Rattus tiomanicus (Miller 1900)

Szczur malajski^[3] (Rattus tiomanicus) – gatunek gryzonia z rodziny myszowatych, występujący w Azji Południowo-Wschodniej^[2][4].

Klasyfikacja

Gatunek ten został opisany naukowo w 1900 roku przez G.S. Millera, na podstawie okazu z wyspy Tioman leżącej u wybrzeża Półwyspu Malajskiego. Należy do grupy gatunków spokrewnionych ze szczurem śniadym (Rattus rattus). Różne wyspiarskie formy R. tiomanicus mogą być odrębnymi, choć bliskimi gatunkami; przykładowo szczur indonezyjski (R. blangorum) był przez pewien okres uznawany za sumatrzańską odmianę szczura malajskiego. Morfologicznie podobnymi gatunkami są szczur mindorski (R. mindorensis), szczur nikobarski (R. burrus), szczur ogorzały (R. adustus), szczur simalurski (R. simalurensis) i szczur żałobny (R. lugens)^[4].

Wygląd

Szczur malajski osiąga długość 140–190 mm, z ogonem o długości 150–200 mm. Wierzch ciała jest blady oliwkowobrązowy, spód biały lub białawy. Ogon jest jednolicie brązowy. Dość szerokie stopy są przystosowane do wspinania; uszy są duże i słabo owłosione^[5].

Występowanie i biologia

Szczur malajski występuje na Półwyspie Malajskim (na południe od przesmyku Kra), na Sumatrze, Jawie, Bali, Borneo i na Palawanie^[4]; są to terytoria należące do Tajlandii, Malezji, Indonezji, Brunei i Filipin^[2]. Żyje w lasach wtórnych, na obszarach działalności rolniczej (w tym na polach ryżowych), plantacjach, w ogrodach, na terenach trawiastych i krzewiastych, w lasach mszystych, po strefę przejściową do lasów górskich^[2]. Na górze Kinabalu w malezyjskiej prowincji Sabah spotykany do około 1700 m n.p.m.^[4]

Prowadzi nocny tryb życia, Dobrze się wspina i spędza dużo czasu na drzewach. Jest wszystkożerny, jada także owoce palmy olejowej. Schronienie znajduje pod opadłymi liśćmi palm, konarami i w koronach palm^[5].

Populacja

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznaje szczura malajskiego za gatunek najmniejszej troski. Nie są znane zagrożenia dla gatunku, jest on szeroko rozpowszechniony i pospolity. Ocenia się, że jego liczebność rośnie^[2]. Bywa uznawany za szkodnika^[5].

Przypisy