THALLUS: light to greenish gray, continuous to fissured, often white spotted near margin
SOREDIA: covering apothecia and sometimes coalescing in center of thallus
APOTHECIA: generally infertile, covered with white coarsely granular soredia
CHEMISTRY: soredia KC+ violet (picrolichenic acid), cortex PD- or PD+ red (with or without protocetraric acid)
Northern hemisphere.
Common Name: Bitter Wart Lichen
Grayish crust lichen with piles of granular-sorediate bitter-tasting infertile apothecia.
Bark of mostly deciduous but occasionally coniferous trees, rarely siliceous rocks. In shady places.
Die Bittere Porenflechte (Pertusaria amara), auch Bitterflechte genannt, ist eine relativ häufige aber unauffällige Krustenflechte, die auf der Rinde von Bäumen wächst. Der Name deutet auf den sehr bitteren Geschmack dieser Flechte hin. Sie enthält den Wirkstoff Picrolichenin, welches gegen Wechselfieber angewendet wurde.
Die Bittere Porenflechte lebt an luftfeuchten, nicht eutrophierten Standorten. In stärker luftverunreinigten und landwirtschaftlich genutzten Gebieten geht die Flechte heute stark zurück. Sie wächst auf Nadelbäumen sowie auf Laubbäumen mit leicht sauer reagierender Borke. Ferner kommt sie auf Straßenbäumen wie Ahorn, Esche, Linde und Obstbäumen wie Apfel und Birne vor. In Wäldern wächst sie bevorzugt auf Buchen und Eichen.
Die höckerigen bis knorpeligen Lager der Bitteren Porenflechte sind grau und bilden emporgewölbte, weißlich graue, im Durchmesser zwischen 0,5 und 1,5 cm große Soralen aus. Im jungen Zustand sind meist einzelne deutlich begrenzte halbkugelig gewölbte Soralen zu erkennen, die mit zunehmendem Alter der Flechte zusammenfließen können und stellenweise ein dickliches, gleichmäßiges Polster bilden. Nur sehr selten werden Fruchtkörper (Apothecien) gebildet.
Die Bittere Porenflechte (Pertusaria amara), auch Bitterflechte genannt, ist eine relativ häufige aber unauffällige Krustenflechte, die auf der Rinde von Bäumen wächst. Der Name deutet auf den sehr bitteren Geschmack dieser Flechte hin. Sie enthält den Wirkstoff Picrolichenin, welches gegen Wechselfieber angewendet wurde.
Kibe lumisamblik (Pertusaria amara) on samblikuliik.
Samblik kasvab ka Eestis.[1]
Kibe lumisamblik (Pertusaria amara) on samblikuliik.
Samblik kasvab ka Eestis.
Lepra amara est une espèce de lichen crustacé. Il doit son nom d'espèce à la forte amertume de ses sorédies.
Lepra amara est une espèce de lichen crustacé. Il doit son nom d'espèce à la forte amertume de ses sorédies.
Otwornica gorzka (Pertusaria amara (Ach.) Nyl.) – gatunek grzybów z rodziny otwornicowatych (Pertusariaceae)[1]. Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów[2].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Pertusaria, Pertusariaceae, Pertusariales, Ostropomycetidae, Lecanoromycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy gatunek ten opisany został w 1809 przez E. Achariusa jako Variolaria amara. Do rodzaju Pertusaria przeniósł go W. Nylander w 1872 i nazwa nadana przez tegoż autora jest obecnie według Index Fungorum obowiązująca. Niektóre synonimy nazwy naukowej[3]:
Nazwa polska według Krytycznej listy porostów i grzybów naporostowych Polski[2].
Plecha skorupiasta, zazwyczaj dość gruba, ale czasami cienka. Powierzchnia jest szorstka, pomarszczona lub chropowata, czasami podzielona na poletka. Ma barwę od jasnoszarej do ciemnoszarej i bardzo gorzki smak. Przedplesze jest jaśniejsze i czasami podzielone na pasemka. Na powierzchni zawsze i licznie występują soralia, pojedynczo lub w grupach, często łączą się z sobą. Mają średnicę 0,2-2 mm. kolisty lub półkolisty kształt i szeroko przylegają do plechy. Plecha zawiera glony protokokkoidalne[4].
Reakcje barwne: Pd + czerwony, K –, KC + fioletowoczerwony[4].
Owocniki typu apotecjum pojawiają się bardzo rzadko. Są zagłębione po kilka w brodawkach podobnych do soraliów. Mają silnie, białawo przyprószone tarczki o barwie od czerwonawej przez brunatną do czarnej. W każdym worku powstaje jeden tylko, jednokomórkowy, bezbarwny i grubościenny zarodnik o rozmiarach 140-230 × 50-70 μm[4].
Gatunek szeroko rozprzestrzeniony, głównie na półkuli północnej. Najliczniej notowany jest w Ameryce Północnej i Europie, ale występuje także w Azji, Ameryce Środkowej, północnych rejonach Ameryki Południowej i Afryki oraz w Australii[5]. W Polsce pospolity w całym kraju.
Główne siedlisko jego występowania to kora drzew, zwłaszcza liściastych, szczególnie w miejscach bardziej słonecznych; poza zwartymi kompleksami leśnymi lub w świetlistych lasach[4].
Wytwarza kwas fumaroprotocetrariowy, który nadaje jej bardzo gorzki smak, podobny do smaku chininy. Właśnie z powodu tego gorzkiego smaku dawniej plecha otwornicy gorzkiej używana była jako namiastka chininy[6].
Najbardziej podobna jest również pospolita otwornica zwyczajna (Pertusaria albescens). Odróżnia się bardzo dużymi soraliami (mają średnicę 0,5-4,5 mm), grubą plechą i brakiem kwasu fumarioprotocetrariowego. Pewne odróżnienie tych gatunków możliwe jest reakcjami barwnymi; u otwornicy gładkiej wszystkie są negatywne[7].
Otwornica gorzka (Pertusaria amara (Ach.) Nyl.) – gatunek grzybów z rodziny otwornicowatych (Pertusariaceae). Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów.