekt på sexlusten för både kvinnor och män. [1]
Maca har visat sig helt sakna effekt på reproduktionshormoner hos försökspersoner i en vetenskaplig studie från 2003. Inget av hormonerna LH, FSH, prolaktin, 17-alpha hydroxyprogesterone, testosteron resp 17-beta estradiol påverkades av preparatet. [2]
Maca kallas ofta "naturens viagra" och har dokumenterad effekt som lusthöjare[3]. Vid studier på människor har klinisk forskning nu också visat på en signifikant positiv effekt vid dysfunktionell sexuell prestation vid intag av standardiserade extrakt av Maca. [4]
Maca är inte tillåtet att göras reklam för eller att sälja i Danmark enligt danska livsmedelsverket - Födevarestyrelsen. Maca kan vara riskabelt för de med hjärt- och kärlsjukdomar.[5]
Maca (Lepidium peruvianum Chacon eller Lepidium meyenii Walp.) är en rotfrukt som frodas på högre höjder än någon annan. Maca växer i Anderna på 4 000 meters höjd. Smaken påminner om pepparrot och palsternacka. Maca har bland annat en stärkande effekt på könskörtlarna och ges bland annat till lamadjur och får för att hjälpa dem att bli dräktiga. Maca kallas ibland för peruansk ginseng, men är inte besläktad med ginseng.
Maca är mycket näringsrik då den både är rik på B-vitaminer, C-vitamin och tokoferoler (E-vitamin) och essentiella mineraler som järn, kalcium, mangan och så vidare. Dessutom innehåller Maca höga doser av för människor viktiga aminosyror (protein). Forskare har även hittat sekundära metaboliter i extrakt av Macarot som man sett har gett en antioxidativ effekt samt en påverkande effekt på sexlusten för både kvinnor och män.
Maca har visat sig helt sakna effekt på reproduktionshormoner hos försökspersoner i en vetenskaplig studie från 2003. Inget av hormonerna LH, FSH, prolaktin, 17-alpha hydroxyprogesterone, testosteron resp 17-beta estradiol påverkades av preparatet.
Maca kallas ofta "naturens viagra" och har dokumenterad effekt som lusthöjare. Vid studier på människor har klinisk forskning nu också visat på en signifikant positiv effekt vid dysfunktionell sexuell prestation vid intag av standardiserade extrakt av Maca.
Maca är inte tillåtet att göras reklam för eller att sälja i Danmark enligt danska livsmedelsverket - Födevarestyrelsen. Maca kan vara riskabelt för de med hjärt- och kärlsjukdomar.
Lepidium peruvianum
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Lepidium meyenii ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur. 
Wikispecies'te Lepidium meyenii ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur. Lepidium meyenii, maca, maca turpu (veya maka turpu) adı ile bilinir.Turpgiller ailesindendir,turplarla akrabadır. Yıllık veya iki yıllık otsu bir bitkidir. (Bazı kaynaklar Peru ve Bolivya'daki And dağları'nın yükseklerinde 2.200-4000 metreyi bulan doğal rakımlarda olarak yetişen çok yıllık bir bitki olarak değerlendirmektedir.[1]) Soğuk ve fakir tarım topraklarında iyi şekilde yetişmektedir. Ancak ılık bölgeler ve And dağları dışında seralarda da belli zorluklara karşın yetiştirilmektedir. Genel olarak etli hipokotil kazık kökü için genelde yetiştirilmekle bu kök diğer turp türleri gibi sebze olarak kullanılabilir veya tıbbi bitki olarak kullanılır. Ortalama 8-10 ayda bitki hasat edilecek olgunluğa erişir. Maca kökleri altın veya krem, kırmızı, mor, mavi, siyah veya yeşil renkte olabilir. Krem şeklindeki kökü olan türü tatlı bir türdür, siyah türü biraz acımsı bir tada sahip olup dayanıklılık enerji için kullanılmaktadır, kırmızı türünün ise fareler üzerinde yapılan deneylerde prostata iyi geldiği, prostatı küçülttüğü tespit edilmiştir.[2][3]
Maca kökü; karbonhidrat, protein, fiber ve esansiyel mineraller (özellikle selenyum, kalsiyum magnezyum ve demir) açısından zengindir. Ayrıca linolenik asit, palmitik asit, oleik asit, steroller ve polisakkaritler içerir.[4][5] Maca'nın 19 kadar amino asit, potasyum, kalsium, çinko, selenyum, demir, iyot, bakır ve magnezyum içerdiği saptanmıştır.
Latin Amerika'nın birçok yerinde ise, içerik bakımından aynı olmamasına rağmen, “Peru Ginseng” diye anılmakta ve tıpkı ginseng gibi enerji seviyesini yükseltmek, daha güçlü ve dayanıklı olmak, yorgunluk ve halsizliği azaltmak veya gidermek ve cinsel güç için değişik kombinasyonları birçok kişi tarafından kullanılmaktadır.[1][6] Maca p-methoxybenzyl isothiocyanate adlı bir kimyasal içermekle bu kimyasalın kısa sürede afrodizyak etkisi yaratabileceği tespit edilmiştir.
Kökleri Peru'da ekmek yapımında un olarak kökleri kullanıldığı gibi süt yulaf lapası v.s. ile karıştırılıp içecek ve tonik olarak kullanılmaktadır. Ayrıca kökler mayalandırılıp az alkollü birada yapılmaktadır.
Aşırı yorgunluk, bitkinlik ve halsizlik hissine karşı enerji seviyesini yükselterek yardımcı olur.
Fiziksel ve duygusal (zihinsel) dinginlik hissi verir.
Kuvvet verici, dayanıklılık ve atletik performansı arrtırıcı etkisi vardır.
Strese karşı fiziksel ve zihinsel olarak adaptasyon sağlanmasına yardımcı bir adaptojendir.
Hem erkek hem de kadınlarda libido, cinsel istek ve arzuyu arttırıcı etkisi vardır.
Vajinal kuruluk ve menopoz semptomlarına karşı yardımcı olur.
Kadınlarda cinsel uyarıcı ve vajinal ıslanmaya yardımcı etkisi vardır.
Erkeklerde cinsel iktidarsızlık ve sertleşme problemlerine yardımcı olabilir.
Her iki cinste de doğal hormon dengeleyici etkisi vardır.
-1-methyltetrahydro-carboline-3-carboxylic_acid.png)
|coauthors= görmezden gelindi (yardım) Lepidium meyenii, maca, maca turpu (veya maka turpu) adı ile bilinir.Turpgiller ailesindendir,turplarla akrabadır. Yıllık veya iki yıllık otsu bir bitkidir. (Bazı kaynaklar Peru ve Bolivya'daki And dağları'nın yükseklerinde 2.200-4000 metreyi bulan doğal rakımlarda olarak yetişen çok yıllık bir bitki olarak değerlendirmektedir.) Soğuk ve fakir tarım topraklarında iyi şekilde yetişmektedir. Ancak ılık bölgeler ve And dağları dışında seralarda da belli zorluklara karşın yetiştirilmektedir. Genel olarak etli hipokotil kazık kökü için genelde yetiştirilmekle bu kök diğer turp türleri gibi sebze olarak kullanılabilir veya tıbbi bitki olarak kullanılır. Ortalama 8-10 ayda bitki hasat edilecek olgunluğa erişir. Maca kökleri altın veya krem, kırmızı, mor, mavi, siyah veya yeşil renkte olabilir. Krem şeklindeki kökü olan türü tatlı bir türdür, siyah türü biraz acımsı bir tada sahip olup dayanıklılık enerji için kullanılmaktadır, kırmızı türünün ise fareler üzerinde yapılan deneylerde prostata iyi geldiği, prostatı küçülttüğü tespit edilmiştir.
Lepidium meyenii là một loài thực vật có hoa thuộc họ Cải. Loài này được Walp. mô tả khoa học đầu tiên năm 1843.[1]
Đây là loài bản địa Andes cao của Peru quanh hồ Junin. Lepidium Meyenii được trồng lấy củ, và người dân bản xứ sử dụng nó như một loại rau củ trong thức ăn hàng ngày, một loại dược thảo quý đối với sức khỏe tổng thể, đặc biệt là giúp người phụ nữ cải thiện ham muốn tình dục.
Người phương Tây đầu tiên mô tả loài này là Gerhard Walpers vào năm 1843, và định danh cho loài này là Lepidium meyenii. Trong những năm 1990, tiến sĩ Gloria Chacon đã phân biệt rõ hơn nữa của các loài khác nhau. Bà xem là loài thảo dược tự nhiên được trồng rộng rãi ngày nay là một loài được thuần hóa mới, L. peruvianum. Hầu hết các nhà thực vật học ngày nay nghi ngờ sự khác biệt này, tuy nhiên, và tiếp tục gọi loài Maca được trồng là L. meyenii. Tên Latin được công nhận bởi Bộ Nông nghiệp Mỹ cũng tiếp tục là Lepidium meyenii. Có một cuộc tranh luận vẫn đang tiếp diễn về thuật ngữ chính xác, và liệu sự phân biệt giữa meyenii và peruvianum là đúng về mặt thực vật học hay không hay chúng cùng loài.
Sinh trưởng ở vùng núi cao thuộc dãy Andes - Nam Mỹ, Lepidium Meyenii là thảo dược có thân thảo cao từ 10 đến 20 cm. Lá cây đa hình, mọc đan xen vào nhau như một tấm thảm tròn gần mặt đất. Cây có hoa mọc thành cụm nhỏ ở trung tâm, hoặc hoa đơn ở nách lá.
Phần quý giá nhất của Lepidium Meyenii là rễ củ phình đại bên dưới mặt đất, có đường kính từ 3 đến 5 cm. Củ có nhiều màu sắc, nhưng phần lớn màu trắng ngà hoặc màu vàng. Đây là bộ phận giúp cây bám lấy mặt đất, hấp thụ nước và chất dinh dưỡng để lưu trữ, giúp cây tồn tại ngay trong những thời tiết khắc nghiệt nhất. Khả năng trích xuất chất dinh dưỡng từ môi trường xung quanh của rễ cây rất cao.
Nhờ vậy, Lepidium Meyenii có thể sinh trưởng trên những vùng đất khô cằn của dãy Andes, nơi mà hầu như không có loại cây nào tồn tại được. Ở độ cao trên 4000 mét, điều kiện đất đai nghèo dinh dưỡng và nhiều đá sỏi, gió mạnh, ánh nắng mặt trời gay gắt nhưng lại lạnh hơn cả nhiệt độ đóng băng, Lepidium Meyenii vẫn phát triển tốt và tích lũy trong rễ củ của mình những tinh túy quý giá của thiên nhiên.
Sau khi thu hoạch, Lepidium Meyenii có thể sử dụng ngay hoặc được phơi sấy khô để lưu trữ dài ngày. Nước ép của phần củ có mùi thơm nhẹ, vị ngọt dịu, có thể dùng hằng ngày như một loại sinh tố. Củ Lepidium Meyenii có thể chế biến cùng với các thực phẩm khác như trứng, sữa, bột… thành các món ăn đa dạng.
Lepidium Meyenii được sử dụng phổ biến trong thời gian gần đây nhờ tác dụng cân bằng hormone một cách tự nhiên, giúp cơ thể khỏe mạnh và tăng cường sinh lý. Tuy vậy, những bằng chứng khảo cổ học đã cho thấy loại thảo dược này đã được người Inca cổ đại sử dụng từ 2.000 năm trước. Họ xem đây là loại dược phẩm thiêng liêng, giúp tăng cường sức khỏe tình dục và mang đến nguồn sinh lực thần thánh Lepidium Meyenii được sử dụng chủ yếu cho hoàng tộc Inca, rồi mới đến các chiến binh, người dân.
Khi xâm lược Nam Mỹ, người Tây Ban Nha bắt đầu biết đến công dụng của Lepidium Meyenii và cũng bắt đầu sử dụng loại thảo dược này. Tuy vậy, Lepidium Meyenii chỉ được mô tả lần đầu tiên vào năm 1843 bởi nhà thực vật học người Đức Wilhelm Walpers Gerhard khi ông thực hiện một số nghiên cứu ở vùng cao nguyên Puno.
Năm 1945, tiến sĩ August Weberbauer cũng mô tả một số loại cây Lepidium Meyenii sinh trưởng ở độ cao hơn 4.000 mét so với mực nước biển, nhưng ông gọi đây “cây Puna”. Một số nghiên cứu về thảo dược của ông hiện vẫn được lưu trữ ở viện bảo tàng thực vật học ở Chicago.
Khả năng tăng cường sinh sản của Lepidium Meyenii được hỗ trợ lâm sàng vào năm 1961, trong một nghiên cứu của Tiến sĩ Gloria Chacon – một nhà sinh học nổi tiếng. Đến năm 1989, Tiến sĩ Gloria Chacon cũng đã công bố thêm một nghiên cứu khác, trong đó cô đặt tên cho loài thảo dược này là “Lepidium Peruvianum Chacon sp.”, thêm một tên khoa học mới cho Lepidium Meyenii.
Sau đó, hàng loạt các nghiên cứu khoa học khác cũng đã được tiến hành và khẳng định các tác dụng cũng như tính an toàn của loài thảo dược có lịch sử hơn 2.000 năm qua này. Đặc biệt, công dụng đối với sức khỏe tình dục của Lepidium Meyenii ngày càng được chú trọng nghiên cứu.
Hiện nay, Lepidium Meyenii được sử dụng rộng rãi tại Hoa Kỳ và nhiều quốc gia trên thế giới, như một biện pháp cân bằng hormone một cách tự nhiên, đặc biệt ở nữ giới, giúp tăng cường sinh lực và chức năng sinh lý. Lepidium Meyenii có thể sử dụng một mình, hoặc kết hợp cùng các thảo dược khác để tăng hiệu quả mà không có tương kỵ.
Sterol có tác dụng giúp màng tế bào nguyên vẹn, giảm viêm, giữ ẩm và cải thiện làn da trong quá trình biến dưỡng. Sterol còn có tác dụng ức chế hấp thu cholesterol, Sterol còn có khả năng chống oxi hoá. Người ta còn gọi đây là những phytosterols, được xem như chất làm giảm cholesterol một cách tự nhiên. Do đó, thảo dược này rất hữu ích đối với người có vấn đề về tim mạch, chống đột quỵ.
Lepidium Meyenii chứa nhiều Vitamin B1, B2 and B12 góp phần giúp sản xuất năng lượng, đồng thời thúc đẩy quá trình trao đổi chất, giúp làn da khỏe mạnh và sức khỏe cơ bắp, Vitamin C giúp chống oxy hóa, tăng cường hệ thống miễn dịch.
Lepidium Meyenii chứa 31 loại chất khoáng khác nhau như canxi, sắt, ma giê, phốt pho, kali, kẽm vv… hỗ trợ cho cấu trúc tế bào và các chức năng sinh lý của cơ thể.
Lepidium cũng giàu carbonhydrates – nguồn gốc chính của năng lượng tự nhiên. Kết hợp cùng nhóm Alkaloids và các chất dinh dưỡng khác, Lepidium Meyenii mang đến một nguồn năng lượng lâu dài.
Lepidium Meyenii chứa nhiều axit béo cần thiết cho sự hình thành của màng tế bào, và sự phát triển, hoạt động của não bộ và hệ thống thần kinh. Đây cũng là nguồn cung cấp các sterol cho tác động tương tự như các nội tiết tố trong cơ thể nữ giới như testosterone, estrogen và progresterone.
Trung bình trong 100gr Lepidium Meyenii chứa 11 gr protein có hoạt tính sinh học (“bio-available” protein). Đây là thành phần quan trọng, cần thiết cho sự phát triển, hoàn thiện và thay thế tế bào.
Lepidium Meyenii chứa nhóm glucosinolates, có tác động lên chức năng sinh sản, kích thích tình dục và thay đổi quá trình chuyển hóa estrogen theo hướng có lợi. Các nghiên cứu còn khẳng định nhóm glucosinolates còn có tác dụng mạnh trong điều trị ung thư, tác động lên hệ enzyme, ngăn ngừa sự đột biến gen.
Saponin vốn là thành phần quan trọng trong các loại sâm, nhân sâm. Saponin trong Lepidium Meyenii cho tác dụng chống oxy hóa, chống ung thư, kháng viêm và giải độc máu.
Alkaloid chứa trong Lepidium Meyenii cho tác dụng kích hoạt não điều tiết hormone, giúp chuyển hóa canxi và phốt pho trong máu.
Lepidium Meyenii được sử dụng khá phổ biến nhờ tác dụng tăng cường sinh lực, giúp cơ thể khỏe mạnh lâu dài, thay vì chỉ mang đến hiệu quả nhất thời như các hoạt chất khác (caffeine…). Tuy vậy, công dụng hàng đầu của Lepidium Meyenii vẫn là tăng cường sinh lý, giúp phụ nữ có được đời sống tình dục viên mãn, đồng thời làm giảm các triệu chứng của giai đoạn tiền mãn kinh – mãn kinh.
Các nghiên cứu khoa học đã cho thấy Lepidium Meyenii giúp tạo sự cân bằng có lợi theo kiểu hormone sinh dục như testosterone, estrogen, progesterone. Ngoài ra, Lepidium Meyenii còn có tác dụng trên hệ thần kinh trung ương làm tăng nồng độ serotonin và dopamine trên vỏ não, là những hormone tham gia vào quá trình tình dục. Nhờ đó, Lepidium Meyenii giúp phụ nữ cải thiện các triệu chứng giảm ham muốn, khô âm đạo, khó đạt khoái cảm.
Đặc biệt, dù có tác động vào sự cân bằng hormone nhưng Lepidium Meyenii lại không hề chứa các thành phần nội tiết tố cũng như không làm ảnh hưởng đến nồng độ của estrogen, progesterone và testosterone trong cơ thể. Lepidium Meyenii được xem như giải pháp an toàn thay cho liệu pháp hormone thay thế. Loại thảo dược này chứa các sterol có tác động giúp cơ thể tự điều tiết bộ các hormone sao cho phù hợp với độ tuổi, tình trạng sức khỏe của từng người. Nhờ vậy, cơ thể phụ nữ sẽ thích nghi một cách nhẹ nhàng với các thay đổi tự nhiên mà tạo hóa quy định trong giai đoạn tiền mãn kinh – mãn kinh. Quá trình mãn kinh vẫn diễn ra nhưng các triệu chứng khó chịu trong mãn kinh đã được xoa dịu một cách hiệu quả.
Lepidium meyenii là một loài thực vật có hoa thuộc họ Cải. Loài này được Walp. mô tả khoa học đầu tiên năm 1843.
Đây là loài bản địa Andes cao của Peru quanh hồ Junin. Lepidium Meyenii được trồng lấy củ, và người dân bản xứ sử dụng nó như một loại rau củ trong thức ăn hàng ngày, một loại dược thảo quý đối với sức khỏe tổng thể, đặc biệt là giúp người phụ nữ cải thiện ham muốn tình dục.
Người phương Tây đầu tiên mô tả loài này là Gerhard Walpers vào năm 1843, và định danh cho loài này là Lepidium meyenii. Trong những năm 1990, tiến sĩ Gloria Chacon đã phân biệt rõ hơn nữa của các loài khác nhau. Bà xem là loài thảo dược tự nhiên được trồng rộng rãi ngày nay là một loài được thuần hóa mới, L. peruvianum. Hầu hết các nhà thực vật học ngày nay nghi ngờ sự khác biệt này, tuy nhiên, và tiếp tục gọi loài Maca được trồng là L. meyenii. Tên Latin được công nhận bởi Bộ Nông nghiệp Mỹ cũng tiếp tục là Lepidium meyenii. Có một cuộc tranh luận vẫn đang tiếp diễn về thuật ngữ chính xác, và liệu sự phân biệt giữa meyenii và peruvianum là đúng về mặt thực vật học hay không hay chúng cùng loài.
Lepidium meyenii Walp., 1843
Синонимы
Мака перуа́нская, или Клопо́вник Ме́йена (лат. Lepidium meyenii) — вид растений из рода Клоповник семейства Капустные. Растёт на высокогорных плато Боливии, Перу и северо-запада Аргентины на высоте 3 500—4 450 метров над уровнем моря. Используется как пищевой продукт, предположительно обладает не подтвержденными клиническими исследованиями афродизиатическими свойствами (за что иногда даже называется перуанским женьшенем — англ. Peruvian ginseng[3]).
Французское Агентство санитарной безопасности выпустило предупреждение о возможной небезопасности употребления молотого корня маки, содержащего потенциально мутагенные компоненты.
Основные активные компоненты:
Клубни маки используются в сыром, варёном и сушёном виде (для приготовления своеобразного пюре при добавлении молока). Сушёные клубни могут храниться долгие годы. Выращивание маки в Южной Америке распространилось широко со времён Конкисты, однако со временем сократилось. В Перу в начале XXI века только около 50 гектаров было занято посадками маки.[2]
Своё научное название вид получил в честь немецкого ботаника Франца Юлиуса Фердинанда Мейена (нем. Franz Julius Ferdinand Meyen, 1804—1840), исследовавшего флору Перу в 1831 году во время кругосветного путешествия под руководством Александра фон Гумбольдта.
Мака перуа́нская, или Клопо́вник Ме́йена (лат. Lepidium meyenii) — вид растений из рода Клоповник семейства Капустные. Растёт на высокогорных плато Боливии, Перу и северо-запада Аргентины на высоте 3 500—4 450 метров над уровнем моря. Используется как пищевой продукт, предположительно обладает не подтвержденными клиническими исследованиями афродизиатическими свойствами (за что иногда даже называется перуанским женьшенем — англ. Peruvian ginseng).
Французское Агентство санитарной безопасности выпустило предупреждение о возможной небезопасности употребления молотого корня маки, содержащего потенциально мутагенные компоненты.
Основные активные компоненты:
амиды жирных кислот (макамиды разновидностей A, B1, B2, C) — способствуют увеличению потенции; смеси имидазольных алкалоидных производных — алкалоиды (лепидины А и В).Клубни маки используются в сыром, варёном и сушёном виде (для приготовления своеобразного пюре при добавлении молока). Сушёные клубни могут храниться долгие годы. Выращивание маки в Южной Америке распространилось широко со времён Конкисты, однако со временем сократилось. В Перу в начале XXI века только около 50 гектаров было занято посадками маки.
Своё научное название вид получил в честь немецкого ботаника Франца Юлиуса Фердинанда Мейена (нем. Franz Julius Ferdinand Meyen, 1804—1840), исследовавшего флору Перу в 1831 году во время кругосветного путешествия под руководством Александра фон Гумбольдта.
印加萝卜，别名瑪卡或玛咖（西班牙語：Maca），學名Lepidium peruvianum，是原產南美洲安第斯山脈的一種十字花科獨行菜屬（Lepidium）的植物[1]。葉子橢圓，根莖形似小圓蘿蔔，可食用，營養成份豐富。目前，没有研究证据显示玛卡对中老年人的性能力或者勃起障碍有任何效果。
1843年，第一个描述这个物种的人叫格哈德·沃普斯，他将其命名为玛卡。
20世纪90年代，格洛丽亚·查康博士研究指出了不同物种间的区别。她认为现今已经过大面积栽培的野生玛卡，出现了一个新的驯化种－L. peruvianum。多数植物学家都怀疑这个区别，但依然将经过栽培的玛卡称为L. meyenii。这个拉丁名字被美国农业部所承认，玛卡这个名字也依然存在。至于植物学术上的命名争论也一直存在着。
玛卡的生长习性、大小和比例与萝卜非常相似。植物上部为绿色，有香味且延着地面生长。新叶薄且多褶，可长到12厘米至20厘米。叶子在生长期表现出二形态。在营养生长阶段表现更为突出，尤其是外围叶子凋零内部叶子不断生长。米黄色，自我受粉的花朵在中央的总状花序中生长。
玛卡是其种属中唯一的生有肥厚的下胚轴的成员。下胚轴与根融合，形成了一个粗糙倒梨形的身体。玛卡根部的形状和体积差距很大，也许是三角形，椭圆形，或矩形。玛卡的下胚轴可能呈金色或者淡黄色、红色、紫色、蓝色、黑色或者绿色。每一株都被认为是独特的基因品种。目前，特别的性状（对于玛卡来说，性状这个词主要指根的颜色）会根据其不同营养和治疗特性而被特别的繁殖。[2]在秘鲁，淡黄色的根最常见，形状、味道也最好。
颜色较深的玛卡根，如红色、紫色、黑色，含有较多的碘，以预防因浅色玛卡的消费而导致的大脖子病。黑色玛卡被认为是强壮与精力的代表，口感上兼顾了甜与微苦。[3]红色玛卡比较受欢迎，临床证据上显示红色可以治疗老鼠的前列腺肥大。[2][4]
乾玛卡根的营养价值很高，与水稻和小麦等作物相类似。其平均含有60％－75％的碳水化合物，10％－14％的蛋白质，和8.5％的膳食纤维，和2.2％的脂肪。玛卡富含钙和钾，含有少量的钠元素，同时还含有人体所需的微量元素铁、碘、铜、锰和锌，还有一定的脂肪酸，包括亚麻酸、棕榈酸和油酸，以及19种氨基酸。[5]
以下是100g通常瑪卡粉末的主要成分分析：
分析項目 鈣質 586mg 鐵質 11.5mg 蛋白質 11.3g 鋅 7.93mg 胺基酸 丙胺酸 0.39g 精胺酸 0.61g 天門冬胺酸 0.67g 谷胺酸 0.73g 甘胺酸 0.35g 組胺酸 0.19g 異亮胺酸 0.28g 亮胺酸 0.45g 離胺酸 0.31g 甲硫胺酸 0.11g 苯丙胺酸 0.29g 脯胺酸 2.49g 絲胺酸 0.33g 蘇胺酸 0.33g 酪胺酸 0.20g 纈胺酸 0.39g除了糖与蛋白质，玛卡还含有尿苷、苹果酸、苯甲酰基衍生物、硫代葡萄糖苷、金莲葡糖硫苷，和m-甲氧基苄基芥子油苷。马卡块茎的甲醇提取物也含有(1R,3S)-1-甲基四氢-3-羧酸-咔啉，据称是一种对人中枢神经系统有作用的物质。[6]在玛卡中还发现有许多炔烃类物质。[7]
玛卡是人畜都可食用的一种食物，与其他蔬菜共同食用也被认为很安全[來源請求]，但是玛卡确实含有硫代葡萄糖苷，这种物质在大量摄入后，会与食物中的碘发生反应，造成人患上甲状腺肿大的问题。但同时颜色较深的玛卡根部，比如红色、紫色、黑色的，本身也含有许多的碘，一份10克左右的干玛卡通常含有52µg的碘。[來源請求]虽然这个量与其他含有高硫代葡萄糖苷的食物差不多，但并不确定食用玛卡是否会让甲状腺肿大的疾病更加严重。
玛卡上市是因为其壮阳效果，但是却没有证据显示玛卡对中老年人的性能力或者勃起障碍有任何效果，[9]总的来说壮阳效果方面的证据相当有限。[10]但從針對更年期障礙和壓力的荷爾蒙治療來看，瑪卡有著十分令人期待的效果[11]。
根據日本農芸化学会2005年的報告，在對小白鼠游泳能力的對照實驗中，瑪卡提取物有著抗疲勞和提高持久力的作用。同年的報告中還提出了，在同時給小白鼠使用高脂肪食品和瑪卡提取物的情況下，服用瑪卡提取物的對照組證明瑪卡還有一定程度抗肥胖的作用。
由于其对生育方面所宣称的效果，过去的几十年间玛卡被赋予了重大的商业价值与科研价值。在20世纪90年代，大量可用耕地被用来种植玛卡。随着需求量的上涨，产品价格也在上涨。虽然需求量很大，但是因为产量的较快增涨导致2000年时价格再一次下滑。[來源請求]
市场分析指出，初次接触玛卡的消费者对其味道上的接受度相当的低。显然这种味道成为使玛卡作为一种蔬菜被推广的一种障碍。因此其经济利益更多的体现在根部的药用价值上。[來源請求]
印加萝卜，别名瑪卡或玛咖（西班牙語：Maca），學名Lepidium peruvianum，是原產南美洲安第斯山脈的一種十字花科獨行菜屬（Lepidium）的植物。葉子橢圓，根莖形似小圓蘿蔔，可食用，營養成份豐富。目前，没有研究证据显示玛卡对中老年人的性能力或者勃起障碍有任何效果。
この項目では、植物について説明しています。その他の用法については「マカ (曖昧さ回避)」をご覧ください。 
Lepidium peruvianum
和名 マカ 英名 Macaマカ（Maca）は南米ペルーに植生するアブラナ科の多年生植物。根は薬用ハーブとして使われる。別名 macamaca, maino, ayak chichira, ayak willku。
属名 Lepidium はギリシャ語のLepidionから来ている。その実の形から、小さな鱗片という意味である。
ペルーでは広くマカと呼ばれている植物はSoukup(1970)によれば記録されている物で100種類あり、うち11種類がペルーに自生する。
インカ帝国時代から重要な食物として栽培され、強烈な紫外線と酸性土壌、昼夜の温度差の激しい過酷な自然環境に育つ。土壌の栄養素を満遍なく吸い取るため、一度マカを栽培した土地は数年間不毛になるといわれる。種まきの時期は10 - 11月、収穫は1年後の6 - 7月、収穫後は3か月以上強烈な太陽光線のもと天日乾燥する。乾燥したマカの根は7年もの年月の貯蔵に耐えることから、保存食としても用いられる。栽培地はフニン県ボンボン高原など標高4000から5000メートルの高地が適する。
約2000年前にすでにアンデス高地で栽培されており、 インカ帝国の時代には特権階級の食べ物として珍重され、戦勝をあげた兵士への褒賞として与えられたという研究もある。現地ではマカを「アンデスの人参」と呼び、 滋養食として現地の代表的な家畜であるリャマと少量のマカが取引されていた。現在マカは、原産国であるペルー政府の貴重な外貨獲得資源となっており、マカそのものをペルー国外に持ち出すことは法律で禁止されている。
日本では、1990年に大阪で開催された『国際花と緑の博覧会』でペルー政府が紹介したのが初めてで、フジモリ大統領の後任として「アンデス農業生物資源研究所」の所長である塩田哲夫(ソクラテス・シオタ 秋田大学卒)氏が博覧会でマカの素晴らしさを伝えていた。 その後、1997年11月、当時はペルーの日系法人であったコペルニックス・ジャパン（現在は日本法人でラティーナ）が健康食品としてマカを紹介した。翌年、当時のペルー大統領であったアルベルト・フジモリが来日し、マカを含むペルーの特産品の紹介に努めた。2001年5月10日、TBS「回復!スパスパ人間学」、2003年1月2日、日本テレビ「世界仰天グルメ特捜スペシャル」でマカが紹介され、一般に知られるようになる。統計によると、2003年から2006年にかけて、日本はマカの対輸出国としてアメリカ合衆国についで第2位の座をキープしており、ペルー国内のマカ輸出商社計120社あまりのうち、約40社が日本と取引を行っている。現在は、日本の薬局・ドラッグストア・通信販売等で多くのマカ加工食品が売られている。
スペインがペルーを征服した時、スペイン軍の連れてきた馬が高地の環境に順応できず、交配して子供を作ることなく死んでしまう危機に瀕した際、原住民の勧めでマカの葉を馬に与えたところ、みごと馬の繁殖に成功し、結果的にインカ帝国の征服に成功したということが当時のスペインの記録に残されている（雑誌「SOMOS」1996年6月1日号）。
必須栄養素を多く含み、アンデスで栽培される植物の中でも極めて優れた栄養値を示す。乾燥マカ100gの栄養構成は、炭水化物59g、たんぱく質 10.2g、繊維8.5g、脂質2.2gで、他に大量の必須アミノ酸や、ジャガイモの倍以上の鉄分とカルシウムを含む（1993年ナポリ大学発表資料による）。その他リノール酸、パルミチン酸、オレイン酸といった脂肪酸、ビタミンB群、ミネラル、グルコシノレート等も含有する。
以下、一般的なマカ粉末100gあたりの主要な栄養成分の分析結果を示す。
分析項目 カルシウム 586mg 鉄 11.5mg タンパク質 11.3g 亜鉛 7.93mg アミノ酸 アラニン 0.39g アルギニン 0.61g アスパラギン酸 0.67g グルタミン酸 0.73g グリシン 0.35g ヒスチジン 0.19g イソロイシン 0.28g ロイシン 0.45g リジン 0.31g メチオニン 0.11g フェニルアラニン 0.29g プロリン 2.49g セリン 0.33g トレオニン 0.33g チロシン 0.20g バリン 0.39g2001年、Carlos Quiros博士の発表論文「マカの種子、芽、成熟植物および派生市販商品におけるグルコシノレート含有量」によれば、グルコシノレートは乳腺と胃（Wattenberg 1981)肝臓（Sugieほか;Rosaほか1997）の癌阻害剤であることが報告されている。
鈴鹿医療科学大学大学院保健衛生学研究科の研究において、更年期障害やストレスからくる若年性更年期障害に対し行われるホルモン補充療法のひとつとして、マカの効果が十分期待できるものと考えられると発表された（「医学と生物学」第145巻・第2号・2002年8月10日）。
日本農芸化学会の発表（2005年）によれば、マウスの遊泳運動実験の結果、マカ抽出物には持久力向上・抗疲労作用を有することが示唆された。同学会が翌年行った実験では、マウスに高脂肪食とマカ抽出物を並行して与えたところ、マカ抽出物には抗肥満作用を有することが示唆された。
マカ（Maca）は南米ペルーに植生するアブラナ科の多年生植物。根は薬用ハーブとして使われる。別名 macamaca, maino, ayak chichira, ayak willku。
属名 Lepidium はギリシャ語のLepidionから来ている。その実の形から、小さな鱗片という意味である。
ペルーでは広くマカと呼ばれている植物はSoukup(1970)によれば記録されている物で100種類あり、うち11種類がペルーに自生する。
마카(Lepidium meyenii)는 페루의 안데스 산맥이 원산지인 배추과 두해살이풀이다. 후닌호 근처의 고지대에서 처음으로 발견됐다.[1] 먹거나 약용식물로도 쓴다. 마카를 스페인어로는 마카마카(maca-maca) 또는 마이노(maino)라고도 하며, 케추아어로는 아약 치치라(ayak chichira) 또는 아약 윌쿠(ayak willku)라고 한다. '페루의 인삼(Peruvian ginseng)'이라고 부르기도 한다.[2][3][4]
기원전 16세기 무렵부터 안데스 산맥의 원주민들은 마카를 재배하기 시작했으며, 귀했기 때문에 물물교환을 할 때 쌀이나 옥수수, 콩 등과 바꾸는 데 썼고 약으로도 썼다.[5] 1843년에 서양인으로는 최초로 뮐하우젠 출신의 식물학자인 빌헬름 게르하르트 발퍼스가 마카를 발견해 학명을 붙였다. 이명으로는 Lepidium affine Wedd., Lepidium gelidum Wedd., Lepidium meyenii var. affine Thell., Lepidium meyenii var. gelidum (Wedd.) Hosseus, Lepidium meyenii subsp. gelidum (Wedd.) Thell., Lepidium orbignyanum Wedd., Lepidium peruvianum G.Chacón, Lepidium weddellii O.E.Schulz 등이 있다.[6]
생장 습성과 크기 등은 친척 관계에 있는 무, 순무와 비슷하다. 씨앗으로만 번식을 하며, 자가 수분을 한다. 또한 실험을 통해서 단일식물이라는 사실이 밝혀졌다.[1] 마카가 생애 주기를 일년 안에 끝내는 한해살이풀이라는 연구 결과도 있다.[7]
마카는 다닥냉이속 가운데 유일하게 다육질의 배축을 갖고 있으며, 몸체를 형성하기 위해 곧은 뿌리와 결합돼 있다. 마카 뿌리의 크기와 모양은 다양하고, 배축은 금색이나 하얀색, 빨간색, 보라색, 파란색, 검은색, 초록색 등을 띄는데 어미그루의 씨앗에서는 어미그루와 같은 색의 뿌리가 나므로 각각의 색깔은 유전적인 특성을 갖는다고 한다. 흰색 뿌리가 가장 널리 자라고 있으며 페루에서는 흰색 뿌리의 크기와 단맛이 인기가 많다. 어두운 색 뿌리에는 아이오딘이 많이 있다. 빨간색 뿌리는 쥐에게 실험한 결과 전립샘의 크기를 줄이는 효과가 있었다.[8][9] 2010년에는 연구 목적으로 뿌리의 색깔에 따른 치료적 특성과 영양상 특성을 알아내기 위해 특정한 표현형을 널리 퍼뜨렸다.[9]
야생 마카는 남위 11~12º 해발 3,800~4,400m의 고지대에서 자란다.[9] 윈난 농업대학의 연구 결과에 따르면 온도가 5°C~10°C에 이르는 해발 2,800~3,500m 사이의 고지대에서 가장 잘 자란다.[10] 생장철에는 고지대의 평균 온도가 영하 2°C에서 13°C 사이로 다양하고 영하 10°C까지 내려가기도 하며 서리도 낀다. 또한 햇볕이 세게 들고 바람도 세게 분다. 주로 페루에서 재배를 하며, 볼리비아의 고지대와 브라질의 일부 지역에서도 재배를 한다.[7]
2010년대 들어서 중화인민공화국 윈난성 등지에서도 마카를 재배하는데, 페루 측은 중화인민공화국 기업들이 페루에서 마카를 몰래 가져가 재배했다며 생물 해적 행위라고 주장하고 중화인민공화국 기업들을 고소하기도 했다.[11] 대한민국에서는 경상북도 예천군과 경상남도 거창군 등지에서 재배에 성공했으며,[2][12] 경기도 파주시에서도 시험 재배를 했다.[13]
말린 마카 뿌리의 영양가는 쌀이나 밀과 같은 곡물과 비슷할 정도로 많다. 일반적으로 100g당 탄수화물 60~75g과 단백질 10~14g, 식이섬유 8.5g, 지방 2.2g을 포함한다. 또한 칼슘과 칼륨을 많이 포함하고 있으며 나트륨은 적게 들어있고, 필수미량원소인 철과 구리, 망가니즈, 아이오딘, 아연 등을 포함하고 있으며 올레산과 같은 지방산을 포함하고 있다.[5]
마카에는 글루코시놀레이트가 있기 때문에 아이오딘을 적게 섭취할 경우 갑상선종이 일어날 수 있다. 하지만 어두운 색 뿌리에는 아이오딘이 많이 들어있어서 말린 마카 10g에는 일반적으로 52µg의 아이오딘이 있다.[14]
마카의 약물동태학적 정보는 없다.[15] 마카 추출물에는 모노아민 산화 효소 억제제 또는 돌연변이원의 가능성이 있는 물질이 있어 프랑스 위생안전국은 소비자들에게 마카 뿌리 가루가 건강상의 위험을 초래할 수 있다고 경고했으나 마카 뿌리를 가공할 때 가열하는 과정을 거치기에 문제가 없다는 주장도 있다.[15]
마카는 영양가가 많은 뿌리 부분을 주로 사용한다. 페루에서는 다양한 방법으로 마카를 먹지만 전통적으로는 항상 구워서 먹었다. 뿌리는 가루를 내서 빵이나 케이크를 만들 때 쓰기도 하고, 치차를 만드는 데 쓰기도 하며 구운 뿌리는 엠파나다나 잼, 수프 등으로 먹기도 한다. 2010년에는 미국 주류 업체 KUKA 앤디언 브루잉 컴퍼니에서 마카로 만든 맥주를 출시했다. 잎도 먹을 수 있어서 샐러드로 만들어 먹는다.
생식능력 증진에 효과가 있다는 주장과 함께 1990년대부터 주목을 받았다.[16] 마카가 정력에 좋다는 주장이 있으나 노인의 발기 부전이나 성기능 장애에 효과가 있다는 근거는 부족하다.[17][18] 마카가 정력제라는 증거와 그 효과는 제한적이다.[19] 마카가 폐경기 증상을 완화하는 데 도움이 된다는 주장이 있으나 안정성이나 효험은 검증되지 않았다.[20] 2016년에는 일부 실험 결과 건강한 남성과 불임 남성의 정액의 질을 높인다는 제한적인 근거를 발견했다.[21]
마카(Lepidium meyenii)는 페루의 안데스 산맥이 원산지인 배추과 두해살이풀이다. 후닌호 근처의 고지대에서 처음으로 발견됐다. 먹거나 약용식물로도 쓴다. 마카를 스페인어로는 마카마카(maca-maca) 또는 마이노(maino)라고도 하며, 케추아어로는 아약 치치라(ayak chichira) 또는 아약 윌쿠(ayak willku)라고 한다. '페루의 인삼(Peruvian ginseng)'이라고 부르기도 한다.
-1-methyltetrahydro-carboline-3-carboxylic_acid.png)
