Pternistis ochropectus (Dorst & Jouanin 1952)

El francolí de Djibouti (Pternistis ochropectus) és un ocell de la família dels fasiànids (Phasianidae) confinat als boscos de Juniperus procera de Foret du Day a Djibouti.

Referències

A Wikimedia Commons hi ha contingut multimèdia relatiu a: Francolí de Djibouti

Aderyn a rhywogaeth o adar yw Ffrancolin torllwyd (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: ffrancolinod torllwyd) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Francolinus ochropectus; yr enw Saesneg arno yw Pale-bellied francolin. Mae'n perthyn i deulu'r Ffesantod (Lladin: Phasianidae) sydd yn urdd y Galliformes.^[1]

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn F. ochropectus, sef enw'r rhywogaeth.^[2]

Teulu

Mae'r ffrancolin torllwyd yn perthyn i deulu'r Ffesantod (Lladin: Phasianidae). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

Rhestr Wicidata:

rhywogaeth enw tacson delwedd Ceiliog coedwig coch Gallus gallus Ceiliog coedwig gwyrdd Gallus varius Ceiliog coedwig llwyd Gallus sonneratii Ffesant Amherst Chrysolophus amherstiae Ffesant euraid Chrysolophus pictus Ffesant Sclater Lophophorus sclateri Ffesant Tsiena Lophophorus lhuysii Gallus lafayetii Gallus lafayetii Petrisen Barbari Alectoris barbara Petrisen goesgoch Arabia Alectoris melanocephala Petrisen graig Alectoris graeca Petrisen graig Philby Alectoris philbyi Petrisen siwcar Alectoris chukar Petrisen Udzungwa Xenoperdix udzungwensis

Gweler hefyd

• Rhestr Goch yr IUCN

Cyfeiriadau

Der Wacholderfrankolin oder Dschibuti-Frankolin (Pternistis ochropectus, Syn.: Francolinus ochropectus) ist eine Vogelart aus der Familie der Fasanenartigen. Die Art ist endemisch in Dschibuti und vor allem durch Habitatzerstörung vom Aussterben bedroht.

Beschreibung

Wacholderfrankoline sind wie alle Vertreter der Gattung recht rundliche, kurzschwänzige, bodenbewohnende Laufvögel. Sie haben eine Körperlänge von etwa 35 cm. Die Oberseite ist einfarbig graubraun, nur der Nacken ist rotbraun. Die Unterseite ist auf weißlichem Grund kräftig braun gefleckt und gestrichelt. Der Schnabel ist schwarz, die Beine sind grüngelb. Die Rufe bestehen aus einem rasselnden „irk, irk, irk-kekekekekeke“, nach hinten abfallend und mit einem kichernden Gurgeln (chuckled gurgle) endend.

Verbreitung

Der Wacholderfrankolin ist endemisch in Dschibuti. Er kommt dort nur in zwei Gebieten vor: im etwa 15 km² großen Waldgebiet Forêt du Day und in den Mabla-Bergen. Die Fläche des Gesamtverbreitungsgebietes der Art beträgt nur etwa 610 km². Der Wacholderfrankolin bewohnt in erster Linie Wacholderwälder in 700–1500 m über NN, wurde aber auch schon in Sekundärwäldern und degradierten Wäldern festgestellt.

Bestandsentwicklung und Gefährdung

Die Hälfte des geeigneten Habitates im Forêt du Day wurde zwischen 1977 und 1983 vernichtet, der Bestand des Wacholderfrankolins verringerte sich dort entsprechend zwischen 1978 und 1984 von 5.600 auf 1.500 Vögel. 1998 wurde der Bestand dort auf 500–1000 Vögel geschätzt. Die Größe der Population in den Mabla-Bergen ist unbekannt. Man geht insgesamt von einem Bestandsrückgang von über 90 % während der letzten 20 Jahre aus. Hauptrückgangsursachen sind Habitatzerstörung durch Überweidung und durch das Sammeln von Feuerholz, daneben spielt auch Bejagung eine Rolle. Die Art wird seit 1994 von der IUCN als vom Aussterben bedroht (critically endangered) eingestuft.^[1] Ein Teil des Kerngebietes Forêt du Day wurde bereits 1939 zum Nationalpark erklärt, dies blieb jedoch folgenlos und der Nationalparkstatus wird heute nicht mehr anerkannt. Weitere Projekte zum Schutz und zur Umweltbildung wurden geplant, aber aus verschiedenen Gründen nie verwirklicht. Vor kurzem wurde das Gebiet von der Regierung erneut unter Schutz gestellt, weitere Maßnahmen sind geplant.

Einzelnachweise

1. ↑ Pternistis ochropectus in der Roten Liste gefährdeter Arten der IUCN. Abgerufen am 12. September 2021.

The Djibouti spurfowl or Djibouti francolin (Pternistis ochropectus) is a bird species in the pheasant family, Phasianidae. It is critically endangered and found only in Djibouti, a nation in the Horn of Africa. This species is grayish-brown overall with white stripes and streaks on its underparts which become finer towards the upperparts. It has black markings on the head and a gray crown and has a short tail. It is 35 cm (1.15 ft) in length, and weighs 940 g (33 oz).

Its natural habitat is high altitude subtropical or tropical dry forest composed primarily of African juniper. However, the juniper forests preferred by the spurfowl are dying, so it may be found in other habitats, such as box-tree forest. This bird is only known from two locations in Djibouti, one of which is largely unsurveyed. It can be found in small groups and is extremely shy. It is known to feed on berries, seeds, and termites, and it breeds between December and February. It is considered a critically endangered species because it underwent a 90% population decline in twenty years. The degrading of its juniper habitat through man-made disturbances, such as overgrazing, is a major threat to the spurfowl's survival. Ongoing conservation work includes the restoration of some juniper forest, and surveys to obtain accurate population counts and to raise awareness.

Taxonomy

Birds in the family Phasianidae, such as the Djibouti spurfowl, are Old World ground-dwelling gamefowl, many of which are found in forest.^[2] African spurfowls are placed in the genus Pternistis. They are terrestrial birds that feed on insects, vegetable matter, and seeds. Most species have a hooked upper beak, tails with fourteen feathers, and in many of them the male has tarsal spurs.^[3]

The Djibouti spurfowl was originally collected on February 22, 1952, by Captain Albospeyre, the military commander of Tadjoura in the Forêt du Day.^[4] It was then described by French ornithologists Jean Dorst and Christian Jouanin later that year as Francolinus ochropectus in L'Oiseau et la Revue française d'Ornithologie.^[5] Its specific epithet is derived from the Ancient Greek ochros, which means "ochre",^[6] and the Latin pectus, meaning "breast".^[7] The Djibouti spurfowl is now placed in the genus Pternistis that was introduced by the German naturalist Johann Georg Wagler in 1832.^[8][9]

The distinctness of this species has been described as weak by some authors,^[10] although its status as a full species has been maintained.^[10][11] It forms a superspecies with Jackson's spurfowl, handsome spurfowl, chestnut-naped spurfowl, and Erckel's spurfowl;^[10] A molecular phylogenetic study published in 2019 found that the Djibouti spurfowl was sister to Erckel's spurfowl.^[12] The Djibouti spurfowl has no recognized subspecies.^[9]

This species has formerly been named as the ochre-breasted francolin, the Tadjoura francolin, and the pale-bellied francolin.^[13] To the native people of Djibouti, it is known as the kukaaqe.^[14]

Description

This spurfowl is a large, rotund bird of approximately 35 cm (1.15 ft) in length and 940 g (33 oz) in weight.^[15][16] It is grayish-brown overall with white stripes and streaks on its underparts which become finer toward the head.^[15] The bird is darker on its back than on its underside.^[16] The nape has a hint of rufous, while the top of the head is gray.^[15] The forehead, lore, and eye stripe form a black mask,^[16] and the chin and throat are whitish.^[16] The eyes are brown.^[17] The feathers on the body and neck have a gold or straw-colored center that is bordered with dark brown and edged in white.^[16] The tail is short.^[15] The bill is black with some yellow on the lower mandible, and the Djibouti spurfowl's legs are a greenish-yellow.^[15]

The sexes are similar, although the male averages slightly larger than the female and has two prominent spurs on the legs, whereas the female is virtually unspurred.^[18] The female also has more rufous in its tail.^[17] The juvenile resembles the adults, but is duller, with buff barring, rather than streaking, on the underparts.^[18]

The call of this species is a rattling erk erk erk-kkkkkkkk that descends into a chuckling gurgle.^[15] Feeding birds may give a low conversational clucking.^[18]

No other spurfowl share this bird's restricted range (although the yellow-necked spurfowl occurs elsewhere in Djibouti) so it is unlikely to be confused with any other species.^[18]

Distribution and habitat

The Djibouti spurfowl is endemic to Djibouti, a nation in eastern Africa, and is known from only two locations. One is the Forêt du Day in the Goda Mountains, approximately 25 km (16 mi) north of the Gulf of Tadjoura.^[19] This site is only 15 km² (3,700 acres) and is undergoing habitat changes.^[4] The other site is located in the Mabla Mountains, which are 80 km (50 mi) northeast of the Forêt du Day and remain unsurveyed.^[19][4] This site has been exposed to more human disturbance than the Forêt du Day, and is therefore considered less viable.^[2] Combined, the total estimated range of this bird is 58 km² (14,000 acres).^[15]

This spurfowl prefers dense African juniper woodland with a closed canopy between 700 and 1,780 m (2,300 and 5,840 ft) in elevation,^[2][5][20] and preferably on a plateau.^[15] Mixed in with this forest habitat are box-trees (Buxus hildebrandtii) and African olives (Olea europaea africana).^[2] This spurfowl has been found in secondary woodland, box-tree woodlands (Buxus hildebrandtii), and acacia woodland (Acacia seyal).^[19][21] It is also known to venture into more open woodland and wadis following the breeding season.^[14][22] Much of the bird's African juniper forest habitat has been damaged or destroyed due to human usage; the ability of this dead woodland to support the Djibouti spurfowl remains unknown, although some juveniles have been seen in it.^[15] It is believed that the birds are reacting to the destruction of their juniper habitat by trying to find habitat as close to it as possible.^[22] It has been noted that due to the decline of the juniper, Buxus hildebrandtii is now the dominant tree in areas most frequently inhabited by the spurfowl.^[2]

Ecology and behavior

This species lives in small groups and is very shy, often remaining in dense vegetation to avoid detection,^[20] and therefore its ecology is very little studied.^[2] It is believed that the spurfowl may migrate from lower altitudes to higher altitudes and juniper forest in the warmer months.^[19] Its main predator is the common genet.^[17] The bird is most active and most likely to call between 6 am and 9 am.^[2] After this it may spend most of the day perched motionless in a tree up to 4 m (13 ft) above the ground.^[17] It eats berries, seeds, termites and figs.^[4] It scratches the ground to collect seeds and, when it finds an area disturbed by warthogs, also scratches the ground for termites.^[17] It is monogamous and breeds between December and February.^[4]

Only one nest has been recorded; this was located on a mountain ledge, and was a shallow grass-lined depression in the earth.^[4] These birds roost in nearby trees at heights of 5 to 8 m (16 to 26 ft).^[16] It is probably monogamous, and local people say that the clutch is typically 7–9 eggs, but this is unconfirmed.^[18]

Conservation

This species is considered critically endangered by the IUCN because it underwent a 90% population decrease over twenty years.^[19] In 1977, there were an estimated 5600 birds in Forêt du Day, which was the only known location for the species at the time.^[4] By 1986, this number had dropped to 1500 individuals. The species was discovered at its second site in the Mabla Mountains in 1986.^[4] While the population in the Mabla Mountains has yet to be surveyed, numbers in the Forêt du Day continued to drop, with 500–1000 Djibouti spurfowls recorded in 1998 and only 115–135 in 2004.^[4] The total world population in 2006 was estimated to be between 612 and 723 adults.^[4]

This species is threatened because of habitat destruction. At the Forêt du Day site, 95% of its preferred juniper habitat is dead or dying and is unable to support this bird.^[4] While an overarching reason behind this destruction remains unknown, overgrazing by cattle, camels, and goats is believed to have been a significant contributor,^[4] along with rain, climate change, and a fungal disease.^[4] Hunting, the gathering of firewood, egg collecting, and general human disturbance are also believed to be threats.^[20][21] At the Mabla Mountains site, the habitat is also being degraded by the collection of firewood and overgrazing.^[4]

In 1937, part of the Forêt du Day site was set aside as Day Forest National Park; this designation is no longer valid.^[4] There have been studies of the area and the related environmental and economic issues involved; very few of the suggestions made by these surveys have been implemented, partially due to the unrest in Djibouti since the early 1990s.^[4] In May 2008, 1,000 km² (250,000 acres) of forest near the village of Day were set aside for a tree nursery in an attempt to restore some of the spurfowl's damaged habitat.^[20] Surveys are under way to determine population sizes and current range, including plans to survey the largely unknown site in the Mabla Mountains and potentially suitable areas in between the two known sites.^[15] A promotional campaign in local schools took place in 2008 to raise awareness for the species.^[20]

Relationship with humans

The majority of native people in areas surrounding the spurfowl's range believe that the species is important, either because of its meat, which may be eaten by the Muslims who comprise the predominant religious group of the region, or because it is part of the natural heritage of the region.^[2] While the species is rarely eaten today due to its rarity, decades ago the species was so common that it was easily captured when it approached nearby villages.^[2]

The Djibouti spurfowl has been featured on two stamps: one in 1989 from Djibouti, and another from the French Territory of the Afars and the Issas, which was what Djibouti was known as under French rule, in 1972.^[23]

References

Citations

Cited texts

La Ĝibutia frankolino aŭ Kukaake, Francolinus ochropectus, estas birdo de la familio de Fazanedoj de la ordo de Kokoformaj kaj grupo de afrikaj frankolinoj. Ĝi estas unu el ĉirkaŭ 40 specioj de frankolinoj. Oni ĵus proponis reorganizadon de tiu specio de Francolinus en la genro Pternistis kun 23 aliaj specioj. Ĝi formas superspecion kun F. erckelii, F. jacksoni, F. castaneicollis kaj F. nobilis.

Tiu afrotropisa birdo estas draste endanĝerigita kaj troviĝas kiel endemio nur en Ĝibutio, lando de orienta Afriko. Tiu specio estas grizecbruna ĝenerale kun blanka strieco en ties subaj partoj kiu iĝas pli fajna en supraj partoj. Ĝi havas nigrajn markojn kape kaj grizan kronon kaj havas mallongan voston. Ĝi estas 35 cm longa, kaj pezas 940 g.

Ties natura biotopo estas altaltitudaj subtropikaj aŭ tropikaj sekaj arbaroj komponita ĉefe de altkreska junipero. Tamen la juniperaj arbaroj preferataj de la frankolino estas formortantaj kaj tiele tiu specio troviĝas ankaŭ en aliaj vivejoj, kiaj arbaroj de buksoj. Tiu birdo estas konata nur el du lokoj en Ĝibutio, unu el kiuj estas delonge nekontrolata. Ĝi povas troviĝi en malgrandaj grupoj kaj estas ege timida.

Ili manĝas berojn, semojn kaj termitojn, kaj la reprodukta sezono okazas inter decembro kaj februaro. Ĝi estas konsiderata draste endanĝerita specio ĉar ties populacio suferis malpliiĝon de 90 % en 20 jaroj. La degradado de la junipera biotopo pro homa tuŝado, kia tropaŝtado, estas ĉefa minaco al la frankolina survivado. Konservadaj laboroj inkludu restaŭradon de juniperaj arbaroj, kaj studojn por akiri akuratajn populacikalkulojn kaj levi konsciencon.

Taksonomio

Birdoj de la familio de Fazanedoj, kiaj la Ĝibutia frankolino, estas malnovmondaj surgrunde loĝantaj ĉaskokoj, multaj el kiuj troviĝas en arbaroj.^[1] Frankolinoj estas surteremaj birdoj kiuj manĝas insektojn, vegetalan materialon kaj precize semojn. Plej parto de specioj havas hokoforman supran bekon, voston kun 24 plumoj, kaj ĉe multaj el ili la masklo havas tarsajn spronojn.^[2] El la 41 nunaj specioj, 36 troviĝas nur en Afriko.

La Ĝibutia frankolino estis origine kolektita la 22an de februaro, 1952 fare de kapitano Albospeyre, la militista komandanto de Tadjoura ĉe la Forêt du Day.^[3] Ĝi estis poste priskribita de la franccaj ornitologoj Jean Dorst kaj Christian Jouanin poste tiun jaron kiel Francolinus ochropectus.^[3] La specifa epiteto devenas el la antikva greka ochros, kiu signifas "okra",^[4] kaj la latina pectus, signife "brusto".^[5] Aliaj aŭtoroj proponis movi la specion al aliaj genroj, kiaj Oreocolinus kaj Pternistis, tiu lasta movo proponita per ĵusa klopodo reorganizi la genron Francolinus, kiu inkludus 23 aliajn frankolinojn.^[6] Tame neniu el tiuj estis amplekse akceptata.

La distingo de tiu specio estis priskribita kiel malmulte konvinka fare de kelkaj aŭtoroj,^[6] kvankam ties statuso kiel vera specio estis plukonsiderata.^[6][7] Ĝi formas superspecion kun la Jaksona frankolino, la Konga frankolino, la Brunnuka frankolino kaj la Erkela frankolino;^[6] Ĝi estas ĉefe rilata al la du lastaj specioj kaj estas intermeza al ili kaj pro loko kaj pro morfologiaj karakteroj. La Ĝibutia frankolino ne havas agnoskitajn subspeciojn.^[6]

Tiu specio estis iam nomata Okrabrusta frankolino, Tadjura frankolino kaj Palventra frankolino.^[8] Por la lokanoj de Ĝibutio ĝi estas konata kiel kukaake.^[9]

Aspekto

Tiu frankolino estas fortika birdo proksimume 35 cm longa kaj 940 g peza.^[10][11] Ĝi estas grizecbruna ĝenerale kun blanka strieco en subaj partoj kiu iĝas pli fajna ĉe kapo.^[10] La birdo estas pli malhela dorse ol ĉe siaj subaj partoj.^[11] La nuko havas ruĝecan nuancon, dum la krono estas griza.^[10] La frunto, brido kaj okulstrio formas nigran maskon,^[11] kaj la mentono kaj la gorĝo estas blankecaj.^[11] La plumoj de korpo kaj kolo havas oran aŭ pajlan centron kiu estas markata malhelbruna kaj bordata blanke.^[11] La vosto estas mallonga.^[10] La beko estas nigra kun iom da flava en la suba makzelo, kaj la kruroj estas verdecflavaj.^[10]

Ambaŭ seksoj estas similaj, kvankam la masklo averaĝe estas iom pli granda ol la ino kaj havas du elstarajn spronojn en kruroj, dum la ino estas praktike sensprona.^[12] La junulo similas al plenkreskulo, sed ĝi estas pli senkolora, kun sablokolora strieco en subaj partoj.^[12]

La alvoko de tiu specio estas tremorapida erk erk erk-kkkkkkkk kiu descendas al rideca pepado.^[10] Manĝantaj birdoj povas elsendi bastonan konversecan klukadon.^[12]

Neniu alia frankolino kunhavas la limigitan teritorion de tiu birdo (kvankam la Flavkola frankolino loĝas aliloke en Ĝibutio) kaj tiele malprobable ĝi estas konfuzebla kun iu ajn alia specio.^[12]

Distribuado kaj vivejo

La Ĝibutia frankolino estas endemia de Ĝibutio, lando en Orienta Afriko, kaj konata el nur du lokoj. Unu estas la Forêt du Day ĉe la Montoj Goda, proksimume je 25 km norde de la Golfo de Tadjura.^[13] Tiu loko estas nur 15 km² kaj suferas pliiĝantajn vivejoŝanĝojn.^[3] La alia loko situas en la Montoj Mabla, kiuj estas je 80 km nordoriente de la Forêt du Day kaj restas nekontrolita.^[3][13] Tiu loko suferis pli da homa ĝenado ol la Forêt du Day, kaj estas pro tio konsiderata malpli taŭga.^[1] Kombine la totala ĉirkaŭkalkulata teritorio de tiu birdo estus 58 km².^[10]

Tiu frankolino preferas densajn arbarojn de altkreska junipero kun fermita kanopeo inter 700 kaj 1500 m alte,^[1][14] kaj prefere ĉe altebenaĵo.^[10] Mikse kun tiu arbara vivejo estas buksoj (Buxus hildenbrandtii) kaj olivarboj (Olea europaea africana).^[1] Tiu frankolino troviĝas en duaranga arbaro, buksarbaro (Buxus hildenbrandtii), kaj arbaro de akacio (Acacia sayal).^[13][15] Ili kuraĝas ankaŭ ĉe pli malferma arbaro kaj uedoj post la reprodukta sezono.^[9][16] Multe de la birda afrikajunipera arbarvivejo estis damaĝita aŭ detruita pro homa uzado; la kapablo de tiu mortanta arbaro por elteni la Ĝibutian frankolinon restas nekonata, kvankam oni vidis kelkajn junulojn en ĝi.^[10] Oni supozas, ke tiuj birdoj reagas al la detruo de sia junipera biotopo per klopodo trovi habitaton tiom proksime kiom eblas.^[16] Oni konstatis, ke pro malpliiĝo de la junipero, Buxus hildenbrandtii estas nune la hegemonia arbo en la areoj plej ofte loĝataj de la frankolino.^[1]

Ekologio kaj kutimaro

Tiu specio loĝas en malgrandaj grupoj kaj estas tre timida, ofte restanta en densa vegetaĵaro por eviti detekton,^[14] kaj tiele ties ekologio estas malmulte studita.^[1] Oni supozas, ke la frankolino povas migri el pli subaj altitudoj al pli altaj altitudoj kaj al junipera arbaro en la pli varmaj monatoj.^[13] Tiu birdo estas plej aktiva kaj plej preta alvoki inter 6 am kaj 9 am.^[1] Ili manĝas berojn, semojn, termitojn kaj figojn.^[3] Ili estas monogamaj kaj la reprodukta sezono estas inter decembro kaj februaro.^[3]

Oni malkovris nur unu neston, kiu situis en montodeklivo, kaj estis neprofunda herbokovrita depresio entere.^[3] Tiuj birdoj ripozas en proksimaj arboj je altoj de 5 al 8 m.^[11] Ili estas probable monogamaj, kaj lokanoj diras ke la ovaroj estas tipe de 7 al 9 ovoj, sed tio restas nekonfirmata.^[12]

Konservado

Tiu specio estas konsiderata draste endanĝerita fare de la IUCN ĉar ĝi suferis malpliiĝon de 90 % en nur ĉirkaŭ 20 jaroj.^[13] En 1977, oni ĉirkaŭkalkulis 5600 birdojn en Forêt du Day, kiu estis la ununura konata loko por tiu specio tiam.^[3] Ĉirkaŭ 1986, tiu nombro falis al nur 1,500 individuoj. La specio estis malkovrita je sia dua loko en la montoj Mabla en 1986.^[3] Dum la populacio de la montoj Mabla bezonas kontrolon, la nombroj de Forêt du Day plufalas, kun nur 500 al 1000 Ĝibutiaj frankolinoj kalkulitaj en 1998 kaj nur 115 al 135 en 2004.^[3] La totala monda populacio en 2006 estis ĉirkaŭkalkulata je inter 612 kaj 723 plenkreskuloj.^[3]

Tiu specio estas minacata pro habitatodetruo. Ĉe Forêt du Day, 95 % de ties preferata biotopo de altkreska junipero estas mortinta aŭ mortanta kaj estas nekapabla elteni tiun birdon.^[3] Dum aperos alia tialo por tiu detruo, restas tropaŝtado fare de bovoj, kameloj kaj kaproj, kio ŝajne estas grava faktoro,^[3] kun pluvo, klimata ŝanĝo, kaj funga malsano.^[3] Oni supozas minacoj ankaŭ ĉasadon, kolektadon de fajroligno, ovokolektado kaj ĝenerala homa ĝenado.^[14][15] Ĉe montoj Mabla, la vivejo estas degradata pro kolekto de fajroligno kaj tropaŝtado.^[3]

En 1937, parto de Forêt du Day estis ene de Nacia Parko Arbaro Day; sed tiu konsidero ne plu validas.^[3] Oni studis la areon kaj la mediaj kaj ekonomiaj temoj rilataj; oni plibonigis malmulte el la sugestoj el tiuj studoj, parte pro malfacilaĵoj en Ĝibutio el komenco de la 1990-aj jaroj.^[3] Maje de 2008, 1000 km² de arbaro ĉe la vilaĝo de Day estis dediĉita al rearbarigo kiel klopodo restaŭri iom de la damaĝita biotopo de la frankolino.^[14] Studoj estas farataj por determini populacigrandojn kaj nunan teritorion, inklude planojn por kontroli la tre nekonatan lokon de la montoj Mabla kaj eventuale taŭgajn areojn inter la du konataj lokoj.^[10] Helpa kampanjo en lokaj lernejoj okazis en 2008 por krei konscion pri la specio.^[14]

Rilato kun homoj

La majoritato de la indiĝenoj de la areoj ĉirkaŭ la teritorio de la frankolino konscias ke la specio gravas, ĉu pro la viando, kiu povas esti manĝata de islamanoj kiuj estas la hegemonia religia grupo de la regiono, aŭ pro tio ke ĝi estas parto de la natura heredaĵo de la regiono.^[1] La specio estas rare manĝata nune pro ties rareco, sed antaŭ jardekoj la specio estis tiom komuna ke ĝi estis facile kaptata kiam ĝi alproksimiĝis al vilaĝoj.^[1]

La Ĝibutia frankolino aperis en du poŝtmarkoj; unu en 1989 el Ĝibutio, kaj alia el la Franca Teritorio de Afaroj kaj Isaoj, kiu estis la nomo de Ĝibutio dum la franca koloniado en 1972.^[17]

Referencoj

Aliaj fontoj

• Blot, J (1985) Contribution to our knowledge of the biology and ecology of the pale-bellied Francolin Francolinus ochropectus Dorst and Jouanin. Alauda. 63(4):244-256.
• Zomo S. Y. Fisher, Samantha Cartwright, Clive Bealey, Houssein A. Rayaleh, Philip McGowan kaj E. J. Milner-Gulland (2009). The Djibouti francolin and juniper forest in Djibouti: the need for both ecosystem and species-specific conservation. Oryx 43:542-551 COI::10.1017/S0030605309990214

El francolín somalí,^[2]​ o francolín de Yibuti (Pternistis ochropectus) es una especie de ave galliforme de la familia Phasianidae. Es una de las aves en mayor peligro de extinción del mundo, pues sólo habita en una zona muy restringida de Yibuti. No se reconocen subespecies.^[3]​

Historia natural

Su hábitat natural son los bosques tropicales montanos, principalmente formados por el junípero africano. Sin embargo, los bosques preferidos por el francolín también se encuentran amenazados, así que también puede encontrarse en otros hábitats. Sólo se conocen dos poblaciones de francolines de Yibuti, una de las cuales no se encuentra bajo observación. Normalmente se mueve en pequeños grupos y es extremadamente tímido. Se sabe que se alimenta de bayas, semillas y termitas y se aparea entre diciembre y febrero. Se lo considera una especie en peligro crítico debido a la desaparición del 90 % de su población en los últimos veinte años. La degradación de su hábitat debido a la actividad del hombre constituye su principal amenaza.

Referencias

Pternistis ochropectus Pternistis generoko animalia da. Hegaztien barruko Phasianidae familian sailkatua dago.

Erreferentziak

• World Bird Names

Ikus, gainera

• Pternistis
• Phasianidae

Djiboutinfrankoliini (Pternistis ochropectus)^[2] on aitokanoihin kuuluva kanalintu. Djiboutinfrankoliini on äärimmäisen uhanalainen laji^[1]: sitä on jäljellä vain 250–999 yksilöä, ja nekin elävät pienellä alueella. Populaatio on pienentynyt metsästyksen ja elinalueiden heikkenemisen seurauksena.^[3]

Koko ja ulkonäkö

Djiboutinfrankoliini on pyylevä harmaanruskea 35 cm pitkä afrikanfrankoliini, jolla on lyhyt pyrstö. Linnun alapuoli on punavalkoviiruinen; päälaki ja siivet ovat tummemmat. Linnun nokka on musta ja jalat kellanvihreät.^[3]

Levinneisyys

Lajia esiintyy ainoastaan Djiboutissa, kahdella pienellä alueella. Sieltäkin se on häviämässä, sillä vuonna 1977 nähtiin 5 600 lintua, 8 vuotta myöhemmin djiboutinfrankoliineja oli jäljellä vain 1 500 yksilöä. Sitä esiintyy pääosin katajametsissä 700–1 500 metrin korkeudessa merenpinnasta.^[3]

Lisääntyminen ja ravinto

Djiboutinfrankoliini syö siemeniä, marjoja ja termiittejä. Se on luultavasti moniavioinen, ja munia on yleensä 5–7. Ainut tunnettu pesä oli matala ja tehty pääosin ruohoista.^[3]

Lähteet

Pternistis ochropectus • Poule du Day

Le Francolin somali (Pternistis ochropectus) est une espèce d'oiseaux de la famille des Phasianidae. Son plumage est globalement brun-gris, avec des rayures et des stries blanches sur ses parties inférieures, qui deviennent plus fines vers les parties supérieures. L'oiseau a des marques noires sur la tête et une couronne grise. Il mesure 35 cm de long, avec une courte queue, et pèse 940 g. Il peut être trouvé en petits groupes et est extrêmement farouche. Il se nourrit de baies, de graines et de termites, et se reproduit entre décembre et février.

En 2013, cet oiseau n'est connu que dans deux sites de Djibouti, dont l'un est en grande partie non étudié. Son habitat naturel est constitué des forêts sèches subtropicales ou tropicales de haute altitude, composées principalement de Genévrier d'Afrique. Ces forêts de genévriers sont en voie de disparaître, et l'oiseau peut être trouvé dans d'autres habitats comme les forêts de buis. Le Francolin somali est considéré comme une espèce « en danger critique d'extinction », ayant subi un déclin de sa population de 90 % en vingt ans. La dégradation de son habitat par les perturbations anthropiques telles que le surpâturage constitue une grave menace pour la survie de ce francolin. Des efforts sont faits pour sa conservation, comme la restauration d'une forêt de genévriers, et des enquêtes de terrain sont entreprises pour préciser les effectifs et pour sensibiliser les populations locales.

Description

Ce francolin est un oiseau gros et rond, mesurant environ 35 cm de long pour un poids de 940 g^[1],[2]. Il est gris-brun avec des rayures et des stries blanches sur ses parties inférieures, qui deviennent plus fines vers les parties supérieures et la tête^[1] ; le plumage est plus foncé sur le dos que sur la face inférieure. La nuque a une nuance fauve, tandis que le sommet de la tête est gris^[1]. Le front, les lores et le trait oculaire forment un masque noir ; le menton et la gorge sont blanchâtres^[2]. Les yeux sont bruns^[3]. Les plumes sur le corps et le cou sont de couleur dorée ou paille en leur centre, avec du brun foncé entourant cette zone et enfin du blanc suivant le bord externe de la plume^[2]. La queue est courte. Le bec est noir avec un peu de jaune sur la mandibule inférieure, et les pattes du Francolin somali sont jaune verdâtre^[1].

Les sexes sont semblables, mais les mâles sont en moyenne légèrement plus grands que les femelles et ils possèdent deux ergots proéminents sur les jambes, tandis que la femelle n'en a pratiquement pas^[4]. Les femelles ont également plus de roux dans les plumes de leur queue^[3]. Le juvénile ressemble aux adultes, mais il est plus terne et barré de chamois plutôt que strié sur les parties inférieures^[4].

Aucun autre francolin ne vit dans la région où se trouve le Francolin somali même si le Francolin à cou jaune (Pternistis leucoscepus) vit également à Djibouti. Il ne peut donc être confondu avec aucun autre oiseau^[4].

Écologie et comportement

Le cri d'appel du Francolin somali est une crécelle en erk erk erk-kkkkkkkk qui décroît en un gargouillement^[1]. Les oiseaux qui se nourrissent en groupe émettent de petits gloussements^[4].

Cette espèce vit en petits groupes et est très farouche, restant souvent dans la végétation dense pour éviter d'être repérée^[5], et son écologie est donc très peu étudiée^[6]. Pendant les mois les plus chauds, le Francolin somali pourrait migrer des altitudes plus basses vers les plus élevées des forêts de genévriers^[7]. Son principal prédateur est la Genette commune (Genetta genetta)^[3]. L'oiseau est le plus actif entre 6 et 9 heures du matin, et il est le plus susceptible d'être entendu à ce moment de la journée^[6]. Après cela, il peut passer la plupart de la journée perché immobile dans un arbre^[3], à des hauteurs de 5 à 8 mètres^[2]. Il se nourrit de baies, de graines, de termites et de figues. Il gratte le sol pour recueillir les graines et, quand il trouve une zone retournée par les phacochères, retourne un peu la terre pour dénicher les termites^[3].

Le Francolin somali est monogame et se reproduit entre décembre et février^[8]. Un seul nid est connu ; dépression peu profonde dans la terre et tapissée d'herbe, elle était située sur une corniche de montagne. Les populations locales disent que la ponte compte généralement 7 à 9 œufs, mais ce chiffre n'est pas confirmé^[4].

Répartition et habitat

Le Francolin somali est endémique de Djibouti, un pays d'Afrique de l'Est où il n'est présent que dans deux sites. Le premier site se trouve dans les monts Goda de la forêt de Day, à environ 25 km au nord du golfe de Tadjourah^[7]. Cet habitat, qui couvre seulement 14 à 15 km², est en train de changer^[9]. L'autre site est situé dans les monts Mabla, à 80 km au nord de la forêt de Day et reste non étudié^[7],[8]. Ce site a été davantage exposé aux perturbations des activités humaines que la forêt de Day, et il est donc considéré comme moins viable^[6]. L'aire de répartition totale du Francolin somali est estimée à 58 km^2[1].

Ce francolin préfère les bois denses de Genévriers d'Afrique (Juniperus procera), avec une canopée fermée, se trouvant entre 700 et 1 780 m d'altitude^[6],[10],[5], de préférence sur un plateau^[1]. Cet habitat forestier est mêlé de buis Buxus hildebrandtii et d'oliviers africains (Olea europaea africana)^[6]. Ce francolin a été trouvé dans les forêts secondaires, les forêts de buis Buxus hildebrandtii, et dans les boisements d'acacias Acacia seyal^[7],[11]. Le Francolin somali peut également s'aventurer dans des zones boisées plus ouvertes et dans les oueds après la saison de reproduction^[12],[13].

Les forêts de genévriers africains ont été en grande partie endommagées ou détruites du fait des activités humaines ; on ignore dans quelle mesure ces forêts mortes peuvent encore servir d'abri au Francolin somali bien que certains jeunes aient été observés dans ces zones^[1]. On considère généralement que ces oiseaux réagissent à la destruction de leur habitat naturel en essayant de trouver un nouveau refuge aussi proche que possible de leur ancien habitat naturel^[13]. À la suite de la disparition des genévriers, le buis Buxus hildebrandtii est devenu l'arbre dominant des zones les plus fréquemment habitées par le Francolin somali^[6].

Taxinomie et systématique

Le type du Francolin somali est collecté dans la forêt de Day le 22 février 1952 par le capitaine Max Albospeyre, commandant militaire du cercle de Tadjourah. Celui-ci donne le spécimen au colonel Chédeville, qui l'envoie au Muséum d'histoire naturelle de Paris, où les ornithologues français Jean Dorst et Christian Jouanin décrivent cette nouvelle espèce plus tard dans l'année sous le protonyme de Francolinus ochropectus dans la revue L'Oiseau et la Revue française d'Ornithologie^[10]. En juin et septembre 1953, Chédeville collecte quatre autres spécimens, et quelques informations sur l'habitat de l'espèce, que Dorst et Jouanin publient dans un second papier en 1954. Hubert Gillet collecte encore deux Francolins somalis en 1970, et les envoie lui aussi à Paris^[14].

L'épithète spécifique du Francolin somali est dérivée du latin ochra, « ocre », et de pectus, « poitrine ». Après la description originale, d'autres auteurs proposent le déplacement de l'espèce vers d'autres genres, comme Oreocolinus et Pternistis. Ce dernier compte 23 espèces, et correspond à une tentative de réorganiser le genre Francolinus, qui est passé d'une quarantaine d'espèces à seulement cinq^[15],[16]. Bien que certaines autorités ne prennent pas en compte cette scission du genre Francolinus^[17],[18], celle-ci est de plus en plus répandue^[19],[15]. La Commission internationale des noms français des oiseaux (CINFO) lui a donné son nom normalisé de « Francolin somali » en combinant « francolin », emprunté à l'italien francolino « sorte de petite perdrix »^[20], et l'épithète « somali », adjectif qualifiant aussi bien ce qui est relatif à la Somalie que d'autres pays du golfe d'Aden, dont Djibouti (dont le territoire s'appelait jusqu'en 1967 Côte française des Somalis)^[21]. L'oiseau est aussi parfois surnommé « poule du Day »^[22].

Le Francolin somali forme une super-espèce avec le Francolin de Jackson (P. jacksoni), le Francolin noble (P. nobilis), le Francolin à cou roux (P. castaneicollis), et le Francolin d'Erckel (P. erckelii). Il est étroitement lié à ces deux dernières espèces et leur est intermédiaire, tant par sa distribution que par ses caractéristiques morphologiques^[16]. Certains auteurs ont décrit le Francolin somali comme faiblement distinct des espèces proches, mais son statut d'espèce à part entière a été maintenu^[16],[18]. Le Francolin somali n'a pas de sous-espèces reconnues^[15],[23].

Le Francolin somali et l'Homme

Relations avec les humains

Localement le Francolin somali porte le nom de gogori en somali, ou de kukaace en afar^[24]. La majorité des autochtones des zones abritant l'oiseau croient que l'espèce est importante, soit en raison de sa viande, qui peut être consommée par les musulmans, qui constituent le groupe religieux dominant de la région, soit parce qu'il fait partie du patrimoine naturel de la région. Bien que l'espèce soit rarement consommée aujourd'hui en raison de sa rareté, il y a quelques décennies elle était si commune qu'elle était capturée facilement quand elle s'approchait de villages voisins^[6].

Le Francolin somali a été représenté sur deux timbres : l'un de Djibouti de 1989, et un autre du Territoire français des Afars et des Issas, nom que portait alors l'actuelle République de Djibouti, en 1972^[25].

Menaces et conservation

Cette espèce est considérée comme « en danger critique d'extinction » (CR) selon l'UICN^[26], car sa population a subi un déclin de plus de 90 % en vingt ans^[7]. En 1977, ses effectifs étaient estimés à environ 5 600 oiseaux dans la forêt de Day, qui était alors le seul endroit connu pour abriter le Francolin somali. En 1986, cette population était descendue à 1 500 individus^[8]. L'espèce est découverte dans les monts Mabla en 1986. Alors que la population des monts Mabla n'a pas encore été étudiée, les effectifs de la Forêt de Day n'ont pas cessé de baisser, et 500 à 1 000 Francolins somalis étaient trouvés en 1998, puis seulement 115 à 135 en 2004. La population totale en 2006 était estimée entre 612 et 723 adultes^[8]. Le déclin de la population est difficile à estimer, mais les effectifs semblent décroître de 30 à 49 % toutes les trois générations^[1].

Cette espèce est menacée par la destruction de son habitat. Dans la forêt de Day, 95 % de l'habitat de genévriers qu'elle privilégie est mort ou mourant, incapable d'abriter l'oiseau^[8]. Même si la cause de cette destruction reste inconnue, le surpâturage par le bétail, les chameaux et les chèvres a dû y contribuer de façon significative, avec la pluie, le changement climatique, et une maladie fongique^[8]. La chasse, la collecte de bois de chauffage, la collecte des œufs, et en général les perturbations humaines sont également soupçonnées d'être des menaces^[5],[11]. Sur les monts Mabla, l'habitat est aussi dégradé par la collecte de bois de chauffage et par le surpâturage^[8].

En 1937, une partie du site de la forêt de Day est devenue le parc national de la Forêt de Day ; cette désignation n'est plus valide^[27]. Il y a peu d'études dans la région et sur les questions environnementales et économiques impliquées ; très peu de suggestions faites par les enquêtes existantes ont réellement été mises en œuvre, en partie en raison des troubles à Djibouti depuis le début des années 1990^[8]. En mai 2008, 1 000 km² de forêt près du village de Day ont été plantés pour essayer de restaurer certains habitats du Francolin somali endommagés^[5]. Des études sont menées pour déterminer la taille des populations et leur répartition actuelle ; des plans sont mis en place pour étudier le site des monts Mabla, en grande partie inconnu, ainsi que pour savoir si des zones potentiellement favorables existent entre les deux sites connus^[1]. En 2009, il était estimé que 108 Francolins somalis vivaient dans les monts Mabla^[28],[29]. Une campagne de sensibilisation dans les écoles locales a eu lieu en 2008^[5] ; des brochures sur l'espèce ont été distribuées largement dans les écoles, les offices de tourisme et dans les départements du gouvernement^[30].

Annexes

Références taxinomiques

• (en) Référence Congrès ornithologique international : (consulté le 3 octobre 2012)
• (en) Référence Zoonomen Nomenclature Resource (Alan P. Peterson) : Pternistis ochropectus dans Galliformes (consulté le 3 octobre 2012)
• (en) Référence Tree of Life Web Project : Pternistis ochropectus (consulté le 3 octobre 2012)
• (fr+en) Référence Avibase : Pternistis ochropectus (+ répartition) (consulté le 30 juin 2015)
• (fr+en) Référence ITIS : Francolinus ochropectus Dorst & Jouanin, 1952 (consulté le 3 octobre 2012)

Notes et références

• (en) Cet article est partiellement ou en totalité issu de l’article de Wikipédia en anglais intitulé .

1. ↑ ^{a b c d e f g h i et j} (en) « Djibouti Francolin - BirdLife Species Factsheet », BirdLife International (consulté le 3 octobre 2012)
2. ↑ ^{a b c et d} (en) Marshall Cavendish Cooperation, Endangered Wildlife and Plants of the World, Marshall Cavendish Cooperation, juin 2001 (ISBN 0-7614-7199-5, lire en ligne), p. 582–583
3. ↑ ^{a b c d et e} Urban, Fry et Keith (1986), p. 66
4. ↑ ^{a b c d et e} (en) Steve Madge et Phil McGowan, Pheasants, Partridges and Grouse, Christopher Helm, 2002 (ISBN 0-7136-3966-0), p. 223-224
5. ↑ ^{a b c d et e} (en) Erik Hirschfeld et BirdLife International, Rare Birds Yearbook 2009, MagDig Media Lmtd, 2008, 274 p. (ISBN 978-0-9552607-5-9), p. 86
6. ↑ ^{a b c d e f et g} (en) The decline of the Djibouti francolin and juniper woodland in the Forêt du Day, Djibouti: A response to climate changes and grazing pressure?, World Pheasant Association, septembre 2007 (lire en ligne)
7. ↑ ^{a b c d et e} (en) Clive Bealey, Djibouti francolin conservation project report on first phase 2004, World Pheasant Association, septembre 2004
8. ↑ ^{a b c d e f g et h} (en) Erik Hirschfeld et BirdLife International, Rare Birds Yearbook 2008, MagDig Media Lmtd, 2007 (ISBN 978-0-9552607-3-5), p. 86
9. ↑ (en) P.J.K. McGowan, S.D. Dowell, J.P. Carroll et N.J. Aebischer, Partridges, quails, francolins, snowcocks and guineafowl : status survey and conservation action plan 1995-1999, Cambridge, International Union for Nature Conservation and Natural Resources, 1995
10. ↑ ^{a et b} Urban, Fry et Keith (1986), p. 65
11. ↑ ^{a et b} (en) « Conservation of the Djibouti Francolin », Conservation des Espèces et des Populations Animales (consulté le 3 octobre 2012)
12. ↑ (en) Clive Bealey, Djibouti francolin conservation project second phase 2006, World Pheasant Association, novembre 2006
13. ↑ ^{a et b} (en) « Management planning for the Djibouti francolin », World Pheasant Association, 2007 (consulté le 3 octobre 2012)
14. ↑ (fr+en) « Le Francolin de Djibouti », Direction de l'Aménagement du Territoire et de l'Environnement (consulté le 4 octobre 2012)
15. ↑ ^{a b et c} Congrès ornithologique international
16. ↑ ^{a b et c} (en) « Djibouti Francolin (Francolinus ochropectus) », The Internet Bird Collection (consulté le 4 octobre 2012)
17. ↑ (en) E.C. Dickinson, The Howard and Moore Complete Checklist of the Birds of the World, 2003, 3^e éd. (ISBN 0-7136-6536-X)
18. ↑ ^{a et b} (en) J.F. Clements, The Clements Checklist of the Birds of the World : the official world checklist of the American birding association, Londres, Christopher Helm, 2007, 843 p. (ISBN 978-0-7136-8695-1)
19. ↑ (en) I. Sinclair et P. Ryan, Birds of Africa south of the Sahara, Le Cap, Struik Publishers, 2003 (ISBN 1-86872-857-9)
20. ↑ Définitions lexicographiques et étymologiques de « francolin » dans le Trésor de la langue française informatisé, sur le site du Centre national de ressources textuelles et lexicales
21. ↑ Définitions lexicographiques et étymologiques de « somali » dans le Trésor de la langue française informatisé, sur le site du Centre national de ressources textuelles et lexicales
22. ↑ (fr) Didier Morin, Dictionnaire historique afar : 1288-1982, KARTHALA Editions, 2004, 298 p. (lire en ligne), p. 170
23. ↑ Alan P. Peterson
24. ↑ (fr) « Le francolin, une espèce menacée », La Nation, n^o 152,‎ 23 octobre 2008 (lire en ligne)
25. ↑ (en) « Djibouti Francolin Stamps », Bird Stamps (consulté le 4 octobre 2012)
26. ↑ Union internationale pour la conservation de la nature
27. ↑ (en) G. Magin, « Djibouti », dans L.D.C. Fishpool et M.I. Evans, Important Bird Areas in Africa and associated islands: Priority sites for conservation, Newbury et Cambridge, Pisces Publications and BirdLife International (BirdLife Conservation Series No.11), 2001, p. 233-239
28. ↑ (en) G. Welch, H. Welch et H.A. Rayaleh, Djibouti Francolin Survey March 2009, 2009 (lire en ligne)
29. ↑ (en) G. Welch, H. Welch et H.A. Rayaleh, « Extending our knowledge of the Djibouti Francolin », Annual Review of the World Pheasant Association 2008/2009, vol. 30,‎ 2009
30. ↑ (en) H.A. Rayaleh, Djibouti Francolin Francolinus ochropectus in Djibouti as part of BirdLife International Preventing Extinctions Initiatives: Interim Progress Report, 2008

La version du 14 janvier 2013 de cet article a été reconnue comme « article de qualité », c'est-à-dire qu'elle répond à des critères de qualité concernant le style, la clarté, la pertinence, la citation des sources et l'illustration.

Vogels

De djiboutifrankolijn (Pternistis ochropectus; synoniem: Francolinus ochropectus) is een vogel uit de familie fazantachtigen (Phasianidae). De wetenschappelijke naam van de soort is voor het eerst geldig gepubliceerd in 1952 door Dorst & Jouanin.^[2]

Beschrijving

De djiboutifrankolijn is een vrij grote soort frankolijn met een lengte van 35 cm en een gewicht van gemiddeld 940 g. De vogel is overwegend grijsbruin met witte strepen, zowel van boven als op de buik en borst. Deze streping wordt fijner dichter rond de hals en bij kop. De kop zelf is egaal grijs met een iets van roodbruin. Het mannetje en het vrouwtje verschillen weinig, het vrouwtje is iets kleiner en heeft meer roodbruin op de staart. De snavel is zwart met wat geel op de ondersnavel en de poten zijn groenachtig geel.

Voorkomen en leefgebied

De soort komt voor in Djibouti. Er zijn slecht twee locaties waar de vogel nog wordt waargenomen. In het Forêt du Day in het Godagebergte (een gebied van ongeveer 14-15 km²) en in het nabijgelegen Mablagebergte. Het leefgebied van dit hoen is tussen 1977 en 1983 met 50% afgenomen en het aantal individuen nam in deze periode af van 5600 naar 1500. In 1998 werd het aantal geschat op 500 tot 1000 exemplaren, in 2007 bijgesteld tot 612 tot 723 exemplaren. De populatie in het Mapblagebergte werd in een publicatie uit 2009 geschat op 108 exemplaren.^[1]

Door deze lage aantallen en het beperkte en bedreigde leefgebied heeft de djiboutifrankolijn op de Rode Lijst van de IUCN de status "ernstig bedreigd" (kritiek).^[1]

Bronnen, noten en/of referenties

Multimedia w Wikimedia Commons

Szponiastonóg jałowcowy^[3], szponiastonóg blady, frankolin blady^[4] (Pternistis ochropectus) – gatunek średniej wielkości ptaka z podrodziny bażantów w rodzinie kurowatych. Występuje endemicznie w Dżibuti. Krytycznie zagrożony wyginięciem.

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy został opisany w 1952 przez Dorsta i Jouanina. Holotyp pochodził z Tadżury. Autorzy nadali nowemu gatunkowi nazwę Francolinus ochropectus^[5]. Obecnie (2016) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny umieszcza ptaka w rodzaju Pternistis^[6]. Gatunek bywał wyodrębniany do rodzaju Oreocolinus. Prawdopodobnie najbliżej spokrewniony jest ze szponiastonogiem brązowogłowym (P. erckelii), do tego ze szponiastonogami: kenijskim (P. jacksoni), ciemnym (P. nobilis) i etiopskim (P. castaneicollis)^[5]. Gatunek takson monotypowy^[5][6].

Morfologia

Długość ciała wynosi około 33–36 cm; masa ciała u jednego samca 809 g, jednej samicy 605 g^[5]. Szponiastonóg blady to ptak o krępej sylwetce, średnich rozmiarów jak na frankolina; w terenie zdaje się być ciemny. Wierzch głowy kasztanowy z pomarańczowym odcieniem, nieco jaśniejszy od reszty głowy i szyi, które wyglądają na bardziej czerwonawe. Szyję i górną część piersi zdobią białe plamki; stają się coraz liczniejsze ku brzuchowi, wskutek czego wygląda on na biały. Od nasady dzioba do oka, a dalej w tył niemal do tyłu szyi, ciągnie się ciemna, czarnoczerwona plama. Tuż za okiem leży biała plamka. Gardło jasnożółte, pozbawione pasków. Skrzydła i grzbiet porastają pióra o głębokim, brązowym kolorze, przy czym grzbiet pokrywają ciemne, czerwonobrązowe paski. Lotki I rzędu mają jednolity, szarobrązowy kolor, jaśniejszy od reszty skrzydła. Sterówki mają jednolitą, szarobrązową barwę. Nogi grube, żółtopomarańczowe; w terenie ostrogi nie są dobrze widoczne. Dziób dość mocny, żółtawy, zgięty w dół^[7].

Zasięg występowania

Szponiastonóg blady jest jedynym endemicznym gatunkiem ptaka w Dżibuti^[8]. Wykazany wyłącznie z dwóch lokacji – Forêt du Day (Park Narodowy Forêt du Day), gdzie występuje na obszarze 14–15 km², oraz z gór Dżabal Mabla. W latach 1977–1983 w Forêt du Day odpowiednie dla szponiastonoga środowisko zmniejszyło swoją powierzchnię o połowę. BirdLife International szacuje zasięg na 58 km²^[9].

Ekologia i zachowanie

Środowiskiem życia szponiastonogów bladych są lasy, szczególnie jałowców (np. Juniperus procera^[5]). Stwierdzane były na wysokości 700–1500 m n.p.m. Odnotowywano je nie tylko w pierwotnych lasach, ale i lasach wtórnych, pojawiają się również w zdegradowanych lasach, także tych z obumarłymi jałowcami^[9]. Zawołanie samca stanowi głośne Erk-ka,ka,ka,k k k kkk, przyśpieszające, mogące być określone jako chichoczące. Pewien osobnik w żerującej grupie odzywał się niskim, miękkim gdakaniem. Szponiastonóg blady jest łatwiejszy do usłyszenia, niż zaobserwowania. Żeruje w typowy dla grzebiących sposób, rozdrapując ziemię w poszukiwaniu nasion; szuka również termitów w miejscach zniszczonych przez guźce^[7]. Zjada również jagody i figi^[9]. Odpoczywa grupami w gęstej roślinności do 4 m wysokości. Często spotykany w niewielkich grupach rodzinnych^[7].

Lęgi

Okres lęgowy trwa od grudnia do lutego. Prawdopodobnie jest monogamiczny i składa od 5 do 7 jaj. Jedyne odkryte jak dotąd (stan w 2002) gniazdo było płytkim, wydrapanym w ziemi dołkiem, wyściełanym trawą; umieszczone było na niedostępnej półce skalnej^[9].

Status zagrożenia

IUCN uznaje szponiastonoga bladego za gatunek krytycznie zagrożony (CR, Critically Endangered) nieprzerwanie od 1994 (stan w 2016). Liczebność populacji w Forêt du Day w 2007 została oszacowana na 450 osobników. Liczebność populacji w górach Mabla po wyprawie badawczej z 2009 została oszacowana na 108. W Forêt du Day jałowce obumierają lub są już martwe. Dokładne przyczyny nie są znane, prawdopodobnie nadmierny wypas bydła, wielbłądów i kóz przyczynia się do znikania lasów uszkodzonych już kwaśnymi deszczami, zmianami klimatu i chorobami wywołanymi przez grzyby. W 2009 przepytano lokalną ludność o przyczynę obumierania jałowców w Forêt du Day, 57% wskazało suszę. Do pozostałych zagrożeń należy wycinka drewna na rozpałkę, odłów, zbieranie jaj i niepokojenie przez człowieka^[9].

Przypisy

O francolim-de-cara-preta (Francolinus ochropectus sin. Pternistis ochropectus) é uma espécie de ave da família Phasianidae.

Apenas pode ser encontrada no Djibouti.

Os seus habitats naturais são: florestas secas tropicais ou subtropicais .^[1]

Está ameaçada por perda de habitat.^[1]

Referências

Djiboutifrankolin^[2] (Pternistis ochropectus) är en fågel i familjen fasanfåglar inom ordningen hönsfåglar.^[3]

Utbredning och systematik

Den förekommer enbart i bergsskogar i Djibouti.^[4] Tidigare placerades den i släktet Francolinus. Flera genetiska studier visar dock att Francolinus är starkt parafyletiskt, där arterna i Pternistis står närmare t.ex. vaktlar i Coturnix och snöhöns.^{[5][6][7][8][9]}

Status

IUCN kategoriserar arten som akut hotad.

Noter

1. ^ Birdlife International 2013 Pternistis ochropectus Från: IUCN 2014. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2014.3 www.iucnredlist.org. Läst 2015-01-26.
2. ^ Sveriges ornitologiska förening (2014) Officiella listan över svenska namn på världens fågelarter Arkiverad 18 oktober 2014 hämtat från the Wayback Machine., läst 2015-01-01
3. ^ Gill, F & D Donsker (Eds). 2015. IOC World Bird List (v 5.1). doi : 10.14344/IOC.ML.5.1.
4. ^ Clements, J. F., T. S. Schulenberg, M. J. Iliff, D. Roberson, T. A. Fredericks, B. L. Sullivan, and C. L. Wood (2016) The eBird/Clements checklist of birds of the world: Version 2016 http://www.birds.cornell.edu/clementschecklist/download, läst 2016-08-11
5. ^ Bloomer, P. & Crowe, T.M. (1998) Francolin phylogenetics: molecular, morphobehavioral, and combined evidence. Mol. Phyl. & Evol. 9(2): 236–254.
6. ^ Crowe, T.M., R.C.K. Bowie, P. Bloomer, T.G. Mandiwana, T.A.J. Hedderson, E. Randi, S. Pereira, and J. Wakeling (2006a), Phylogenetics, biogeography and classification of, and character evolution in, gamebirds (Aves: Galliformes): Effects of character exclusion, data partitioning and missing data, Cladistics 22, 495-532.
7. ^ Crowe, T.M., P. Bloomer, E. Randi, V. Lucchini, R. Kimball, E. Braun, and J.G. Groth (2006b), Supra-generic cladistics of landfowl (Order Galliformes), Acta Zool. Sinica 52, S358-S361.
8. ^ Meng, Y., B. Dai, J. Ran, J. Li, B. Yue (2008), Phylogenetic position of the genus Tetraophasis (Aves, Galliformes, Phasianidae) as inferred from mitochondrial and nuclear sequences, Biochem. Syst. Ecol. 36, 626-637.
9. ^ Mandiwana-Neudani, T.G., R.C.K. Bowie, M. Hausberger, L. Henry, and T.M. Crowe (2014), Taxonomic and phylogenetic utility of variation in advertising calls of francolins and spurfowls (Galliformes: Phasianidae), Afr. Zool. 49, 54-82.

Externa länkar

• Wikimedia Commons har media som rör djiboutifrankolin.
  Bilder & media
• Wikispecies har information om Pternistis ochropectus.
  Artförteckning

Francolinus ochropectus là một loài chim trong họ Phasianidae.^[2]

Chú thích

Tham khảo

• BirdLife Species Factsheet
• Pictures of Djibouti francolin and habitat