nomes no trilho de navegação
Catharanthus is ’n genus blomplante in die familie Apocynaceae. Hulle is algemeen bekend as kanniedoods. Daar is agt bekende spesies, waarvan sewe endemies op Madagaskar is.[2] Een spesie, C. roseus, kom egter wydverspreid oor die wêreld voor.[1][3] Die agtste spesie, C. pusillus, is inheems aan Indië en Sri Lanka.[4] Die naam Catharanthus kom uit Grieks en beteken "suiwer blom".[5]
Hulle is meerjarige kruie met blare wat teenoor of amper teenoor mekaar geleë is. Die plante dra gewoonlik enkelvoudige blomme. Elk het ’n blomkelk met vyf, lang, smal lobbe en ’n kroon met ’n buisvormige keel en vyf lobbe.[5]
Catharanthus roseus word as ’n sierplant in tuine gegroei. Verskeie kultivars is al gekweek vir blomme van baie skakerings van pienk, rooi, pers en wit, of in ligte skakerings met donker kele.[6]
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Catharanthus.
Wikispecies het meer inligting verwant aan: Catharanthus
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
Catharanthus is ’n genus blomplante in die familie Apocynaceae. Hulle is algemeen bekend as kanniedoods. Daar is agt bekende spesies, waarvan sewe endemies op Madagaskar is. Een spesie, C. roseus, kom egter wydverspreid oor die wêreld voor. Die agtste spesie, C. pusillus, is inheems aan Indië en Sri Lanka. Die naam Catharanthus kom uit Grieks en beteken "suiwer blom".
Catharanthus és un gènere de vuit espècies de plantes herbàcies perennes, set endèmiques de l'illa de Madagascar, la vuitena nativa del subcontinent Indi al sud d'Àsia.[2][3][4]
Són herbes subherbàcies, anuals o perennes, tiges amb secreció lletosa, glabres a pubescents. Les fulles són oposades, eglandulars, sense col·lèters en el nervi central del feix, les làmines glabres a variadament pubescents, sense domacis. Inflorescències axil·lars, cimoses, sèssils o subsèssils, amb 1-4 flors; bràctees inconspícues. Flors amb un calze de 5 sèpals, iguals o subiguals, subfoliacis, sense coléters a la base de la cara adaxial, corol·la hipocraterimorfa, sense estructures coronals accessòries, el tub recte, engrossit en la posició dels estams, els llimbs actinomorf, l'estivació sinistrorsa; estams inclosos, les anteres no connivents ni aglutinades al capdavant estigmàtica; gineceu 2-carpelar, els òvuls nombrosos; nectaris usualment 2. Fruits en fol·licles apocàrpics, cilíndrics a subcilíndrics, fusiformes, continus, membranacis; llavors seques, nues, sense coma apical.[5]
El gènere va ser descrit per George Don i publicat a A General History of the Dichlamydeous Plants 4: 71, 94–95. 1837.[5] L'espècie tipus és: Catharanthus roseus (L.)
Catharanthus és un gènere de vuit espècies de plantes herbàcies perennes, set endèmiques de l'illa de Madagascar, la vuitena nativa del subcontinent Indi al sud d'Àsia.
Barvínkovec[1] (Catharanthus), česky též katarantus, je rod rostlin z čeledi toješťovité. Jsou to vytrvalé byliny s jednoduchými vstřícnými listy a bíle, růžově nebo červeně zbarvenými květy. Rod zahrnuje 8 druhů a s výjimkou jednoho indického druhu pochází výhradně z Madagaskaru. Nejznámějším a nejvýznamnějším druhem je barvínkovec růžový, který je zdrojem alkaloidů používaných v chemoterapii při léčbě některých druhů rakoviny. Je pěstován i jako okrasná rostlina.
Barvínkovce jsou vytrvalé, vzpřímené byliny, ronící při poranění mléčnou latexovou šťávu. Lodyha je často na bázi dřevnatá. Listy jsou jednoduché, vstřícné, celokrajné, krátce řapíkaté, bylinné až poněkud kožovité. Květy jsou nejčastěji jednotlivé, vrcholové a úžlabní, řidčeji uspořádané ve dvou nebo trojkvětých vrcholících. Kališní lístky jsou úzce podlouhlé, šídlovité, drobné, bez žlázek. Koruna je purpurová, červená, růžová nebo bílá, nálevkovitá, korunní trubka je v ústí stažená a vlnatá až sametová, uvnitř lysá nebo řídce chlupatá. Korunní cípy jsou rozestálé a překrývají se směrem doleva. Tyčinky jsou umístěny v rozšířené části korunní trubky. Prašníky jsou volné. Gyneceum je tvořeno 2 volnými semeníky obsahujícími mnoho vajíček. Čnělka je nitkovitá, čnělková hlava má válcovitou bázi a průsvitný zahnutý lem. Plodem je souplodí 2 válcovitých měchýřků. Semena jsou černá, podlouhlá.[2]
Rozvíjející se květ barvínkovce růžového
Květ a nezralé plody barvínkovce růžového
Indický druh Catharanthus pusillus
Rod barvínkovec zahrnuje 8 druhů a pochází z tropů Starého světa. Celkem 7 z nich jsou endemity Madagaskaru, druh Catharanthus pusillus roste v Indii a na Srí Lance.[2] Barvínkovec růžový je v tropech a subtropech téměř celého světa pěstován jako okrasná a léčivá rostlina.
Barvínkovec růžový (Catharanthus roseus) je je zdrojem některých důležitých alkaloidů používaných v chemoterapii. Celkem z něj bylo izolováno asi 130 různých indolových alkaloidů odvozených zejména od sekologaninu, známých jako vinka alkaloidy (vinca alkaloids), dále monoterpenoidní glukosidy a jiné terpenoidy, steroidy, fenolické látky, flavanoidy a antokyany.[3][4] Obsah účinných alkaloidů je v barvínkovci růžovém velmi nízký (vinblastin asi 2 ppm). Rostlina je někdy používána v bylinném léčení, užívání se nedoporučuje těhotným ženám.[5]
Otrava barvínkovcem zasahuje zejména trávicí trakt. Projevy trvají několik hodin, začínají bolestmi hltanu, později se dostavují bolesti břicha a vytrvalý, řídký průjem.[6]
Rod Catharanthus je v rámci čeledi Apocynaceae řazen do podčeledi Rauvolfioideae a tribu Vinceae. Mezi blízce příbuzné rody náleží např. Vinca a Rauvolfia.[7] V minulosti byl rod Catharanthus slučován s rodem Vinca.
Barvínkovec růžový (Catharanthus roseus) je tradičně využíván v mnoha oblastech Madagaskaru při léčbě cukrovky, leukémie, nádorů, průjmu a malárie.[8] V 60. létech 20. století bylo prokázáno cytostatické působení obsažených alkaloidů, z nichž některé se staly součástí komerčních preparátů sloužících k chemoterapeutické léčbě rakoviny. V současné době jsou klinicky využívány 3: vinblastin, vinkristin a navelbin. Vinblastin je používán ve formě sulfátu zejména při léčbě rakoviny mízních uzlin známé jako Hodgkinův lymfom a různých forem leukémie, vinkristin při akutní leukémii u dětí.[3][9] Jiné alkaloidy, zejména ajmalicin, serpentin a reserpin, jsou využívány pro spasmolytické působení a jako látky snižující krevní tlak.[4]
Barvínkovec růžový je pěstován v různých kultivarech jako okrasná rostlina v tropech a subtropech celého světa. V chladnějších oblastech se pěstuje jako letnička.[6] Semena jsou běžně v prodeji i v České republice.
Okrasný kultivar barvínkovce růžového
Okrasný kultivar barvínkovce růžového
Záhon s barvínkovcem růžovým
Obrázky, zvuky či videa k tématu barvínkovec ve Wikimedia Commons
Barvínkovec (Catharanthus), česky též katarantus, je rod rostlin z čeledi toješťovité. Jsou to vytrvalé byliny s jednoduchými vstřícnými listy a bíle, růžově nebo červeně zbarvenými květy. Rod zahrnuje 8 druhů a s výjimkou jednoho indického druhu pochází výhradně z Madagaskaru. Nejznámějším a nejvýznamnějším druhem je barvínkovec růžový, který je zdrojem alkaloidů používaných v chemoterapii při léčbě některých druhů rakoviny. Je pěstován i jako okrasná rostlina.
Die Catharanthen (Catharanthus), auch Zimmerimmergrün genannt, sind eine Pflanzengattung aus der Unterfamilie der Rauvolfioideae in der Familie der Hundsgiftgewächse (Apocynaceae).
Catharanthen sind einjährige oder ausdauernde, immergrüne krautige Pflanzen, die oft am Ansatz verholzen und in unterschiedlich starkem Maße verzweigen. Die Stängel sind fleischig[1]. Die ganzrandigen[1], krautigen bis leicht ledrigen und gefransten oder mit Drüsenzotten besetzten Laubblätter sind gegenständig und mit einer kurzen und festen Spitze versehen.
Die endständigen (wenngleich sie scheinbar seitlich wachsen) Blütenstände tragen ein bis zwei radiärsymmetrische, fünfzählige Blüten. Die Kelchblätter sind schmal bis sehr schmal länglich, ahlenförmig und ohne Drüsenhaare. Die fünf lila, roten, rosa oder weißen Kronblätter sind zu einer Röhre verwachsen und ihre Kronlappen sind flach ausgebreitet. Die Kronröhre ist behaart, der Schlund ist verengt und wollig behaart. Die fünf[1] Kronlappen sind schräg umgekehrt-eiförmig und fein mit nadelförmigen Auswüchsen besetzt. Die Staubfäden setzen an der meist oberhalb der Mitte gelegenen, breitesten Stelle der Kronröhre an, die Staubbeutel sind am Ansatz länglich stumpf. Der Fruchtknoten setzt sich aus zwei sehr schmal länglichen Fruchtblättern zusammen. Der Diskus besteht aus zwei schmal dreieckigen bis schmal länglichen Drüsen, deren Ansätze einander an der achsabgewandten Seite der Fruchtblätter berühren. Der Griffel ist fadenförmig. Die Frucht ist eine zweisamige Sammelbalgfrucht, der Fruchtkörper ist zylindrisch und spitz zulaufend. Die Samen sind schwarz und länglich, die Oberfläche runzelig.
Bis auf eine Art, Catharanthus pusillus, die sich in Indien und Sri Lanka findet, sind alle Arten auf Madagaskar endemisch.
Die Gattung wurde 1837 von George Don junior erstbeschrieben. Der Gattungsname bedeutet so viel wie „reinblütig“ und verweist auf die rosenfarbigen Blüten[2]. Die Arten der Gattung wurden zeitweise zu den Gattungen Vinca bzw. Lochnera gestellt[1]. Nach der Systematik von Endress & Bruyns (2000)[3] gehört Catharanthus zur Tribus Vinceae, zusammen mit Gattungen wie Immergrün (Vinca) und Kopsia.
Eine Arbeit von Sennblad & Bremer 2002[4] stellte die Vinceae als monophyletisch dar. Das nachfolgende Kladogramm zeigt die Verwandtschaftsverhältnisse von Catharanthus nach dieser Quelle. Die Zusammengehörigkeit der vier hier dargestellten Gattungen ist gut abgesichert.
Die Gattung enthält etwa neun Arten:[5]
Die Informationen dieses Artikels entstammen zum größten Teil den unter Nachweise angegebenen Quellen, darüber hinaus werden folgende Quellen zitiert:
Die Catharanthen (Catharanthus), auch Zimmerimmergrün genannt, sind eine Pflanzengattung aus der Unterfamilie der Rauvolfioideae in der Familie der Hundsgiftgewächse (Apocynaceae).
सदाफूली या सदाबहार बारहों महीने खिलने वाले फूलों का एक पौधा है। इसकी आठ जातियां हैं। इनमें से सात मेडागास्कर में तथा आठवीं भारतीय उपमहाद्वीप में पायी जाती है। इसका वैज्ञानिक नाम केथारेन्थस है।[1][2] भारत में पायी जाने वाली प्रजाति का वैज्ञानिक नाम केथारेन्थस रोजस है। इसे पश्चिमी भारत के लोग सदाफूली के नाम से बुलाते है।
मेडागास्कर मूल की यह फूलदार झाड़ी भारत में कितनी लोकप्रिय है इसका पता इसी बात से चल जाता है कि लगभग हर भारतीय भाषा में इसको अलग नाम दिया गया है- उड़िया में अपंस्कांति, तमिल में सदाकाडु मल्लिकइ, तेलुगु में बिल्लागैन्नेस्र्, पंजाबी में रतनजोत, बांग्ला में नयनतारा या गुलफिरंगी, मराठी में सदाफूली और मलयालम में उषामालारि। इसके श्वेत तथा बैंगनी आभावाले छोटे गुच्छों से सजे सुंदर लघुवृक्ष भारत की किसी भी उष्ण जगह की शोभा बढ़ाते हुए सालों साल बारह महीने देखे जा सकते हैं। इसके अंडाकार पत्ते डालियों पर एक-दूसरे के विपरीत लगते हैं और झाड़ी की बढ़वार इतनी साफ़ सुथरी और सलीकेदार होती है कि झाड़ियों की काँट छाँट की कभी ज़रूरत नहीं पड़ती।
वैसे तो यह झाड़ी इतनी जानदार है कि बिना देखभाल के भी फलती-फूलती रहती है, किंतु रेशेदार दोमट मिट्टी में थोड़ी-सी कंपोस्ट खाद मिलने पर आकर्षक फूलों से लदी-फदी सदाबहार का सौंदर्य किसी के भी हृदय को प्रफुल्लित कर सकता है। इसके फल बहुत से बीजों से भरे हुए गोलाकार होते हैं। इसकी पत्तियों, जड़ तथा डंठलों से निकलनेवाला दूध विषैला होता है। पौधों के सामने भी समस्याएँ होती हैं। पेड़-पौधे चाहते हैं कि उनके फल तो जानवर खाएँ, ताकि उनके बीज दूर-दूर तक जा सकें, किंतु यथासंभव उनकी पत्तियाँ तथा जड़ न खाएँ। इसलिए अनेक वृक्षों के फल तो खाद्य होते हैं, किंतु पत्तियाँ, जड़ आदि कड़वे या ज़हरीले। सदाबहार ने इस समस्या का समाधान अपने फलों को खाद्य बनाकर तथा पत्तियों व जड़ों को कडुवा तथा विषाक्त बनाकर किया है। ऐसे विशेष गुण पौधों में विशेष क्षारीय (एल्कैलायड) रसायनों द्वारा आते हैं।
विकसित देशों में रक्तचाप शमन की खोज से पता चला कि 'सदाबहार' झाड़ी में यह क्षार अच्छी मात्रा में होता है। इसलिए अब यूरोप भारत चीन और अमेरिका के अनेक देशों में इस पौधे की खेती होने लगी है। अनेक देशों में इसे खाँसी, गले की ख़राश और फेफड़ों के संक्रमण की चिकित्सा में इस्तेमाल किया जाता है। सबसे रोचक बात यह है कि इसे मधुमेह के उपचार में भी उपयोगी पाया गया है। वैज्ञानिकों का कहना है कि सदाबहार में दर्जनों क्षार ऐसे हैं जो रक्त में शकर की मात्रा को नियंत्रित रखते है।[3] जब शोध हुआ तो 'सदाबहार' के अनेक गुणों का पता चला - सदाबहार पौधा बारूद - जैसे विस्फोटक पदार्थों को पचाकर उन्हें निर्मल कर देता है। यह कोरी वैज्ञानिक जिज्ञासा भर शांत नहीं करता, वरन व्यवहार में विस्फोटक-भंडारों वाली लाखों एकड़ ज़मीन को सुरक्षित एवं उपयोगी बना रहा है। भारत में ही 'केंद्रीय औषधीय एवं सुगंध पौधा संस्थान' द्वारा की गई खोजों से पता चला है कि 'सदाबहार' की पत्तियों में 'विनिकरस्टीन' नामक क्षारीय पदार्थ भी होता है जो कैंसर, विशेषकर रक्त कैंसर (ल्यूकीमिया) में बहुत उपयोगी होता है। आज यह विषाक्त पौधा संजीवनी बूटी का काम कर रहा है। बगीचों की बात करें तो १९८० तक यह फूलोंवाली क्यारियों के लिए सबसे लोकप्रिय पौधा बन चुका था, लेकिन इसके रंगों की संख्या एक ही थी- गुलाबी। १९९८ में इसके दो नए रंग ग्रेप कूलर (बैंगनी आभा वाला गुलाबी जिसके बीच की आँख गहरी गुलाबी थी) और पिपरमिंट कूलर (सफेद पंखुरियाँ, लाल आँख) विकसित किए गए।
१९९१ में रॉन पार्कर की कुछ नई प्रजातियाँ बाज़ार में आईं। इनमें से प्रिटी इन व्हाइट और पैरासॉल को आल अमेरिका सेलेक्शन पुरस्कार मिला। इन्हें पैन अमेरिका सीड कंपनी द्वारा उगाया और बेचा गया। इसी वर्ष कैलिफोर्निया में वॉलर जेनेटिक्स ने पार्कर ब्रीडिंग प्रोग्राम की ट्रॉपिकाना शृंखला को बाज़ार में उतारा। इन सदाबहार प्रजातियों के फूलों में नए रंग तो थे ही, आकार भी बड़ा था और पंखुरियाँ एक दूसरे पर चढ़ी हुई थीं। १९९३ में पार्कर जर्मप्लाज्म ने पैसिफ़का नाम से कुछ नए रंग प्रस्तुत किए। जिसमें पहली बार सदाबहार को लाल रंग दिया गया। इसके बाद तो सदाबहार के रंगों की झड़ी लग गई और आज बाज़ार में लगभग हर रंग के सदाबहार पौधों की भरमार है।
यह फूल सुंदर तो है ही आसानी से हर मौसम में उगता है, हर रंग में खिलता है और इसके गुणों का भी कोई जवाब नहीं, शायद यही सब देखकर नेशनल गार्डेन ब्यूरो ने सन २००२ को इयर आफ़ विंका के लिए चुना। विंका या विंकारोज़ा, सदाबहार का अंग्रेज़ी नाम है।
इसकी आठों प्रजातियों के नाम हैं:
_W_IMG_3209.jpg)
_W_IMG_3208.jpg)
|access-date= में तिथि प्राचल का मान जाँचें (मदद) 
सदाफूली या सदाबहार बारहों महीने खिलने वाले फूलों का एक पौधा है। इसकी आठ जातियां हैं। इनमें से सात मेडागास्कर में तथा आठवीं भारतीय उपमहाद्वीप में पायी जाती है। इसका वैज्ञानिक नाम केथारेन्थस है। भारत में पायी जाने वाली प्रजाति का वैज्ञानिक नाम केथारेन्थस रोजस है। इसे पश्चिमी भारत के लोग सदाफूली के नाम से बुलाते है।
मेडागास्कर मूल की यह फूलदार झाड़ी भारत में कितनी लोकप्रिय है इसका पता इसी बात से चल जाता है कि लगभग हर भारतीय भाषा में इसको अलग नाम दिया गया है- उड़िया में अपंस्कांति, तमिल में सदाकाडु मल्लिकइ, तेलुगु में बिल्लागैन्नेस्र्, पंजाबी में रतनजोत, बांग्ला में नयनतारा या गुलफिरंगी, मराठी में सदाफूली और मलयालम में उषामालारि। इसके श्वेत तथा बैंगनी आभावाले छोटे गुच्छों से सजे सुंदर लघुवृक्ष भारत की किसी भी उष्ण जगह की शोभा बढ़ाते हुए सालों साल बारह महीने देखे जा सकते हैं। इसके अंडाकार पत्ते डालियों पर एक-दूसरे के विपरीत लगते हैं और झाड़ी की बढ़वार इतनी साफ़ सुथरी और सलीकेदार होती है कि झाड़ियों की काँट छाँट की कभी ज़रूरत नहीं पड़ती।
सदाबहार (अंगरेजी आ बैज्ञानिक नाँव: Catharanthus, कैथेरेन्थस) फूलदार पौधा सभ के एगो जाति हवे। एह पौधा सभ में बारहों महीना फूल फुलालें जेकरा चलते इनहना के सदाबहार नाँव दिहल गइल हवे। एह फूल के कुल आठ गो प्रजाति पावल जालीं जिनहन में गुलाबी सदाबहार कैथेरेंथस रोस़स (Catharanthus roseus) बहुतायत से मिले ला। एह आठ गो प्रजाति सभ में से सात गो मैडागास्कर के मूल पौधा हवें जबकि एक ठो कैथेरेंथस पुसिलस (C. pusillus) भारत आ श्रीलंका के मूल पौधा हवे। एकर अंगरेजी नाँव यूनानी भाषा से आइल हवे जेकर अरथ "शुद्ध फूल" होला। बैज्ञानिक रूप से ई एपोसाइनेसी (Apocynaceae) परिवार के पौधा हवें जेह में विंका जाति के पौधा भी आवे लें। कैथेरेंथस आ विंका दुनों जाति के कई पौधा सभ के अंगरेजी में आम नाँव पेरिविंकल से भी जानल जाला। खुद गुलाबी सदाबहार के पहिले विंका रोसस के नाँव से विंका जाति में रखल गइल रहे।
पौधा झाड़ीनुमा होला आ फूल पाँच पंखुरी वाला होलें।
इनहन में से कई प्रजाति सभ के जड़ी-बूटी के रूप में इस्तेमाल होला।[3] आधुनिक बैदकी में भी इनहन के इस्तेमाल होला आ करीबन 130 किसिम के एल्केलाइड निकासल जालें जिनहन में दवाई के गुन होला।
सदाबहार (अंगरेजी आ बैज्ञानिक नाँव: Catharanthus, कैथेरेन्थस) फूलदार पौधा सभ के एगो जाति हवे। एह पौधा सभ में बारहों महीना फूल फुलालें जेकरा चलते इनहना के सदाबहार नाँव दिहल गइल हवे। एह फूल के कुल आठ गो प्रजाति पावल जालीं जिनहन में गुलाबी सदाबहार कैथेरेंथस रोस़स (Catharanthus roseus) बहुतायत से मिले ला। एह आठ गो प्रजाति सभ में से सात गो मैडागास्कर के मूल पौधा हवें जबकि एक ठो कैथेरेंथस पुसिलस (C. pusillus) भारत आ श्रीलंका के मूल पौधा हवे। एकर अंगरेजी नाँव यूनानी भाषा से आइल हवे जेकर अरथ "शुद्ध फूल" होला। बैज्ञानिक रूप से ई एपोसाइनेसी (Apocynaceae) परिवार के पौधा हवें जेह में विंका जाति के पौधा भी आवे लें। कैथेरेंथस आ विंका दुनों जाति के कई पौधा सभ के अंगरेजी में आम नाँव पेरिविंकल से भी जानल जाला। खुद गुलाबी सदाबहार के पहिले विंका रोसस के नाँव से विंका जाति में रखल गइल रहे।
पौधा झाड़ीनुमा होला आ फूल पाँच पंखुरी वाला होलें।
इनहन में से कई प्रजाति सभ के जड़ी-बूटी के रूप में इस्तेमाल होला। आधुनिक बैदकी में भी इनहन के इस्तेमाल होला आ करीबन 130 किसिम के एल्केलाइड निकासल जालें जिनहन में दवाई के गुन होला।
Catharanthus (Madagascar Periwinkle) is a genus of eight species of herbaceous perennial plants, six endemic to the island of Madagascar, the seventh and eighth native to the Indian subcontinent in southern Asia .[1][2] C. roseus goes by its common name "sadabahar" or "sadaphuli" (perennially flowering) in parts of Western India.
Catharanthus (Madagascar Periwinkle) is a genus of eight species of herbaceous perennial plants, six endemic to the island of Madagascar, the seventh and eighth native to the Indian subcontinent in southern Asia . C. roseus goes by its common name "sadabahar" or "sadaphuli" (perennially flowering) in parts of Western India.
ပုံသဏ္ဌာန် : အပင် ပင်ပျော့ ပင်ငယ် သက်ပြင်းမျိုး ဖြစ်၏။ အမြင့် ၁ ပေမှ ၂ ပေခွဲ ထိမြင့်၏။ ပင်စည်လုံး သေးငယ်သည်။ အခက်ဖြာ၏။ ပင်စည် ရိုးတံနှင့် အခက်ပါမက ရွက်ညှာ များပါ မရမ်းရောင် သမ်း၏။ ပင်စည် အရင်းနားတွင် အပွေး အနည်းငယ် ရှိ၏။ အပင် ကြီးလာ သည်နှင့် အမျှ အပွေး ရင့်လာသည်။ ပင်စည် အထက်ပိုင်း ချောမွေ့၏။ အရွက် ရွက်ဆိုင် ထွက်၏။ ထိပ်ဝိုင်းပြီး အရင်း သွယ်သွားသည်။ ရွက်နား ညီသည်။ ရွက်ပြား ချောမွေ့ပြီး ရွက်ကြောများ ထင်ရှားသည်။ ရွက်ညှာ ရှည်သည်။ အပွင့် အဖြုရောင်၊ နီညိုရောင် ၂ မျိုးရှိ၏။ နီညိုရောင် ကိုသာ အသုံးများသည်။ အပွင့်တွင် ပွင့်ဖတ် ၅ ခု ပါရှိသည်။ ၄-၅ ပွင့် စုပြုံပွင့်၏။ ပွင့်ညှာ ရှည်သည်။ အရွက်နှင့် ကိုင်းတံ ကြားမှသာ မက ကိုင်းထိပ် ပင်စည် ထိပ်ဖျားတွင် ပါပွင့်သည်။ ၁၂ ရာသီလုံး ပွင့်၏။ အသီး သီးတောင့်ရှည် ဖြစ်သည်။ အခန်း ၂ ခန်းရှိ၍ ၁ ခန်းစီတွင် အစေ့ငယ် လေးများ များစွာ စီတန်း ပါရှိ၏။ အသုံးပြုနိုင်သည့် အစိတ်အပိုင်းများ : ပဉ္စငါးပါး၊ အရွက်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် တွေ့နိုင်သောနေရာများ : မြန်မာ နိုင်ငံ အနှံ့ အပြားတွင် ပေါက်ရောက်သည်။ ပေါက်ရောက်ပုံ သဘာ၀ အလျောက် ပေါက်ရောက်သည်။ အသုံးဝင်ပုံ : အာနိသင် မြန်မာ ဆေးကျမ်းများ အလိုအရ သင်္ဘောမညှိုးပင် သည် အဆိပ်ကို ပြယ်စေ၏။ အမြစ်နုနု သည်၀ဖြိုးစေ၏။ ဝမ်းမီးကို တောက်စေ၏။ အသုံးပြုပုံ- ပဉ္စငါးပါး ၁။ ပဉ္စငါးပါး ကို ပြုတ်၍ သောက်က ဆီးချို ရောဂါ ပျောက်စေ၏။ အရွက် ၁။ အရွက်နုကို ရေနှင့် စိမ်၍ သောက်ပါက မီးယပ် သွေးလွန် ရောဂါကို ပျောက်ကင်း စေသည်။[၁]
Catharanthus is a genus of flowering plants in the family Apocynaceae. Like the genus Vinca, they are known commonly as periwinkles.[3] There are eight known species. Seven are endemic to Madagascar,[4] though one, C. roseus, is widely naturalized around the world.[2][5] The eighth species, C. pusillus, is native to India and Sri Lanka.[6] The name Catharanthus comes from the Greek for "pure flower".[7]
These are perennial herbs with oppositely or almost oppositely arranged leaves. Flowers are usually solitary in the leaf axils. Each has a calyx with five long, narrow lobes and a corolla with a tubular throat and five lobes.[7]
Catharanthus roseus, known formerly as Vinca rosea, is a main source of vinca alkaloids, now sometimes called catharanthus alkaloids. The plant produces about 130 of these compounds, including vinblastine and vincristine, two drugs used to treat cancer.[8][9][10][11]
Catharanthus roseus is also cultivated as an ornamental plant in gardens. Several cultivars have been bred to produce flowers in many shades of pink, red, lilac, and white, or in light shades with dark throats.[12]
Catharanthus is a genus of flowering plants in the family Apocynaceae. Like the genus Vinca, they are known commonly as periwinkles. There are eight known species. Seven are endemic to Madagascar, though one, C. roseus, is widely naturalized around the world. The eighth species, C. pusillus, is native to India and Sri Lanka. The name Catharanthus comes from the Greek for "pure flower".
These are perennial herbs with oppositely or almost oppositely arranged leaves. Flowers are usually solitary in the leaf axils. Each has a calyx with five long, narrow lobes and a corolla with a tubular throat and five lobes.
Catharanthus roseus, known formerly as Vinca rosea, is a main source of vinca alkaloids, now sometimes called catharanthus alkaloids. The plant produces about 130 of these compounds, including vinblastine and vincristine, two drugs used to treat cancer.
Catharanthus roseus is also cultivated as an ornamental plant in gardens. Several cultivars have been bred to produce flowers in many shades of pink, red, lilac, and white, or in light shades with dark throats.
Species Catharanthus coriaceus Markgr. – Madagascar Catharanthus lanceus (Bojer ex A.DC.) Pichon – Madagascar Catharanthus longifolius (Pichon) Pichon – Madagascar Catharanthus ovalis Markgr. – Madagascar Catharanthus pusillus (Murray) G.Don. – India, Sri Lanka, Western Himalayas Catharanthus roseus (L.) G.Don. – Madagascar periwinkle, old-maid, rosy periwinkle, pink periwinkle – Madagascar; naturalized in Italy, S Asia, Australia, S United States, Central America, India and various oceanic islands Catharanthus scitulus (Pichon) Pichon – Madagascar Catharanthus trichophyllus (Baker) Pichon – Madagascar. It is also known as Sadabahar or Baramasi in India.Catharanthus es un género de ocho especies de plantas herbáceas perennes, siete endémicas de la isla de Madagascar, la octava nativa del subcontinente Indio en el sur de Asia.[2][3][4]
Son hierbas subherbáceas, anuales o perennes; tallos con secreción lechosa, glabros a pubescentes. Hojas opuestas, eglandulares, sin coléteres en el nervio central del haz, las láminas glabras a variadamente pubescentes, sin domacios. Inflorescencias axilares, cimosas, sésiles o subsésiles, con 1-4 flores; brácteas inconspicuas. Flores con un cáliz de 5 sépalos, iguales o subiguales, subfoliáceos, sin coléteres en la base de la cara adaxial; corola hipocraterimorfa, sin estructuras coronales accesorias, el tubo recto, engrosado en la posición de los estambres, el limbo actinomorfo, la estivación sinistrorsa; estambres incluidos, las anteras no conniventes ni aglutinadas a la cabeza estigmática; gineceo 2-carpelar, los óvulos numerosos; nectarios usualmente 2. Frutos en folículos apocárpicos, cilíndricos a subcilíndricos, fusiformes, continuos, membranáceos; semillas secas, desnudas, sin coma apical.[5]
El género fue descrito por George Don y publicado en A General History of the Dichlamydeous Plants 4: 71, 94–95. 1837.[5] La especie tipo es: Catharanthus roseus (L.)
Catharanthus es un género de ocho especies de plantas herbáceas perennes, siete endémicas de la isla de Madagascar, la octava nativa del subcontinente Indio en el sur de Asia.
Katarat (Catharanthus) on kasvisuku, joka kuuluu oleanterikasvien heimoon.
Katarat ovat pystykasvuisia monivuotisruohoja, tyvestään usein puutuvia. Kasvin neste on vetistä. Lehtiasento on vastakkainen, ja lehdet ovat lyhytruotisia, pehmeä- tai hieman nahkealapaisia ja ehyitä. Korvakkeet ovat rauhasmaisia. Kukat ovat sijainniltaan varsipäätteisiä (terminaalisia) tai lehtihankaisia (aksillaarisia) ja yksittäisiä tai harvoin kaksi- tai kolmikukkaisissa viuhkoissa. Verholehdet ovat pieniä, kapean pitkänomaisia, neulamaisia ja rauhasettomia. Teriö on väriltään purppurainen, punainen, vaaleanpunainen tai valkoinen ja laiteeltaan laakea; putki on kalju tai vähäkarvainen, nielu kuroutunut, villakarvainen tai samettimainen. Teriöliuskat ovat vinosti soikeita, limittäin vasemmalle ja teräväkärkisiä. Heteet kiinnittyvät teriötorven laajaan osaan; ponnet ovat erillisiä, pitkänomaisia ja tylppätyvisiä. Pohjuskehrässä on kaksi rauhasta. Emejä on kaksi ja niissä runsaasti siemenaiheita. Vartalo on rihmamainen, sen kärki on lieriömäinen ja siinä hyytelömäinen röyhelö. Kummastakin emistä kehittyy lieriömäinen ja teräväkärkinen tuppilo. Siemenet ovat mustia, pitkänomaisia ja ryppyisiä.[1]
Suvun kahdeksasta lajista seitsemän on endeemisiä eli kotoperäisiä Madagaskarissa; yksi laji on rajoittunut Intiaan ja Sri Lankaan.[2]
Kataralajit:[3]
Catharanthus ovalis.
Katara eli punatalvio (Catharanthus roseus).
Katarat (Catharanthus) on kasvisuku, joka kuuluu oleanterikasvien heimoon.
Catharanthus est un genre de huit espèces de plantes herbacées vivaces, sept endémiques à l'île de Madagascar, la huitième originaire du sous-continent indien en Asie du Sud.
La pervenche de Madagascar (Catharanthus roseus) est l'espèce la plus répandue.
Catharanthus est un genre de huit espèces de plantes herbacées vivaces, sept endémiques à l'île de Madagascar, la huitième originaire du sous-continent indien en Asie du Sud.
La pervenche de Madagascar (Catharanthus roseus) est l'espèce la plus répandue.
Catharanthus G.Don è un genere di piante della famiglia delle Apocinacee[1] che comprende otto specie, sette delle quali endemiche del Madagascar e note come pervinche del Madagascar, e una (C. pusillus) originaria del subcontinente indiano.
Il genere comprende le seguenti specie[1]:
Una di queste specie, il C. roseus, è nota per le sue proprietà medicinali, ed è utilizzata dalle industrie farmaceutiche per ricavarne due alcaloidi (la vincristina e la vinblastina) utilizzati, tra l'altro, nella cura della leucemia. Lo sfruttamento commerciale di questa pianta è stato fra gli episodi che hanno dato origine alla controversia sul concetto di biopirateria.
Catharanthus G.Don è un genere di piante della famiglia delle Apocinacee che comprende otto specie, sette delle quali endemiche del Madagascar e note come pervinche del Madagascar, e una (C. pusillus) originaria del subcontinente indiano.
Catharanthus is een geslacht van een- of meerjarige, kruidachtige gewassen. Dit geslacht bestaat uit acht soorten die in de tropen vrij algemeen bekend zijn. De enige soort die als kamerplant wordt toegepast, Catharanthus roseus, komt oorspronkelijk uit Madagaskar.
De botanische naam Catharanthus is een samenstelling van de Oudgriekse woorden καθαρός, katharos (zuiver, rein, foutloos) en ἄνθος, anthos (bloem).
De soorten in dit geslacht werden vroeger in het geslacht Vinca (maagdenpalm) geplaatst. Het blad van Vinca ziet er echter heel anders, kleiner, uit en daaraan zijn ze gemakkelijk te onderscheiden. Voorts maakt Vinca ranken die zich op de grond vastzetten en zo een heel tapijt vormen, terwijl Catharanthus een opgaande groei vertoont. De kroonkeel van Catharanthus is door borstelachtige haartjes praktisch afgesloten.
Catharanthus is een geslacht van een- of meerjarige, kruidachtige gewassen. Dit geslacht bestaat uit acht soorten die in de tropen vrij algemeen bekend zijn. De enige soort die als kamerplant wordt toegepast, Catharanthus roseus, komt oorspronkelijk uit Madagaskar.
De botanische naam Catharanthus is een samenstelling van de Oudgriekse woorden καθαρός, katharos (zuiver, rein, foutloos) en ἄνθος, anthos (bloem).
De soorten in dit geslacht werden vroeger in het geslacht Vinca (maagdenpalm) geplaatst. Het blad van Vinca ziet er echter heel anders, kleiner, uit en daaraan zijn ze gemakkelijk te onderscheiden. Voorts maakt Vinca ranken die zich op de grond vastzetten en zo een heel tapijt vormen, terwijl Catharanthus een opgaande groei vertoont. De kroonkeel van Catharanthus is door borstelachtige haartjes praktisch afgesloten.
Katarantus[3] (Catharanthus) – rodzaj rośliny należący do rodziny toinowatych (Apocynaceae). Obejmuje 8 gatunków, z czego 7 jest endemicznych dla Madagaskaru[2]. Ósmy gatunek, C. pusillus, występuje naturalnie na terenie Indii i Sri Lanki[4]. Z kolei katarantus różowy (C. roseus), jeden z endemitów Madagaskaru, został rozpowszechniony na całym świecie jako roślina ozdobna[5].
Wykaz gatunków w obrębie tego rodzaju[2]:
Katarantus (Catharanthus) – rodzaj rośliny należący do rodziny toinowatych (Apocynaceae). Obejmuje 8 gatunków, z czego 7 jest endemicznych dla Madagaskaru. Ósmy gatunek, C. pusillus, występuje naturalnie na terenie Indii i Sri Lanki. Z kolei katarantus różowy (C. roseus), jeden z endemitów Madagaskaru, został rozpowszechniony na całym świecie jako roślina ozdobna.
Wykaz gatunków w obrębie tego rodzaju:
Catharanthus coriaceus Markgr. Catharanthus lanceus (Bojer ex A.DC.) Pichon Catharanthus longifolius (Pichon) Pichon Catharanthus ovalis Markgr. Catharanthus pusillus (Murray) G.Don. Catharanthus roseus (L.) G.Don. – katarantus różowy, barwinek różowy Catharanthus scitulus (Pichon) Pichon Catharanthus trichophyllus (Baker) PichonCatharanthus, popularmente conhecido no Brasil pelo nome de boa-noite, é um género botânico que engloba oito espécies das quais sete são endêmicas e nativas de Madagáscar e apenas uma é endêmica e nativa da Índia. Todas pertencem à família Apocynaceae. As flores dessas plantas são perenes. As espécies desse gênero, em especial a Catharanthus roseus tem uma grande importância para a medicina no tratamento da leucemia.[carece de fontes?]
Todas elas são plantas anuais com flores perenes. Produzem frutos e por isso são classificadas como angiospermas.[1][2]
Catharanthus, popularmente conhecido no Brasil pelo nome de boa-noite, é um género botânico que engloba oito espécies das quais sete são endêmicas e nativas de Madagáscar e apenas uma é endêmica e nativa da Índia. Todas pertencem à família Apocynaceae. As flores dessas plantas são perenes. As espécies desse gênero, em especial a Catharanthus roseus tem uma grande importância para a medicina no tratamento da leucemia.[carece de fontes?]
Todas elas são plantas anuais com flores perenes. Produzem frutos e por isso são classificadas como angiospermas.
Rosenskönesläktet (Catharanthus) är ett släkte i familjen oleanderväxter med åtta arter. Sju av dem kommer från Madagaskar och en art förekommer naturligt i södra Asien. En art, rosensköna (C. roseus), odlas som krukväxt i Sverige och är även en viktig medicinalväxt.
Släktet innehåller fleråriga örter och buskar med klar växtsaft och utan utlöpare. Bladen är motsatta, enkla med korta bladskaft. Blomställningarna bär 1-3 blommor och är egentligen toppställda på korta grenar, men verkar komma i bladvecken. Fodret är litet, utan körtlar. kronan är regelbunden med cylindrisk blompip som är insnörd vid svalget, flikarna är utbredda och överlappar åt vänster. Ståndarna är infästade i den breda delen av blompipen. Frukten består av två cylindriska, spetsiga karpeller, båda utvecklas dock inte alltid.
Släktet är närstående vintergrönesläktet (Vinca), men arterna i Catharanthus saknar utlöpare.
Rosenskönesläktet (Catharanthus) är ett släkte i familjen oleanderväxter med åtta arter. Sju av dem kommer från Madagaskar och en art förekommer naturligt i södra Asien. En art, rosensköna (C. roseus), odlas som krukväxt i Sverige och är även en viktig medicinalväxt.
Släktet innehåller fleråriga örter och buskar med klar växtsaft och utan utlöpare. Bladen är motsatta, enkla med korta bladskaft. Blomställningarna bär 1-3 blommor och är egentligen toppställda på korta grenar, men verkar komma i bladvecken. Fodret är litet, utan körtlar. kronan är regelbunden med cylindrisk blompip som är insnörd vid svalget, flikarna är utbredda och överlappar åt vänster. Ståndarna är infästade i den breda delen av blompipen. Frukten består av två cylindriska, spetsiga karpeller, båda utvecklas dock inte alltid.
Släktet är närstående vintergrönesläktet (Vinca), men arterna i Catharanthus saknar utlöpare.
Chi Dừa cạn Madagascar (danh pháp khoa học: Catharanthus) là một chi của 8 loài cây thân thảo sống lâu năm, trong số này 7 là đặc hữu của Madagascar. Trong thực tế, các loài trong chi này chia sẻ cùng một tên gọi chung (dừa cạn) với các loài trong chi Vinca (dừa cạn châu Âu).
Một loài, C. roseus, đã được trồng ở nhiều nơi ngoài khu vực bản địa của nó và trở thành loài xâm hại trong một vài khu vực. Nó là loài cây chịu được điều kiện khô hạn và nghèo dinh dưỡng, được trồng phổ biến để làm cảnh trong một số khu vườn ở khu vực cận nhiệt đới và nhiệt đới, những khu vực mà nhiệt độ không bao giờ xuống dưới 5 °C (41 °F), cũng như ở khu vực ôn đới trong mùa nóng ấm. Nó đáng chú ý vì có thời kỳ ra hoa khá dài, trong suốt cả năm ở khu vực nhiệt đới và từ mùa xuân tới cuối mùa thu ở khu vực có khí hậu ôn đới ấm. Loài này ưa thích các loại đất được tưới tiêu nước tốt và nhiều nắng, nhưng lại khá nhạy cảm với độ ẩm ướt cao (có thể dễ bị bệnh nấm hay tàn rụi lá). Nó phát triển từ chậm tới vừa phải, nhưng do không có kẻ thù tự nhiên nên nó không bị cản trở trong phát triển. Các giống ban đầu là các loại cây thấp và là dạng bò/leo; còn các giống gần đây có thể cao tới 30 cm. Các giống với hoa màu đỏ, đào, hoa cà hay cam-đỏ cũng đã được tạo ra.
Các loài dừa cạn Madagascar tự nhân giống từ hạt; các hạt cần một thời gian hoàn toàn nằm trong bóng tối để nảy mầm. Các cành giâm từ các cây trưởng thành cũng rất dễ dàng ra rễ.
C. roseus đã thu được sự quan tâm từ công nghiệp dược phẩm; các loại ancaloit như vincristin và vinblastin thu được từ nhựa của nó thể hiện tính hiệu quả trong điều trị bệnh bạch cầu. Mặc dù nhựa dừa cạn là chất độc nếu ăn phải, nhưng khoảng 70 loại ancaloit hữu ích đã được phát hiện ra từ nó. Tại Madagascar, dịch chiết đã được sử dụng trong thời gian vài trăm năm trong y học dân tộc để điều trị bệnh đái đường, cầm máu, thuốc an thần, hạ huyết áp cũng như làm chất tẩy uế. Tuy nhiên, dịch chiết có thể gây ra các hiệu ứng phụ, chẳng hạn như rụng tóc.
Các ancaloit Vinca là các tác nhân chống phân bào có tơ và chống vi quản. Ngày nay, chúng được sản xuất bằng phương pháp tổng hợp và được sử dụng làm thuốc trong các liệu pháp chống ung thư cũng như làm thuốc ngăn chặn miễn dịch. Các hợp chất này bao gồm vinblastin, vincristin, vindesin và vinorelbin. Các chất chiết từ dừa cạn và các dẫn xuất, như vinpocetin, cũng được sử dụng như là thuốc bồi bổ trí óc.
Chi Dừa cạn Madagascar (danh pháp khoa học: Catharanthus) là một chi của 8 loài cây thân thảo sống lâu năm, trong số này 7 là đặc hữu của Madagascar. Trong thực tế, các loài trong chi này chia sẻ cùng một tên gọi chung (dừa cạn) với các loài trong chi Vinca (dừa cạn châu Âu).
Catharanthus G.Don (1837)
Виды
Катарантус (лат. Catharanthus) — род однолетних или вечнозелёных многолетних травянистых растений, а также полукустарников семейства Кутровые. Род включает восемь видов, семь из которых распространены на Мадагаскаре, а один — в Индии и Шри-Ланке.
В катарантусах содержатся ядовитые алкалоиды, которые используются для производства лекарств для лечения лейкемии.
Ранее виды этого рода включались в род Барвинок (Vinca).
Синонимы научного названия:
По информации базы данных The Plant List, род включает 8 видов[2]:
Единственный азиатский вид:
Мадагаскарские виды:
Катарантус (лат. Catharanthus) — род однолетних или вечнозелёных многолетних травянистых растений, а также полукустарников семейства Кутровые. Род включает восемь видов, семь из которых распространены на Мадагаскаре, а один — в Индии и Шри-Ланке.
В катарантусах содержатся ядовитые алкалоиды, которые используются для производства лекарств для лечения лейкемии.
Ранее виды этого рода включались в род Барвинок (Vinca).
Синонимы научного названия:
Ammocallis Small (1903) Lochnera Rchb. ex Endl. (1838)長春花屬（学名：Catharanthus）包含了八種多年生的草本植物。其中七種原產於馬達加斯加島，而第八種C. pusillus則來自斯里蘭卡。先前這屬植物被列於近親屬—蔓長春花屬(Vinca)—之內。其中一種植物日日春(C. roseus)被廣泛栽植，在一些地區成為侵略性外來種。學名中，拉丁屬名Catharanthus來自希臘文，意思是「純粹的花」。
其葉子呈現光亮深綠色，卵圓形到橢圓形，長度可達5公分，葉為單葉，對生。寬2.5到5公分的花具有高盃形花冠，與福祿考屬(Phlox)相同；花單生，有五片花瓣，通常為粉紅色、紅色或白色，有些具有圈狀的「中心眼」，具有對比性的顏色。
長春花屬（学名：Catharanthus）包含了八種多年生的草本植物。其中七種原產於馬達加斯加島，而第八種C. pusillus則來自斯里蘭卡。先前這屬植物被列於近親屬—蔓長春花屬(Vinca)—之內。其中一種植物日日春(C. roseus)被廣泛栽植，在一些地區成為侵略性外來種。學名中，拉丁屬名Catharanthus來自希臘文，意思是「純粹的花」。
其葉子呈現光亮深綠色，卵圓形到橢圓形，長度可達5公分，葉為單葉，對生。寬2.5到5公分的花具有高盃形花冠，與福祿考屬(Phlox)相同；花單生，有五片花瓣，通常為粉紅色、紅色或白色，有些具有圈狀的「中心眼」，具有對比性的顏色。
.jpg)
-cropped.jpg)
