nomes no trilho de navegação
Los quivis (Apteryx, del griegu «ensin nales») constitúin un pequeñu xéneru d'aves paleognatas, l'únicu del so familia (Apterygidae) que de la mesma ye l'únicu del so orde (Apterygiformes). Esti xéneru ta compuestu por cinco especies reinales de Nueva Zelanda.[1][2] Son aves non voladores pequeñes, aproximao del tamañu d'una pita. Antes de la llegada del home, alredor del añu 1300, en Nueva Zelanda los únicos mamíferos yeren los esperteyos, y los nichos ecolóxicos que n'otres partes del mundu ocupen animales tan diversos como caballos, llobos y mures fueron utilizaos en Nueva Zelanda por aves (y, en menor proporción, por ciertes especies de reptiles). El términu quivi ye maorín, idioma del pueblu homónimu de llinaxe malayopolinesio, los primeres en colonizar Nueva Zelanda.
La so adaptación a la vida terrestre ye estensiva: como toles ratites, nun tienen quilla nel esternón pa fondiar los músculos de les nales, y cuasi tampoco nales: les muertes son tan pequeños que son invisibles sol so plumaxe, que escarez de rémixes y timoneres. Esi plumaxe ye típicu de l'ave en cuestión. Diríase que, por razones evolutives y d'adaptación al ecosistema, los plumones nun llegaron a la etapa de verdaderes plumes, polo qu'adoptaron el característicu aspeutu de nidies goches que tien el plumaxe del quivi. Ente que xeneralmente los páxaros tienen güesus acovanaos p'aforrar pesu y faer el vuelu más prácticu, el quivi tien migollu, al igual que los mamíferos.
Los quivis son criatures cobardes y nocherniegues con un sentíu del olfatu bien desenvueltu por cuenta de la esistencia de verdaderos bigotes en redol al picu; tales bigotes son eficaces órganos olfativos. Otra traza xeneralmente inusual nun ave ye la presencia de fueses nasales na punta de la so llongura y filoso picu. Son omnívoros; p'alimentase, encuallen el picu nel suelu en busca de merucos, inseutos y otros invertebraos. Tamién comen cocos y, si la oportunidá preséntase, pequeños cámbaros de ríu, anfibius y anguiles.
Los machos encargar de guarar los güevos (güevos que son los más grandes en rellación a les proporciones del animal adultu y pueden llegar a midir 140 mm de llargu x 90 mm de diámetru), efectuándose la puesta mientres diez semana en niales soterraños asemeyaos a llurigues, sicasí nengunu de los proxenitores dedicar a alimentar a les críes les cualos son nidífugues (apenes tienen lo suficientemente desenvueltu'l cuerpu salen del nial p'alimentase por cuenta propia).
Ente que la visión tradicional de les rellaciones filoxenétiques de los quivis con al respective de los otros paleognatos establecer más cercanos a les moes, tolos estudios moleculares recién allugar como'l grupu hermano d'un clado formáu polos casuarios y los emúes.[3][4] De la mesma, un estudiu molecular de 2014 rellaciona a estes aves como'l grupu hermano de les aves elefante y dambos formen un clado hermanu de casuarios y emúes.[5]
Apteryx
Cladograma basáu en Burbidge et al (2003).[6]
El quivi apaeció como símbolu per primer vegada a finales del sieglu XIX nes insinies del reximientu de Nueva Zelanda, en 1886, nes del Batallón Sur de Canterbury y en 1887, nes de los Voluntarios de Rifle Hastings. En 1906, cuando'l la marca de betume quivi foi llargamente vendida nel Reinu Xuníu y nos Estaos Xuníos, el símbolu fíxose más conocíu.[7]
Mientres la Primer Guerra Mundial, yera bien habitual qu'a los soldaos neozelandeses llamárase-yos "quivis" y dibuxóse la figura d'un quivi xigante na fastera d'una llomba xuntu al Campu Sling n'Inglaterra. El so usu estendióse tantu que los neozelandeses son conocíos como "quivis".[8]
Convirtióse nel símbolu meyor conocíu de Nueva Zelanda, y ta nun llugar destacáu en munchos escudos ya insinies de munches ciudaes, clubes o organizaciones neozelandeses. La escarapela de la Real Fuercia Aérea de Nueva Zelanda (RNZAF) ye la figura d'un quivi coloráu dientro d'un círculu de color azul.[9] El quivi figura nel logo de la Lliga de Rugby de Nueva Zelanda y la seleición nacional de Rugby de Nueva Zelanda ye conocida como "los quivis", amás de como los All Blacks.
L'aviesu d'una moneda del dólar de Nueva Zelanda apaez la imaxe d'un quivi, y nel mercáu de divises, al dólar neozelandés llámase-y de cutiu "el quivi".[10]
Un quivi nun sellu neozelandés de 1898.
Escarapela de la Real Fuercia Aérea de Nueva Zelanda.
.
Los quivis (Apteryx, del griegu «ensin nales») constitúin un pequeñu xéneru d'aves paleognatas, l'únicu del so familia (Apterygidae) que de la mesma ye l'únicu del so orde (Apterygiformes). Esti xéneru ta compuestu por cinco especies reinales de Nueva Zelanda. Son aves non voladores pequeñes, aproximao del tamañu d'una pita. Antes de la llegada del home, alredor del añu 1300, en Nueva Zelanda los únicos mamíferos yeren los esperteyos, y los nichos ecolóxicos que n'otres partes del mundu ocupen animales tan diversos como caballos, llobos y mures fueron utilizaos en Nueva Zelanda por aves (y, en menor proporción, por ciertes especies de reptiles). El términu quivi ye maorín, idioma del pueblu homónimu de llinaxe malayopolinesio, los primeres en colonizar Nueva Zelanda.
Kivi (Apteryx Shaw, 1813) — Tilsizlər dəstəüstünə aid yeganə quş cinsi.
Apteryx haastii Great Spotted Kiwi
Apteryx owenii Little Spotted Kiwi
Apteryx rowi Okarito Brown Kiwi
Apteryx australis Brown Kiwi
Apteryx mantelli North Island Brown Kiwi
Ar c'hiwied[1][2] a zo evned dic'houest da nijal, a orin eus Zeland-Nevez. Termenet e voe ar c'herentiad Apterygidae, e 1840, gant al loenoniour saoz George Robert Gray (1808-1872).
Diouzh Doare 6.2 an IOC World Bird List[3] ez a pemp spesad d'ober ar c'herentiad Apterygidae (hag ar genad Apteryx war un dro) :
a vo kavet e Wikimedia Commons.
Ar c'hiwied a zo evned dic'houest da nijal, a orin eus Zeland-Nevez. Termenet e voe ar c'herentiad Apterygidae, e 1840, gant al loenoniour saoz George Robert Gray (1808-1872).
Diouzh Doare 6.2 an IOC World Bird List ez a pemp spesad d'ober ar c'herentiad Apterygidae (hag ar genad Apteryx war un dro) :
kiwi ar Su (Apteryx australis) A. a. australis hag A. a. lawryi, ar c'hiwi meur marellek (Apteryx haastii) ar c'hiwi Mantell (Apteryx mantelli) ar c'hiwi Owen (Apteryx owenii) ar c'hiwi Okarito (Apteryx rowi).S'anomena kiwi a qualsevol espècie d'ocell sense ales, de petita mida, endèmic de Nova Zelanda, del gènere Apteryx (l'únic gènere de la família dels apterígids - Apterygidae). De la mida aproximada d'una gallina domèstica, el kiwi és de llarg el més petit dels devoradors de petits vertebrats. Algunes espècies de kiwi estan en perill d'extinció. El nom kiwi és maori d'origen onomatopeic imitant el cant de l'ocell. S'ha convertit en un símbol nacional de Nova Zelanda.
Abans o poc després de l'arribada dels primers pobladors humans, al voltant del segle XIII, els únics mamífers naturals de Nova Zelanda eren tres espècies de rat penat, i els espais ecològics que en altres zones del món són comunament reservats per cavalls, llops i rosegadors, eren ocupats per ocells i, en menor mesura, per rèptils.
El kiwi és una criatura nocturna molt tímida, amb un desenvolupat sentit de l'olfacte i, característica totalment inusual als ocells, un nas a la punta del seu llarg bec. Amb aquest nas cerquen l'aliment, introduint-lo a terra, detectant els insectes i d'altres petits invertebrats; també s'alimenten de fruita i, si se'ls hi presenta l'oportunitat, de petites llagostes, amfibis i angules.
Després de la trobada, al principi de l'estació de l'apariament (de juny a març), el kiwi té per costum de viure en parella monògama. La parella fa les seves trobades, al cau de la seva llodriguera, una vegada cada pocs dies, cridant-se l'un a l'altre, en caure la nit. Aquest tipus de relacions estables poden arribar a durar fins a vint anys. (font: KiwiRecovery.org) Els ous de kiwi poden arribar a pesar la quarta part del pes total de la femella. Normalment només ponen un ou. De tota manera, tenint en compte que la mida del kiwi és comparable a la de la gallina domèstica, els ous d'aquell arriben a ser més de deu vegades grossos la mida dels d'aquesta.
El primer kiwi estudiat pels europeus va ser una pell de kiwi que George Shaw va comprar al capità Andrew Barclay a bord del vaixell Providence, el qual li va dir que li havia estat donada per un caçador de foques a Sydney Harbour, pels volts de 1811. George Shaw li va donar al kiwi el seu nom científic i va dibuixar tota una sèrie d'esbossos on representava l'aspecte que imaginava que havia de tenir l'ocell, inspirant-se en part en un ocell que apareixia a les il·lustracions 1057 i 1058 del volum 24 del The Naturalist's Miscellany de 1813.
S'anomena kiwi a qualsevol espècie d'ocell sense ales, de petita mida, endèmic de Nova Zelanda, del gènere Apteryx (l'únic gènere de la família dels apterígids - Apterygidae). De la mida aproximada d'una gallina domèstica, el kiwi és de llarg el més petit dels devoradors de petits vertebrats. Algunes espècies de kiwi estan en perill d'extinció. El nom kiwi és maori d'origen onomatopeic imitant el cant de l'ocell. S'ha convertit en un símbol nacional de Nova Zelanda.
Kiviové (Apterygiformes) jsou řád vývojově primitivních, menších nelétavých ptáků.
Zahrnuje pouze jednu čeleď a jen několik druhů kiviů, všechny žijí pouze na Novém Zélandu, a to ve vlhkých pralesích.
Kiviové mají silně redukovaná křídla, chybí jim obrysové peří i letky a peří připomíná srst. Na rozdíl od létajících ptáků nemá pneumatizované kosti, na hrudní kosti chybí hřeben pro úpon svalů, klíční kost je redukovaná.
Kiviové mají dlouhý zobák, který je na konci opatřen hmatovými pírky. Nozdry se také otevírají na konci zobáku. Kiviové mají vynikající hmat a čich a při hledání potravy spoléhají na tyto dva smysly. Zrak je slabý.
Kiviové jsou aktivní v noci, kdy loví červy a larvy, které najdou v půdě. Vyskytuje se u nich pohlavní dimorfismus, samec je o 40 % menší než samice a je to on, kdo pečuje o potomstvo.
Všechny druhy kiviů jsou ohrožené, hlavně kvůli zavlečeným druhům, jako jsou potkani, kočky nebo prasata. Kiviové se vyvíjeli bez přirozených nepřátel, jsou nelétaví a hnízdí na zemi, jejich vejce i dospělí kiviové jsou tedy snadnou kořistí.
řád: kiviové (Apterygiformes)
Obrázky, zvuky či videa k tématu kiviové ve Wikimedia Commons
Kiviové (Apterygiformes) jsou řád vývojově primitivních, menších nelétavých ptáků.
Zahrnuje pouze jednu čeleď a jen několik druhů kiviů, všechny žijí pouze na Novém Zélandu, a to ve vlhkých pralesích.
Kiviové mají silně redukovaná křídla, chybí jim obrysové peří i letky a peří připomíná srst. Na rozdíl od létajících ptáků nemá pneumatizované kosti, na hrudní kosti chybí hřeben pro úpon svalů, klíční kost je redukovaná.
Kiviové mají dlouhý zobák, který je na konci opatřen hmatovými pírky. Nozdry se také otevírají na konci zobáku. Kiviové mají vynikající hmat a čich a při hledání potravy spoléhají na tyto dva smysly. Zrak je slabý.
Kiviové jsou aktivní v noci, kdy loví červy a larvy, které najdou v půdě. Vyskytuje se u nich pohlavní dimorfismus, samec je o 40 % menší než samice a je to on, kdo pečuje o potomstvo.
Všechny druhy kiviů jsou ohrožené, hlavně kvůli zavlečeným druhům, jako jsou potkani, kočky nebo prasata. Kiviové se vyvíjeli bez přirozených nepřátel, jsou nelétaví a hnízdí na zemi, jejich vejce i dospělí kiviové jsou tedy snadnou kořistí.
Denne artikel omhandler fuglen kiwi. Opslagsordet har også en anden betydning, se Kiwi (frugt).
Kiwier (latin: Apterygidae) er en familie af fugle med en enkelt slægt Apteryx. De fem arter er alle udbredt på New Zealand, hvor nordlig kiwi og brun kiwi er de almindeligste på henholdsvis Nordøen og Sydøen. Kiwier opfattes nogle gange som tilhørende strudsefuglene og andre gange som eneste familie i deres egen orden Apterygiformes.[1][2]
Kiwierne er mindre end de lignende strudsefugle. De er tilpassset et liv på New Zealand, hvor det, som hos strudsefuglene, ikke er nødvendigt at kunne flyve. New Zealand husede ikke større rovdyr før mennesket kom til øerne. Først indenfor den senere tid er disse introduceret, først med maorierne og senere med europæerne bl.a. i form af rotter, hunde og katte. Disse rovdyr gør stort indhug i bestanden af bl.a. kiwier på New Zealand, så kiwierne må betragtes som truede når de indslæbte rovdyr ikke kan holdes under kontrol.
Selvom kiwien ser temmelig speciel og lidt kluntet ud, er den overraskende adræt, når den bevæger sig. De kraftige ben bærer den hurtigt frem og stabiliteten opnås ved at kiwien bevæger hovedet og halsen i en karakteristisk hoppende bevægelse.
Kiwien er populær i New Zealand. faktisk så populær, at europæerne har taget navnet til sig. Der lever således to forskellige folk med to forskellige kulturer på New Zealand: Maorierne, oprindelig fra Polynesien og kiwierne, oprindelig fra Europa.
Kiwier lever i huler i skovbunden. De lever af småinsekter – orme, edderkopper, biller og nedfaldne frugter. Til dette har de udviklet helt specielle kendetegn. Kiwiens lange næb er udviklet til at stikke i jorden og fange insekter, de har endda udviklet næseborene, så de sidder på spidsen af næbbet, et karaktertræk ingen andre fugle besidder. Herudover har kiwierne lange knurhår ved næbroden, der hjælper dem i fødesøgningen, der altid foregår om natten. Om natten kan man tit høre kiwiens karakteristiske snøftelyde, der fremkommer, når de forsøger at rense næseborene for jord. Kiwiernes ben er korte og kraftige, med lange kløer på tæerne. De bruges til opskrabning af skovbunden for at skræmme insekter frem.
Af alle fugle har kiwierne forholdsmæssigt set det største æg. Et kiwiæg vejer 15-30% af hunnens kropsvægt. Til sammenligning fylder verdens tungeste æg – strudseægget kun omkring 1,5%-2% af strudsehunnens kropsvægt. [3]
Denne artikel omhandler fuglen kiwi. Opslagsordet har også en anden betydning, se Kiwi (frugt). Kiwier (latin: Apterygidae) er en familie af fugle med en enkelt slægt Apteryx. De fem arter er alle udbredt på New Zealand, hvor nordlig kiwi og brun kiwi er de almindeligste på henholdsvis Nordøen og Sydøen. Kiwier opfattes nogle gange som tilhørende strudsefuglene og andre gange som eneste familie i deres egen orden Apterygiformes.
Kiwierne er mindre end de lignende strudsefugle. De er tilpassset et liv på New Zealand, hvor det, som hos strudsefuglene, ikke er nødvendigt at kunne flyve. New Zealand husede ikke større rovdyr før mennesket kom til øerne. Først indenfor den senere tid er disse introduceret, først med maorierne og senere med europæerne bl.a. i form af rotter, hunde og katte. Disse rovdyr gør stort indhug i bestanden af bl.a. kiwier på New Zealand, så kiwierne må betragtes som truede når de indslæbte rovdyr ikke kan holdes under kontrol.
Kiwis (Gattung Apteryx) oder Schnepfenstrauße sind flugunfähige, nachtaktive Vögel in den Wäldern Neuseelands. Die Gattung ist die einzige der Familie Apterygidae und besteht rezent nur aus je nach Lehrmeinung drei oder fünf Arten. Unter den Laufvögeln stellen Kiwis die mit Abstand kleinsten Vertreter dar.
Der Kiwi ist das Nationalsymbol Neuseelands. Von ihm leitet sich die Eigenbezeichnung der Bewohner Neuseelands als „Kiwis“ ab.
Kiwis sind nicht nur die kleinsten aller Laufvögel, sondern sie weichen in ihrer Biologie stark von den anderen Familien der Laufvögel ab. Sie sind 35 bis 65 Zentimeter lang, bis 35 Zentimeter groß und ein bis fünf Kilogramm schwer. Weibchen sind im Durchschnitt etwas größer und 10 bis 20 Prozent schwerer.
Sie tragen ein braunes Gefieder, das fast wie eine Behaarung wirkt. Den Kiwis fehlt wie allen Laufvögeln der Brustbeinkamm, an dem normalerweise die Flugmuskulatur ansetzt. So haben die Kiwis zwar noch kleine, vier bis fünf Zentimeter lange Flügel, sind aber nicht in der Lage, damit zu fliegen. Die Flügel tragen an den Enden kleine Krallen und bleiben unter dem Gefieder verborgen. Die Krallen haben keine erkennbare Funktion und sind offenbar Rudimente, die man gleichermaßen bei manchen Emus und Kasuaren findet.
Kiwis besitzen keinen äußerlich sichtbaren Schwanz, was dazu beiträgt, dass sie eine ungewöhnliche ovale Körperform haben. Zu diesem Erscheinungsbild tragen auch die weit nach hinten verlagerten Beine bei. Diese kräftigen Beine tragen, wie bei den meisten Vögeln, vier Zehen; mit ihnen vermögen Kiwis gut und schnell zu laufen. Längere Fluchtdistanzen erübrigen sich aber meist in ihrem unübersichtlichen Lebensraum. Der Kopf der Kiwis ist relativ klein, der Schnabel sehr lang und nach unten gebogen. Beim Streifenkiwi wird der Schnabel über 20 Zentimeter lang. Er ist bei Weibchen um gut 30 Prozent größer als bei Männchen. Der Oberschnabel ist etwas länger als der Unterschnabel. Um im Stand das Gleichgewicht zu halten, stützen Kiwis sich oft auf ihren Schnabel. Kiwis können nicht besonders gut sehen, dafür aber umso besser hören und – eine Besonderheit unter Vögeln – sehr gut riechen. Die Nasenöffnungen liegen an der Spitze und nicht wie bei den meisten Vögeln an der Basis des Schnabels. An der Schnabelbasis tragen Kiwis „Borsten“, die an die Vibrissen (Schnurrhaare) von Säugetieren erinnern, in Wirklichkeit aber modifizierte Federn sind.
Eine weitere Besonderheit ist die Körpertemperatur, die mit 38 °C weit unter der der meisten Vögel (42 °C) liegt und eher der eines Säugetiers gleicht.
Wegen ihrer nächtlichen und verborgenen Lebensweise sind die Lautgebungen oft das einzige, was Menschen von Kiwis mitbekommen. Kiwis rufen das ganze Jahr und die ganze Nacht hindurch, außer bei starkem Wind und in sehr hellen Vollmondnächten.
Bei den Rufen handelt es sich um schrille Pfiffe, die bei günstigen Bedingungen bis zu fünf Kilometer weit tragen. Während Kiwis diese ausstoßen, strecken sie den Hals und den Schnabel empor. Männchen rufen öfter als Weibchen, und ihre Pfiffe klingen in Tonhöhe und Tonlänge anders.
Die Rufe scheinen hauptsächlich in der Revierverteidigung eine Rolle zu spielen. Sie werden oft von Kiwis der benachbarten Reviere beantwortet.
Kiwis leben auf den drei großen Inseln Neuseelands: Nordinsel, Südinsel und Stewart Island. Es gibt sie außerdem auf zahlreichen kleinen Inseln vor den Küsten Neuseelands; auf den meisten von ihnen sind sie aber mit Sicherheit, auf den übrigen mit hoher Wahrscheinlichkeit durch den Menschen eingeführt worden.
Das ursprüngliche Habitat der Kiwis waren die Wälder, die mit Ausnahme der Hochgebirge Neuseeland vor der Ankunft polynesischer Siedler nahezu lückenlos bedeckten. Heute sind sie auch in den künstlich entstandenen, strauchbestandenen offenen Geländen heimisch. Sie gehören außerdem zu den äußerst wenigen einheimischen Tieren, die sich in den von den Europäern angepflanzten Nadelbaummonokulturen ansiedeln konnten. Allerdings sind Kiwis trotz ihrer Anpassungsfähigkeit durch den Jagddruck durch eingeschleppte Raubtiere aus zahlreichen Regionen verschwunden und nur noch lückenhaft über Neuseeland verbreitet.
Im Gebirge gibt es Kiwis bis in Höhen von 1200 Metern. Alle Kiwis brauchen Habitate mit hohem Grad an Feuchtigkeit und lockerem, humusreichem Boden.
Kiwis sind ausschließlich nachtaktiv. Am Tag verbergen sie sich in ihren Höhlen und Unterschlüpfen, die sie vor Sonnenuntergang nicht verlassen. Kommen sie dann hervor, bewegen sie sich bei völliger Dunkelheit im Schutz von Unterholz und Gesträuch. Dabei orientieren sie sich, für Vögel eher ungewöhnlich, mit ihrem guten Geruchssinn und ihrem Gehör.
Ihr ganzes Leben lang bewohnen die Kiwis ein Revier, das sie mit dem Partner teilen, mit dem sie in Monogamie zusammenleben. Das Revier wird von beiden Geschlechtern verteidigt und hat eine von Art zu Art stark schwankende Größe: Zwergkiwis bewachen nur 2 bis 3 Hektar, während das Revier eines Streifenkiwi-Paars 5 bis 50 Hektar umfasst. Während die Reviergrenzen in der Fortpflanzungszeit aggressiv verteidigt werden, wird zu anderen Zeiten des Jahres die Anwesenheit anderer Kiwis im Revier bis zu einem gewissen Grad toleriert. Geht ein Revier durch Rodung verloren, bleibt ein Kiwi-Paar oft noch mehrere Wochen dort, bevor es sich nach einer neuen Umgebung umsieht. Die Reviergrenzen werden mit Kot markiert, wiederum ein eigentlich säugetiertypisches Verhalten, das man unter Vögeln sonst so gut wie nicht findet.
Innerhalb des Reviers legen Kiwis zahlreiche Baue an, die wechselnd genutzt werden. Sie dienen zum Schlafen und in der Fortpflanzungszeit auch als Bruthöhle. Der Eingang ist bis 15 Zentimeter breit und meistens unter dichter Vegetation oder zwischen Baumwurzeln verborgen. Ein bis zu zwei Meter langer Tunnel führt von hier bis zur Höhle, die groß genug ist, um Platz für zwei Kiwis zu bieten.
Einzelgängerische Kiwis sind entweder recht junge Vögel oder solche, die ihren Partner verloren haben.
Kiwis sind zwar Allesfresser, die sich von allen tierischen und pflanzlichen Materialien ernähren, hauptsächlich stochern sie aber im Erdreich nach wirbellosen Tieren, vor allem Regenwürmern, Tausendfüßern und Insektenlarven. Die Bewegungen der Tiere im Boden können von Kiwis wahrgenommen werden; sie versenken dann ihren Schnabel im Erdreich und ertasten die Beute. Hierdurch hinterlassen Kiwis in ihrem Revier charakteristische Schnabellöcher, die bis zu 15 cm tief sind und die Anwesenheit eines Kiwis sicher verraten.
Nebenbei werden auch Früchte und Insekten vom Boden aufgelesen.
Als monogame Vögel suchen Kiwis erst einen neuen Partner, wenn der alte gestorben ist. Man hat Kiwi-Paare beobachtet, die über zehn Jahre zusammen verbracht haben. Alljährlich zwischen August und Oktober beginnt für die Kiwi-Paare die Fortpflanzungszeit. Sie jagen dann einander, vollführen Sprünge und sind äußerst ruffreudig.
Zum Brüten wird nur einer der Baue im Revier genutzt, und zwar stets einer, der bereits mehrere Monate oder gar Jahre alt ist, so dass der Eingang mit pflanzlicher Vegetation zuwachsen konnte. Das Männchen bereitet hierin das Nest vor, indem es Moose und Gräser sammelt und damit die Nisthöhle auspolstert.
Das Weibchen legt dann ein oder zwei, selten drei Eier. Beim Streifenkiwi ist das Ei 13 cm lang und hat einen Durchmesser von 8 cm. Das Gewicht beträgt etwa 500 Gramm. Dies sind im Verhältnis zur Körpergröße ihrer Erzeuger die größten Vogeleier der Welt – sie erreichen bis zu 30 Prozent des Körpergewichts des Weibchens. Beim Streifenkiwi und beim Zwergkiwi brütet anschließend nur das Männchen, beim Haastkiwi beide Geschlechter abwechselnd. Wenn das Männchen allein brütet, schläft das Weibchen in einem anderen Bau, der in der Nähe gelegen ist. Mit 63 bis 92 Tagen dauert die Brutzeit ungewöhnlich lange. Das brütende Männchen verlässt den Bau jede Nacht, um zu fressen; die Dauer der Aktivität wird während der Brut kaum eingeschränkt. Beim Haastkiwi übernimmt das Weibchen in diesen Pausen das Brutgeschäft. Die Eier sind sehr gefährdet, vor allem Wekarallen sind auf Kiwi-Eier aus.
Die schlüpfenden Kiwis sehen bereits aus wie kleine Ausgaben der Eltern. Als Nestflüchter wandern sie fünf oder sechs Tage nach dem Schlüpfen bereits umher. Während sie am Tage noch vom Männchen behütet werden, verlassen sie nachts das Nest allein und werden kaum von den Eltern bewacht. Die Jungen fallen den in Neuseeland eingeschleppten Katzen, Hunden und Wieseln daher sehr häufig zum Opfer.
Mit eineinhalb Jahren erreichen Kiwis ihre volle Größe und mit zwei Jahren sind sie geschlechtsreif. Sie können über 20 Jahre alt werden.
Die klassische Sichtweise der externen Systematik ist, dass die nächsten Verwandten der Kiwis die Moas sein müssten. Begründet war diese Ansicht lediglich dadurch, dass diese beiden Laufvogelfamilien in Neuseeland verbreitet sind. Jedoch ist es wahrscheinlich, dass sie sich vor sehr langer Zeit voneinander getrennt haben, als Neuseeland noch ein Teil Gondwanas war, und dass es eher ein Zufall ist, dass beide Taxa nur in Neuseeland bis ins Holozän überlebt haben.
Neue DNA-Analysen kommen zu dem Ergebnis, dass Kiwis nicht mit den Moas verwandt sind. Sowohl Haddrath & Baker 2001 als auch Cooper 1997 kamen zu dem Schluss, dass die Kiwis die Schwestergruppe eines gemeinsamen Taxons von Kasuaren und Emus seien, und dass diese drei Taxa gemeinsam wiederum die Schwestergruppe der Strauße seien.[1][2] Unumstritten ist jedoch auch diese These nicht. So ermittelten Mitte 2014 Mitchell und Kollegen nach dem Vergleich von mitochondrialer DNA die riesigen, ausgestorbenen madegassischen Elefantenvögel (Aepyornithidae) als Schwestergruppe der Kiwis. Beide sollen von flugfähigen Vorfahren abstammen und sich vor etwa 50 Millionen Jahren evolutionär voneinander getrennt haben. Da auf Neuseeland schon die Moas existierten und die ökologische Nische des großen Laufvogels damit schon besetzt war, entwickelten sich die Kiwis zu nachtaktiven kleinen Kleintierfressern.[3]
Fünf Arten in einer Gattung werden zu den Kiwis gerechnet:
Die drei Streifenkiwiarten werden oft als Unterarten einer Art, des Streifenkiwis, aufgefasst. Die oben gezeigte Einteilung folgt der Auffassung von Burbidge 2003, wonach diese Unterarten den Status eigenständiger Arten erhalten sollten.[4]
Kiwi-Fossilien kennt man lediglich aus dem Pleistozän und Holozän. Allerdings werden Vermutungen, dass sie eine sehr alte Tiergruppe sind, durch Fußabdrücke aus dem Miozän gestützt, die den Kiwis zugewiesen werden. Eine gelegentlich genannte fossile Art aus dem Pliozän Australiens (Metapteryx bifrons) ist nach Ansicht der meisten Zoologen in Wahrheit ein Jungtier aus der Verwandtschaft der Emus.
Seit die ersten Māori-Siedler Neuseeland erreichten, wurden Kiwis von diesen und auch zugleich eingeschleppten Säugetieren (v. a. Hunden) im großen Maßstab gejagt.[5] Schon die Maori verdrängten Kiwis aus zahlreichen Regionen und schufen somit inselhaft zerrissene Verbreitungsgebiete der Kiwis. Das Aussterben des Zwergkiwis auf der Nordinsel wurde durch die Maori verursacht. Für die Kiwi-Jagd eigneten sich die Maori spezielle Taktiken an, die auch die Nachahmung der Rufe beinhalteten. Kiwis wurden vor allem wegen ihres Fleisches gejagt, aber auch wegen der Federn, die als Schmuck Bedeutung hatten.
Als die weißen Siedler Neuseeland erreichten, verschlechterte sich die Situation für die Kiwis nochmals. Im 19. Jahrhundert wurden Kiwi-Federn sogar nach Europa exportiert, da man sie als Besatz von Kleidern verwendete. Zudem erfreuten sich ausgestopfte Kiwis einer wachsenden Beliebtheit bei Sammlern. Vor allem die von den Weißen mitgebrachten Hunde, Katzen, Füchse und Marder (Wiesel und Hermelin) sorgten für einen Jagddruck, dem die Vögel kaum gewachsen waren. Auch das vom Menschen eingeführte Possum macht den Kiwis das Überleben schwer.[6] So wurden Kiwis im Osten und Norden der Südinsel sowie in küstennahen Regionen der Nordinsel vollends ausgerottet. Rückzugsgebiete blieben unter anderem das Fjordland, die Tongariro-Region, die Northland Peninsula und Stewart Island.
Die Jagd auf Kiwis wurde 1896 verboten. Seit 1921 stehen Kiwis unter Schutz. Von Menschen droht Kiwis heute keine direkte Gefahr mehr, wohl aber noch immer durch die Landschaftszerstörung und vor allem durch die eingeschleppten Tiere. In den 1990ern tötete ein einziger entlaufener Schäferhund im Wald von Waitangi innerhalb weniger Tage 500 Kiwis, was mehr als die Hälfte der dortigen Population war. Es wird geschätzt, dass auf dem Festland 94 Prozent der jungen Kiwis von Katzen oder Wieseln getötet werden, bevor sie 100 Tage alt werden.
Alle fünf Kiwi-Arten werden von der IUCN als gefährdet geführt. Da die Kiwis als Nationalvögel Neuseelands einen hohen Bekanntheitsgrad haben, gibt es in jüngerer Zeit verstärkte Bemühungen um ihren Schutz. Gefährdete Populationen werden auf Inseln gebracht, die vorher von Katzen, Ratten und anderen potenziellen Gefahren gesäubert werden. Vom Streifenkiwi (Apteryx mantelli), der auf der Nordinsel lebt, existieren nur noch rund 35.000 Tiere. Er wird daher als gefährdet eingestuft. Die Population des Okaritokiwis Apteryx rowi besteht sogar nur noch aus 375 Individuen (2012) und ist akut vom Aussterben bedroht.[7]
In Neuseeland haben Kiwis als Nationalvögel einen so hohen Stellenwert, dass sich auch die Einwohner des Landes als „Kiwis“ bezeichnen. Abgeleitet hiervon nennt sich beispielsweise eine Bank Kiwibank, oder die staatliche Rentenkasse Neuseelands heißt ‚Kiwisaver‘. Dies führte dazu, dass zahlreiche neuseeländische Produkte die Vorsilbe „Kiwi-“ bekamen.
Das bekannteste Beispiel ist die Kiwifrucht, die eigentliche „chinesische Stachelbeere“ (Actinidia deliciosa). Sie wurde in Neuseeland das erste Mal außerhalb Asiens in großem Stil angepflanzt und 1959 von der Handelsfirma Turners & Growers erstmals sogar unter dem Markennamen „Kiwi“ exportiert, in o. g. Anlehnung an die Identifizierung mit dem Nationalvogel.
So ist heute die chinesische Stachelbeere unter dem neuseeländischen Namen „Kiwi“ in Europa bekannter als unter ihrem ursprünglichen und eben auch als der eigentlich namensgebende Vogel.
Kiwis (Gattung Apteryx) oder Schnepfenstrauße sind flugunfähige, nachtaktive Vögel in den Wäldern Neuseelands. Die Gattung ist die einzige der Familie Apterygidae und besteht rezent nur aus je nach Lehrmeinung drei oder fünf Arten. Unter den Laufvögeln stellen Kiwis die mit Abstand kleinsten Vertreter dar.
Der Kiwi ist das Nationalsymbol Neuseelands. Von ihm leitet sich die Eigenbezeichnung der Bewohner Neuseelands als „Kiwis“ ab.
O kiwi (Apteryx) ye o nombre popular ta cualsiquier d'as especies d'o chenero Apteryx (l'unico chenero d'a familia d'os Apterygidae). Ye un muixón no volador, de chicota mida y endemico de Nueva Zelanda. D'a grandaria alto u baixo d'una gallina domestica, o kiwi ye por muito o mas chicot d'os devoradors de chicotz vertebraus. Bellas especies de kiwi son en periglo d'extinción.
O nombre kiwi ye maorí d'orichen onomatopeyico imitando o canto d'iste muixón. S'ha convertiu en un simbolo nacional de Nueva Zelanda.
Apteryx es un genere de Apterygidae.
Ang Apteryx ay isang genus (sari) ng mga ibong hindi nakakalipad na endemiko sa Bagong Selanda, na nasa loob ng pamilyang Apterygidae. Ang karaniwang pangalan nito sa Ingles ay kiwi.
Sa sukat na may pagkakatulad ng sa domestikadong manok, ang kiwi sa ngayon ang pinakamaliit na nabubuhay na mga ratito at nangingitlog ng pinakamalaking itlog batay sa kanilang sukat o laki ng katawan.[2] May limang kinikilalang mga uri, at lahat ay nanganganib.
Pambansang sagisag ng Bagong Selanda ang kiwi. Nagmula sa ibong ito ang kasalukuyang pangalan ng bungang kiwi.
Ang lathalaing ito na tungkol sa Ibon at Bagong Selanda ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa nito.
O kiwi (Apteryx) ye o nombre popular ta cualsiquier d'as especies d'o chenero Apteryx (l'unico chenero d'a familia d'os Apterygidae). Ye un muixón no volador, de chicota mida y endemico de Nueva Zelanda. D'a grandaria alto u baixo d'una gallina domestica, o kiwi ye por muito o mas chicot d'os devoradors de chicotz vertebraus. Bellas especies de kiwi son en periglo d'extinción.
Ang Apteryx ay isang genus (sari) ng mga ibong hindi nakakalipad na endemiko sa Bagong Selanda, na nasa loob ng pamilyang Apterygidae. Ang karaniwang pangalan nito sa Ingles ay kiwi.
Sa sukat na may pagkakatulad ng sa domestikadong manok, ang kiwi sa ngayon ang pinakamaliit na nabubuhay na mga ratito at nangingitlog ng pinakamalaking itlog batay sa kanilang sukat o laki ng katawan. May limang kinikilalang mga uri, at lahat ay nanganganib.
Pambansang sagisag ng Bagong Selanda ang kiwi. Nagmula sa ibong ito ang kasalukuyang pangalan ng bungang kiwi.
Tekst üüb Öömrang Kiiwis (Apteryx) san en fögelskööl uun Neisialun mä fiiw slacher. A Kiiwis san det iansagst skööl uun det famile Apterygidae, det iansagst famile uun det order Apterygiformes.
Di Kiiwi as di natjunaalfögel faan Neisialun. A minsken diar wurd uk Kiiwis näämd.
A. mantelli
A. rowi
A. australis
A. haastii
A. owenii
Kiiwis (Apteryx) san en fögelskööl uun Neisialun mä fiiw slacher. A Kiiwis san det iansagst skööl uun det famile Apterygidae, det iansagst famile uun det order Apterygiformes.
Di Kiiwi as di natjunaalfögel faan Neisialun. A minsken diar wurd uk Kiiwis näämd.
Kiwi (Apteryx) nyaéta manuk anu aslina ti nagara Selandia Anyar.[1] Manuk kiwi mah henteu bisaeun hiber malahan hente katembong mibanda jang-jang, ku lantaran jang-jangna leutik jeung pondok.[1] Buluna kawas sato mamalia, henteu kawas manuk atawa unggas anu séjéna.[1] Mangsa nyiar hakanen kiwi kukulunuan diluhureun taneuh, ngandelkeun pangambeuna anu kacida kuatna.[1] Liang irungna aya dina tungtung pamatukna anu panjang, kahakanan karesepna kayaning cacing, gegeremet, sakapeung ogé kana sisikian.[1] Pangawakan kurang leuwih sagede hayam, beuratna nepika 4 kg.[2] Sanajan awakna leutik endog manu kiwi mah kawilang gedé, beurat endogna méh saparapat tina awakna.[1] Kurang leuwih beurat rata-rata 450 gr atawa 9 kali leuwih beurat batan endog hayam.[1] Manuk kiwi mah endogan ngan hiji dina sakali usum ngendog.[1]
Manuk kiwi téh sato nokturnal, hartina manuk kiwi mah mimiti ingkah tina sayang atawa panyumputan mangsa geus datang poék peuting.[3] Sanajang manuk kiwi mangrupa perlambang nagara Selandia Anyar, ieu manuk henteu bisa kitu waé katempo kumelendang di alam bebas.[3] Manuk kiwi pamatukna panjang, henteu mibanda buntut, panonna kurang awas mangsa nyiar hakaneun tapi pangangseuna seukeut kacida.[2] Sanajan sukuna pondok, manuk kiwi bisa norolong lumpat kalawan gancang mangsa panggih jeung pibahayaeun.[2] Kiwi mah endogna ngan hiji dina sakali usum ngendog.[2]
Ko te Kiwi he manu ngahere nō Aotearoa. He manu haere pō, kāore e rere. He hāura ngā huruhuru, e whatungia ana ki ngā kākahu rangatira. Ko Apteryx australis te ingoa pūtaiao.
Los kiwis ( genre Apteryx, que significa en grèc "sens alas") son un genre d'ausèls paleognatas compausat per cinc espècias endemicas de Nòva Zelanda. Fan aperaquí la talha d'una galina. Abans de l'arribada dels umans a l'entorn de l'an 1300, en Nòva Zelanda los unics mamifèrs qu'i aviá èran de ratapenadas, e los ròdes ecologics qu'en d'autras parts del mond èran ocupats per d'animals tan divèrsas coma de cavals, de lops e ratons foguèron utilizats per d'ausèls (e en mendre proporcion per cèrtas espècias de reptils). La denominacion kiwi es maòri, idiòma del pòble omonim del linhatge que colonizèt la Nòva Zelanda abans de l'arribada dels europèus.
Los kiwis ( genre Apteryx, que significa en grèc "sens alas") son un genre d'ausèls paleognatas compausat per cinc espècias endemicas de Nòva Zelanda. Fan aperaquí la talha d'una galina. Abans de l'arribada dels umans a l'entorn de l'an 1300, en Nòva Zelanda los unics mamifèrs qu'i aviá èran de ratapenadas, e los ròdes ecologics qu'en d'autras parts del mond èran ocupats per d'animals tan divèrsas coma de cavals, de lops e ratons foguèron utilizats per d'ausèls (e en mendre proporcion per cèrtas espècias de reptils). La denominacion kiwi es maòri, idiòma del pòble omonim del linhatge que colonizèt la Nòva Zelanda abans de l'arribada dels europèus.
Kiwi iki salah siji jinis manuk kang ora bisa mabur. Manuk iki urip ing Niu Selan saka génus Apteryx(siji-sijiné génus ing family Apterygidae). Mnuk kiwi ukurane cilik, kaya pitik. Manuk iki kagolong spésies kang kaancam cures. Kiwi uga digunakaké simbol nagara Niu Selan.[1] Manuk kang ora bisa miber iki boboté mung 2–5 kg. Wulune wernane klawu utawa soklat. Manuk iki ora nduwé buntut, lare uga cilik. Cucuke cilik lan landhep. Béda karo manuk liyané bolongan irung manuk iki ana ing cedhak pucuk cucuke.[2]
Manuk kiwi ing donya iki mung ana ing Niu Selan. Spesies kiwi ing donya mung ana 5, lan kabèh urip ing Niu Selan. Spesies manuk kiwi antarané[1]:
Kiwi iki salah siji jinis manuk kang ora bisa mabur. Manuk iki urip ing Niu Selan saka génus Apteryx(siji-sijiné génus ing family Apterygidae). Mnuk kiwi ukurane cilik, kaya pitik. Manuk iki kagolong spésies kang kaancam cures. Kiwi uga digunakaké simbol nagara Niu Selan. Manuk kang ora bisa miber iki boboté mung 2–5 kg. Wulune wernane klawu utawa soklat. Manuk iki ora nduwé buntut, lare uga cilik. Cucuke cilik lan landhep. Béda karo manuk liyané bolongan irung manuk iki ana ing cedhak pucuk cucuke.
Li kiwi est ene sôre d' oujhea ki n' vole nén ki vike el Nouve Zelande. Avou des foirt pititès aiyes ki n' lyi permetèt nén d' voler, ey on longou betch, mins pont d' cawe, il est a pô près del grandeu d' ene poye (55 cm po 2 a 3 kg), çou k' endè fwait les pus ptits oujheas ratites vicants. I sont-st aparintés åzès (asteure disparexhous) mowas.
Kiwis Classifiaedje syintifike Ringne:Animalia Sôre:Chordata Classe:Oujheas Ôre:Struthioniformes Famile:Apterygidae Djinre:Apteryx EspecesBrun kiwi, A. australis
Grand cabolé kiwi, A. hastii
Pitit cabolé kiwi, A. owenii
Divant l' arivêye des umins ezès anêyes 1300, li Nouve Zelande n' aveut nole biesse-ås-tetes, eyet totes les nitches ecolodjikes ki, ôte pårt, sont d' åbutude ocupêyes pa des biesses come des tchvås, des leus, des soris, evnd., l' estént pa des oujheas.
Les kiwis ont ene foirt måle vuwe, mins on odorat foirt diswalpé, gråces a leus narenes, ki sont åd dibout di leu longou betch. I dmorèt muchyîs tins del djournêye, po-z aler cweri a l' anuti di cwè magnî; des halenes d' insekes k' i trovèt-st al tere gråces a leu odorat. I polèt ossu pa des côps magnî des fruts et des ptits pexhons ou amfibyins.
Leus aiyes sont si télmint atrofieyes k' on n' les voet cåzu nén, pa dzo leu plomaedje rishonnant a des poys. Adon kels oujhea ont, d' åbutude, des oxheas vudes på dvins, po-z esse pus ledjirs po pleur voler; les kiwis end ont des rimplis, a môde des biesses-ås-tetes.
Les kiwis vikèt-st e cope, so ene trintinne d' anêyes å long. Li frumele est pus grosse ki l' måye, ey ele pond des oûs ki fjhèt-st a pô près 20% di s' prôpe pwès. Proporcionelmint pa rapoirt al mere, c' est l' pus gros oû å monde. C' est l' måye ki cove les oûs, so 70 a 80 djoûs.
I gn a troes especes diferinnes, ene di zeles avou deus dzo-speces:
Imådje di naturalisse do Apteryx australis
Li kiwi a divnou l' essegne del Nouve Zelande, et li spotaedje di ses dmorants; eto on frut a stî lomé kiwi cåze del rishonnance di s' pea avou l' poyaedje des kiwis.
Divant l' arivêye des umins ezès anêyes 1300, li Nouve Zelande n' aveut nole biesse-ås-tetes, eyet totes les nitches ecolodjikes ki, ôte pårt, sont d' åbutude ocupêyes pa des biesses come des tchvås, des leus, des soris, evnd., l' estént pa des oujheas.
Les kiwis ont ene foirt måle vuwe, mins on odorat foirt diswalpé, gråces a leus narenes, ki sont åd dibout di leu longou betch. I dmorèt muchyîs tins del djournêye, po-z aler cweri a l' anuti di cwè magnî; des halenes d' insekes k' i trovèt-st al tere gråces a leu odorat. I polèt ossu pa des côps magnî des fruts et des ptits pexhons ou amfibyins.
Leus aiyes sont si télmint atrofieyes k' on n' les voet cåzu nén, pa dzo leu plomaedje rishonnant a des poys. Adon kels oujhea ont, d' åbutude, des oxheas vudes på dvins, po-z esse pus ledjirs po pleur voler; les kiwis end ont des rimplis, a môde des biesses-ås-tetes.
Les kiwis vikèt-st e cope, so ene trintinne d' anêyes å long. Li frumele est pus grosse ki l' måye, ey ele pond des oûs ki fjhèt-st a pô près 20% di s' prôpe pwès. Proporcionelmint pa rapoirt al mere, c' est l' pus gros oû å monde. C' est l' måye ki cove les oûs, so 70 a 80 djoûs.
I gn a troes especes diferinnes, ene di zeles avou deus dzo-speces:
Li brun kiwi d' l' Iye Nôr, Apteryx australis mantelli est spårdou so les deus tîces nôr di l' Iye Nôr, eyet avou kékes 35.000 riprezintants est li pus cmone espece di kiwi. Les frumeles fijhèt 40 cm hôt eyet pezer 2,8 kg; les måyes 2,2 kg. Li kiwi d' l' Iye Nôr a mostré ene rimårcåve reziliance: i s' pout adapter a ene lådje fortchete d' abitats, minme les aforesses nén natives eyet des teres di cinse. Li plomaedje est cmaxhî di rodje et d' brun, avou des betchowès plomes. Li frumele pond d' åbutude deus oûs, ki sont covés på måye.Imådje di naturalisse do Apteryx australis
Li brun kiwi d' Okarito, Apteryx australis australis, est ene dizo-spece do kiwi brun d' l' Iye Nôr k' a stî idintifieye i gn a nén lontins. Ene miete pus ptit ki l' Apteryx australis mantelli, avou ene grijhe tinte dins s' plomaedje, et pa des côps des plomes sol vizaedje. Les frumeles ponèt disk' a troes oûs al såjhon, tchaeconk dins on nike diferin. Li måye ey li frumele covèt ambedeus. I gn a ki 140 oujheas co evike, dins les bassès aforesses a bijhe di Franz Josef. Li pus grande espece c' est li grand cabolé kiwi, Apteryx hastii, ki fwait dins les 45 cm hôt eyet pezer dins les 3,3 kg (2,4 kg po les måyes). Il a-st on plomaedje gris-brun avou des bindes pus claires. Li frumele pond on seul oû, eyet måye ey frumele covet ambedeus. Li populåcion est estimêye a 20.000, distribouwés sol pårtêye li pus montinneuse do nôrouwess di Nelson, li nôr del Coisse Ouwess, eyet les Alpes do Sud. Li foirt pitit ptit cabolé kiwi, Apteryx owenii, n' arive nén a sorviker des atakes des abagués pourceas, rondjeus et tchets, ey a asteure disparexhou sol pus grande iye, et c' est l' pus mancî d' tos les kiwis. I ndè dmeure a pô près 1.000 so l' iye Kapiti, et il a stî introdût dins ds ôtes iyes sins predateus wice k'&nbs;i shonne si bén establi. I fwait 25 cm hôt; li frumele peze 1,3 kg ey pond èn oû k' est cové på måye.Li kiwi a divnou l' essegne del Nouve Zelande, et li spotaedje di ses dmorants; eto on frut a stî lomé kiwi cåze del rishonnance di s' pea avou l' poyaedje des kiwis.
Kiwi p'isqukuna icha sapa simi kiwikuna ch'uspiraspa p'isqukuna Musuq Silandapi tiyaspa, rikch'anapi Apteryx rikch'aq ayllupiwan Apterygidae.
Ko te Kiwi he manu ngahere nō Aotearoa. He manu haere pō, kāore e rere. He hāura ngā huruhuru, e whatungia ana ki ngā kākahu rangatira. Ko Apteryx australis te ingoa pūtaiao.
Kiwi (Apteryx) nyaéta manuk anu aslina ti nagara Selandia Anyar. Manuk kiwi mah henteu bisaeun hiber malahan hente katembong mibanda jang-jang, ku lantaran jang-jangna leutik jeung pondok. Buluna kawas sato mamalia, henteu kawas manuk atawa unggas anu séjéna. Mangsa nyiar hakanen kiwi kukulunuan diluhureun taneuh, ngandelkeun pangambeuna anu kacida kuatna. Liang irungna aya dina tungtung pamatukna anu panjang, kahakanan karesepna kayaning cacing, gegeremet, sakapeung ogé kana sisikian. Pangawakan kurang leuwih sagede hayam, beuratna nepika 4 kg. Sanajan awakna leutik endog manu kiwi mah kawilang gedé, beurat endogna méh saparapat tina awakna. Kurang leuwih beurat rata-rata 450 gr atawa 9 kali leuwih beurat batan endog hayam. Manuk kiwi mah endogan ngan hiji dina sakali usum ngendog.
Manuk kiwi téh sato nokturnal, hartina manuk kiwi mah mimiti ingkah tina sayang atawa panyumputan mangsa geus datang poék peuting. Sanajang manuk kiwi mangrupa perlambang nagara Selandia Anyar, ieu manuk henteu bisa kitu waé katempo kumelendang di alam bebas. Manuk kiwi pamatukna panjang, henteu mibanda buntut, panonna kurang awas mangsa nyiar hakaneun tapi pangangseuna seukeut kacida. Sanajan sukuna pondok, manuk kiwi bisa norolong lumpat kalawan gancang mangsa panggih jeung pibahayaeun. Kiwi mah endogna ngan hiji dina sakali usum ngendog.
Το Κίουι ή Κίβι (Απτέρυξ) είναι ένα πουλί που συναντάται μόνο στην Νέα Ζηλανδία και δεν μπορεί να πετάξει. Είναι το μόνο γένος της οικογένειας των Απτερυγιδών (Apterygidae) και της τάξεως των Απτερυγομόρφων. Η οικογένεια περιλαμβάνει πέντε ενδημικά είδη, όλα απειλούμενα με εξαφάνιση.[1]
Το κίουι είναι μοναδικό πτηνό[2], ένα από τα αρχαιότερα στον κόσμο.[3] Εξελίχθηκε σε ένα περιβάλλον χωρίς θηλαστικά, αλλά έχει αναπτύξει μερικά χαρακτηριστικά γνωρίσματά τους.
Τα διάφορα είδη διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό στη βιολογία τους. Το μήκος τους κυμαίνεται από 35 έως 65 εκατοστο και το ύψος από τα 25 μέχρι 50 εκατοστά ενώ το σωματικό βάρος από ένα έως πέντε κιλά, ανάλογα πάντα με το είδος. Τα θηλυκά είναιελαφρώς μεγαλύτερα από τα αρσενικά και έχουν 10 με 20% μεγαλύτερο βάρος.
Σήμερα έχουν περιγραφεί 5 είδη:
Όλα τα είδη είναι μονογαμικά και αναζητούν νέο ταίρι μόνο όταν ένα από τα δύο πεθάνει. Έχουν παρατηρηθεί ζευγάρια που ήταν και έως 20 χρόνια μαζί. Η εποχή αναπαραγωγής είναι μεταξύ Αυγούστου και Οκτωβρίου. Τις περισσότερες φορές, το θηλυκό γεννά 1 αυγό, το οποίο είναι ιδιαίτερα μεγάλο σε σχέση με το σώμα του. Ανάλογα με το είδος, την επώαση μπορεί να την αναλάβει το αρσενικό, το θηλυκό ή και οι δύο γονείς.Η επώαση διαρκεί από 63 έως 92 ημέρες!
Το Κίουι ή Κίβι (Απτέρυξ) είναι ένα πουλί που συναντάται μόνο στην Νέα Ζηλανδία και δεν μπορεί να πετάξει. Είναι το μόνο γένος της οικογένειας των Απτερυγιδών (Apterygidae) και της τάξεως των Απτερυγομόρφων. Η οικογένεια περιλαμβάνει πέντε ενδημικά είδη, όλα απειλούμενα με εξαφάνιση.
Το κίουι είναι μοναδικό πτηνό, ένα από τα αρχαιότερα στον κόσμο. Εξελίχθηκε σε ένα περιβάλλον χωρίς θηλαστικά, αλλά έχει αναπτύξει μερικά χαρακτηριστικά γνωρίσματά τους.
Τα διάφορα είδη διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό στη βιολογία τους. Το μήκος τους κυμαίνεται από 35 έως 65 εκατοστο και το ύψος από τα 25 μέχρι 50 εκατοστά ενώ το σωματικό βάρος από ένα έως πέντε κιλά, ανάλογα πάντα με το είδος. Τα θηλυκά είναιελαφρώς μεγαλύτερα από τα αρσενικά και έχουν 10 με 20% μεγαλύτερο βάρος.
Киви— (лат. Apterygiformes) канатсыз куштар; Жаңы Зеландияда жашоочу куштардын бир түркүмү, булардын 3 түрү бар: Мантелл кивиси, кадимки киви (Apteryx australis), Оуэн кивиси.
Ківі (Apteryx Shaw, 1813) — адзіны род бескілявых птушак у аднайменным сямействе (Apterygidae GR Gray, 1840) і атрадзе ківіпадобных, або бяскрылыя (Apterygiformes (Haeckel, 1866)). Уключае пяць відаў, эндэмічных для Новай Зэляндыі.
— сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
Ківі (Apteryx Shaw, 1813) — адзіны род бескілявых птушак у аднайменным сямействе (Apterygidae GR Gray, 1840) і атрадзе ківіпадобных, або бяскрылыя (Apterygiformes (Haeckel, 1866)). Уключае пяць відаў, эндэмічных для Новай Зэляндыі.
ਕੀਵੀ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਜੱਦੀ ਪੰਛੀ ਹਨ ਜੋ ਉੱਡਣ ਦੇ ਕਾਬਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਅਤੇ ਜੋ ਐਪਟੈਰਿਕਸ ਜਿਨਸ ਅਤੇ ਐਪਟੈਰੀਗੀਡੀ ਪਰਵਾਰ ਨਾਲ਼ ਵਾਸਤਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਘਰੇਲੂ ਕੁੱਕੜ ਦੇ ਅਕਾਰ ਦੇ ਇਹ ਪੰਛੀ ਸਭ ਤੋਂ ਨਿੱਕੇ ਜਿਊਂਦੇ ਰੇਟਾਈਟ (ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਤਰਮੁਰਗ, ਈਮੂ, ਰੀਆ ਅਤੇ ਕੈਸੋਵਰੀ ਵੀ ਆਉਂਦੇ ਹਨ) ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਨਾਪ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਆਂਡਾ ਦੇਣ ਵਾਲ਼ੇ ਪੰਛੀ ਹਨ।[2]
கிவி (Kiwi) என்பது நியூசிலாந்தில் வாழும், அப்டெரிக்ஸ் (அப்டெரிகைடே குடும்பத்தைச் சேர்ந்த ஒரே இனம்) இனத்தைச் சேந்த சிறிய, பறக்காத, ஏதாவதொரு வகைப் பறவையைக் குறிக்கும். ஒரு வீட்டுக் கோழியின் அளவைக் கொண்ட கிவிகளே வாழுகின்ற றட்டைட்களில் மிகச் சிறியனவாகும். இவை கசோவரிகள் அல்லது மோவாக்களுக்கு நெருக்கமான உறவையுடையனவாகக் கருதப்பட்டாலும், இவற்றின் பரிணாமத் தோற்றம் உறுதியாகத் தெரியவரவில்லை. பல கிவி வகைகள் அழியும் ஆபத்தை எதிர் நோக்கியுள்ளன.
சுமார் 1300 CE அளவில், மனிதர்கள் வருவதற்குமுன், நியூசிலாந்தில் முள்ளந்தண்டுள்ள விலங்குகள் எதுவும் இருக்கவில்லை. உலகின் ஏனைய பகுதிகளில், குதிரைகள், ஓநாய்கள், எலிகள் எனப் பல்வேறுபட்ட பிராணிகளால் நிரம்பியிருந்த ecological niches, நியூசிலாந்தில், பறவைகளால் (குறைந்த அளவு ஊர்வனவற்றாலும்) நிரம்பியிருந்தன.
கிவிகள் வெட்கம் கொண்ட, nocturnal பிராணிகளாகும். இவை சிறப்பாக வளர்ச்சி பெற்ற முகர்ச்சிப் புலனைக் கொண்டுள்ளதுடன், பறவைகளில் வழமைக்கு மாறாக இவற்றின் மூக்குகள் கூரான சொண்டின் நுனியில் அமைந்துள்ளன. இவை தங்கள் சொண்டுகளை நிலத்துக்குள் செலுத்திப் புழுக்கள், பூச்சிகள், முள்ளந்தண்டற்ற ஏனைய பிராணிகள் முதலியவற்றைத் தேடி உண்கின்றன. இவை பழங்களையும் கூட உண்கின்றன. சந்தர்ப்பம் ஏற்பட்டால், இவை, சிறிய crayfish, நீரிலும் நிலத்திலும் வாழும் பிராணிகள் மற்றும் eels போன்றவற்றையும் உணவாகக் கொள்கின்றன.
கிவிகளில் நிலத்தில் வாழ்வதற்கான இசைவாக்கம் விரிவானது. ஏனைய எல்லா ratites போலவே, மார்பெலும்புகளில், சிறகுத் தசைகளைப் பொருத்துவதற்கான keel மற்றும் சிறகுகளோகூட இல்லை. சிறகுகள் இருந்ததற்கான அடையாளம் கூட, மிகவும் சிறிதாக, கிவியின் உரோமங்களைப் போன்ற, இரண்டாகக் கிளைத்த இறகுகளுக்கு அடியில் மறைவாக உள்ளது. பொதுவாகப் பறவைகளுக்குப் பறப்பதற்கு வசதியாக, நிறையைக் குறைப்பதற்காக, உள்ளீடற்ற எலும்புகளே காணப்படுகின்றன. கிவியில், பாலூட்டிகளைப்போல எலும்புகளில் மச்சை (marrow) உண்டு.
கிவிகளில் மூன்று வகைகளும், அவற்றிலொன்றில் ஒரு துணை வகையும் உண்டு:
கிவி (Kiwi) என்பது நியூசிலாந்தில் வாழும், அப்டெரிக்ஸ் (அப்டெரிகைடே குடும்பத்தைச் சேர்ந்த ஒரே இனம்) இனத்தைச் சேந்த சிறிய, பறக்காத, ஏதாவதொரு வகைப் பறவையைக் குறிக்கும். ஒரு வீட்டுக் கோழியின் அளவைக் கொண்ட கிவிகளே வாழுகின்ற றட்டைட்களில் மிகச் சிறியனவாகும். இவை கசோவரிகள் அல்லது மோவாக்களுக்கு நெருக்கமான உறவையுடையனவாகக் கருதப்பட்டாலும், இவற்றின் பரிணாமத் தோற்றம் உறுதியாகத் தெரியவரவில்லை. பல கிவி வகைகள் அழியும் ஆபத்தை எதிர் நோக்கியுள்ளன.
சுமார் 1300 CE அளவில், மனிதர்கள் வருவதற்குமுன், நியூசிலாந்தில் முள்ளந்தண்டுள்ள விலங்குகள் எதுவும் இருக்கவில்லை. உலகின் ஏனைய பகுதிகளில், குதிரைகள், ஓநாய்கள், எலிகள் எனப் பல்வேறுபட்ட பிராணிகளால் நிரம்பியிருந்த ecological niches, நியூசிலாந்தில், பறவைகளால் (குறைந்த அளவு ஊர்வனவற்றாலும்) நிரம்பியிருந்தன.
கிவிகள் வெட்கம் கொண்ட, nocturnal பிராணிகளாகும். இவை சிறப்பாக வளர்ச்சி பெற்ற முகர்ச்சிப் புலனைக் கொண்டுள்ளதுடன், பறவைகளில் வழமைக்கு மாறாக இவற்றின் மூக்குகள் கூரான சொண்டின் நுனியில் அமைந்துள்ளன. இவை தங்கள் சொண்டுகளை நிலத்துக்குள் செலுத்திப் புழுக்கள், பூச்சிகள், முள்ளந்தண்டற்ற ஏனைய பிராணிகள் முதலியவற்றைத் தேடி உண்கின்றன. இவை பழங்களையும் கூட உண்கின்றன. சந்தர்ப்பம் ஏற்பட்டால், இவை, சிறிய crayfish, நீரிலும் நிலத்திலும் வாழும் பிராணிகள் மற்றும் eels போன்றவற்றையும் உணவாகக் கொள்கின்றன.
கிவிகளில் நிலத்தில் வாழ்வதற்கான இசைவாக்கம் விரிவானது. ஏனைய எல்லா ratites போலவே, மார்பெலும்புகளில், சிறகுத் தசைகளைப் பொருத்துவதற்கான keel மற்றும் சிறகுகளோகூட இல்லை. சிறகுகள் இருந்ததற்கான அடையாளம் கூட, மிகவும் சிறிதாக, கிவியின் உரோமங்களைப் போன்ற, இரண்டாகக் கிளைத்த இறகுகளுக்கு அடியில் மறைவாக உள்ளது. பொதுவாகப் பறவைகளுக்குப் பறப்பதற்கு வசதியாக, நிறையைக் குறைப்பதற்காக, உள்ளீடற்ற எலும்புகளே காணப்படுகின்றன. கிவியில், பாலூட்டிகளைப்போல எலும்புகளில் மச்சை (marrow) உண்டு.
கிவிகளில் மூன்று வகைகளும், அவற்றிலொன்றில் ஒரு துணை வகையும் உண்டு:
வட தீவு மண்ணிறக் கிவி அப்டெரிக்ஸ் அவுஸ்திரேலிஸ் மண்டெல்லி (Apteryx australis mantelli) , வடதீவின் மூன்றிலிரண்டு பகுதியில் பரந்துள்ளது. சுமார் 35,000 மீந்துள்ள இக் கிவியே மிகவும் பொதுவான கிவியாகும். இவற்றில் பெண் கிவிகள் 400 மிமீ உயரமும், 2.8 கிகி நிறையும் கொண்டவை. ஆண்கள் 2.2 கிகி நிறையுள்ளவை. இக் கிவிகள் குறிப்பிடத்தக்க resiliance ஐ வெளிப்படுத்துகின்றன. இவை பலதரப்பட்ட வாழிடங்களுக்குத் தங்களை இசைவாக்கிக் கொண்டுள்ளன. பெண் கிவிவிகள் பொதுவாக இரண்டு முட்டைகலை இடுகின்றன. இவற்றை ஆண் கிவிகள் அடைகாக்கின்றன. ஒக்காரிட்டோ மண்ணிறக் கிவி அப்டெரிக்ஸ் அவுஸ்திரேலிஸ் அவுஸ்திரேலிஸ் (Apteryx australis australis), வட தீவு மண்ணிறக் கிவியின், அண்மையில் கண்டுபிடிக்கப்பட்ட ஒரு துணை வகையாகும். கொஞ்சம் அளவிற் சிறியது. உடம்பில் சாம்பல் நிறச் சாயை கொண்டதுடன் சிலசமயம் முகத்தில் வெண்ணிற இறகுகளும் இருக்கும். பெண், ஒரு முட்டையிடும் காலத்தில் மூன்று முட்டைகளையிடும். ஒவ்வொன்றும் வெவ்வேறு கூடுகளில் இடப்படுகின்றன. ஆண், பெண் இரண்டுமே அடைகாக்கின்றன. பிராண்ஸ் ஜோசேப்பின் (Franz Josef) வடபகுதியின் தாழ்நிலக் காட்டுப்பகுதியில் சுமார் 140 பறவைகள் மட்டுமே வாழ்கின்றன. பெரிய புள்ளிக் கிவியே அப்டெரிக்ஸ் ஹாஸ்தீ (Apteryx hastii) மிகப் பெரிய கிவியாகும். பெண், 450 மிமீ உயரமும், 3.3 கிகி நிறையும் உடையது. ஆண் கிவிகள் 2.4 கிகி நிறையுள்ளவை. இவை சாம்பல் கலந்த உடல் நிறமும், மங்கலான பட்டைகளையும் கொண்டவை. பெண் ஒரு முட்டை மட்டுமேயிட, ஆணும், பெண்ணும் அடைகாக்கின்றன. வடமேற்கு நெல்சனின் மலைப்பகுதிகள், வடபகுதியின் மேற்குக் கரை, மற்றும் தென் அல்ப்ஸ் பகுதிகளில் சுமார் 20,000 கிவிகள் வரை பரந்துள்ளன. சிறிய புள்ளிக் கிவி அப்டெரிக்ஸ் ஓவெனீ (Apteryx owenii) மிகவும் சிறியது. இறக்குமதி செய்யப்பட்ட பன்றிகள், stoats மற்றும் பூனைகளினால் வேட்டையாடப்பட்டு, தலை நிலத்தில் முற்றாக அழிந்துவிட்டது. எல்லாக் கிவிகளிலும் கூடிய அபாய நிலையிலுள்ளது இதுவே. சுமார் 1000 வரை கப்பிட்டி தீவில் மீந்துள்ளன. ஊனுண்ணும் விலங்குகளில்லாத வேறு தீவுகளிலும் அறிமுகப்படுத்தப்பட்டு, ஓரளவு நிலைபெற்று வருவது போல் தெரிகின்றது. 250 மிமீ உயரம்கொண்டது. பெண் பறவை 1.3 கிகி நிறையுள்ளது. பெண் ஒரு முட்டை மட்டுமேயிட ஆண் பறவை அடைகாக்கின்றது.ಆಪ್ಟೆರಿಕ್ಸ್ ಕೀವೀ ಎಂಬ ಹಾರಲಾಗದ ಪಕ್ಷಿಯ ವಂಶನಾಮ.ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡಿನ ಮೂಲನಿವಾಸಿ.ನ್ಯೂಜೀಲ್ಯಾಂಡಿನ ರಾಷ್ಟೀಯ ಲಾಂಛನ.ನ್ಯೂಜೀಲ್ಯಾಂಡಿಗರನ್ನು ಕಿವೀಸ್ ಎಂದೇ ಕರೆಯುವುದು ವಾಡಿಕೆಯಾಗಿದೆ. [೨]
ಆಪ್ಟೆರಿಕ್ಸ್ ಆಸ್ಟ್ರಾಲಿಸ್ ಎಂಬುದು ಇದರ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ನಾಮ.ಇದರ ಕೂಗು ಕೀವೀ ಎಂದು ಧ್ವನಿಸುವುದರಿಂದ ಅದೇ ಹೆಸರು ಪಕ್ಷಿ ರೂಢವಾಗಿದೆ.
ಇದರ ರೆಕ್ಕೆ ಬಹಳ ಮೊಟಕು; ಪುಕ್ಕದ ಗರಿಗಳು ಬಿಡಿಬಿಡಿ. ಪೃಷ್ಠಭಾಗ ಬಹಳ ನಶಿಸಿರುವುದರಿಂದ ಮೊಟಕಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಕೀವೀ ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಕೋಳಿಯನ್ನು ಹೋಲುವುದು. ಇದರ ಕೊಕ್ಕು ಅತಿ ಉದ್ದವಾಗಿ ಬಾಗಿದೆ. ಕೊಕ್ಕಿನ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ನಾಸಿಕ ರಂಧ್ರಗಳು ಇವೆ. ಈ ಪಕ್ಷಿಗಳ ಗ್ರಹಣ ಮತ್ತು ಶ್ರವಣ ಶಕ್ತಿ ಅತಿ ಚುರುಕು; ಆದರೆ ದೃಷ್ಟಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಮಂದ. ಕಾಲುಗಳು ಬಹಳ ದಪ್ಪ; ಪ್ರತಿ ಕಾಲಿನಲ್ಲೂ ನಾಲ್ಕು ಬೆರಳುಗಳು, ಪ್ರತಿ ಬೆರಳಿನಲ್ಲಿಯೂ ಮೊನಚಾದ ಒಂದು ಉಗುರು. ನಾಲ್ಕು ಬೆರಳುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮಾತ್ರ ಹಿಂದಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿದೆ. ರೇಗಿಸಿದಾಗ ಇವು ಮೈಮೇಲೆ ಬೀಳಲು ಹಿಂಜರಿಯುವುದಿಲ್ಲ.
ವಾಸ ದಟ್ಟವಾದ ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿ. ಇದು ನಿಶಾಚರಿ.
ಈ ಹಕ್ಕಿ ತನ್ನ ಉದ್ದವಾದ ಕೊಕ್ಕಿನಿಂದ ಇರುವೆ, ಗೆದ್ದಲುಹುಳು ಮತ್ತು ಎರೆಹುಳುಗಳನ್ನು ಗೂಡುಗಳಿಂದ ಎಳೆದು ತಿನ್ನುತ್ತದೆ. ಬೆಳದಿಂಗಳ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಇವುಗಳ ಗರಿಗಳು ಥಳಥಳ ಹೊಳೆಯುತ್ತವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಒಂದು ಕಂಪನಿಯವರು ತಾವು ತಯಾರಿಸುವ ಬೂಟ್ಪಾಲಿಷ್ಗೆ ಕೀವೀ ಪಾಲಿಷ್ ಎಂದೇ ಹೆಸರಿತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಜಾತಿಯ ಪಕ್ಷಿಗಳಲ್ಲಿ ಗಂಡಿಗೆ ಶಿಶ್ನವಿದೆ; ಕೀವೀ ಪಕ್ಷಿಯ ತತ್ತಿ ಬಹು ದೊಡ್ಡದು[೩]. ತಂದೆ ತಾಯಿ ಪಕ್ಷಿಗಳು ಮೊಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಜೋಪಾನವಾಗಿ ಕಾಪಾಡಿ, ಮರಿಗಳಾದ ಮೇಲೆ ಆನಂದದಿಂದ ಅವುಗಳ ಸಂಗಡ ನಲಿಯುತ್ತವೆ.
ಈ ಪಕ್ಷಿಜಾತಿಯಲ್ಲಿ ಮೂರು ವಂಶಗಳು ಮಾತ್ರ ಉಳಿದಿವೆ. ಅವೆಲ್ಲ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ಒಂದನ್ನೊಂದು ಹೋಲುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೀವೀ ಎಂದು ಕರೆಯುವ ಆಪ್ಟೆರಿಕ್ಸ್ ಆಸ್ಟ್ರೀಲಿಕ್ಸ್ ಎಂಬುದೇ ದೊಡ್ಡ ಪಕ್ಷಿ.
ಮಾಂಸಕ್ಕೆಂದು ಇವನ್ನು ಜನರು ಕೊಲ್ಲುವರು.
ಆಪ್ಟೆರಿಕ್ಸ್ ಕೀವೀ ಎಂಬ ಹಾರಲಾಗದ ಪಕ್ಷಿಯ ವಂಶನಾಮ.ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡಿನ ಮೂಲನಿವಾಸಿ.ನ್ಯೂಜೀಲ್ಯಾಂಡಿನ ರಾಷ್ಟೀಯ ಲಾಂಛನ.ನ್ಯೂಜೀಲ್ಯಾಂಡಿಗರನ್ನು ಕಿವೀಸ್ ಎಂದೇ ಕರೆಯುವುದು ವಾಡಿಕೆಯಾಗಿದೆ.
Fiðerlēaseras oþþe kiƿifugolas (on Nīƿum Englisce hāteþ kiwi) sind flihtlēase fugolas ful ānlīce ƿuniende Nīƿum Sǣlande, on þǣre cnōsle Apteryx and þǣre cnēorise Apterygidae.
Nēahlīce sƿā grēat sƿā hūscicen sind fiðerlēaseras ēaðe þā læstan lifigendan botmbānlēasan fogulas, and hī lecgaþ þā mǣstan ægru andefen heora līcmicelnesse.[1] Þǣr sind fīfe oncnāƿnu gesundrodlicu cynn, eall þāra þe sind frēcslod; eall cynn habbaþ gebēon yfellīce derod fram stǣrlicre ƿudufellunge ac nū sind grēat brǣdo heora ƿudulandes ƿell beorged in sparodum landum and rīciscum landgeardum; hērrihte se mǣsta þrēat ƿiþ heora alibbunge is sēo hērgung anƿadendra hērgienda.
Se fiðerlēasere is folclic tācn Nīƿes Sǣlandes - sōþlīce, se framscipe is sƿā strang þæt þæt ƿord Kiwi (þæt Nīƿneglisce ƿord tō "fiðerlēasere") is gebrocen ofer ƿorulde tō folclicum þēodnaman tō Nīƿsǣlanderum.
Fiðerlēaseras oþþe kiƿifugolas (on Nīƿum Englisce hāteþ kiwi) sind flihtlēase fugolas ful ānlīce ƿuniende Nīƿum Sǣlande, on þǣre cnōsle Apteryx and þǣre cnēorise Apterygidae.
Nēahlīce sƿā grēat sƿā hūscicen sind fiðerlēaseras ēaðe þā læstan lifigendan botmbānlēasan fogulas, and hī lecgaþ þā mǣstan ægru andefen heora līcmicelnesse. Þǣr sind fīfe oncnāƿnu gesundrodlicu cynn, eall þāra þe sind frēcslod; eall cynn habbaþ gebēon yfellīce derod fram stǣrlicre ƿudufellunge ac nū sind grēat brǣdo heora ƿudulandes ƿell beorged in sparodum landum and rīciscum landgeardum; hērrihte se mǣsta þrēat ƿiþ heora alibbunge is sēo hērgung anƿadendra hērgienda.
Se fiðerlēasere is folclic tācn Nīƿes Sǣlandes - sōþlīce, se framscipe is sƿā strang þæt þæt ƿord Kiwi (þæt Nīƿneglisce ƿord tō "fiðerlēasere") is gebrocen ofer ƿorulde tō folclicum þēodnaman tō Nīƿsǣlanderum.
De kiwi's (orde Apterygiformes), of een ienkele keêr ok wè henoemd snipstruusen, zien een kleine bekende orde veugels die an alleên voekomm'n op Nieuw-Zeêland. De naem kiwi is afkomstig uut de tael van de Māori, die an de kiwi zen naem haven.
De kiwi ei eihelijk niks te maeken mie de vruchte kiwi, oewel a 't er wè een verband lig. De naem kiwi wier an de vruchte eheven deur Nieuw-Zeêlandse andelaeren die an de oorspronkelijk Zuud-Chinese vruchte in de jaeren '60 op de mart brochen.
De orde van de Apterygiformes ofwè kiwi's besti uut 5 soôrten die an allemille endemisch zien in Nieuw-Zeêland. Een soôrt, de Rowikiwi, is pas voe 't eêst beschreven in 2003. Ier de indeêlieng:
De kiwi's (orde Apterygiformes), of een ienkele keêr ok wè henoemd snipstruusen, zien een kleine bekende orde veugels die an alleên voekomm'n op Nieuw-Zeêland. De naem kiwi is afkomstig uut de tael van de Māori, die an de kiwi zen naem haven.
Kiwi (/ˈkiːwiː/ KEE-wee)[4] are flightless birds endemic to New Zealand of the order Apterygiformes. The five extant species fall into the family Apterygidae (/ˌæptəˈrɪdʒədiː/) and genus Apteryx (/ˈæptərɪks/).[5] Approximately the size of a domestic chicken, kiwi are the smallest living ratites (which also include ostriches, emus, rheas and cassowaries).
DNA sequence comparisons have yielded the conclusion that kiwi are much more closely related to the extinct Malagasy elephant birds than to the moa with which they shared New Zealand.[6] There are five recognised species, four of which are currently listed as vulnerable, and one of which is near-threatened. All species have been negatively affected by historic deforestation, but their remaining habitat is well-protected in large forest reserves and national parks. At present, the greatest threat to their survival is predation by invasive mammalian predators.
Kiwi eggs are one of the largest in proportion to body size (up to 20% of the female's weight) of any order of bird in the world.[7] Other unique adaptations of kiwi, such as their hairlike feathers, short and stout legs, and using their nostrils at the end of their long beak to detect prey before they see it, have helped the bird to become internationally well-known.
The kiwi is recognised as an icon of New Zealand, and the association is so strong that the term Kiwi is used internationally as the colloquial demonym for New Zealanders.[8]
The Māori language word kiwi is generally accepted to be "of imitative origin" from the call.[9] However, some linguists derive the word from Proto-Nuclear Polynesian *kiwi, which refers to Numenius tahitiensis, the bristle-thighed curlew, a migratory bird that winters in the tropical Pacific islands.[10] With its long decurved bill and brown body, the curlew resembles the kiwi. So when the first Polynesian settlers arrived, they may have applied the word kiwi to the new-found bird.[11] The word is usually uncapitalised when used for the birds. The plural is either the anglicised kiwis[12] or, consistent with the Māori language, appearing as kiwi without an ‑s.[13]
The genus name Apteryx is derived from Ancient Greek 'without wing': a- (ἀ-), 'without' or 'not'; ptéryx (πτέρυξ), 'wing'.[14]
Although it was long presumed that the kiwi was closely related to the other New Zealand ratites, the moa, recent DNA studies have identified its closest relative as the extinct elephant bird of Madagascar,[6][15] and among extant ratites, the kiwi is more closely related to the emu and the cassowaries than to the moa.[6][16]
Research published in 2013 on an extinct genus, Proapteryx, known from the Miocene deposits of the Saint Bathans Fauna, found that it was smaller and probably capable of flight, supporting the hypothesis that the ancestor of the kiwi reached New Zealand independently from moas, which were already large and flightless by the time kiwi appeared.[17]
There are five known species of kiwi, with a number of subspecies.
Relationships in the genus Apteryx[18]
Their adaptation to a terrestrial life is extensive: like all the other ratites (ostrich, emu, rhea and cassowary), they have no keel on the sternum to anchor wing muscles. The vestigial wings are so small that they are invisible under the bristly, hair-like, two-branched feathers. While most adult birds have bones with hollow insides to minimise weight and make flight practicable, kiwi have marrow, like mammals and the young of other birds. With no constraints on weight due to flight requirements, brown kiwi females carry and lay a single egg that may weigh as much as 450 g (16 oz). Like most other ratites, they have no uropygial gland (preen gland). Their bill is long, pliable and sensitive to touch, and their eyes have a reduced pecten. Their feathers lack barbules and aftershafts, and they have large vibrissae around the gape. They have 13 flight feathers, no tail and a small pygostyle. Their gizzard is weak and their caecum is long and narrow.[26]
The eye of the kiwi is the smallest relative to body mass in all avian species, resulting in the smallest visual field as well. The eye has small specialisations for a nocturnal lifestyle, but kiwi rely more heavily on their other senses (auditory, olfactory, and somatosensory system). The sight of the kiwi is so underdeveloped that blind specimens have been observed in nature, showing how little they rely on sight for survival and foraging. In an experiment, it was observed that one-third of a population of A. rowi in New Zealand under no environmental stress had ocular lesions in one or both eyes. The same experiment examined three specific specimens that showed complete blindness and found them to be in good physical standing outside of ocular abnormalities.[27] A 2018 study revealed that the kiwi's closest relatives, the extinct elephant birds, also shared this trait despite their great size.[28]
Unlike virtually every other palaeognath, which are generally small-brained by bird standards, kiwi have proportionally large encephalisation quotients. Hemisphere proportions are even similar to those of parrots and songbirds, though there is no evidence of similarly complex behaviour.[29]
Before the arrival of humans in the 13th century or earlier, New Zealand's only endemic mammals were three species of bat, and the ecological niches that in other parts of the world were filled by creatures as diverse as horses, wolves and mice were taken up by birds (and, to a lesser extent, reptiles, insects and gastropods).[30]
The kiwi's mostly nocturnal habits may be a result of habitat intrusion by predators, including humans. In areas of New Zealand where introduced predators have been removed, such as sanctuaries, kiwi are often seen in daylight. They prefer subtropical and temperate podocarp and beech forests, but they are being forced to adapt to different habitat, such as sub-alpine scrub, tussock grassland, and the mountains.[26] Kiwi have a highly developed sense of smell, unusual in a bird, and are the only birds with nostrils at the end of their long beaks. Kiwi eat small invertebrates, seeds, grubs, and many varieties of worms. They also may eat fruit, small crayfish, eels and amphibians. Because their nostrils are located at the end of their long beaks, kiwi can locate insects and worms underground using their keen sense of smell, without actually seeing or feeling them.[26] This sense of smell is due to a highly developed olfactory chamber and surrounding regions. It is a common belief that the kiwi relies solely on its sense of smell to catch prey but this has not been scientifically observed. Lab experiments have suggested that A. australis can rely on olfaction alone but is not consistent under natural conditions. Instead, the kiwi may rely on auditory and/or vibrotactile cues.[31]
Once bonded, a male and female kiwi tend to live their entire lives as a monogamous couple. During the mating season, June to March, the pair call to each other at night, and meet in the nesting burrow every three days. These relationships may last for up to 20 years.[32] They are unusual among other birds in that, along with some raptors, they have a functioning pair of ovaries. (In most birds and in platypuses, the right ovary never matures, so that only the left is functional.[26][33][34])
Kiwi eggs can weigh up to one-quarter the weight of the female. Usually, only one egg is laid per season. The kiwi lays one of the largest eggs in proportion to its size of any bird in the world,[35][a] so even though the kiwi is about the size of a domestic chicken, it is able to lay eggs that are about six times the size of a chicken's egg.[38] The eggs are smooth in texture, and are ivory or greenish white.[39] The male incubates the egg, except for the great spotted kiwi, A. haastii, in which both parents are involved. The incubation period is 63–92 days.[26] Producing the huge egg places significant physiological stress on the female; for the thirty days it takes to grow the fully developed egg, the female must eat three times her normal amount of food. Two to three days before the egg is laid there is little space left inside the female for her stomach and she is forced to fast.[40]
It was believed that the large eggs were a trait of much larger moa-like ancestors, and that kiwi retained large eggs as an evolutionarily neutral trait as they became smaller. However, research in the early 2010s suggested that kiwi were descended from smaller flighted birds that flew to New Zealand and Madagascar, where they gave rise to kiwi and elephant birds. The large egg is instead thought to be an adaptation for precocity, enabling kiwi chicks to hatch mobile and with yolk to sustain them for two and half weeks. The large eggs would be safe in New Zealand's historical absence of egg-eating ground predators, while the mobile chicks would be able to evade chick-eating flying predators.[41]
Lice in the genus Apterygon[42][43][44] and in the subgenus Rallicola (Aptericola)[45][46] are exclusively ectoparasites of kiwi species.[47]
Nationwide studies show that only around 5–10% of kiwi chicks survive to adulthood without management.[48][49] As at 2018 over 70% of Kiwi populations are unmanaged.[50] However, in areas under active pest management, survival rates for North Island brown kiwi can be far higher. For example, prior to a joint 1080 poison operation undertaken by DOC and the Animal Health Board in Tongariro Forest in 2006, 32 kiwi chicks were radio-tagged. 57% of the radio-tagged chicks survived to adulthood.
Efforts to protect kiwi have had some success, and in 2017 two species were downlisted from endangered to vulnerable by the IUCN.[51] In 2018 the Department of Conservation released its current Kiwi Conservation Plan.[50]
In 2000, the Department of Conservation set up five kiwi sanctuaries focused on developing methods to protect kiwi and to increase their numbers.[52]
A number of other mainland conservation islands and fenced sanctuaries have significant populations of kiwi, including:
North island brown kiwi were introduced to the Cape Sanctuary in Hawke's Bay between 2008 and 2011, which in turn provided captive-raised chicks that were released back into Maungataniwha Native Forest.[67]
Sanctuaries for kiwi are also referred to as 'kōhanga sites'[62] from the Māori word for 'nest' or 'nursery'.[68]
Operation Nest Egg is a programme run by the BNZ Save the Kiwi Trust—a partnership between the Bank of New Zealand, the Department of Conservation and the Royal Forest and Bird Protection Society. Kiwi eggs and chicks are removed from the wild and hatched and/or raised in captivity until big enough to fend for themselves—usually when they weigh around 1200 grams (42 ounces). They are then returned to the wild. An Operation Nest Egg bird has a 65% chance of surviving to adulthood—compared to just 5% for wild-hatched and raised chicks.[69] The tool is used on all kiwi species except little spotted kiwi.
In 2004, anti-1080 activist Phillip Anderton posed for the New Zealand media with a kiwi he claimed had been poisoned. An investigation revealed that Anderton lied to journalists and the public.[70] He had used a kiwi that had been caught in a possum trap. Extensive monitoring shows that kiwi are not at risk from the use of biodegradable 1080 poison.[71]
Introduced mammalian predators, namely stoats, dogs, ferrets, and cats, are the principal threats to kiwi. The biggest threat to kiwi chicks is stoats, while dogs are the biggest threat to adult kiwi.[49] Stoats are responsible for approximately half of kiwi chick deaths in many areas through New Zealand. Young kiwi chicks are vulnerable to stoat predation until they reach about 1–1.2 kg (2.2–2.6 lb) in weight, at which time they can usually defend themselves. Cats also to a lesser extent prey on kiwi chicks.[49] These predators can cause large and abrupt declines in populations. In particular, dogs find the distinctive strong scent of kiwi irresistible and easy to track, such that they can catch and kill kiwi in seconds. Motor vehicle strike is a threat to all kiwi where roads cross through their habitat. Badly set possum traps often kill or maim kiwi.[72]
Habitat destruction is another major threat to kiwi; restricted distribution and small size of some kiwi populations increases their vulnerability to inbreeding.[49] Research has shown that the combined effect of predators and other mortality (accidents etc.) results in less than 5% of kiwi chicks surviving to adulthood.[48]
The Māori traditionally believed that kiwi were under the protection of Tāne Mahuta, god of the forest. They were used as food and their feathers were used for kahu kiwi—ceremonial cloaks.[73] Today, while kiwi feathers are still used, they are gathered from birds that die naturally, through road accidents, or predation, and from captive birds.[74] Kiwi are no longer hunted and some Māori consider themselves the birds' guardians.[11]
In 1813, George Shaw named the genus Apteryx in his species description of the southern brown kiwi, which he called "the southern apteryx". Captain Andrew Barclay of the ship Providence provided Shaw with the specimen. Shaw's description was accompanied by two plates, engraved by Frederick Polydore Nodder; they were published in volume 24 of The Naturalist's Miscellany.[75]
In 1851, London Zoo became the first zoo to keep kiwi. The first captive breeding took place in 1945.[76] As of 2007 only 13 zoos outside New Zealand hold kiwi.[77] The Frankfurt Zoo has 12, the Berlin Zoo has seven, Walsrode Bird Park has one, the Avifauna Bird Park in the Netherlands has three, the San Diego Zoo has five, the San Diego Zoo Safari Park has one, the National Zoo in Washington, DC has eleven, the Smithsonian Conservation Biology Institute has one, and the Columbus Zoo and Aquarium has three.[78][79]
In 2023, Zoo Miami apologized for mistreating a kiwi, after footage of visitors patting the nocturnal bird under bright lights caused outrage in New Zealand.[80]
The kiwi as a symbol first appeared in the late 19th century in New Zealand regimental badges. It was later featured in the badges of the South Canterbury Battalion in 1886 and the Hastings Rifle Volunteers in 1887. Soon after, the kiwi appeared in many military badges; and in 1906, when Kiwi Shoe Polish was widely sold in the UK and the US, the symbol became more widely known.[81]
During the First World War, the name "Kiwis" for New Zealand soldiers came into general use, and a giant kiwi (now known as the Bulford kiwi) was carved on the chalk hill above Sling Camp in England. Usage has become so widespread that all New Zealanders overseas and at home are now commonly referred to as "Kiwis".[82]
The kiwi has since become the best-known national symbol for New Zealand, and the bird is prominent in the coat of arms, crests and badges of many New Zealand cities, clubs and organisations. At the national level, the red silhouette of a kiwi is in the centre of the roundel of the Royal New Zealand Air Force.[39][83] The kiwi is featured in the logo of the New Zealand Rugby League, and the New Zealand national rugby league team are nicknamed the Kiwis.
A kiwi has featured on the reverse side of three New Zealand coins: the one florin (two-shilling) coin from 1933 to 1966, the twenty-cent coin from 1967 to 1990, and the one-dollar coin since 1991. In currency trading the New Zealand dollar is often referred to as "the kiwi".[84]
A song, "Sticky Beak the Kiwi", with words by Bob Edwards and music by Neil Roberts, was recorded in 1961, sung by Julie Nelson (aged 14) and accompanied by the Satins and the Don Bell Orchestra of Whangarei. A Christmas song, it portrays Sticky Beak as insisting on pulling Santa Claus's sleigh when distriuting presents south of the equator.[85]
"How the Kiwi Lost its Wings" is a fable written by broadcaster Alwyn Owen in 1963. It uses elements of Māori mythology, such as Tāne Mahuta, and the World War I symbol of cowardice, white feathers, in a pourquoi story explaining features of New Zealand birds. Owen portrays the kiwi as nobly sacrificing its wings and flight in order to protect the trees from depredation by ground-dwelling creatures, and thereby winning its unique renown. Owen's story is sometimes described as "A Maori Legend".[86][87] It has been recorded as a children's story,[88] published as a book,[89] was made into an animated film in 1980,[90] set to music for the Auckland Philharmonia Orchestra by Thomas Goss as "Tāne and the Kiwi" in 2002 (recorded for RNZ by Orchestra Wellington in 2008[91]), and performed as a ballet by the Royal New Zealand Ballet in 2022.[92]
Kiwi (/ˈkiːwiː/ KEE-wee) are flightless birds endemic to New Zealand of the order Apterygiformes. The five extant species fall into the family Apterygidae (/ˌæptəˈrɪdʒədiː/) and genus Apteryx (/ˈæptərɪks/). Approximately the size of a domestic chicken, kiwi are the smallest living ratites (which also include ostriches, emus, rheas and cassowaries).
DNA sequence comparisons have yielded the conclusion that kiwi are much more closely related to the extinct Malagasy elephant birds than to the moa with which they shared New Zealand. There are five recognised species, four of which are currently listed as vulnerable, and one of which is near-threatened. All species have been negatively affected by historic deforestation, but their remaining habitat is well-protected in large forest reserves and national parks. At present, the greatest threat to their survival is predation by invasive mammalian predators.
Kiwi eggs are one of the largest in proportion to body size (up to 20% of the female's weight) of any order of bird in the world. Other unique adaptations of kiwi, such as their hairlike feathers, short and stout legs, and using their nostrils at the end of their long beak to detect prey before they see it, have helped the bird to become internationally well-known.
The kiwi is recognised as an icon of New Zealand, and the association is so strong that the term Kiwi is used internationally as the colloquial demonym for New Zealanders.
Kivio aŭ Apterigo (Apteryx) estas la sola genro de la birdofamilio de la Apterigedoj (Apterygidae). Ĝi konsistas el kvin agnoskitaj specioj de neflugaj birdoj. Kun grando de ĉirkaŭ hejma koko, kivioj estas klare la plej malgrandaj inter la vivantaj Strutoformaj kaj la kiviino demetas la plej grandan ovon rilata al sia korpogrando inter ĉiuj ajn specioj de birdoj en la mondo.[1]
La kivioj vivas endemie en Novzelando. Ekde la enkonduko de predantaj bestoj fare de enmigrantoj ili estas endanĝerigitaj. El la kvin agnoskitaj specioj, du estas nune vundeblaj, unu el kiuj estas endanĝerita, kaj unu estas draste endanĝerita. Ĉiuj specioj estis negative tuŝitaj de historia senarbarigo sed nune grandaj areoj de ties arbara habitato estas bone protektita en rezervejoj kaj naciaj parkoj. Nune la plej granda minaco al ties survivado estas predado fare de invadaj mamulaj predantoj.
La kivio estas unu el la naciaj simboloj kaj de Novzelando kaj de la Novzelandanoj. Tiu asocio estas tiom forta ke la termino Kiwi (kivio) estas uzata tutmonde kiel familiara laŭloka nomo por Novzelandanoj.
La maoria vorto kiwi[2] estas ĝenerale akceptita kiel "de imita origino" el la birda alvoko.[3] Tamen, kelkaj lingvistoj derivigas la vorton el prakerna polinezia *kiwi, kiu aludas al la Numenius tahitiensis, nome la Pacifika kurlo, migranta birdo kiu vintrumas en la tropikpacifikaj insuloj.[4] Pro sia longa kaj kurveca beko kaj bruna korpo, fakte la kurlo similas al la kivio. Tiele kiam alvenis al Novzelando la unuaj polineziaj setlantoj, ili estus povinta apliki la vorton kiwi al la ĵustrovita birdo.[5] La genronomo Apteryx derivas el la Antikva greka "senflugila": a-, "sen" aŭ "ne"; pteriks, "flugilo".[6]
Delonge oni supozis, ke la kivio estas proksime rilata al la aliaj novzelandaj strutoformaj nome la Moaoj. Tamen ĵusaj studoj pere de DNA indikas, ke la Struto estas pli proksime rilata al la moao kaj la kivio estas pli proksime rilata al la Emuo kaj al la kazuaroj. Tiu teorio sugestas, ke la prauloj de la kivioj alvenis en Novzelandon el aliloke en Aŭstralazio multe post la moaoj. Laŭ britaj fakuloj, la kivioj povus esti antikva importaĵo el Aŭstralio. Priserĉistoj de Oksforda Universitato trovis, ke pruvaro de DNA konektis la aŭstralian Emuon kaj la Struton el Afriko. Post ekzameni DNA el la moao, ili kredas, ke la kivio estas pli proksime rilata al siaj aŭstraliaj kuzoj.[7]
Oni ofte priskribas la nordinsulan brunan kivion, la rovion kaj la tokoekon kune sub la nomo Bruna kivio.
Estas kvin konataj specioj de kivio, same kiel nombraj subspecioj.
Analizoj de mitokondria DNA, ekologio, kutimaro, morfologio, geografia distribuado kaj parazitoj de la Nordinsula bruna kivio kondukis la fakulojn proponi ke la Bruna kivio estas tri distingaj specioj. La Nordinsula bruna kivio; la Okarita bruna kivio (Rovio), kies distribuado estas limigita al ununura loko en la Okcidenta Marbordo de la Suda Insulo de Novzelando; kaj tria distinga populacio de la Nordinsula bruna kivio, nome Suda tokoeko, distribuata en malaltateraj arbaroj ĉe la nordo de la Glaĉero Franz Josef en la Suda Insulo kaj en la Stewart-Insulo, kun malgranda populacio ĉe Haast por alia ebla distinga specio, nome la Haasta tokoeko.
A. haastii
Rilataro en la genro Apteryx[12]
Kivioj estas noktaj neflugaj birdoj, grandaj inter 25 kaj 45 cm.
Ties adaptado al la surtera vivo estas ege grava: kiel ĉiuj aliaj Strutoformaj birdoj (kiaj la Struto, la Emuo, la Reaoj kaj la Kazuaroj) ili ne havas karinon ĉe la sternumo por ankri siajn flugilmuskolojn. La vestiĝiaj flugiloj estas tiom malgrandaj ke ili estas nevideblaj sub la dornecaj, harecaj, dubranĉaj plumoj. Dum plej plenkreskaj birdoj havas ostojn kun vakaj enoj por minimumigi la pezon kaj ebligi praktikeblan flugon, kivioj havas medolon kiel mamuloj kaj kiel idoj de aliaj birdoj. Sen postuloj pro pezo por flugado, la inoj de la bruna kivio portas kaj demetas ununuran ovon kiu povas pezi tiom multe kiom ĝis 450 g. Kiel plej aliaj Strutoformaj, ili ne havas uropigan glandon.
Ties beko estas longa, fleksebla kaj sensiva al tuŝo, kaj ties okuloj havas limigitajn kombilpektenaĵojn. Ĉiukaze ties okuloj estas ege malgrandaj, normale se konsideri, ke ili moviĝas ĉefe dumnokte kaj apenaŭ uzas sian vidosenton sed nur tuŝ- kaj flarosenton. Tamen kivioj estas esceptoj rilate al noktemaj birdoj, kiuj ĝenerale havas grandajn okulojn kaj fortan vidkapablon. Ŝajnas, ke ili prifajfas pri vidkapablo kaj turnas sin al aliaj sentoj, simile al fiŝoj aŭ amfibioj kiuj loĝas en malhelo de kavoj.[13]
Ties plumoj havas nek barbiojn nek postmudaĵojn, kaj ili havas grandajn hardetektilojn ĉirkaŭ la buŝtruo. Ili havas 13 flugoplumojn, ne havas vostojn kaj ja malgrandan vostostumpon. Fine ties maĉstomako estas malforta, kaj ties cekumo estas longa kaj mallarĝa.[14]
La kivioj nestas en tuneloj. La inoj demetas unu aŭ du ovojn, kiuj havas mirindan dikecon, atingantaj ĝis kvaronon de la ina pezo.
Antaŭ la alveno de homoj en la 13a jarcento aŭ antaŭe, la unikaj novzelandaj endemiaj mamuloj estis tri specioj de vespertoj, kaj la ekologia niĉo kiun en aliaj mondopartoj estas okupita de animaloj kiaj ĉevaloj, lupoj aŭ musoj estis okupita en la insularo de birdoj (kaj je malpli etendo, de reptilioj).
Kivioj estas timidaj kaj kutime noktuloj. Ties ĉefe nokta kutimaro povas esti rezulto de habitata invado fare de predantoj, inklude homojn. En areoj de Novzelando kie oni forigis enmetitajn predantojn, kiaj ĉe rezervejoj, kivioj estas ofte vidataj dumtage. Ili preferas subtropikajn kaj moderklimatajn arbarojn el podokarpoj kaj fagoj, sed ili estis devigitaj adaptiĝi al diferencaj habitatoj, kiaj ĉealpaj arbustaroj, herbotufaj herbejoj, kaj montoj.[14] Kivioj havas tre alte disvolvigitan flarkapablon, malkutime ĉe birdoj, kaj estas la ununuraj birdoj kun naztruoj ĉe la pinto de siaj longaj bekoj. Kivioj manĝas malgrandajn senvertebrulojn, semojn, larvojn kaj multajn variojn de vermoj. Ili povas manĝi ankaŭ fruktojn, malgrandajn krabojn, angilojn kaj amfibiojn. Ĉar ties naztruoj estas situantaj ĉe la pinto de ties longaj bekoj, kivioj povas detekti insektojn kaj vermojn subgrunde uzante sian akran flarkapablon, sen fakte vidi aŭ senti ilin.[14]
Post pariĝo la masklo kaj la ino de kivio tendencas vivi siajn tutajn vivojn kiel monogama paro. Dum la pariĝa sezono, Junio al Marto, la paro alvokas unu la alian nokte, kaj kuniĝas en la nestotruo ĉiun trian tagon. Tiu rilato povas daŭri ĝis 20 jaroj.[15] Nekutime ĉe aliaj birdoj escepte ĉe kelkaj rabobirdoj, ili havas funkciantan paron de ovarioj (ĉe plej birdoj kaj ĉe ornitorinkoj, la dekstra ovario neniam maturiĝas, tiele ke nur la maldekstra funkcias).[16][17][14] Kiviovoj povas pezi ĝis unu kvarono de la pezo de la ino. Kutime oni demetas unu ovon sezone. La kiviino demetas la plej grandan ovon en proporcio al la grando de ĉiu ajn birdo en la mondo,[18] tiel ke kvankam la kivio estas preskaŭ samgrande kiel hejma koko, ĝi kapablas demeti ovojn kiuj estas preskaŭ sesfoje la grandon de tiu de kokino.[19] La ovoj havas mildan teksturon, kaj estas eburecaj aŭ verdecblankaj.[20] La masklo kovas la ovon, escepte ĉe la Haasta kivio, A. haastii, ĉe kiuj ambaŭ gepatroj implikiĝas. La kovoperiodo estas 63–92 tagoj.[14] Produkti tiun enorman ovon ege postulas el la ino. Dum la 30 tagoj kiuj daŭras la kresko de la tute disvolvigita ovo la ino devas manĝi trifoje sian normalan kvanton de manĝo. Du aŭ tri tagojn antaŭ la ovodemeto estas tiom malmulte da spaco ene de la ino por ŝia stomako kaj tiele ŝi estas devigita fasti.[21]
Tutlandaj studoj montris, ke averaĝe nur 5 % el la kiviidoj survivas al plenkreskeco. Tamen ĉe areoj kie oni faras aktivan plagokontrolon, la survivindicoj por la Nordinsula bruna kivio povas esti multe pli altaj. Ekzemple antaŭ kune programo pere de la veneno 1080 fare de la konservoservo DOC kaj la Animal Health Board en la arbaro de Tongariro en 2006, 32 kiviidoj estis radio-kontrolitaj, el kiuj 57% survivis al plenkreskeco. Danke al pliiĝanta plagokontrolo, la populacio de plenkreskaj vikioj ĉe Tongariro preskaŭ duobliĝis ekde 1998.
En 2000 la Novzelanda Departamento de Konservado starigis kvin rezervejojn fokuse al disvolvigo de metodoj por protekti kiviojn kaj pligrandigi ties nombrojn.
Nombraj aliaj naturrezervejoj kaj rifuĝejoj havas gravajn populaciojn de kivioj, kiaj la jenaj:
Operaco Nest Egg (nestovo) estas programo administrata de BNZ Save the Kiwi Trust – partnereco inter la Banko de Novzelando, la Departamento de Konservado kaj la Royal Forest and Bird Protection Society. Kiviaj ovoj kaj idoj estas prenitaj el la naturo kaj zorgitaj en kaptiveco ĝis ili estas sufiĉe grandaj por defendi sin mem – kutime kiam ili pezas ĉirkaŭ 1200 gramojn. Ili estas poste revenigitaj al naturo. La birdoj el la operaco nestovo havas 65% el ŝancon por survivi ĝis la plenkreskeco – kompare kun nur 5% el la naturkreskintaj idoj.[22] Tiu metodo estas uzata ĉe ĉiuj kivispecioj escepte ĉe la Ovena kivio.
En 2004, kontraŭ-1080 aktivulo Phillip Anderton prezentiĝis antaŭ la novzelanda gazetaro montranta kivion supozite venenigitan. Priserĉado montris, ke Anderton mensogis al la ĵurnalistoj kaj al la publiko.[23] Li estis uzinta kivion kiu estis kaptita en porposuma kaptilo. Etenda kontrolado montris, ke la kivioj ne estas je risko pro uzado de tiu biodegradebla veneno 1080.[24]
Enmetitaj mamulaj predantoj, nome ermenoj, hundoj, furoj kaj katoj, estas ĉefaj minacoj por la kivioj. Aliaj minacoj estas habitato-modifo/perdo kaj frapo de motoraj veturiloj. La limigita distribuado kaj malgrando de kelkaj kiviaj populacioj pliigas sian vundeblon pro endogamio.
Ermenoj kulpas pri proksimume duono el mortoj de kiviidoj en multaj areoj tra Novzelando. Ankaŭ katoj je malpli etendo predas kiviidojn. Reserĉado montris, ke la kombina efiko de predantoj kaj aliaj mortotialoj (akcidentoj ktp.) rezultas en malpli ol 5% kiviidoj survivantaj al plenkreskeco.[25] Junaj kivioj estas vundeblaj pro la ermena predado ĝis ili atingas ĉirkaŭ 1–1.2 kg peze, kaj je tiu aĝo ili jam povas kutime defendi sin mem.
Furoj kaj hundoj ofte mortigas plenkreskajn kiviojn. Tiuj predantoj povas kaŭzi grandajn kaj subitajn malpliiĝojn en la populacioj. Partikulare, hundoj trovas la fortan distingan odoron de kivioj nerezistebla kaj facile trovebla, kaj tiele ili povas kapti kaj mortigi kivion en sekundoj. Frapado kontraŭ motorveturiloj estas alia minaco por ĉiuj kivioj kies habitato estas trapasata de ŝoseoj. Ankaŭ malĝuste kontrolitaj kaptiloj por vulpoposumoj mortigas aŭ kripligas grandan nombron de kivioj ĉiujare.[26]
La maorioj tradicie kredis, ke la kivioj estas sub la protektado de Tane Mahuta, dio de la arbaro. Ili estis uzitaj kiel manĝo kaj ties plumoj por “kahu kiwi”, nome ceremonia vesto.[27] Nune la kiviaj plumoj estas ankoraŭ uzata, sed kolektitaj nur el birdoj kiuj mortiĝas nature aŭ kiel ŝosemortinto aŭ predado, aŭ el kaptivaj birdoj.[28] Kivioj jam ne plu estas ĉasataj kaj kelkaj maorioj konsideras sin mem kiel ties gardistoj.[5]
La unua kivia specimeno studita de eŭropano estis kivia haŭaĵo alportita al George Shaw de kapitano Andrew Barclay per la ŝipo Providence, kiu informis ke li ricevis ĝin el maristo en Port Jackson nome haveno de Sidnejo ĉirkaŭ 1811. George Shaw donis al la birdo ties sciencan nomon kaj pentris skizojn pri de li imaginita vivo de la birdo kiuj aperis kiel platoj 1057 kaj 1058 en volumeno 24a de la The Naturalist's Miscellany en 1813.
En 1851, la Zoo de Londono iĝis la unua bestoĝardeno kiu havas kivion. La unua enkaptiveca bredado okazis en 1945.[29] Ĉe 2007 nur 13 bestoĝardenoj for de Novzelando tenas kiviojn.[30] En Germanio la Frankfurta Bestoĝardeno havas 12, la Berlina Bestoĝardeno havas sep, Weltvogelpark Walsrode havas unu, la Vaŝingtona Bestoĝardeno havas tri aŭ kvin, la Vogelpark Avifauna en Nederlando havas tri, la San Diego Bestoĝardeno havas kvin, la San Diego Zoo Safari Park havas unu, la Smithsonian Conservation Biology Institute havas unu, kaj la Columbus Zoo and Aquarium havas tri.[31]
La kivio kiel simbolo unafoje aperis fine de la 19a jarcento en militistaj markiloj de novzelandaj regimentoj. Poste aperis en la signoj de la Sudkanterburia Bataliono en 1886 kaj ĉe la Hastingaj Riflovolontuloj de 1887. Tuj poste la kivio aperis en multaj militistaj markoj, kaj en 1906 kiam la kivia ciraĵo iĝis amplekse vendita en Britio kaj Usono la simbolo iĝis pli amplekse konata.
Dum la Unua Mondmilito, la nomo "kivio" por la novzelandaj soldatoj iĝis de ĝenerala uzado, kaj giganta kivio (nune konata kiel Bulford Kiwi), estis elfosata el argilo sur monteto ĉe Sling Camp en Anglio. Tiu uzado disvastiĝis tiom ke nune ĉiuj novzelandanoj kaj tutmonde kaj hejme estas komune aludita kiel "kivioj".
La kivio ekde tiam iĝis la plej bone konata nacia simbolo por Novzelando, kaj tiele la birdo aperas en la blazonoj, signaloj kaj bildoj de multaj novzelandaj urboj, kluboj kaj organizoj; je nacia nivelo, la ruĝa konturo de kivio estas en la centro de la kokardo de la Novzelanda Aerarmeo.[20][32] La kivio aperas ankaŭ en la logoo de la Novzelanda Rugbeligo, kaj la novzelanda nacia rugbeteamo estas kromnomata la kivioj.
La dorso de la novzelanda dolarmonero montras bildon de kivio kaj en monunua komercado la Novzelanda dolaro estas ofte menciita kiel "the kiwi" (la kivio).[33]
Kivio aŭ Apterigo (Apteryx) estas la sola genro de la birdofamilio de la Apterigedoj (Apterygidae). Ĝi konsistas el kvin agnoskitaj specioj de neflugaj birdoj. Kun grando de ĉirkaŭ hejma koko, kivioj estas klare la plej malgrandaj inter la vivantaj Strutoformaj kaj la kiviino demetas la plej grandan ovon rilata al sia korpogrando inter ĉiuj ajn specioj de birdoj en la mondo.
La kivioj vivas endemie en Novzelando. Ekde la enkonduko de predantaj bestoj fare de enmigrantoj ili estas endanĝerigitaj. El la kvin agnoskitaj specioj, du estas nune vundeblaj, unu el kiuj estas endanĝerita, kaj unu estas draste endanĝerita. Ĉiuj specioj estis negative tuŝitaj de historia senarbarigo sed nune grandaj areoj de ties arbara habitato estas bone protektita en rezervejoj kaj naciaj parkoj. Nune la plej granda minaco al ties survivado estas predado fare de invadaj mamulaj predantoj.
La kivio estas unu el la naciaj simboloj kaj de Novzelando kaj de la Novzelandanoj. Tiu asocio estas tiom forta ke la termino Kiwi (kivio) estas uzata tutmonde kiel familiara laŭloka nomo por Novzelandanoj.
Los kiwis (Apteryx, del griego α- [a-] 'sin' y πτέρυξ [ptéryx], 'ala') constituyen un pequeño género de aves paleognatas, el único actual de la familia Apterygidae, que a su vez pertenece al orden de las ratites (Struthioniformes). Este género está compuesto por cinco especies endémicas de Nueva Zelanda.[1][2] Son aves no voladoras pequeñas, aproximadamente del tamaño de una gallina (25-45cm). Antes de la llegada del ser humano, alrededor del año 1300, en Nueva Zelanda los únicos mamíferos eran los murciélagos, y los nichos ecológicos que en otras partes del mundo ocupan animales tan diversos como los caballos, los lobos y los ratones los utilizaron en Nueva Zelanda las aves (y, en menor proporción, ciertas especies de reptiles). El término kiwi procede del maorí.
Su adaptación a la vida terrestre es extensiva: como todas las ratites, no tienen quilla en el esternón para anclar los músculos de las alas, y casi tampoco alas: los vestigios son tan pequeños que son invisibles bajo su plumaje, el cual carece de rémiges y timoneras. Ese plumaje es típico del ave en cuestión. Se diría que, por razones evolutivas y de adaptación al ecosistema, los plumones no han llegado a la etapa de verdaderas plumas, por lo que han adoptado el característico aspecto de suaves cerdas que tiene el plumaje del kiwi. Mientras que generalmente los pájaros tienen huesos ahuecados para ahorrar peso y hacer el vuelo más práctico, el kiwi tiene médula, al igual que los mamíferos.
Los kiwis son criaturas tímidas y nocturnas con un sentido del olfato muy desarrollado merced a la existencia de verdaderos bigotes en torno al pico; tales bigotes son eficaces órganos olfativos. Otro rasgo generalmente inusual en un ave es la presencia de fosas nasales en la punta de su largo y filoso pico. Son omnívoros; para alimentarse, incrustan el pico en el suelo en busca de lombrices, insectos y otros invertebrados. También comen cocos y, si la oportunidad se presenta, pequeños cangrejos de río, anfibios y anguilas.
Los machos se encargan de empollar los huevos (huevos que son los más grandes en relación a las proporciones del animal adulto y pueden llegar a medir 140 mm de largo x 90 mm de diámetro), efectuándose la puesta durante diez semanas en nidos subterráneos semejantes a madrigueras, sin embargo ninguno de los progenitores se dedica a alimentar a las crías las cuales son nidífugas (apenas tienen lo suficientemente desarrollado el cuerpo salen del nido para alimentarse por cuenta propia).
Mientras que la visión tradicional de las relaciones filogenéticas de los kiwis con respecto a los otros paleognatos los establecía más cercanos a las moas y en un orden propio, Apterygiformes, todos los estudios moleculares recientes los ubican como el grupo hermano de un clado formado por los casuarios y los emúes (orden Struthioniformes).[3][4] A su vez, un estudio molecular de 2014 relaciona a estas aves como el grupo hermano de las aves elefante y ambos forman un clado hermano de casuarios y emúes.[5]
ApteryxCladograma basado en Burbidge et al (2003).[6]
El kiwi apareció como símbolo por primera vez a finales del siglo XIX en las insignias del regimiento de Nueva Zelanda, en 1886, en las del Batallón Sur de Canterbury y en 1887, en las de los Voluntarios de Rifle Hastings. En 1906, cuando el la marca de betún kiwi fue ampliamente vendida en el Reino Unido y en los Estados Unidos, el símbolo se hizo más conocido.[7]
Durante la Primera Guerra Mundial, era muy habitual que a los soldados neozelandeses se les llamara "kiwis" y se dibujó la silueta de un kiwi gigante en la ladera de una colina junto al Campo Sling en Inglaterra. Su uso se ha extendido tanto que los neozelandeses son conocidos como "kiwis".[8]
Se ha convertido en el símbolo más conocido de Nueva Zelanda, y está en un lugar destacado en muchos escudos e insignias de muchas ciudades, clubes u organizaciones neozelandesas. La escarapela de la Real Fuerza Aérea de Nueva Zelanda (RNZAF) es la silueta de un kiwi rojo dentro de un círculo de color azul.[9] El kiwi figura en el logo de la Liga de Rugby League de Nueva Zelanda y a la selección nacional de rugby a 13 se la conoce como "los kiwis" (no confundir con la selección nacional de Rugby a 15 de Nueva Zelanda, conocidos como los All Blacks.
El reverso de una moneda del dólar de Nueva Zelanda aparece la imagen de un kiwi, y en el mercado de divisas, al dólar neozelandés se le llama a menudo "el kiwi".[10]
Un kiwi en un sello neozelandés de 1898.
Escarapela de la Real Fuerza Aérea de Nueva Zelanda.
Los kiwis (Apteryx, del griego α- [a-] 'sin' y πτέρυξ [ptéryx], 'ala') constituyen un pequeño género de aves paleognatas, el único actual de la familia Apterygidae, que a su vez pertenece al orden de las ratites (Struthioniformes). Este género está compuesto por cinco especies endémicas de Nueva Zelanda. Son aves no voladoras pequeñas, aproximadamente del tamaño de una gallina (25-45cm). Antes de la llegada del ser humano, alrededor del año 1300, en Nueva Zelanda los únicos mamíferos eran los murciélagos, y los nichos ecológicos que en otras partes del mundo ocupan animales tan diversos como los caballos, los lobos y los ratones los utilizaron en Nueva Zelanda las aves (y, en menor proporción, ciertas especies de reptiles). El término kiwi procede del maorí.
See artikkel räägib lindude perekonnast; puuvilja kohta vaata artiklit Kiivi (vili) Kiivi (Apteryx) on lennuvõimetute lindude perekond. Kiivid elutsevad Uus-Meremaal.
Perekonda kuulub viis liiki mitme alamliigiga.
Kiivi (Apteryx) on lennuvõimetute lindude perekond. Kiivid elutsevad Uus-Meremaal.
Perekonda kuulub viis liiki mitme alamliigiga.
Kiwiak (Apteryx) Zeelanda Berrian du jatorria. Hegan egiten ez dakien hegazti txikia da eta oilo baten tamaina du, gutxi gorabehera. Izena maorieratik dator, europarrak Zeelanda Berrira iritsi aurretik bertan hitz egiten den hizkuntzatik, alegia.
Kiwia animalia lotsati eta gautarra da. Usaimena oso garatua du, lur azpian dauden zizareak jaten dituelako batik bat. Hala ere, orojalea da.
Arrautzak arrak zaintzen ditu lurraren azpian, baina arrautza jaio ondoren, kiwia oraindik garatuta egon gabe ere, bere kaxaz baliatu behar da janaria bilatzeko.
Kiwi generoak bost espezie ditu eta horietako batek, lau azpiespezie:
Kiwiak (Apteryx) Zeelanda Berrian du jatorria. Hegan egiten ez dakien hegazti txikia da eta oilo baten tamaina du, gutxi gorabehera. Izena maorieratik dator, europarrak Zeelanda Berrira iritsi aurretik bertan hitz egiten den hizkuntzatik, alegia.
Kiivit ovat Uudesta-Seelannista peräisin olevia lentokyvyttömiä lintuja, jotka muodostavat heimon Apterygidae ainoan suvun Apteryx. Kiivit luokitellaan joskus strutsilintuihin[1], mutta nykyisin BirdLife Suomi katsoo niiden muodostavan kiivilintujen (Apterygiformes) lahkon ainoan heimon[2]. Kiivit ovat lentokyvyttömistä linnuista pienimpiä. Ne ovat myös Uuden-Seelannin kansallinen symboli, jota uusiseelantilaiset arvostavat niin paljon, että jopa kutsuvat itseään ”kiiveiksi”. Kiivi jaetaan viiteen lajiin.[3]
Kiivien evoluutio on kiistanalainen. Ne ovat kuitenkin kehittyneet ympäristössä, jossa ainoat maanisäkkäät ovat olleet lepakkoja. Tällöin linnut ja jossain määrin myös matelijat ovat täyttäneet ekologisia lokeroita, jotka muualla maailmassa ovat tyypillisiä nisäkkäille. Linnuksi kiivi onkin hyvin nisäkäsmäinen, koska sillä on monia nisäkäsmäisiä piirteitä: esimerkiksi kuulo- ja hajuaisti ovat hyvät, toisin kuin linnuilla yleensä.
Kiivi on suunnilleen kanan kokoinen lentokyvytön lintu, mutta kiivin muna on kuusi kertaa kananmunan kokoinen. Se vie niin paljon tilaa naaraan ruumissa, että se ei pysty syömään kolmeen päivään ennen munimista ja kykenee astelemaan vain jalat haarallaan kuin ankka. Munittuaan naaras jättää munan koiraan huoleksi. Koska kiivit eivät lennä, niiden ei myöskään tarvitse olla erityisen kevyitä. Niinpä niillä ei ole onttoja luita, kuten linnuilla yleensä, vaan luuydintä nisäkkäiden tapaan. Kiivin muna saattaa painaa jopa 450 grammaa.
Kiivit ovat arkoja yöeläimiä, joilla on erittäin hyvin kehittynyt hajuaisti. Toisin kuin linnuilla yleensä, niiden sieraimet sijaitsevat pitkän nokan kärjessä. Ne etsivät ruokaa kaivamalla nokalla maata ja syövät matoja, hyönteisiä ja muita selkärangattomia. Ne syövät myös hedelmiä ja tilaisuuden tullen pieniä rapuja, sammakoita ja iilimatoja.
Vuonna 2010 pelättiin silloin vallinneen kuivuuden ja siitä seuraavan nälän voivat tappaa sukupuuttoon muutenkin uhanalaiset linnut. Auringon kivikovaksi polttama maa esti tuolloin kiivejä kaivamasta matoja, hyönteisiä ja toukkia, jotka ovat lintujen pääravintoa. Kiivi liikkuu yleensä öisin, mutta nälkä pakotti sen tuolloin liikkumaan myös päiväsaikaan, jolloin kiivit joutuivat alttiiksi myös paahtavalle kuumuudelle. Ruskokiivejä on jäljellä 25 000.[4] Muuten kiivejä ovat uhanneet muun muassa ihmisen Uuteen-Seelantiin tuomat vieraslajit, kuten kärppä. Tätä ennen ne ovat ehtineet sopeutua muun muassa jääkauden tuomaan kylmyyteen sekä suurikokoisia lentokyvyttömiä moa-lintuja saalistaneisiin haastinkotkiin, joiden saalistus teki useimmista Uuden-Seelannin linnuista aikoinaan yöeläimiä; haastinkotkat kuitenkin hävisivät, kun saarille saapunut ihminen tappoi niiden pääravintona olleet moat sukupuuttoon.[5]
Eteläsaarenruskokiivi (Apteryx australis)
Kirjokiivi (Apteryx haastii)
Pohjoissaarenruskokiivi (Apteryx mantelli)
Pikkukiivi (Apteryx owenii)
Okaritonruskokiivi (Apteryx rowi)
Kiivit ovat Uudesta-Seelannista peräisin olevia lentokyvyttömiä lintuja, jotka muodostavat heimon Apterygidae ainoan suvun Apteryx. Kiivit luokitellaan joskus strutsilintuihin, mutta nykyisin BirdLife Suomi katsoo niiden muodostavan kiivilintujen (Apterygiformes) lahkon ainoan heimon. Kiivit ovat lentokyvyttömistä linnuista pienimpiä. Ne ovat myös Uuden-Seelannin kansallinen symboli, jota uusiseelantilaiset arvostavat niin paljon, että jopa kutsuvat itseään ”kiiveiksi”. Kiivi jaetaan viiteen lajiin.
Kiivien evoluutio on kiistanalainen. Ne ovat kuitenkin kehittyneet ympäristössä, jossa ainoat maanisäkkäät ovat olleet lepakkoja. Tällöin linnut ja jossain määrin myös matelijat ovat täyttäneet ekologisia lokeroita, jotka muualla maailmassa ovat tyypillisiä nisäkkäille. Linnuksi kiivi onkin hyvin nisäkäsmäinen, koska sillä on monia nisäkäsmäisiä piirteitä: esimerkiksi kuulo- ja hajuaisti ovat hyvät, toisin kuin linnuilla yleensä.
Kiivi on suunnilleen kanan kokoinen lentokyvytön lintu, mutta kiivin muna on kuusi kertaa kananmunan kokoinen. Se vie niin paljon tilaa naaraan ruumissa, että se ei pysty syömään kolmeen päivään ennen munimista ja kykenee astelemaan vain jalat haarallaan kuin ankka. Munittuaan naaras jättää munan koiraan huoleksi. Koska kiivit eivät lennä, niiden ei myöskään tarvitse olla erityisen kevyitä. Niinpä niillä ei ole onttoja luita, kuten linnuilla yleensä, vaan luuydintä nisäkkäiden tapaan. Kiivin muna saattaa painaa jopa 450 grammaa.
Kiivit ovat arkoja yöeläimiä, joilla on erittäin hyvin kehittynyt hajuaisti. Toisin kuin linnuilla yleensä, niiden sieraimet sijaitsevat pitkän nokan kärjessä. Ne etsivät ruokaa kaivamalla nokalla maata ja syövät matoja, hyönteisiä ja muita selkärangattomia. Ne syövät myös hedelmiä ja tilaisuuden tullen pieniä rapuja, sammakoita ja iilimatoja.
Kiwis
Les Apterygiformes sont un ordre d'oiseaux terrestres incapables de voler : les kiwis (nom maori) ou aptéryx. Cet ordre n'est constitué que de la seule famille des Apterygidae (ou aptérygidés en français), du seul genre Apteryx et de cinq espèces. Celles-ci sont endémiques de la Nouvelle-Zélande. Ce sont des oiseaux nocturnes appartenant aux espèces menacées. Un fruit, l’Actinidia, porte leur nom.
Oiseaux de taille petite à moyenne (de 35 à 65 cm), ils ont sensiblement les dimensions d'une poule. Leurs ailes sont atrophiées, vestigiales. Leurs pattes sont assez courtes et vigoureuses. Leur sternum ne possède pas de bréchet, et ils sont dépourvus de queue. Leurs plumes, généralement brunes et relativement peu nombreuses, ressemblent à des poils. Ils possèdent de nombreuses vibrisses à la base du bec et au-dessus des yeux, ce qui leur confère un sens tactile développé, utile pour leurs activités nocturnes. Leur vue est faible, mais leur odorat développé ; fait remarquable, les narines sont situées à l'extrémité du bec[2].
Les kiwis sont des oiseaux territoriaux. Le territoire d'un kiwi peut atteindre 40 hectares.
Les kiwis sont des oiseaux timides, nocturnes et disposant d'un sens aigu de l'odorat, ce qui leur permet de trouver leur nourriture. Ils se nourrissent en enfouissant leur long bec dans le sol à la recherche de vers, d'insectes, d'invertébrés et de fruits tombés au sol, mais aussi des petites écrevisses ou des amphibiens tels que les grenouilles.
Après l'accouplement qui a lieu entre mars et juin, les kiwis vivent généralement en couples monogames. Les femelles ne pondent qu'un œuf, qui peut atteindre le quart de leur taille et un cinquième de leur poids : le ratio poids de l'œuf et du corps est un des plus importants parmi les oiseaux car un œuf mature fait en moyenne 15 à 20 % de la masse de la femelle (alors que pour l'autruche, le rapport est seulement de 2 %). La femelle est plus grande que le mâle. C'est généralement le mâle qui couve l'œuf durant 2 à 3 mois, notamment chez les Kiwi de Mantell et les Kiwi d'Owen.
La durée de vie moyenne des kiwis est de 30 à 35 ans.
Endémiques à la Nouvelle-Zélande, ce sont des oiseaux surtout forestiers, vivant dans les zones de bois ou de broussailles, jusqu'à une altitude de 1 200 mètres. Le kiwi vit dans des sortes de terriers, à l'intérieur de troncs ou sous des fougères arborescentes.
Selon les conclusions du directeur de l'ACAD, Alan Coopers, dans les années 1990, les cousins vivants les plus proches du kiwi seraient les émeus et les casoars australiens. Une récente étude rapproche davantage le kiwi de l'« oiseau-éléphant » (vorompatra) de Madagascar, autre espèce de ratite aujourd'hui disparue. L'étude se base sur l'analyse d'ADN extrait des os de deux oiseaux-éléphants se trouvant au musée de Nouvelle-Zélande Te Papa Tongarewa[3].
Le terme Apteryx est construit à partir du grec ancien et signifie « sans aile » et francisé en aptère.
Le terme maori kiwi proviendrait, selon les interprétations, d'une idéophonie imitant le cri de l'oiseau (kiwi-kiwi[4]) ou bien dériverait de la langue polynésienne proto-nucléaire, où le mot « kiwi » désigne le courlis d'Alaska (Numenius tahitiensis), un oiseau migrateur volant, d'une taille équivalente au kiwi.
Avant l'arrivée des humains en Nouvelle-Zélande, vers 1300, les seules espèces de mammifères présentes dans le pays étaient 5 espèces de chauve-souris. Les niches écologiques qui sont ailleurs occupées par des mammifères étaient, là-bas, occupées par des oiseaux.
Le kiwi est actuellement menacé d'extinction. La première cause est la destruction de son habitat : la Nouvelle-Zélande a connu une déforestation massive depuis l'arrivée des colons européens afin d'implanter une agriculture extensive. La seconde cause est l'introduction de mammifères prédateurs tels que les rats, furets, hermines, chats, porcs, chiens et opossums. S'il parvient à atteindre le poids de 1,2 kg, le kiwi est moins menacé par ces prédateurs, mais les œufs et les juvéniles souffrent énormément de la prédation : on estime qu'un poussin a une chance sur 20 d'atteindre l'âge adulte.
Le kiwi est un véritable symbole en Nouvelle-Zélande, et figure notamment sur les pièces de 1NZ$ (dollar néo-zélandais). Les Néo-Zélandais eux-mêmes y sont très attachés, à un point tel que le terme de « kiwi » signifie également dans ce pays « néo-zélandais » et désigne ainsi les Néo-Zélandais eux-mêmes.
Un kiwi apparaît sur une proposition de drapeau pour le pays, dans laquelle il tire un rayon laser avec ses yeux.
Le kiwi est associé à plusieurs légendes. Un mythe maori raconte comment il aurait sacrifié ses ailes pour respecter le souhait de Tane Mahuta, le dieu de la forêt, qui craignait que les arbres ne soient détruits par les insectes, et avait besoin qu'un oiseau se charge de les manger à même le sol[5].
D'après la classification de référence (version 5.1, 2015) du Congrès ornithologique international (ordre phylogénique) il existe cinq espèces de kiwis[6] :
Kiwis
Les Apterygiformes sont un ordre d'oiseaux terrestres incapables de voler : les kiwis (nom maori) ou aptéryx. Cet ordre n'est constitué que de la seule famille des Apterygidae (ou aptérygidés en français), du seul genre Apteryx et de cinq espèces. Celles-ci sont endémiques de la Nouvelle-Zélande. Ce sont des oiseaux nocturnes appartenant aux espèces menacées. Un fruit, l’Actinidia, porte leur nom.
Is éan é an Cíobhaí atá le fáil sa Nua-Shéalainn, agus baint aige leis na Apterygidae. Níl cumas eitilte aige.
Tugtar aitheantas do chúig spéiceas agus iad go léir i mbaol. Is é an dífhoraoisiú is mó a rinne díobháil dóibh, ach tá cuid mhaith dá ngnáthóg le fáil i limistéir chaomhnaithe anois. Tá siad i gcontúirt fós de bharr theacht na gcreachadóirí mamacha.
Tá cúig spéiceas aitheanta ann (agus ceithre fhospéiceas ag ceann acu), agus spéiceas eile nár tugadh cuntas foirmiúil fós air.
Déanann an dá thuismitheoir na huibheacha a ghoradh. Níl an t-éan seo le fáil anois ach i limistéar beag ar chósta thiar an Oileáin Theas. Is léir ón DNA is sine, áfach, go raibh sé spréite níos forleithne fadó, agus nach raibh aon chíobhaí eile le fáil i ndeisceart an Oileáin Thuaidh.[2]
Is éan é an Cíobhaí atá le fáil sa Nua-Shéalainn, agus baint aige leis na Apterygidae. Níl cumas eitilte aige.
Tugtar aitheantas do chúig spéiceas agus iad go léir i mbaol. Is é an dífhoraoisiú is mó a rinne díobháil dóibh, ach tá cuid mhaith dá ngnáthóg le fáil i limistéir chaomhnaithe anois. Tá siad i gcontúirt fós de bharr theacht na gcreachadóirí mamacha.
Os kiwis (xénero Apteryx, que en grego significa "sen ás") son un clado de aves paelognatas, da familia dos apterixídeos (Apterygidae), composto por 5 especies endémicas da illa de Nova Zelandia.[1][2] Son aves non voadoras pequenas, aproximadamente do tamaño dunha galiña. Antes da chegada dos humanos ao redor do ano 1300, en Nova Zelandia os únicos mamíferos que había eran morcegos, e os nichos ecolóxicos que noutras partes do mundo eran ocupados por animais tan diversos como cabalos, lobos e ratos foron desempeñados por paxaros (e en menor proporción por certas especies de réptiles).
A denominación kiwi é maorí, idioma do pobo homónimo de liñaxe malaiopolinesia que colonizou Nova Zelandia antes da chegada dos europeos.
A súa adaptación á vida terrestre é extensiva: como todas as ratites, non teñen quilla no esternón para ancorar os músculos das ás, e case nin ás sequera: os vestixios son tan pequenos que son invisibles baixo a súa plumaxe que carece de plumas. Esta plumaxe é típica da ave en cuestión. Diríase que, por razóns evolutivas e de adaptación ao ecosistema, os plumóns non chegaron á etapa de verdadeiras plumas, adoptando o característico aspecto de suaves cerdas que ten a plumaxe do kiwi. Mentres que xeralmente os paxaros teñen ósos ocos para aforrar peso e facer o voo máis práctico, o kiwi ten medula, do mesmo xeito que os mamíferos.
Os kiwis son criaturas tímidas e nocturnas cun sentido do olfacto moi desenvolvido mercé á existencia de verdadeiros bigotes en torno ao bico, tales bigotes son eficacísimos órganos olfactivos. Outro trazo xeralmente inusual nunha ave é a presenza de fosas nasais na punta do seu longo e filoso bico. Son omnívoros; para alimentarse fenden o pico no chan en busca de miñocas, insectos e outros invertebrados. Tamén comen froita e, se a oportunidade se presenta, pequenos cangrexos de río, anfibios e anguías.
Os machos encárganse de chocar os ovos (ovos que son os máis grandes en relación ás proporcións do animal adulto), efectuándose a posta durante dez semanas en niños soterrados semellantes a tobos, con todo ningún dos proxenitores adícase a alimentar ás crías as cales son nidífugas (apenas teñen o suficientemente desenvolvido o corpo saen do niño para alimentarse por conta propia).
Mentres que a visión tradicional das relacións filoxenéticas dos kiwis con respecto aos outros paleognatos establéceos máis próximos ás moas, os estudos moleculares sitúanos como o grupo irmán dun clado formado polos casuarios e os emúes.[3][4] Por outra banda, as últimas análises morfolóxicas agrúpanos como o grupo irmán do resto das ratites.[5]
ApteryxCladograma baseado en Baker et al. (1995) e Burbidge et al (2003).[6][7]
Os kiwis (xénero Apteryx, que en grego significa "sen ás") son un clado de aves paelognatas, da familia dos apterixídeos (Apterygidae), composto por 5 especies endémicas da illa de Nova Zelandia. Son aves non voadoras pequenas, aproximadamente do tamaño dunha galiña. Antes da chegada dos humanos ao redor do ano 1300, en Nova Zelandia os únicos mamíferos que había eran morcegos, e os nichos ecolóxicos que noutras partes do mundo eran ocupados por animais tan diversos como cabalos, lobos e ratos foron desempeñados por paxaros (e en menor proporción por certas especies de réptiles).
A denominación kiwi é maorí, idioma do pobo homónimo de liñaxe malaiopolinesia que colonizou Nova Zelandia antes da chegada dos europeos.
Kiviji (Apterygidae) porodica su manjih ptica trkačica. Klasificirane su kao porodica u redu nojevki (Struthioniformes), iako ćemo ih, ovisno o inim klasifikacijama, naći i u izumrlom redu moavki (Dinomithiformes) te kao poseban red - Apterygiformes. Nastanjuju uglavnom Novi Zeland.
U Wikimedijinu spremniku nalazi se još gradiva na temu: Kiviji
Wikivrste imaju podatke o: Kiviji Kiviji (Apterygidae) porodica su manjih ptica trkačica. Klasificirane su kao porodica u redu nojevki (Struthioniformes), iako ćemo ih, ovisno o inim klasifikacijama, naći i u izumrlom redu moavki (Dinomithiformes) te kao poseban red - Apterygiformes. Nastanjuju uglavnom Novi Zeland.
Kiwi adalah spesies lain dari burung tidak dapat terbang yang endemik di Selandia Baru dari genus Apteryx (satu-satunya genus dalam famili Apterygidae). Dalam ukurannya yang seperti ayam domestik, kiwi adalah ratite hidup yang paling kecil. Seluruh spesies kiwi adalah spesies terancam. Kiwi juga merupakan simbol nasional Selandia Baru.
Burung kiwi dinobatkan sebagai ikon negara Selandia Baru karena beberapa hal berikut:[1]
Kiwi adalah spesies lain dari burung tidak dapat terbang yang endemik di Selandia Baru dari genus Apteryx (satu-satunya genus dalam famili Apterygidae). Dalam ukurannya yang seperti ayam domestik, kiwi adalah ratite hidup yang paling kecil. Seluruh spesies kiwi adalah spesies terancam. Kiwi juga merupakan simbol nasional Selandia Baru.
Kíví eru ófleygir fuglar sem eru landlægir á Nýja-Sjálandi og eru af ættkvísl Apteryx og ætt Apterygidae. Þeir eru þjóðartákn landsins og eru íbúar þess stundum kallaðir kíví.
Kíví-fuglar eru af stærð kjúklings. Þeir eru yfirleitt varkárir og á ferli á nóttunni. Lyktarskynið er öflugt og eru þeir einu fuglarnir með nasir á enda goggsins. Goggurinn kemur sér vel við öflun fæðu en helsta fæðan er: Lítil dýr og ormar, fræ og ávextir.
Samband para getur varað í 20 ár og er vanalega eitt egg sem orpið er. Egg Kíví-fugla eru stærstu egg fugla samanborið við líkamsstærð. Kívíum stendur ógn af innfluttum rándýrum.
Apteryx haastii.
Apteryx australis.
Appteryx mantelli.
Apteryx owenii.
Apteryx rowii ungi.
Fyrirmynd greinarinnar var „Kiwi“ á ensku útgáfu Wikipedia. Sótt 27. feb. 2017.
Kíví eru ófleygir fuglar sem eru landlægir á Nýja-Sjálandi og eru af ættkvísl Apteryx og ætt Apterygidae. Þeir eru þjóðartákn landsins og eru íbúar þess stundum kallaðir kíví.
Kíví-fuglar eru af stærð kjúklings. Þeir eru yfirleitt varkárir og á ferli á nóttunni. Lyktarskynið er öflugt og eru þeir einu fuglarnir með nasir á enda goggsins. Goggurinn kemur sér vel við öflun fæðu en helsta fæðan er: Lítil dýr og ormar, fræ og ávextir.
Samband para getur varað í 20 ár og er vanalega eitt egg sem orpið er. Egg Kíví-fugla eru stærstu egg fugla samanborið við líkamsstærð. Kívíum stendur ógn af innfluttum rándýrum.
Apteryx (Shaw, 1813) è un genere di uccelli inadatti al volo, comunemente noti come kiwi o atterigi. È l'unico genere della famiglia Apterygidae e dell'ordine Apterygiformes.[1] Sono endemici della Nuova Zelanda e ne sono il simbolo nazionale. Il nome scientifico proviene dal greco e ha il significato di privo delle ali.
I kiwi hanno un peso che va da 1 kg del kiwi maculato minore ai 3–5 kg del kiwi australe, per una lunghezza compresa fra i 35 e i 65 cm. Gli esemplari di sesso femminile sono più grandi dei maschi della stessa specie, soprattutto poco prima di deporre le uova. La testa è relativamente piccola con un collo lungo e piuttosto robusto. I muscoli toracici sono poco sviluppati, mentre tutta la parte inferiore del corpo (bacino, zampe e piedi) è molto robusta.
Le ali sono lunghe solamente 4-5 centimetri e nascoste sotto le piume con un uncino all'estremità, la coda è assente. Le zampe, dotate di potenti muscoli, sono particolarmente robuste e terminanti con piedi aventi quattro dita con robusti artigli, tre in avanti ed uno più piccolo indietro, mentre gli altri struzioniformi ne hanno solo due o tre. Sono anche buoni nuotatori.
I sensi sono adatti al tipo di vita che conducono; si muovono normalmente di notte nel sottobosco, quindi sono dotati di buon olfatto ed udito; con le grandi cavità auricolari esterne, localizzano la provenienza dei suoni girando la testa nella direzione giusta. La vista è invece ridotta con occhi piccoli e frontali funzionanti solo a breve distanza.
Il becco dei kiwi è lungo e flessibile, leggermente incurvato verso il basso; il colore varia dal bianco avorio al rosa, fino al brunastro; la mandibola inferiore è più spessa di quella superiore. Il becco del kiwi australe misura circa 20 cm nel maschio e 25 nella femmina. Il kiwi spesso usa appoggiarsi con la punta del becco, quasi come una terza zampa. Caratteristica particolare del becco sono le narici poste sulla sua cima che lo aiutano nella localizzazione di invertebrati che vivono in prossimità della superficie del terreno. Sulla base del becco si aprono delle valvole per espellere acqua ed impurità dalle narici rendendo agevole alimentarsi in luoghi paludosi. La lingua dei kiwi è appuntita e callosa. Alcune penne intorno alla base del becco si sono trasformate in setole tattili.
Le piume degli Apteryx, dall'aspetto ispido, somigliano più a peli che a penne e mancano degli uncini sulle barbule come negli altri ratiti. Non ci sono particolari differenze nel piumaggio fra i sessi o per l'età, soltanto nei più giovani appare più morbido. Pare non ci sia una vera e propria muta del piumaggio, piuttosto un continuo rinnovamento.
I kiwi si muovono soprattutto di notte, durante le ore di luce rimangono nascosti nella tana o in altri anfratti e queste abitudini ne hanno reso difficile lo studio. Negli ultimi anni tecnologie come i visori notturni o la radiolocalizzazione hanno contribuito a svelare qualche particolare in più della vita di questi animali.
I kiwi sono animali territoriali, vivono in coppie a meno che non siano giovani individui o alla ricerca di un compagno; la dimensione del territorio varia con l'abbondanza del cibo e la densità degli individui. Una coppia di kiwi australi occupa un'area fra i 5 ed i 50 ettari, il kiwi maculato maggiore spazia fra gli 8 e i 25 ettari, mentre il kiwi maculato minore si accontenta di 2 o 3 ettari. Entrambi gli individui della coppia scacciano qualunque individuo entri nel territorio, soprattutto nella stagione riproduttiva. I kiwi australi si dimostrano più tolleranti ammettendo una parziale sovrapposizione dei territori.
I kiwi scavano tane, dove costruiscono anche il nido, lunghe diversi metri, con un imbocco di 10–15 cm nascosto fra le piante e terminanti con una camera abbastanza ampia da contenere due adulti. A seconda dei casi sono utilizzate per anni oppure cambiate più frequentemente.
I kiwi si cibano di qualsiasi invertebrato trovino sul suolo e riescano a catturare: ragni, insetti, larve di diverso tipo, lumache, chiocciole, ecc. Occasionalmente mangiano anche frutti caduti dagli alberi, piccoli pesci ed anfibi. Il loro cibo preferito sono i lombrichi, di cui possono individuare la presenza nel terreno anche senza vederli né sentirli, grazie all'odorato molto sviluppato ed alle narici poste alla fine del becco anziché alla radice, caso unico fra gli uccelli.
Il periodo degli amori va da marzo a giugno: in questo periodo si formano le coppie, che rimangono solitamente unite anche per più di 20 anni.
I kiwi depongono solitamente un unico uovo per stagione, il quale può raggiungere fino al 25% del peso della madre.
Sono gli uccelli che depongono l'uovo più grosso in proporzione alle loro dimensioni,[2] cosicché pur avendo le dimensioni di una gallina domestica, depongono un uovo che è sei volte quello della gallina.[3][4] La produzione di questo enorme uovo è molto faticosa per la femmina; durante i trenta giorni richiesti per la piena maturazione dell'uovo, la femmina necessita del triplo del suo normale apporto di nutrimento. Negli ultimi due-tre giorni prima della deposizione, nel corpo della femmina è rimasto talmente poco spazio per lo stomaco, che essa è costretta a digiunare.[5]
Il guscio dell'uovo ha una superficie liscia e la colorazione varia dall'avorio al bianco verdastro.[6] In genere è il maschio che cova le uova, tranne che nel kiwi maculato maggiore (A. haastii) e nel kiwi bruno di Okarito (A. rowi) in cui entrambi i genitori si alternano nella cova. Il periodo di incubazione va da 63 a 92 giorni.[7]
L'ambiente ideale per i kiwi è la foresta pluviale, ma sono riusciti ad adattarsi anche ad altri ecotipi, costretti dalla riduzione della superficie coperta da questo tipo di foreste. Li si può trovare anche nelle foreste subtropicali o temperate, e anche nelle praterie e nelle macchie fra gli arbusti; il kiwi australe si è adattato anche alle foreste monospecie di pino.
Necessitano di un terreno relativamente morbido dove poter scavare la tana e ricco di humus, dove trovano le loro prede; le tane si trovano di solito ai margini delle foreste nelle scarpate umide più facili da scavare. È essenziale che il clima sia caldo ed umido, ma si adattano a vivere dal livello del mare fino a 1.200 m d'altezza. Le varie specie non presentano differenze per quanto riguarda l'habitat.
Gli Apterigidi sono una famiglia molto antica, la più antica tra quelle di uccelli viventi in Nuova Zelanda. I progenitori di questa famiglia vivevano in Gondwana e raggiunsero le terre che formano la Nuova Zelanda volando dall'Australia. Il primo kiwi noto è Proapteryx micromeros, del Miocene inferiore. La linea evolutiva dei kiwi si separò da quella degli Struzioniformi in tempi molto remoti, ancora prima di perdere l'attitudine al volo (Worthy et al., 2013).
Si è a lungo creduto che i parenti più prossimi dei kiwi fossero i moa, coi quali condividevano l'habitat. Tuttavia, tale ipotesi è stata smentita da analisi del DNA, che hanno indicato lo struzzo come parente più prossimo dei moa, ed invece l'emù ed il casuario come gli uccelli più affini ai kiwi: ciò indica che gli antenati dei kiwi arrivarono in Nuova Zelanda dall'Australia molto dopo i moa.
Il genere comprende cinque specie e due sottospecie:[1]
Kiwi è anche il nome del frutto della Actinidia chinensis. Questa pianta, originaria della Cina, fu introdotta agli inizi del XX secolo in Nuova Zelanda dove, per la somiglianza, venne spontaneo soprannominare la bacca, munita di buccia marroncina e pelosa, col nome di questi piccoli uccelli caratteristici della regione. Dalla Nuova Zelanda, terza principale produttrice di kiwi dopo la Cina e l'Italia, la coltivazione della pianta si è poi diffusa in tutto il mondo, portando con sé il nomignolo neozelandese. "Kiwi" è il nomignolo con cui, nei paesi di lingua anglosassone, sono spesso chiamati i neozelandesi in generale.
Lo scrittore Jules Verne nel libro intitolato I figli del Capitano Grant III racconta del kiwi neozelandese come di un uccello proprio della Nuova Zelanda tanto che a malapena si poté introdurlo nei giardini zoologici europei e aggiunge che le forme e le movenze di questo animale da sempre suscitano l'attenzione dei viaggiatori. L'Apterix australis è scoperto dal personaggio Robert che ne trova un paio in un nido formato di radici intrecciate; in un primo momento i kiwi scoperti sono descritti così: "un paio di galline senza ali e senza coda con quattro dita ai piedi, un lungo becco di beccaccia e una capigliatura di bianche piume su tutto il corpo: singolari animali che sembravano segnare il passaggio dagli ovipari ai mammiferi".
Un piccolo kiwi giallo, munito di scarpe da ginnastica, è il protagonista di The New Zealand Story, videogioco arcade sviluppato nel 1988 dalla Taito, dove, ad ogni livello, il simpatico animaletto di nome Tiki dovrà riuscire a liberare i suoi amici, catturati ed ingabbiati da un tricheco.
Un kiwi (Scritto da Andrea Zingoni) è protagonista di un cartone animato in onda su Rai 3 dal titolo: Le ricette di Arturo e Kiwi[8].
I kiwi sono presenti anche nel mondo dei fumetti: uno è Angus Fangus, giornalista neozelandese di 00 Channel, presente nella serie PKNA della Disney, l'altro appare col nome di Apteryx nelle strisce di B.C. di Johnny Hart.
Il kiwi è stato il primo simbolo della scuderia di Formula 1 McLaren, fondata dall'omonimo Bruce McLaren originario della Nuova Zelanda.
I kiwi sono rappresentati come simbolo dell'amore eterno, per il fatto che le coppie formate durante la stagione degli amori durano tutta la vita.
Apteryx (Shaw, 1813) è un genere di uccelli inadatti al volo, comunemente noti come kiwi o atterigi. È l'unico genere della famiglia Apterygidae e dell'ordine Apterygiformes. Sono endemici della Nuova Zelanda e ne sono il simbolo nazionale. Il nome scientifico proviene dal greco e ha il significato di privo delle ali.
Kiviai (lot. Apteryx) – strutinių paukščių (Struthioniformes) būrio, monotipinės kivinių (Apterygidae) šeimos gentis.
Naktiniai, vištos didumo paukščiai, patinai mažesni už patelę. Kūnas apaugęs ilgomis, panašiomis į plaukus plunksnomis. Sparnai beveik visai išnykę, uodegos nėra. Kojos stiprios, jų gerai išsivystę 3 priekiniai pirštai, užpakalinis pirštas nežymus. Patinai turi kopuliacijos organą. Patelė stambesnė už patiną, ji deda tik vieną kiaušinį, kuris pagal santykį su paukščio kūnu iš visų paukščių rūšių – didžiausias pasaulyje.[1] Peri ir jauniklį vedžioja patinas.
Kiviai - naktiniai, mažomis akimis, tankumynų paukščiai. Minta kirmėlėmis, vabdžių lervomis. Maisto ieško vadovaudamiesi jautria klausa ir gera uosle.
Sparčiai nyksta dėl žmonių ūkinės veiklos. Gyvena Naujojoje Zelandijoje. Kiviai taip pat yra Naujosios Zelandijos simbolis.[2]
Gentyje 5 rūšys:
Kiviai (lot. Apteryx) – strutinių paukščių (Struthioniformes) būrio, monotipinės kivinių (Apterygidae) šeimos gentis.
Naktiniai, vištos didumo paukščiai, patinai mažesni už patelę. Kūnas apaugęs ilgomis, panašiomis į plaukus plunksnomis. Sparnai beveik visai išnykę, uodegos nėra. Kojos stiprios, jų gerai išsivystę 3 priekiniai pirštai, užpakalinis pirštas nežymus. Patinai turi kopuliacijos organą. Patelė stambesnė už patiną, ji deda tik vieną kiaušinį, kuris pagal santykį su paukščio kūnu iš visų paukščių rūšių – didžiausias pasaulyje. Peri ir jauniklį vedžioja patinas.
Kiviai - naktiniai, mažomis akimis, tankumynų paukščiai. Minta kirmėlėmis, vabdžių lervomis. Maisto ieško vadovaudamiesi jautria klausa ir gera uosle.
Sparčiai nyksta dėl žmonių ūkinės veiklos. Gyvena Naujojoje Zelandijoje. Kiviai taip pat yra Naujosios Zelandijos simbolis.
Gentyje 5 rūšys:
Rudasis kivis (Apteryx australis) Didysis dėmėtasis kivis (Apteryx haastii) Šiaurės salos rudasis kivis (Apteryx mantelli) Mažasis dėmėtasis kivis (Apteryx owenii) Okarito miško kivis (Apteryx rowi)Kivi (Apteryx) ir endēmi putni, kas dzīvo tikai Jaunzēlandē. Tā ir vienīgā ģints kivi dzimtā (Apterygidae). Daudzi speciālisti uzskata, ka tā ir viena no strausveidīgo putnu dzimtām, bet daži speciālisti izdala atsevišķi kiviveidīgo (Apterygiformes) putnu kārtu, kur šī ir vienīgā dzimta. Kivi ģintī ir apvienotas piecas sugas: lielais pelēkais kivi (Apteryx haastii), mazais pelēkais kivi (Apteryx owenii), Okarito brūnais kivi (Apteryx rowi), Dienvidsalas brūnais kivi (Apteryx australis) un Ziemeļsalas brūnais kivi (Apteryx mantelli). Kivi ir Jaunzēlandes nacionālais putns.
Kiwi ialah mana-mana spesies burung tidak boleh terbang daripada genus Apteryx (genus yang tunggal dalam keluarga Apterygidae). Dengan saiznya sekitar saiz ayam, kiwi ialah ratit terkecil yang masih hidup. Semua spesies burung kiwi tergolong dalam spesies terancam. Burung kiwi ialah burung endemik di New Zealand dan merupakan simbol negara tersebut.
Istilah Kiwi {kē'wē Pr: kee-wee] berasal daripada bahasa Maori (1825-35)[1] yang turut meujuk kepada panggilan burung itu.[2]
Spesimen burung kiwi pertama yang dikaji oleh orang Eropah merupakan kulit burung yang diberikan kepada George Shaw oleh Kapten Andrew Barclay di dalam kapal Providence pada sekitar tahun 1811. Kulit itu dilaporkan diberikan oleh seorang pemburu anjing laut di Pelabuhan Sydney. George Shaw memberikan nama saintifik kepada burung kiwi serta juga membuat lakaran tentang rupa Burung Kiwi yang hidup, sebagaimana dibayangkannya. Lakarannya muncul dalam plat 1057 dan 1058 di dalam The Naturalist's Miscellany, Jilid 24, pada tahun 1813.
Masyarakat Maori di New Zealand menganggap haiwan tersebut berada di bawah perlindungan dewa hutan mereka, Tane Mahuta. Bulu-bulu dari burung ini terutamanya digunakan untuk membuat kain mantel istimewa yang bernama kahu kiwi[3]. Kain sebegini masih dihasilkan pada zaman kini, namun kaum tersebut memperolehi bulu-bulu yang dikehendaki melalui cara lain yang berperikemanusiaan seperti daripada kiwi dalam kurungan, mahupun bangkai burung yang mati akibat kemalangan atau aktiviti pemangsa.[4]
Status haiwan ini sebagai burung kebangsaan New Zealand bermula sejak lewat kurun ke-19 apabila ia tertera pada lencana yang dipakai askar-askar dari negara tersebut. Penggunaannya mencapai populariti yang tinggi semasa Perang Dunia Pertama, di mana 'kiwi' menjadi panggilan untuk bukan sahaja rakyat New Zealand yang merantau tetapi juga mereka yang tinggal di negara pulau itu.[5]
Gambar burung kiwi dipaparkan atas pesawat-pesawat milik Tentera Udara New Zealand sebagai logo angkatan tersebut, serta duit syiling satu dolar New Zealand (yang juga dikenali dengan gelaran 'kiwi'[6]).
Kiwi ialah mana-mana spesies burung tidak boleh terbang daripada genus Apteryx (genus yang tunggal dalam keluarga Apterygidae). Dengan saiznya sekitar saiz ayam, kiwi ialah ratit terkecil yang masih hidup. Semua spesies burung kiwi tergolong dalam spesies terancam. Burung kiwi ialah burung endemik di New Zealand dan merupakan simbol negara tersebut.
Zie Kiwi's voor het hoofdartikel over dit onderwerp. Apteryx is een geslacht van vogels uit de familie Apterygidae waartoe alle nu levende kiwi's toe behoren.
Het geslacht kent de volgende soorten:[1]
Cladogram[2]
Apteryx owenii (kleine gevlekte kiwi)
Apteryx haastii (grote gevlekte kiwi)
Apteryx rowi (Rowikiwi)
Apteryx mantelli (Noordereilandkiwi)
Apteryx australis (Zuidereilandkiwi)
Apteryx is een geslacht van vogels uit de familie Apterygidae waartoe alle nu levende kiwi's toe behoren.
Kiviar er fuglar utan flygeevne som er endemiske til New Zealand. Dei høyrer til i slekta Apteryx og familien Apterygidae. I systematikken er dei plasserte i sin eigen biologiske orden Apterygiformes av flygeudyktige Paleognathae.[1]
Artane i kivifamilien deler mange trekk i levevis og i morfologi. Dette er fuglar utan venger og utan halefjør, med pæreforma kropp, kraftige føter og lange, relativt tynne nebb med nasebor mot enden av nebbet. Storleiken varierer frå 25 cm til 45 cm i høgd. Kiviar er nattaktive og beitar på virvellause dyr, nokre òg på plantekost som nedfallsfrukt. Para er monogame, gjerne livet ut, hoa legg eit særs stort egg, nokre gonger to egg i kullet. I regelen er det hannen som rugar og rugetida er lang, frå to og opptil tre månader. Hoa er større enn hannen. Populasjonane av alle artar er sterkt reduserte, etter øydelegging av habitat, og spesielt etter europeisk innvandring med innføring av pattedyr.
Med storleik som tamhøns er kiviar dei minste nolevande strutsefuglar og legg største egga i forhold til kroppsstorleiken. Det er fem anerkjente artar, alle er trua.
Kiviar er eit nasjonalt symbol på New Zealand.
Før menneske kom til New Zealand på 1200-talet eller tidlegare, var einaste endemiske pattedyr på øygruppa tre flaggermusartar. Dei økologiske nisjane som blei okkuperte av så ulike dyr som hestar, ulvar og mus i andre delar av verda, blei på New Zealand tatt av fuglar, og i mindre grad av reptil.
Kiviar er skjerre og vanlegvis nattaktive. Dette kan vere resultat av predatorar og menneske har trengt inn i habitata deira. I områda på New Zealand kor introduserte rovdyr seinare har blitt fjerna, til dømes i reservata, ser ein ofte kiviar på dagtid. Dei tykkjer best om subtropiske og tempererte gultre og bøkskogar, men dei har blir tvungne til å tilpasse seg ulike habitat, slik som subalpint kratt, tørt grasland og fjell. Kiviar har ein høgt utvikla luktesans, uvanleg for fuglar, og dei er einaste fuglegruppa med naseopningar ytst på det lange nebbet. Kiviar et små virvellause dyr, frø, larver, og mange variantar av makk. Dei kan òg ete frukt, små kreps, ålefiskar og amfibium. På grunn av luktesansen og plassering av naseopningane ute på nebbspissen, vil kiviar finne insekt og makk i jorda utan å først sjå eller føle dei.
Når eit par av ho og hannfugl har funne saman, har dei ein tendens til å leve saman livet ut som monogame par. I paringstida frå juni til mars, ropar dei på kvarandre, og møtast i hekkehòla kvar tredje dag. Desse relasjonane kan vare i opptil 20 år. Dei er unike blant fuglane ved at dei har eit fungerande par eggstokk. Kiviegg kan vege opp til ein fjerdedel av hofuglen, meir enn hos nokon annan fugl i verda. Sjølv om kiviar har omtrent storleiken til tamhøns er egga deira omtrent seks gongar større enn eit hønseegg. Vanlegvis får dei eitt egg per hekkesesong. Egga har jamn tekstur og er elfenbeinkvite eller har grønskjær. Hannfuglen rugar egget, bortsett frå hos flekkivi der begge foreldra deltar. Rugeperioden er 63-92 dagar. I løpet av den tretti dagar lange perioden det tar for egget å vekse, treng hofuglen tre gongar vanleg matmengd. To til tre dagar før egget leggast må ho faste fordi det ikkje er plass att til mat i fordøyingssystemet.
Det finst fem aksepterte artar.
Slekt Apteryx
Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Kiviar Kiviar er fuglar utan flygeevne som er endemiske til New Zealand. Dei høyrer til i slekta Apteryx og familien Apterygidae. I systematikken er dei plasserte i sin eigen biologiske orden Apterygiformes av flygeudyktige Paleognathae.
Artane i kivifamilien deler mange trekk i levevis og i morfologi. Dette er fuglar utan venger og utan halefjør, med pæreforma kropp, kraftige føter og lange, relativt tynne nebb med nasebor mot enden av nebbet. Storleiken varierer frå 25 cm til 45 cm i høgd. Kiviar er nattaktive og beitar på virvellause dyr, nokre òg på plantekost som nedfallsfrukt. Para er monogame, gjerne livet ut, hoa legg eit særs stort egg, nokre gonger to egg i kullet. I regelen er det hannen som rugar og rugetida er lang, frå to og opptil tre månader. Hoa er større enn hannen. Populasjonane av alle artar er sterkt reduserte, etter øydelegging av habitat, og spesielt etter europeisk innvandring med innføring av pattedyr.
Kivifamilien (Apterygidae), også kalt kivier (Apteryx) og kivifugler (Apterygiformes), er en familie med små til mellomstore flygeudyktige strutsefugler (Struthioniformes). Kiviene er stedegne for New Zealand, men fossiler antyder at de også har levd i Australia. Det regnes minst med fem nålevende arter, og alle tilhører slekten Apteryx, som betyr «uten vinger». Ifølge IUCNs rødliste er alle artene truet av utryddelse, i en eller annen grad.[1]
Kiviene har fått navn etter de skjærende skrikene de utstøter. Artene er nasjonalsymboler på New Zealand. De utdødde moafuglene var beslektet med kiviene.
Kivier har en rund og ganske plump kropp, kort hals og et relativt lite hode med et ganske langt og tynt nebb. Nebbroten er gjerne bekranset med lange følehårlignende fjær, som gjør det lettere for fuglene å orientere seg i mørket. Størrelsen varierer og ligger omkring 35–50 cm,[2] avhengig av arten. Vekten ligger på omkring 2–3 kg eller mer,[2] avhengig av arten. Fuglene har kun rudimentære vinger og mangler stjert, mens lemmene er korte og kraftige. Føttene har kun en liten baktå og tre større tær som peker fremover.[3]
Fjærdrakten består av fjær uten bifane (spesielt myke/dunete fjær som gir fjærdrakten et pelslignende uttrykk) og drakten er svært unisont utfarget mellom artene, selv om to av artene har strukturerte spetter (flekker). Kivier mangler dessuten, som pingviner, pneumatisering (hule luftrom som gir vektreduksjon hos andre fugler) i knoklene.[3]
De er også unike i den forstand, at neseborene er plassert ytterst på det lange nebbet. Nebbet er dessuten svært følsomt og til en viss grad bøyelig. Sammen med en uvanlig god luktesans muliggjør neseborenes plassering at kiviene kan lukte seg frem til føden, som de så trekker opp av jorden med nebbet.
Det optimale habitatet for kivier er temperert regnskog med tett underskog, men fordi mye av regnskogen på New Zealand har blitt avvirket, finner man også fuglene i andre økotyper. I tillegg til i subtropisk og temperert skog, holder den til i buskskog og i overgangssonene mellom gressland og skog. Artene trives i subtropisk klima og i høyder fra kystsonen og opp mot cirka 1 200 moh, der den relative luftfuktigheten er stabilt høy og underskogen ganske tett.[3]
Kivier er nattaktive og regnes som altetende. Fuglene kan klatre, men tilbringer gjerne det meste av natten vandrende rundt på bakken letende etter mat. Og de kan være ganske hurtige om det trengs. Om dagen tar fuglene tilhold i huler og naturlige hulrom, der de sover det meste av tiden. De kan våkne opp av og til, for å strekke seg eller, vifte litt med de korte vingene, stelle litt med fjærdrakten. Hulene har normalt kun én åpning, men fuglene har gjerne et antall huler på territoriet som de bruker. Huleåpningen måler typisk 9–15 cm og selve hulen måler gjerne omkring 20–200 cm i dybde. Da solen går ned og mørket kommer sigende, kommer fuglene fram, normalt omkring 15–90 minutter etter solnedgang. De vandrer rundt i underskogen og lever i hovedsak av virvelløse dyr, som mark og insekter, men eter også noe vegetabilsk føde, som frukt, frø og løv.[3]
Artene er monogame og begge kjønn er territoriale, spesielt i hekketiden. Parforholdet varer livet ut, men om en av dem dør, kan den andre finne seg en ny partner. Avhengig av arten, legger fuglene beslag på et territorium på 2–3 ha til 5–50 ha. Hekketiden varer normalt fra juli eller august til oktober. Artene kan også hekke i januar og februar, men da som regel fordi den først eggleggingen gikk tapt. Hunnen legger normalt 1–2 egg, sjelden 3, med en interval på 25–30 dager mellom det første og andre egget. Kivier er de fuglene som legger størst egg i forhold til kroppstørrelse. Eggene er opp mot fire ganger så store som kroppsstørrelsen skulle tilsi, og vekten på egget kan utgjøre rundt 14–20 prosent av hunnens egenvekt. Det er normalt hannen som ruger ut eggene, unntatt for flekkivien, der begge ruger. For et par av de andre artene hender det også at hunnen kan hjelpe til. Hannen forlater eggene for å ete hver natt, i opp mot 4–5 timer. Inkubasjonstiden tar normalt i 63–92 dager, avhengig av arten. Den lange inkubasjonstiden har trolig sammenheng med kiviens lave kroppstemperatur, som ligger rundt 38° C.[4] Klekkingen tar normalt 2–3 dager, typisk med et intervall på 5–15 dager mellom eggene. Kyllingene må ta seg gjennom skallet med føttene, siden de mangler eggtann. Kroppen er fullt fjærkledd når de klekker, og de framstår som en replika av foreldrene. Avkommet blir uavhengige i løpet av 14–20 dager, men ungfuglene kan bli hos foreldrene i opp mot 4–5 år og virker som medhjelpere når nye kyllinger klekkes. Voksen vekt nås etter cirka 18 måneder.[3] Kivier lever lenge, opp mot 25–50 år avhengig av arten.[2]
Kiviens kallelyder er den største indikasjonen på deres tilstedeværelse. Toneleiet på kallelydene («ah-eel») er skarpt og høyfrekvent. De kan høres gjennom hele året, unntatt ved fullmåne, i sterk vind, og da atmosfæren er svært tørr. Kallingen starter gjerne litt etter solnedgang og har størst intensitet omkring 1–3 timer etter at mørket har lagt seg.[3]
En studie om kivier, publisert i det renommerte vitenskapelige tidsskriftet PNAS i september 2016, reiser en rekke spørsmål og mer enn antyder at det kan være flere arter med kivier enn de fem som anerkjennes i dag. Kivienes uniforme utseende og nattaktive atferd kan ha vanskeliggjort oppdagelsen til nå, men forskning med mitokondrielt genom antyder at det kan finnes inntil elleve nålevende arter eller begynnende artsdannelser. Under studien ble det faktisk oppdaget hele 17 linjer, men ikke alle peker mot artsdannelser.[5]
Inndelingen av kivifamilien følger HBW Alive og er i henhold til Folch (2017).[3] Norske navn følger Norsk navnekomité for fugl og er i henhold til Syvertsen et al. (2008).[6]
Slekten Apteryx består av to klader; flekkivier og brunkivier. Treet under viser de to kladene med tilliggende arter.[8]
flekkivier
Alt i 1908 nedla myndighetene på New Zealand forbud mot å jakte, drepe og fange kivier, og i 1921 ble fuglene totalfredet, men antallet fugler har fortsatt å synke fram til våre dager. Da maoriene inntok øyene (omkring år 1280 e.Kr.[9]) jaktet de både på fuglene og eggene deres. Kjøtt og egg ble utnyttet som mat, mens fjærene var viktige for symbolske kleder, seremonielle effekter og lignende. Da europeerne ankom (år 1769[10]) og koloniserte New Zealand økte jaktpresset, hovedsakelig for matauk, men etter hvert også på grunn av fjærene, som ble brukt til fluebinding for ørretfiske og som pynt på klær og ligende i Europa. Europeerne bragte også med seg hunder og katter og dessuten introduserte de røyskatt (Mustela erminea) og flere andre rovdyr der, ble jakttrykket tilnærmet katastrofalt for de flygeudyktige kiviene.[3]
En rekke tiltak fra myndighetenes side har imidlertid ført til at de i dag har en relativt god kontroll med de fem artene. I 2016 lanserte regjeringen en plan om å utrydde introduserte rovdyr som rotte, røyskatt, fritte, possum og forvillede katter innen 2050.[11][12]
_(14728011026).jpg){kind=spacer}
_in_rearing_facility_at_West_Coast_Wildlife_Centre.jpg)
_1_Luc_Viatour.jpg)
|dato= (hjelp) 
Kivifamilien (Apterygidae), også kalt kivier (Apteryx) og kivifugler (Apterygiformes), er en familie med små til mellomstore flygeudyktige strutsefugler (Struthioniformes). Kiviene er stedegne for New Zealand, men fossiler antyder at de også har levd i Australia. Det regnes minst med fem nålevende arter, og alle tilhører slekten Apteryx, som betyr «uten vinger». Ifølge IUCNs rødliste er alle artene truet av utryddelse, i en eller annen grad.
Kiviene har fått navn etter de skjærende skrikene de utstøter. Artene er nasjonalsymboler på New Zealand. De utdødde moafuglene var beslektet med kiviene.
Multimedia w Wikimedia Commons Apteryx – rodzaj ptaka z rodziny kiwi (Apterygidae).
Rodzaj obejmuje gatunki występujące na Nowej Zelandii[7].
Długość ciała 50–65 cm, długość dzioba samców 63–155 mm, samic 75–205 mm; masa ciała samców 880–3060 g, samic 1000–3850 g[8][9].
Do rodzaju należą następujące gatunki[13]:
Os quiuís ou quivis (do maori; kiwi, pronuncia-se /ˈkiːwiː/)[2] são um grupo de aves não voadoras endêmicas da Nova Zelândia, pertencentes ao gênero Apteryx, o único atual da família Apterygidae e ordem Apterygiformes.[3] Os membros desse grupo são aproximadamente do tamanho de uma galinha doméstica, os quiuís são de longe as menores ratitas vivas (clado que também inclui avestruzes, emas e casuares). Possuem hábitos especialmente noturnos e olfato apurado, essas aves substituem os nichos ecológicos de mamíferos de pequeno porte na Nova Zelândia.
As comparações de sequências de DNA renderam a surpreendente conclusão de que o quiuí está muito mais relacionado as extintas aves-elefante malgaxes (epiornitiformes) do que as moas (dinornitiformes) com o qual compartilhavam a Nova Zelândia.[4] Existem cinco espécies reconhecidas, das quais quatro estão atualmente listadas como vulneráveis, e uma que está quase ameaçada. Todas as espécies foram afetadas negativamente pelo desmatamento histórico, mas atualmente as grandes áreas remanescentes de seu habitat florestal estão bem protegidas em reservas e parques nacionais. Atualmente, a maior ameaça à sua sobrevivência é a predação por mamíferos invasores.
O ovo do quiuí é um dos maiores em proporção ao tamanho do corpo (até 20% do peso da fêmea) de qualquer espécie de ave do mundo.[5] Outras adaptações únicas do quiuí, como suas penas semelhantes a pelos, pernas curtas e robustas, e o uso de suas narinas na extremidade de seu bico longo para detectar presas antes mesmo de vê-las, ajudaram a ave a se tornar internacionalmente conhecida.
O quiuí é reconhecido como um ícone da Nova Zelândia, e a associação é tão forte que o termo kiwi é usado internacionalmente como o gentílico coloquial para os neozelandeses.[6]
A palavra maori kiwi é geralmente aceita como sendo de origem onomatopeica do chamado dessas aves.[7] No entanto, alguns linguistas acreditam que a palavra deriva do proto-polinésio kiwi, que se refere a espécie Numenius tahitiensis, uma ave migratória da família dos maçaricos que passa o inverno nas ilhas tropicais do Pacífico.[8] Com seu bico longo e curvo e corpo marrom, o maçarico lembra levemente o quiuí. Então, quando os primeiros colonos polinésios chegaram a ilha, eles podem ter aplicado o termo kiwi para a ave recém-descoberta.[9][10]
Na língua portuguesa kiwi é escrito como quiuí ou quivi por questões de grafias conforme o Acordo Ortográfico de 1990, sendo as constantes "k" e "w" substituídas por "qui" e "uí" (ou "vi").[11]
O nome do gênero Apteryx é derivado do grego antigo 'sem asa': a- (ἀ-), 'sem' ou 'não'; ptéryx (πτέρυξ), 'asa'.[12]
Embora tenha sido por muito tempo presumido que os quiuís estavam intimamente relacionados com as outras ratitas da Nova Zelândia, como as moas, estudos recentes de DNA identificaram que os parentes mais próximos dos quiuís são as extintas aves-elefante de Madagáscar,[4][13] e que entre as ratitas existentes, estão mais intimamente relacionados com os casuares (casuariiformes) do que com as moas.[4][14]
Uma pesquisa publicada em 2013 sobre o gênero extinto Proapteryx, conhecido do Mioceno da Ilha Sul, descobriu que era menor do que os quiuís modernos e provavelmente era capaz de voar, apoiando a hipótese de que o ancestral comum dos apterigídeos chegou à Nova Zelândia independentemente das moas, que já eram grandes e não voavam quando o quiuí surgiu.[15]
São reconhecidas cinco espécies de quiuís, com varias subespécies.[16]
As suas adaptações à vida terrestre são extensas: assim como todas as outras ratitas, não possuem quilha no esterno para ancorar os músculos das asas. As asas vestigiais são tão pequenas que são invisíveis sob as penas eriçadas, parecidas com pelos. Enquanto a maioria das aves tem ossos com interior oco para minimizar o peso e tornar o vôo possível, o quiuí tem medula, assim como os mamíferos. Sem restrições de peso devido aos requisitos de voo, as fêmeas de quiuí carregam e põem um único ovo que pode pesar até 450 g. E como a maioria das outras ratitas, elas não têm glândula uropigial. Seu bico é longo, flexível e sensível ao toque, e seus olhos têm um pécten reduzido. Suas penas não possuem bárbulas, e possuem grandes vibrissas ao redor da bico. Portam de treze penas de vôo, sem cauda e um pequeno pigóstilo. Sua moela é fraca e seu ceco é longo e estreito.[24]
O olho do quiuí é o menor em relação à massa corporal dentre todas as espécies de aves, resultando em um campo de visão igualmente menor. O olho tem pequenas especializações para um estilo de vida noturno, mas o quiuí depende mais de seus outros sentidos (sistema auditivo, olfativo e somatossensorial) do que de sua vista. A visão do quiuí é tão subdesenvolvida que espécimes completamente cegos foram observados na natureza, mostrando o quão pouco eles dependem da visão para sobreviver e forragear. Em um estudo, observou-se que um terço de uma população de A. rowi, sem estresse ambiental, apresentavam lesões oculares em um ou ambos os olhos. O mesmo estudo examinou três indivíduos específicos que apresentavam cegueira completa e descobriu que estavam em boas condições físicas fora das anormalidades oculares.[25] Uma pesquisa de 2018 revelou que os parentes mais próximos do quiuís, as extintas aves-elefantes, também compartilhavam essa característica, apesar de seu grande tamanho.[26]
Ao contrário de praticamente todos os outros paleognatos, que geralmente são de cérebro pequeno para os padrões das aves, o quiuí tem quocientes de encefalização proporcionalmente grandes. As proporções do hemisfério cerebral são ainda semelhantes às de papagaios e pássaros canoros, embora não haja evidência de comportamento similarmente complexo.[27]
Antes da chegada dos humanos no século XIII, os únicos mamíferos endêmicos da Nova Zelândia eram três espécies de morcegos, e os nichos ecológicos que em outras partes do mundo eram preenchidos por criaturas tão diversas quanto cavalos, lobos e camundongos eram ocupados por aves (e, em menor grau, répteis, insetos e gastrópodes).[28]
Os hábitos especialmente noturnos do quiuí podem ser resultado da invasão de seus habitats por predadores, incluindo humanos. Em áreas da Nova Zelândia onde os predadores introduzidos foram removidos, como santuários, o quiuí é frequentemente visto à luz do dia. Eles preferem podocarpos subtropicais e temperados e florestas de faias, mas estão sendo forçados a se adaptar a diferentes habitats, como bosques subalpinos, pastagens e montanhas.[24] Possuem um olfato altamente desenvolvido, incomum para as aves, e são as únicas aves com narinas no final de seus longos bicos. Comem pequenos invertebrados, sementes, larvas e muitas variedades de vermes. Também podem comer frutas, pequenos lagostins, enguias e anfíbios. Como suas narinas estão localizadas no final de seus bicos, os quiuís podem localizar insetos e vermes no subsolo usando seu olfato apurado, sem realmente vê-los ou senti-los.[24] Este sentido do olfato é devido a uma câmara olfativa altamente desenvolvida. É uma crença comum que o quiuí depende apenas de seu olfato para capturar presas, mas isso não foi cientificamente observado. Experimentos de laboratório sugeriram que A. australis pode usar apenas o olfato, mas essa tese não é consistente em condições naturais. Em vez disso, o quiuí pode contar também com sensores auditivos e vibrotáteis.[29]
Uma vez juntos, macho e fêmea tendem a viver suas vidas inteiras como um casal monogâmico. Durante a época de acasalamento, que ocorre de junho a março, o casal vocaliza à noite e se encontram na toca de nidificação a cada três dias. Esses relacionamentos podem durar até 20 anos.[30] O par de ovários da fêmea ficam em funcionamento ao mesmo tempo, que é considerado incomum entre as aves (na maioria das aves e em ornitorrincos, o ovário direito nunca amadurece, de modo que apenas o esquerdo é funcional),[31][24] apenas algumas espécies de rapinantes compartilham esse modo de funcionamento reprodutor.[32]
Os ovos de quiuí podem pesar até um quarto do peso da fêmea. Normalmente, apenas um ovo é colocado por temporada. O quiuí põe um dos maiores ovos em proporção ao seu tamanho de qualquer ave do mundo,[33] (porém estudos recentes apontam que alguns petréis podem exceder isso)[34][35] então, embora o quiuí seja do tamanho de uma galinha doméstica, ele é capaz de botar ovos que são cerca de seis vezes o tamanho de um ovo de galinha.[36] Os ovos são de textura lisa e são marfim ou branco esverdeado.[37] Geralmente o macho incuba o ovo sozinho (exceto A. haastii, no qual ambos os pais estão envolvidos). O período de incubação é de 63 a 92 dias dependendo da espécie.[24] A produção do ovo enorme coloca um estresse fisiológico significativo na fêmea; para os trinta dias que leva para crescer o ovo totalmente desenvolvido, a fêmea deve comer três vezes sua quantidade normal de comida. Dois a três dias antes do ovo ser posto, há pouco espaço dentro da fêmea para o estômago e ela é forçada a jejuar.[38]
Acreditava-se anteriormente que os ovos grandes eram uma característica de ancestrais muito maiores, e que os quiuís retinham ovos maiores como uma característica evolutivamente neutra à medida que se tornavam pequenos. No entanto, pesquisas no início de 2010 sugeriram que os quiuís descendem de aves voadoras menores que voaram para a Nova Zelândia e Madagáscar, onde deram origem aos apterigídeos e epiornitídeos. Acredita-se atualmente que o ovo grande seja uma adaptação para a precocidade, permitindo que os filhotes eclodam já andando, e com os nutrientes da gema sendo suficientes para sustentá-los por duas semanas e meia. Os ovos de maior tamanho estariam seguros na ausência histórica da Nova Zelândia de predadores terrestres comedores de ovos, enquanto os filhotes ágeis seriam capazes de evitar predadores voadores, como águias.[39][40]
Piolhos do gênero Apterygon [41][42][43] e do subgênero Rallicola (Aptericola) [44][45] são exclusivamente ectoparasitas de espécies de quiuí.[46]
Estudos nacionais mostram que apenas cerca de 5 a 10% dos filhotes de quiuí sobrevivem até a idade adulta sem manejo.[47][48] Em 2018, mais de 70% das populações de quiuí não foram manuseadas.[49] No entanto, em áreas onde houve o manejo ativo de pragas, as taxas de sobrevivência do quiuí-castanho-do-norte podem ser muito maiores. Por exemplo, mesmo antes da operação conjunta do veneno 1080 realizada pelo DOC e pelo Conselho de Saúde Animal na Floresta de Tongariro em 2006, 32 filhotes de quiuí haviam sido marcados com rádio, e 57% dos filhotes marcados com rádio sobreviveram até a idade adulta.[49]
Os esforços para proteger o quiuí tiveram algum sucesso e, em 2017, duas espécies foram rebaixadas de ameaçadas para vulneráveis pela IUCN.[50] Em 2018, o Departamento de Conservação divulgou seu atual Plano de Conservação do Quiuí.
Em 2000, o Departamento de Conservação criou cinco santuários focados no desenvolvimento de métodos para proteger os quiuís e aumentar suas populações.[51]
Existem três santuários na Ilha Norte:
E dois na Ilha Sul:
Várias outras ilhas de conservação e santuários cercados têm populações significativas de quiuí, incluindo:
O quiuí-castanho-do-norte foi introduzido no Cape Sanctuary em Hawke's Bay entre 2008 e 2011, que por sua vez forneceu filhotes criados em cativeiro que foram soltos de volta na floresta de Maungataniwha.[66]
Santuários para quiuís também são referidos como 'sítios kōhanga'[61] da palavra maori para 'ninho' ou 'berçário'.[67]
A Operação Nest Egg é um programa administrado pelo BNZ Save the Kiwi Trust — uma parceria entre o Banco da Nova Zelândia, o Departamento de Conservação e a Royal Forest and Bird Protection Society. Ovos e filhotes de quiuí são removidos da natureza e chocados e/ou criados em cativeiro até ficarem grandes o suficiente para se defenderem – geralmente quando pesam cerca de 1200 gramas. Eles são então devolvidos à natureza. Um exemplar da Operação Nest Egg tem 65% de chance de sobreviver até a idade adulta – em comparação com apenas 5% para filhotes nascidos e criados na natureza sem intervenções.[68] Esse meio é usado com todas as espécies de quiuí, exceto o quiuí-malhado-pequeno.
Em 2004, o ativista anti-1080 Phillip Anderton posou para a mídia da Nova Zelândia com um quiuí que ele alegou ter sido envenenado pelo uso do veneno para controle de espécies invasoras. Uma investigação revelou que Anderton mentiu para os jornalistas e o público.[69] Ele usou na verdade um quiuí que foi pego em uma armadilha de gambá e estava debilitado. O monitoramento extensivo mostra que o quiuí não está em risco com o uso do veneno 1080 biodegradável.[70]
Predadores mamíferos introduzidos, como arminhos, cães, furões e gatos, são as principais ameaças ao quiuí. A maior ameaça aos filhotes de quiuí são os arminhos, enquanto os cães são a maior ameaça aos indivíduos adultos.[48] Os arminhos são responsáveis por aproximadamente metade das mortes de filhotes em muitas áreas da Nova Zelândia. Os jovens são vulneráveis à predação de arminhos até atingirem cerca de 1 a 1,2 kg de peso, momento em que geralmente podem se defender. Os gatos também podem atacar, porém em menor grau.[48] Esses predadores podem causar grandes e abruptos declínios nas populações. Em particular, os cães acham o odor forte e distinto do quiuí (que lembra cogumelos) chamativo e fácil de detectar, de modo que podem pegá-los e matá-los em segundos. Os veículos motorizados são uma ameaça para todas as aves onde as estradas cruzam seus habitats, com riscos altos de atropelamento. Armadilhas de gambás mal colocadas geralmente matam ou mutilam quiuís.[71]
A destruição do habitat é outra grande ameaça aos quiuís; a distribuição restrita e tamanho pequeno de algumas populações aumenta sua vulnerabilidade à endogamia.[48] Uma pesquisa mostrou que o efeito combinado de predadores e outras mortalidades (acidentes etc.) resulta em menos de 5% dos filhotes sobrevivendo até a idade adulta.[47]
Os maoris tradicionalmente acreditavam que o quiuí estava sob a proteção de Tāne Mahuta, o deus da floresta. Eles eram usados como alimento e suas penas eram usadas para fazer kahu kiwi — mantos cerimoniais.[72] Hoje, enquanto as penas ainda são usadas para rituais religiosos, elas são coletadas de exemplares que morrem naturalmente, por acidentes de trânsito ou predação, e de exemplares em cativeiro.[73] Atualmente quiuís não são mais caçados e alguns maoris os consideram guardiões das aves.[9]
Em 1813, George Shaw nomeou o gênero Apteryx em sua descrição do quiuí-castanho-do-sul, que ele apelidou de "southern apteryx". O capitão Andrew Barclay, forneceu a Shaw um espécime coletado. A descrição de Shaw foi acompanhada por duas ilustrações, gravadas por Frederick Polydore Nodder; foram publicadas no volume 24 de The Naturalist's Miscellany.[74]
Em 1851, o Zoológico de Londres tornou-se o primeiro zoológico a manter quiuís em cativeiros. A primeira reprodução em cativeiro ocorreu em 1945.[75] Em 2007, apenas treze zoológicos fora da Nova Zelândia possuem quiuís.[76] O Zoológico de Frankfurt tem doze, o Zoológico de Berlim tem sete, o Walsrode Bird Park tem um, o Avifauna Bird Park na Holanda tem três, o Zoológico de San Diego tem cinco, o San Diego Zoo Safari Park tem um, o Zoológico Nacional em Washington, D.C. tem onze, o Smithsonian Conservation Biology Institute tem um, e o Columbus Zoo and Aquarium tem três.[77][78]
O quiuí como símbolo apareceu pela primeira vez no final do século XIX em distintivos regimentais da Nova Zelândia. Mais tarde, foi representado nas insígnias do Batalhão de South Canterbury em 1886 e dos Voluntários do Rifle Hastings em 1887. Logo depois, apareceu em muitas insígnias militares; e em 1906, quando a marca de graxa de calçados Kiwi foi amplamente vendida no Reino Unido e nos EUA, o símbolo tornou-se mais conhecido.[79]
Durante a Primeira Guerra Mundial, o termo "kiwi" para os soldados neozelandeses entrou em uso geral, o uso se tornou tão conhecido que todos os neozelandeses no exterior e nacionalmente são agora comumente referidos como "kiwis".[80]
Desde então, o quiuí se tornou o símbolo nacional mais conhecido da Nova Zelândia, e a ave mais proeminente no brasão de armas, brasões e emblemas de muitas cidades, clubes e organizações da Nova Zelândia. A nível nacional, a silhueta vermelha de um quiuí está no centro do roundel da Força Aérea Real da Nova Zelândia.[37][81] O quiuí é destaque no logotipo da liga de rugby da Nova Zelândia.
Um quiuí já apareceu no verso de três moedas da Nova Zelândia: na moeda de um florim (dois xelins) de 1933 a 1966, na moeda de vinte centavos de 1967 a 1990 e na moeda de um dólar desde 1991. No comércio de moedas o dólar neozelandês é muitas vezes referido como "o kiwi".[82]
Os quiuís ou quivis (do maori; kiwi, pronuncia-se /ˈkiːwiː/) são um grupo de aves não voadoras endêmicas da Nova Zelândia, pertencentes ao gênero Apteryx, o único atual da família Apterygidae e ordem Apterygiformes. Os membros desse grupo são aproximadamente do tamanho de uma galinha doméstica, os quiuís são de longe as menores ratitas vivas (clado que também inclui avestruzes, emas e casuares). Possuem hábitos especialmente noturnos e olfato apurado, essas aves substituem os nichos ecológicos de mamíferos de pequeno porte na Nova Zelândia.
As comparações de sequências de DNA renderam a surpreendente conclusão de que o quiuí está muito mais relacionado as extintas aves-elefante malgaxes (epiornitiformes) do que as moas (dinornitiformes) com o qual compartilhavam a Nova Zelândia. Existem cinco espécies reconhecidas, das quais quatro estão atualmente listadas como vulneráveis, e uma que está quase ameaçada. Todas as espécies foram afetadas negativamente pelo desmatamento histórico, mas atualmente as grandes áreas remanescentes de seu habitat florestal estão bem protegidas em reservas e parques nacionais. Atualmente, a maior ameaça à sua sobrevivência é a predação por mamíferos invasores.
O ovo do quiuí é um dos maiores em proporção ao tamanho do corpo (até 20% do peso da fêmea) de qualquer espécie de ave do mundo. Outras adaptações únicas do quiuí, como suas penas semelhantes a pelos, pernas curtas e robustas, e o uso de suas narinas na extremidade de seu bico longo para detectar presas antes mesmo de vê-las, ajudaram a ave a se tornar internacionalmente conhecida.
O quiuí é reconhecido como um ícone da Nova Zelândia, e a associação é tão forte que o termo kiwi é usado internacionalmente como o gentílico coloquial para os neozelandeses.
Kiwi (Apteryx australis) este o pasăre acarinată din Noua Zeelandă, înaltă de 30 cm, cu aripile atrofiate, lipsită de claviculă, care se hrănește cu larve de insecte și duce o viață nocturnă.[3]
Unul din punctele de atracție a orașului neozeelandez Rotorua este o casă kiwi, unde vizitatorii au ocazia să admire pasărea națională și simbolul Noii Zeelande. Fiind păsări de noapte, păsările kiwi nu pot fi întâlnite la fiecare pas. O pasăre kiwi nu este capabilă să zboare, purtând doar o pereche de aripi rudimentare și nu are coadă. Este singura pasăre care se ghidează în vânătorile sale după miros. La capătul ciocului prelung este prevăzută cu nări, pe care și le lipește de pământul umed pentru a adulmeca râmele, larvele, insectele sau rădăcinile.
De mărimea puilor de găină, păsările kiwi sunt aproape oarbe. Ele trăiesc în vizuini săpate în pământul umed își depun ouăle de dimensiuni uriașe câte unul sau două pe an, cântărind până la 450 grame, ceea ce reprezintă aproximativ 25% din greutatea femelei. Raportate la proporțiile păsării, ouăle sunt cele mai mari ouă ale vreuneia dintre specii.
Bărbătușul incubează ouăle, în timp ce adoarme în vizuină, pentru ca după aproape 3 luni puișorii să spargă coaja și să iasă acoperiți cu pene. Localnicii maori considerau toate speciile de păsări sacre, ca odraslele zeului pădurilor, păsările kiwi fiind sacre. Numai căpeteniilor le era permis să mănânce carnea de kiwi, iar pieile cu pene erau purtate de mai marii tribului ca pelerine.
Kiwi este înrudită cu mult mai marea pasăre moa, de asemenea incapabilă să zboare, și dispărută în secolul al XVIII-lea. O anumită specie de moa măsura 3,7 metri și era cea mai mare pasăre văzută vreodată.
În studiul „Ancient DNA reveals elephant birds and kiwi are sister taxa and clarifies ratite bird evolution”, publicat în revista Science din 23 mai 2014,[4] cercetătorii Universității Adelaide din Australia susțin că pasărea Kiwi și pasărea elefant din Madagascar au evoluat dintr-un strămoș comun în urmă cu aproximativ 50 de milioane de ani.
Kiwi (Apteryx australis) este o pasăre acarinată din Noua Zeelandă, înaltă de 30 cm, cu aripile atrofiate, lipsită de claviculă, care se hrănește cu larve de insecte și duce o viață nocturnă.
Unul din punctele de atracție a orașului neozeelandez Rotorua este o casă kiwi, unde vizitatorii au ocazia să admire pasărea națională și simbolul Noii Zeelande. Fiind păsări de noapte, păsările kiwi nu pot fi întâlnite la fiecare pas. O pasăre kiwi nu este capabilă să zboare, purtând doar o pereche de aripi rudimentare și nu are coadă. Este singura pasăre care se ghidează în vânătorile sale după miros. La capătul ciocului prelung este prevăzută cu nări, pe care și le lipește de pământul umed pentru a adulmeca râmele, larvele, insectele sau rădăcinile.
De mărimea puilor de găină, păsările kiwi sunt aproape oarbe. Ele trăiesc în vizuini săpate în pământul umed își depun ouăle de dimensiuni uriașe câte unul sau două pe an, cântărind până la 450 grame, ceea ce reprezintă aproximativ 25% din greutatea femelei. Raportate la proporțiile păsării, ouăle sunt cele mai mari ouă ale vreuneia dintre specii.
Bărbătușul incubează ouăle, în timp ce adoarme în vizuină, pentru ca după aproape 3 luni puișorii să spargă coaja și să iasă acoperiți cu pene. Localnicii maori considerau toate speciile de păsări sacre, ca odraslele zeului pădurilor, păsările kiwi fiind sacre. Numai căpeteniilor le era permis să mănânce carnea de kiwi, iar pieile cu pene erau purtate de mai marii tribului ca pelerine.
Kiwi este înrudită cu mult mai marea pasăre moa, de asemenea incapabilă să zboare, și dispărută în secolul al XVIII-lea. O anumită specie de moa măsura 3,7 metri și era cea mai mare pasăre văzută vreodată.
În studiul „Ancient DNA reveals elephant birds and kiwi are sister taxa and clarifies ratite bird evolution”, publicat în revista Science din 23 mai 2014, cercetătorii Universității Adelaide din Australia susțin că pasărea Kiwi și pasărea elefant din Madagascar au evoluat dintr-un strămoș comun în urmă cu aproximativ 50 de milioane de ani.
A. australis
A. haastii
A. owenii
Kívi (znanstveno ime Apteryx) je edini rod ptičev iz družine kivijev (Apterygidae). Živi samo na Novi Zelandiji. To družino so tradicionalno uvrščali v red nojevcev, po trenutno sprejeti klasifikaciji pa predstavlja samostojen red kivijev (Apterygiformes).
Te nenavadne živali so morda kdaj živele tudi v drugih delih sveta, zdaj pa jih ni moč najti nikjer drugje kot na novozelandskem otočju. So ptič brez peruti, z dolgim roženim kljunom. Njihovo grobo perje je bolj podobno rjavemu kožuhu. Z močnimi nogami razbrskajo zemljo in nato kljuva po tleh. Pri iskanju plena jim pomagata dve nosnici na koncu kljuna. Kiviji so nočno aktivne ptice - dan preživijo v svojem brlogu. Za mladiče skrbi samec.
Kiviji so najbližje sorodni kazuarjem. Opisanih je pet vrst, od katerih ima ena dve podvrsti:[1]
Kivi je pogovorno ime za prebivalca Nove Zelandije. Novozelandska moštva rugbya so sprejela njegovo ime kot oznako za svoje igralce.
Kívi (znanstveno ime Apteryx) je edini rod ptičev iz družine kivijev (Apterygidae). Živi samo na Novi Zelandiji. To družino so tradicionalno uvrščali v red nojevcev, po trenutno sprejeti klasifikaciji pa predstavlja samostojen red kivijev (Apterygiformes).
Te nenavadne živali so morda kdaj živele tudi v drugih delih sveta, zdaj pa jih ni moč najti nikjer drugje kot na novozelandskem otočju. So ptič brez peruti, z dolgim roženim kljunom. Njihovo grobo perje je bolj podobno rjavemu kožuhu. Z močnimi nogami razbrskajo zemljo in nato kljuva po tleh. Pri iskanju plena jim pomagata dve nosnici na koncu kljuna. Kiviji so nočno aktivne ptice - dan preživijo v svojem brlogu. Za mladiče skrbi samec.
Kivier (Apterygidae) är en familj med flygoförmögna[1] fåglar som numera placeras i den egna ordningen kivifåglar.[2] Familjen omfattar det enda släktet Apteryx som i sin tur består av fem nattaktiva arter endemiska för Nya Zeeland.[2] Kivierna är Nya Zeelands nationalfåglar och fungerar som symbol för landet och människorna som bor där.
Kiviernas taxonomi är omdiskuterad och olika auktoriteter har placerat gruppen i olika ordningar. Länge har de placerats i ordningen strutsfåglar men de flesta auktoriteter placerar idag familjen i den egna ordningen kivifåglar (Apterygiformes).[3]
Kivierna närmaste släktingar tros vara de utdöda elefantfåglarna samt på något längre håll kasuarer och emuer. Eftersom Nya Zeeland först i modern tid har bebotts av däggdjur har många fåglar tagit deras ekologiska nisch.
Länge delades kivierna upp i tre arter: brun kivi, mindre fläckkivi och större fläckkivi, alla i släktet Apteryx. Sentida DNA-analyser har visat att familjen består av fler utvecklingslinjer. Brun kivi delades därför upp i ett antal underarter som sedan har bedömts utgöra egna arter, varför familjen idag omfattar fem arter:[3][4]
Med en kroppstemperatur som uppgår till ungefär 37,5 °C och märgfyllda ben är kivin en av de fåglar som mest påminner om däggdjuren.[5] Till storleken varierar de från att vara stora som en fasanhöna till storleken av en hönskyckling. Den minsta arten är brun kivi och den är också den idag minsta flygoförmögna fågeln i världen.[källa behövs] Kivierna har en rund kroppsform, saknar stjärt och har mycket små vingar. De är gråbruna till färgen och deras fjäderdräkt är tät och stubbig. De har kraftiga, korta fötter och en lång smal näbb. En sorts morrhår runt näbben hjälper dem att finna mat i mörker.
Deras lockläte låter ungefär "k-wee" vilket har givit dem deras namn.
Brun kivi.
Sydkivi.
Kivifåglarna saknar flygförmåga och är nattaktiva. De har dålig syn och använder sig istället av hörsel och känseln från de morrhårsliknande stråna som sitter utmed näbbroten, för att navigera i den täta undervegetationen. De lever av bär, maskar, löv, insekter och reptiler som de söker efter genom att krafsa med sina fötter bland döda löv och genom att sticka ner sin långa näbb i marken. Dagarna tillbringar de stilla i hålor i marken.[5]
Bara 5 % av de kläckta kivierna lever så länge att de blir könsmogna[5] och merparten av dem dödas av introducerade arter som hermeliner, råttor och katter.[5] Det pågår ett aktivt arbete med att föda upp kivier på rovdjursfria öar runt om Nya Zeeland. Efter ett år, när de är tillräckligt stora, förs de tillbaka till sina ursprungliga häckningsområden.[5] Mindre fläckkivi kategoriseras som nära hotad (NT), sydkivi och större fläckkivi som sårbara (VU) medan okaritokivi och brun kivi är mest utsatta och kategoriseras som starkt hotade (EN). [6]
Namnet "kivi" har fåglarna fått på grund av sitt läte som brukar liknas vid "k-wee". Ibland stavas familjnamnet "w", som frukten kiwi, men den korrekta svenska stavningen är med enkel-v.[7] Namnet, och fåglarnas status som symbol för Nya Zeeland, har givit upphov till uttrycket kiwiana för nyzeeländska ting.
Wikimedia Commons har media som rör Kivier.
Kivier (Apterygidae) är en familj med flygoförmögna fåglar som numera placeras i den egna ordningen kivifåglar. Familjen omfattar det enda släktet Apteryx som i sin tur består av fem nattaktiva arter endemiska för Nya Zeeland. Kivierna är Nya Zeelands nationalfåglar och fungerar som symbol för landet och människorna som bor där.
Bir kivi (Apteryx) türü olan Kuzey Adası kahverengi kivisi (Apteryx mantelli). Bilimsel sınıflandırma Âlem: Animalia - Hayvanlar Şube: Chordata - Kordalılar Sınıf: Aves - Kuşlar Takım: Struthioniformes Familya: Apterygidae - Kivigiller
Tüm kivi türlerinin dağılımını gösteren harita. Kivi, kivigiller (Apterygidae) familyası içindeki tek cins olan Apteryx'de sınıflanan kuş türlerinin ortak adıdır. Yalnızca Yeni Zelanda'da yaşayan ve Yeni Zelanda'nın simgelerinden olan kiviler uçamayan kuşlardır ve çoğu kivi türünün de soyu tükenme tehlikesiyle karşı karşıyadır. Kuluçkaya erkek kivi yatar. Temel besinleri yer solucanlarıdır.
Günümüzde kabul görmekte olan beş kivi türü aşağıda sıralanmıştır. Bunlardan Tokoeka (Apteryx australis)'in 4 alt türü olduğu düşünülmektedir. Ayrıca, altıncı bir tür de resmen tanımlanmayı beklemektedir.
Kuşlar ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. Kivi, kivigiller (Apterygidae) familyası içindeki tek cins olan Apteryx'de sınıflanan kuş türlerinin ortak adıdır. Yalnızca Yeni Zelanda'da yaşayan ve Yeni Zelanda'nın simgelerinden olan kiviler uçamayan kuşlardır ve çoğu kivi türünün de soyu tükenme tehlikesiyle karşı karşıyadır. Kuluçkaya erkek kivi yatar. Temel besinleri yer solucanlarıdır.
Тривалий час вважали, що найближчим родичем ківі є інший новозеландський нелітаючий птах — вимерлий моа. Однак нещодавні дослідження, проведені на початку 2000-х рр. на основі порівняння повних послідовностей мітохондріальної ДНК ківі та їх нелітаючих родичів, дозволили з'ясувати, що ці птахи генетично більш близькі до ему та казуарів, ніж до страусів, нанду і моа.
Передбачається, що предки сучасних ківі потрапили у Нову Зеландію з Австралазії пізніше, ніж моа, — близько 30 млн років тому. За молекулярними даними[1], це могло відбутися ще раніше — близько 62 млн років тому, але вже після від'єднання Нової Зеландії від Гондвани (не пізніше 75 млн років тому) та дивергентної еволюції гілки моа (близько 78 млн років тому), що може свідчити про первісне заселення Нової Зеландії моа та вторинне — ківі.
Череп за типом будови нагадує череп казуарів, але відрізняється рядом особливостей: леміш зростається з піднебінними та крилоподібними кістками, не з'єднуючись з піднебінними відростками верхніх щелеп; добре розвинені базіптеригоіїдні відростки. Дзьоб довгий та тонкий (нагадує дзьоб деяких куликів), а при основі оточений довгими щетинками. Ніздрі відкриваються на кінці дзьоба (різка відмінність від усіх інших птахів). Грудина без кіля. Скелет крила сильно редукований: кисть та передпліччя разом удвічі коротші за плече. Передпліччя нерухомо з'єднане з плечем. Вилочки немає, лопатка та коракоїд зростаються між собою. Таз вузький та довгий. Лобкові кістки не зростаються. Пігостиль з 2—3 хребців, але стернові пера відсутні. Задні кінцівки потужні; добре розвинені спрямовані вперед 3 пальці, які закінчуються міцними нігтями. Задній палець рудиментарний, але добре помітний. Скелет не пневматичний.
Очі піддалися редукції (їхній діаметр лише 8 мм; це єдиний випадок сильного зменшення очей у класів птахів). Основний орган рецепції, ймовірно, нюх: дуже сильно розвинені також нюхові порожнини в основі дзьоба та нюхові долі головного мозку. Язик короткий, незважаючи на довгий дзьоб. М'язовий шлунок відносно слабкий. Кишечник досить довгий з довгими вузькими сліпими кишками. У стінці клоаки знаходиться непарний копулятивний орган.
Оперення буруватого кольору (забарвлення самців і самок однакове). Пір'я розсічене, без додаткових стрижнів, рівномірно вкриває все тіло. Можна розрізнити 13 слабко диференційованих махових пер. На відміну від страусоподібних у ківі є куприкова залоза.
Статевий диморфізм проявляється у розмірах: самки більші за самців (2,5—3 кг проти 1,5—2 кг).
Ківі мешкають переважно у сирих вічнозелених лісах; довгі пальці на ногах дозволяють їм не провалюватися на вологому ґрунті. У місцях найщільнішого мешкання на 1 км² припадає 4—5 птахів. Ведуть виключно присмерковий та нічний спосіб життя.
Протягом дня ківі ховаються у виритій норі, дуплі або під коріннями дерев. У ківі Apteryx haastii нори являють собою справжній лабіринт з кількома виходами; у інших видів нори побудовані простіше, з одним виходом. На територіальній ділянці може бути до 50 сховищ, які птах змінює кожного дня. Нору ківі займає тільки через декілька тижнів після того, як її вириває, — за цей час трава та мох встигають підрости, маскуючи вхід. Іноді ківі спеціально маскує гніздо, прикриваючи вхід листям та гілками. Вдень вони залишають свої сховища тільки у випадку небезпеки.
У ківі високо розвинена територіальність та пара птахів, особливо самець, активно захищає від конкурентів гніздову ділянку, яка може займати від 2 до 100 га (у ківі Apteryx rowi). Межі своєї гніздової ділянки птахи маркують за допомогою криків, які вночі чутно за декілька кілометрів. Інколи між самцями можуть траплятися сутички за гніздову територію. Думка, що ківі незграбні і малорухливі є помилковою — у природі вони рухливі та за одну ніч обходять всю гніздову ділянку.
На пошук здобичі ківі виходять приблизно через 30 хвилин після заходу сонця. Їх корм складають комахи, молюски та ґрунтові черви, а також опалі ягоди та плоди. Здобич ківі відшукують за допомогою нюху та дотику, розгрібаючи землю лапами та глибоко занурюючи у неї дзьоб. Інколи ківі споживають дрібних амфібій та ракоподібних.
Ківі — моногамні птахи, пари у них утворюються не менш ніж на 3—5 шлюбних сезонів, іноді на все життя. Основний шлюбний сезон триває з червня до березня. Через три тижні після запліднення самиця відкладає у норі або під корінням одне яйце (рідше — два). Ківі є рекордсменами серед птахів за відносними розмірами яєць: у ківі Apteryx australis воно важить до 450 г, що становить близько ¼ маси самого птаха. Яйце біле або зеленувате, розміром 120×80 мм та містить найбільший процент жовтка серед пташиних яєць — 65% (у більшості птахів — 35—40%).
Перед відкладанням яйця самиця їсть у три рази більше, ніж зазвичай; за 2—3 дні до відкладання яйця вона перестає їсти, оскільки яйце займає занадто багато місця всередині її тіла. Відкладене яйце висиджує самець, який залишає його тільки на час годування, на 2—3 години; іноді його замінює самиця. У ківі острова Стюарт, які живуть не парами, а невеликими стабільними групами, насиджування яйця займаються не тільки самець і самиця, але й інші птахи з групи. Іноді через 25 днів самиця відкладає друге яйце.
Інкубаційний період займає 75—85 днів; пташеня потребує 2—3 дні для процесу вилуплення. Пташенята народжуються оперені не пухом, а пір'ям, та нагадують мініатюрні копії дорослих. Батьки зазвичай не турбуються про потомство та залишають його відразу після вилуплення. Перші три дні пташеня не може стояти на ногах та не їсть — у цей час воно існує за рахунок підшкірних запасів жовтка. На п'ятий день воно починає виходити з гнізда, а на 10—14 — самостійно шукати їжу.
Перші шість тижнів пташеня ківі може годуватися і у денні години, згодом переходить на нічний спосіб життя. Молоді ківі майже беззахисні — до 90% птахів гинуть в перші шість місяців життя, з них 70% стають жертвою хижаків.
Ростуть молоді ківі повільно: лише в 4—5 років вони досягають розміру дорослих. Статева зрілість настає у самців у 18 місяців, а у самиць — у 2—3 роки. Але відкладати яйця самиці починають лише у 3—5 років. Тривалість життя ківі велика — до 50—60 років.
На відміну від більшості птахів, у самиць ківі функціонують обидва яєчники, а не тільки лівий. За своє життя самиця відкладає до 100 яєць.
Традиційно виділяли 3 види ківі: Apteryx australis, A. haastii та A. owenii. Однак відповідно до останніх досліджень, виділяють п'ять:
Ківі — національний птах[2] та неофіційна емблема Нової Зеландії. Є улюбленим символом новозеландської культури, який зображується на монетах[3], поштових марках тощо. «Ківі» (англ. kiwis) — жартівливе прізвисько самих новозеландців[4].
Фруктова рослина ківі отримала свою назву за подібність форми його опушеного плоду до тіла однойменного птаха[4].
Kiwi là tên cho những loài chim không bay bản địa New Zealand, thuộc chi Apteryx, họ Apterygidae. Kích thước cỡ gà nhà, kiwi là nhóm chim chạy (mà cũng gồm đà điểu châu Phi, emu, rhea, và đà điểu đầu mào) bé nhất. Trong lớp Chim, trứng của chúng có kích thước lớn nhất khi so với kích thức cơ thể.[4]
So sánh chuỗi ADN cho thấy rằng kiwi có quan hệ gần với những loài chim voi tuyệt chủng tại Madasgacar hơn là với moa cũng sống ở New Zealand.[5] Có năm loài còn sinh tồn, số trong số đó là loài dễ thương tổn, một là loài dễ bị đe dọa. Chúng đều từng bị ảnh hưởng nặng bởi nạn phát rừng nhưng nay những khu rừng rộng lớn nơi chúng sống đều được bảo vệ tốt trong vườn quốc gia và khu dự trữ sinh quyển. Hiện tại, mối đe dọa lớn hơn cả với chúng là loài xâm lấn ăn thịt.
Những đặc điểm thích nghi riêng của kiwi là chân ngắn, mập mạp, trứng to, hay lỗ mũi ở chóp mõm giúp chúng phát hiện mồi trước khi nhìn thấy.
Kiwi là biểu tượng của New Zealand, và sự gắn kết mạnh đến nổi Kiwi trở thành một tên gọi thân thuộc cho người New Zealand.[6]
Tên tiếng Māori kiwi thường được cho là mô phỏng theo tiếng kêu.[7] Tuy vậy, một số nhà ngôn ngữ phát nguyên từ này từ từ *kiwi trong ngôn ngữ Polynesia nguyên thủy, chỉ Numenius tahitiensis, một loài chim di trú về miền nhiệt đới vào mùa đông.[8] Với mỏ dài cong và bộ lông nâu, N. tahitiensis mang nét tương đồng với kiwi. Ta có thể giả thuyết rằng khi người Polynesia đặt chân lên đảo, họ đã lấy từ kiwi để đặt cho thứ chim với bắt gặp này.[9] Tên chi Apteryx có nghĩa là "cụt cánh" trong tiếng Hy Lạp cổ đại: a-, "thiếu, không có"; pterux, "cánh".[10]
_(14728011026).jpg){kind=spacer}
.JPG)
|df= (trợ giúp) Kiwi là tên cho những loài chim không bay bản địa New Zealand, thuộc chi Apteryx, họ Apterygidae. Kích thước cỡ gà nhà, kiwi là nhóm chim chạy (mà cũng gồm đà điểu châu Phi, emu, rhea, và đà điểu đầu mào) bé nhất. Trong lớp Chim, trứng của chúng có kích thước lớn nhất khi so với kích thức cơ thể.
So sánh chuỗi ADN cho thấy rằng kiwi có quan hệ gần với những loài chim voi tuyệt chủng tại Madasgacar hơn là với moa cũng sống ở New Zealand. Có năm loài còn sinh tồn, số trong số đó là loài dễ thương tổn, một là loài dễ bị đe dọa. Chúng đều từng bị ảnh hưởng nặng bởi nạn phát rừng nhưng nay những khu rừng rộng lớn nơi chúng sống đều được bảo vệ tốt trong vườn quốc gia và khu dự trữ sinh quyển. Hiện tại, mối đe dọa lớn hơn cả với chúng là loài xâm lấn ăn thịt.
Những đặc điểm thích nghi riêng của kiwi là chân ngắn, mập mạp, trứng to, hay lỗ mũi ở chóp mõm giúp chúng phát hiện mồi trước khi nhìn thấy.
Kiwi là biểu tượng của New Zealand, và sự gắn kết mạnh đến nổi Kiwi trở thành một tên gọi thân thuộc cho người New Zealand.
Фруктовое растение киви получило своё название за сходство формы его опушённого плода с телом одноимённой птицы[6].
Иногда киви объединяют на правах семейства в отряд казуарообразных или страусообразных.
Традиционно насчитывают три вида киви — Apteryx australis, A. haastii и A. owenii. Однако согласно новейшим данным[7][8][9][10], следует выделять пять видов:
Кариотип: 80 хромосом (2n)[11].
Бо́льшая часть депонированных последовательностей принадлежит южному киви (Apteryx australis) — генетически наиболее изученному представителю данного рода и отряда.
Сравнение последовательностей ДНК показало, что ближайшим родственником современной киви является вымершая слоновая птица, достигавшая 2—3 метров в высоту и весившая до 275 кг[12][13].
Фруктовое растение киви получило своё название за сходство формы его опушённого плода с телом одноимённой птицы.
鹬鸵（Kiwi），又譯為奇异鸟、幾維鳥、奇威鳥，泛指幾維科（Apterygidae）下的鳥，幾維属（Apteryx）是幾維科唯一的屬，是新西蘭的特產，也是新西蘭的國鳥及象征，“幾維鳥”因其叫聲“幾維”而得名，且蛋是由雄鳥孵出。
在古老的新西蘭的南北兩島上，因為沒有走獸和蛇，鳥類不必逃避，地面上的食物豐富，飛翔能力逐漸退化。這裡分布著很多本地特有的鳥類，而且，不少是無翼鳥，因此，新西蘭有無翼鳥故鄉的稱號，但大多無翼鳥在近幾百年人類登陸後滅絕了，僅恐鳥就有15種滅絕。鷸鴕是唯一倖存下來的無翼鳥。
鷸鴕的身材小而粗短嘴長而尖，腿部強壯，羽毛如髮，由於翅膀退化，因此無法飛行。鷸鴕很容易受到驚嚇，且大部分的活動都在夜間進行，要觀察牠們的生態並不容易。覓食時用尖嘴靈活地刺探，長嘴末端的鼻孔可嗅出蟲的位置，進而捕食。
牠們的壽命可達三十年，算是很長壽的鳥類。
生性慵懶的鷸鴕，一天睡眠可達二十小時。鷸鴕相當害羞，主要在夜間行動。牠們的嗅覺很敏銳，連在十公分深以下的土中的蟲兒及氣味也能聞出並抓來吃。牠們算是雜食類動物。主要食物包括泥土中的蚯蚓、昆蟲、蜘蛛和其他無脊椎動物，亦會在河澗覓食鰻魚、螯蝦、兩棲類動物，亦會吃果實。
鷸鴕主要的繁殖季節是在每年的6月至翌年3月，如信天翁、海鷗一樣採用一夫一妻制，夫妻關係可長達20年，即使配偶死亡亦會守寡。鷸鴕會挖地穴築巢，較為隱蔽以防被襲，在夜間會召喚配偶交配。
鷸鴕還有一個很“奇異”的習性，即由雄鳥負責孵卵的工作（紐西蘭人也因此稱顧家的男人為“Kiwi husband”）。雌鳥下了蛋之後，角色即轉變為在洞穴外守衛的衛兵。鷸鴕的蛋十分巨大，約半公斤，相當於雌鳥體重的三分之一。
紐西蘭和澳洲基於地緣關係，在過去千萬年均被海洋隔開，遠離亞洲及其他大洲。因此紐西蘭沒有受到來自亞洲的肉食動物的侵擾，使得這片與世隔絕的島嶼，一度成為鳥類的天堂，許多獨特的鳥類也得以在此繁衍，尤其是不會飛的鳥，更是其他大洲所沒有的。
但自毛利人、歐洲人相繼發現這塊處女地以來，他們帶來的外來物種，如鼠、狗、羊、牛、馬、貓等，不僅遂漸變成強勢動物，也改變了紐西蘭的生態平衡。此外，岛上的白鼬会对雏鸟构成威胁。加上人類活動如開墾、建設等，破壞和侵犯原本鳥類的棲息地，已使50餘種鳥類走上絕種之路。如巨型恐鳥，站起來高達四公尺，現在只能在博物館看到它的骨骼標本；又如紐西蘭鷹，有著如虎爪一樣大小的利爪，牠曾是世界上最大的老鷹，但牠難逃絕種的命運。所幸，動物的保育越來越受重視，例如大奇威鳥、小斑奇威鳥，在斯圖爾特島和少數的森林、國家公園都還可看到牠們的蹤跡。
另外，紐西蘭政府鑑於貓類（肉食動物）對鷸鴕的威脅最大，已頒布法例，對有鷸鴕出沒地區的家貓實施宵禁，以減低鷸鴕在夜間出沒時被貓殺掉的機率。
鹬鸵（Kiwi），又譯為奇异鸟、幾維鳥、奇威鳥，泛指幾維科（Apterygidae）下的鳥，幾維属（Apteryx）是幾維科唯一的屬，是新西蘭的特產，也是新西蘭的國鳥及象征，“幾維鳥”因其叫聲“幾維”而得名，且蛋是由雄鳥孵出。
在古老的新西蘭的南北兩島上，因為沒有走獸和蛇，鳥類不必逃避，地面上的食物豐富，飛翔能力逐漸退化。這裡分布著很多本地特有的鳥類，而且，不少是無翼鳥，因此，新西蘭有無翼鳥故鄉的稱號，但大多無翼鳥在近幾百年人類登陸後滅絕了，僅恐鳥就有15種滅絕。鷸鴕是唯一倖存下來的無翼鳥。
キーウィ（Kiwi）は、ニュージーランドに生息する飛べない鳥類である。キーウィー、キウィ、キウイとも表記する。
分類学上はキーウィ属で、1属でキーウィ科を作る単型。キーウィ科は伝統的に1科でキーウィ目を作ってきたが、ダチョウ目やモア目に含める説もある。
果物「キウイフルーツ」は、ニュージーランドからアメリカ合衆国へ輸出されるようになった際、ニュージーランドのシンボルであるキーウィに因んで1959年に命名された。（詳細は当該記事を参照のこと）
ニワトリくらいの大きさで、翼は近くから見ても外見上確認が難しいほどに退化しているため飛ぶことは出来ない。骨の構造上は翼（前肢）は存在しているが、成熟した個体の羽毛をめくってみても、その長さはせいぜい5cmほどである。翼が退化したかわりに、同程度の体格を持つ他の鳥類に比べてたくましい脚で速く走る。
ニュージーランド固有種で国鳥である。しばしばニュージランドやニュージランド人のシンボル、象徴とされる。
かつては1000万羽ほどいたが、今では3万羽ほどまで減少して危機的な状況だという。理由は人間が食用に捕えていたこと、人間が持ち込んだネコなどの哺乳類に適応出来ず雛を捕食されてしまったからだという。
日本で飼育する動物園は大阪の天王寺動物園のみである。
「キーウィー」と口笛のような声で鳴くため、ニュージーランドの先住民であるマオリ族からキーウィーと名付けられた。
夜行性で、視力が弱く、昼間は樹の洞などに隠れている。夕方以降、餌を求めて歩き回る。くちばしの尖端に鼻孔があり、またセンサーのようになっているヒゲを用いて、鋭敏な嗅覚によって餌を探す。地面にくちばしを差し込んで、地中にいるミミズや昆虫の幼虫などを探し、くちばしに餌が触れるとすかさず捕らえて持ち上げる。
メスは体重の1/4ほどの卵を産む。抱卵はオスがするが、卵が大きいため卵全体を暖めることができず、卵の上下で温度差が10℃近くになる。これらの理由は祖先が大型の鳥で、体だけが小型化したのだと考えられている。
天敵のいない環境に適応していることから、ネコやネズミ、オコジョなどの移入動物（人間が作為的に持ち込んだ動物）の影響で雛が食べられてしまい、個体数は減少している。人間を警戒しない。好奇心で人間の後をついていくこともある。
クレメンツ分類ではモア科とともにモア目に、シブリー‐アールキスト分類ではダチョウ科・レア科・ヒクイドリ科とともにダチョウ目に分類される。
ただし分子系統によると、ヒクイドリ科と近縁ではあるが、ダチョウ科との関係は否定されている[1]。モア科との関係はまだ不明な点が多い。
Clements鳥類分類キーウィ属には5種がおり、うち1種は2亜種に分かれる。より少ない種しか認めない説もある。
かつては南北両島に同一種 Apteryx australis が住むと思われており、ブラウンキーウィ (brown kiwi) やトコエカ (tokoeka) と呼ばれていた。しかし2000年ごろ、南島の Apteryx australis と北島の Apteryx mantelli とに分割された。
現在はブラウンキーウィやトコエカはという名は主に南島の Apteryx australis のことで使うが、総称として使うこともある。誤解を避けるため southern island brown kiwi, southern brown kiwi, southern tokoeka などということもある。
ある日、森の王タネ・マフタは森の中を歩いていた。彼の子である木々はとても病んでいるかのように見えた。地面で暮らす虫たちによって食べられていたからである。あまりにも深刻そうであったため、彼は兄であり、空の王であったタネホカホカにこのことについて相談をした。「このままでは森が死んでしまう」と。
これを聞いたタネホカホカは空に住む鳥たちを一堂に集め、地上に降りて虫を食べて森林を守ってくる鳥を募った。 しかし、どの鳥も口を開くことはなかった。そこで、彼はプケコ、タカヘらに順に事を頼んだ。しかし、彼らはそれぞれの理由を述べ、彼の要請に応じなかった。そこで彼はキーウィに頼んだ。するとキーウィはこの王の要請に応じた。「参ります」と。
二人の森と空の王はこれにとても喜んだ。そこで、彼らはキーウィに確認をした。元来、キーウィは美しい羽毛、翼を持っていた。だが、地上で暮らすにはその翼を失い、強靭な脚をもつ必要がある、と。それでもキーウィは「参ります」と言った。これに対しタネホカホカは次のように述べた。「君の大いなる犠牲によって、君は森の中で最も愛される鳥となるだろう」
こうして、キーウィは今のような姿となり、王の要請に応じなかった鳥たちはキーウィを見習えと、彼らの自慢だった美しい羽を取り上げた。
ニュージーランド固有の鳥であり、ニュージーランドの国を象徴する鳥（国鳥）であり、またニュージーランド人を表すシンボル、象徴である。ニュージーランド・ドルを指す事もある。
ニュージーランドでは自らの愛称（ニックネーム）をキーウィとする者もかなりの割合いる。またニュージーランド人はしばしば「自分はキーウィだ（だわよ）」と言う。またサッカー、ラグビー、野球などの国際試合ではニュージーランド代表をキーウィズと自ら名乗ったり実況、解説者にそう呼ばれたりする。ひとつには、キーウィーはとても個性的な鳥だと彼らは思っていて、同様に自分もとても個性的だ、という意味でそう言うという。
また、オスが巣作りや子育てをすることから、ニュージーランドでは家事に協力的な夫を「キーウィ・ハズバンド (kiwi husband)」 と呼ぶ。
TAITOから1988年に発表されたビデオゲームニュージーランドストーリーは主人公がキーウィのティキとなっている。
ニュージーランドの国籍マーク
![[icon]](http://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Wiki_letter_w_cropped.svg){kind=small}
キーウィ（Kiwi）は、ニュージーランドに生息する飛べない鳥類である。キーウィー、キウィ、キウイとも表記する。
分類学上はキーウィ属で、1属でキーウィ科を作る単型。キーウィ科は伝統的に1科でキーウィ目を作ってきたが、ダチョウ目やモア目に含める説もある。
果物「キウイフルーツ」は、ニュージーランドからアメリカ合衆国へ輸出されるようになった際、ニュージーランドのシンボルであるキーウィに因んで1959年に命名された。（詳細は当該記事を参照のこと）
키위(kiwi)는 키위과에 속하는 종을 총칭하는 말이다. 키위는 뉴질랜드 특산의 3종으로 이루어지는데, 큰알락키위, 쇠알락키위 등의 5종이 뉴질랜드에 분포한다. 낮에는 굴에서 생활하고 눈을 사용하지 못하고 부리에 있는 코로 후각에 의해 움직인다. 몸에 비해 가장 알이 크다. 보통 사람들에 보이지 않는 야행성 새이다.
모두 형태는 비슷하며, 몸길이는 48~84cm, 몸무게는 1.35~4 kg 정도이다. 깃털은 포유동물의 털모양으로 거칠다. 깃털색은 갈색 내지 회색인데, 세로얼룩무늬 또는 가로얼룩무늬가 있다. 부리는 가늘고 길며 약간 아래로 구부러지고, 입 주위에 긴 수염이 있다. 날개는 퇴화하여 날지 못하며 꼬리깃도 없다. 발은 튼튼하고 발가락은 4개이다. 뒤뚱거리는 자세로 빨리 달리고 발톱으로 격렬하게 차서 적을 막는다.
울창한 숲에서 단독 혹은 짝을 지어 살며, 매우 겁이 많아서 낮에는 쓰러진 나무 밑이나 땅굴에 숨어 있다가 밤에 먹이를 찾는다. 눈은 약간 퇴화되어 있고, 후각·촉각·청각은 잘 발달되어 있다. 특히 비공(콧구멍)이 부리 앞끝 가까이에 있어 수염과 더불어 먹이를 찾는 데에 큰 역할을 한다. 먹이는 주로 땅속에 사는 곤충이나 유충, 지렁이 등인데 잡은 벌레는 조심스럽게 땅 속에서 꺼낸 뒤 통째로 삼킨다. 나무의 종자나 부드러운 뿌리 같은 것도 잘 먹는다. 키위가 먹이를 먹었던 장소에는 땅 속에 부리를 꽂았던 구멍이 무수히 나 있다.
둥지는 뿌리 밑이나 땅굴 속에 약간의 풀이나 잎을 깔아 만들며, 한배에 한두 개의 알을 낳는다. 산란기는 여름에서 겨울 사이이고 알을 품는 기간은 75-77일이며, 수컷 혼자서 알을 품는다. 부화한 새끼는 약 1주일간 먹이를 먹지 않고 집에 머물며, 그 후 수컷에 이끌려 나가 스스로 먹이를 찾는다. 성장이 늦어 어른새가 되는 데 5-6년이 걸린다.
뉴질랜드를 상징하는 국조(國鳥)로, 동전·우표, 그 밖에 중요한 생산물의 상표 등에 그려진다. 뉴질랜드를 배경으로 한 일본 다이토사의 게임 《뉴질랜드 스토리》의 주인공도 키위이다.
다음은 2014년 미첼(Mitchell)과 2013년 유리 등(Yuri et. al)의 연구에 기초한 계통 분류이다.[1][2]
고악류 위고악류 신평형류 화식조목
_white_background.jpg)
