dcsimg

Lis (planta) ( Catalão; Valenciano )

fornecido por wikipedia CA
 src=
Lis o lliri azteca

El lis o lliri azteca és una planta de la família de les amaril·lidàcies o Amaryllidaceae.

Distribució i hàbitat

Aquesta planta és originària d'Amèrica Central. És cultivada com a planta ornamental arreu del planeta. Creix bé plantada en testos.

Descripció

Es tracta d'una planta herbàcia i bulbosa. Les fulles són dístiques i cintiformes.

Té una única flor de color vermell intens, força espectacular. Tres pètals estan tombats cap avall i els altres tres redreçats i caragolats en cilindre a la base.

Conreu

La técnica de conreu és molt similar a la de les plantes del gènere Gladiolus. Àdhuc cultivant-la amb molta cura, pot passar un any sencer sense que surti planta del bulb. En un grup d'una dotzena de bulbs, potser només tres o quatre donaran flor en un any donat.[1]

Referències

Enllaços externs

 src= A Wikimedia Commons hi ha contingut multimèdia relatiu a: Lis Modifica l'enllaç a Wikidata

Viccionari

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autors i editors de Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia CA

Lis (planta): Brief Summary ( Catalão; Valenciano )

fornecido por wikipedia CA
 src= Lis o lliri azteca

El lis o lliri azteca és una planta de la família de les amaril·lidàcies o Amaryllidaceae.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autors i editors de Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia CA

Sprekelia formosissima ( Inglês )

fornecido por wikipedia EN

Sprekelia is a genus of Mesoamerican plants in the Amaryllis family, subfamily Amaryllidoideae.[2] Sprekelia plants are sometimes called Aztec lilies or Jacobean lilies although they are not true lilies.[3][4][5][6][7] This genus has been submerged in Zephyranthes,[8] but as of January 2023 is accepted by Plants of the World Online with a single species, Sprekelia formosissima,[1] endemic to Mexico.[9]

Taxonomy

This genus is named after Johann Heinrich von Spreckelsen (1691–1764), who supplied the plants to Lorenz Heister.[10] Sprekelia is placed in tribe Hippeastreae, subtribe Hippeastrinae. As of January 2023, a single species is accepted by Plants of the World Online, Sprekelia formosissima.[1] S. formosissima was first described by Carl Linnaeus in 1753 as Amaryllis formosissima and transferred to Sprekelia by William Herbert in 1821.[11]

There are crosses between the genera Hippeastrum and Sprekelia, referred to as "x Hippeastrelia",[12] as well as at least one cross between the three genera Hippeastrum, Sprekelia, and Zephyranthes, x Howardara.[13]

Species formerly included

Species formerly placed in Sprekelia but now accepted elsewhere include:[14]

Distribution

Sprekelia formosissima is endemic to Mexico. It has been introduced to the Mariana Islands.[9]

Cultivation

Sprekelia formosissima is common in cultivation, planted in warm climates or raised in pots in colder climates, or planted and lifted, much as the gladiolus. Even when well grown, bulbs often do not bloom every year.[15][16] The Royal Horticultural Society recommends it as an interesting choice for heated conservatories or greenhouses.[17] It is available from commercial suppliers.[7]

Gallery

References

  1. ^ a b c d e "Sprekelia Heist." Plants of the World Online. Royal Botanic Gardens, Kew. Retrieved 2023-01-30.
  2. ^ Stevens, P.F., Angiosperm Phylogeny Website: Asparagales: Amaryllidoideae
  3. ^ Espejo Serena, A. & López-Ferrari, A.R. (1993). Las Monocotiledóneas Mexicanas una Sinopsis Florística 1(1): 1-76. Consejo Nacional de la Flora de México, México D.F..
  4. ^ Nelson Sutherland, C.H. (2008). Catálogo de las plantes vasculares de Honduras. Espermatofitas: 1-1576. SERNA/Guaymuras, Tegucigalpa, Honduras.
  5. ^ López Patiño, E.J., Szeszko, D.R., Rascala Pérez, J. & Beltrán Retis, A.S. (2012). The flora of the Tenacingo-Malinalco-Zumpahuacán protected natural area, state of Mexico, Mexico. Harvard Papers in Botany 17: 65-167.
  6. ^ United States Department of Agriculture Plants Profile, Sprekelia formosissima (L.) Herb., Jacobean Lily
  7. ^ a b "Sprekelia formosissima Aztec lily". The Royal Horticultural Society. 2022. Retrieved 7 March 2022. Other common names; Jacobean lily, Mexican fire lily, orchid lily, St James lily, St James's cross lily, Jacobean amaryllis
  8. ^ Garcia et al 2019.
  9. ^ a b "'Sprekelia formosissima (L.) Herb." Plants of the World Online. Royal Botanic Gardens, Kew. Retrieved 2023-01-30.
  10. ^ Heister, Lorenz 1755. Geschreibung eines neuen Geschlechts 15, 19.
  11. ^ "Sprekelia formosissima (L.) Herb." International Plant Names Index. Retrieved 2023-01-30.
  12. ^ "×Hippeastrelia | Pacific Bulb Society". www.pacificbulbsociety.org. Retrieved 2023-01-30.
  13. ^ "× Howardara Lehmiller". The International Plant Names Index. Retrieved 2023-01-31.
  14. ^ "Search for Sprekelia". Plants of the World Online. Royal Botanic Gardens, Kew. Retrieved 2023-01-30.
  15. ^ Brent And Becky's Bulbs: Product Profile - Sprekelia - formosissima
  16. ^ Shields Gardens The Amaryllis Family: Sprekelia
  17. ^ "Warm conservatory and greenhouse plants". The Royal Horticultural Society. 2022. Retrieved 7 March 2022.
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia authors and editors
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia EN

Sprekelia formosissima: Brief Summary ( Inglês )

fornecido por wikipedia EN

Sprekelia is a genus of Mesoamerican plants in the Amaryllis family, subfamily Amaryllidoideae. Sprekelia plants are sometimes called Aztec lilies or Jacobean lilies although they are not true lilies. This genus has been submerged in Zephyranthes, but as of January 2023 is accepted by Plants of the World Online with a single species, Sprekelia formosissima, endemic to Mexico.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia authors and editors
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia EN

Sprekelia formosissima ( Espanhol; Castelhano )

fornecido por wikipedia ES

El lirio azteca (Sprekelia formosissima) es una hierba perenne de la familia Amaryllidaceae.[1]​ Crece hasta 60 cm de alto a partir de un bulbo carnoso del cual salen 2 a 6 hojas dispuestas en roseta, muy alargadas. Su flor crece desde una base cilíndrica. Es roja y muy grande y vistosa, de hasta 12.5 cm de ancho. Crece desde Chihuahua a Chiapas entre los 1300 y 2800 metros de altitud. Habita en lugares rocosos en pastizales, matorrales encinares y bosques mixtos. Se cultiva en varios lugares y se vende como Amaryllis formosissima.[2]

Nombres comunes

  • amacayo de México, azcalxochitl, encomienda de Santiago, flor de Santiago.[3]

Referencias

  1. «Pacific Bulb Society | Sprekelia». www.pacificbulbsociety.org. Consultado el 14 de enero de 2020.
  2. «Sprekelia formosissima - ficha informativa». www.conabio.gob.mx. Consultado el 14 de enero de 2020.
  3. Colmeiro, Miguel: «Diccionario de los diversos nombres vulgares de muchas plantas usuales ó notables del antiguo y nuevo mundo», Madrid, 1871.

Bibliografía

 title=
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autores y editores de Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia ES

Sprekelia formosissima: Brief Summary ( Espanhol; Castelhano )

fornecido por wikipedia ES

El lirio azteca (Sprekelia formosissima) es una hierba perenne de la familia Amaryllidaceae.​ Crece hasta 60 cm de alto a partir de un bulbo carnoso del cual salen 2 a 6 hojas dispuestas en roseta, muy alargadas. Su flor crece desde una base cilíndrica. Es roja y muy grande y vistosa, de hasta 12.5 cm de ancho. Crece desde Chihuahua a Chiapas entre los 1300 y 2800 metros de altitud. Habita en lugares rocosos en pastizales, matorrales encinares y bosques mixtos. Se cultiva en varios lugares y se vende como Amaryllis formosissima.​

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autores y editores de Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia ES

Sprekelia formosissima ( Italiano )

fornecido por wikipedia IT

Il giglio degli Aztechi (Sprekelia formosissima (L.) Herb) è una pianta bulbosa che appartiene alla famiglia delle Amaryllidaceae. È l'unica specie nota del genere Sprekelia.[1]

Descrizione

Sprekelia formosissima.jpg

La pianta raggiunge i 30–40 cm d’altezza. Le foglie sono verdi e nastriformi e si formano dopo la fioritura, i fiori, imbutiformi, hanno un colore rosso e le strisce bianche centrali, di cui sono dotati di sei tepali: tre superiori, di cui quello centrale è più largo. Gli altri tre inferiori sono più piccoli e ravvicinati.[2]

Distribuzione e habitat

Questa pianta è originaria del Messico.[1]

Note

  1. ^ a b (EN) Sprekelia formosissima, su Plants of the World Online, Royal Botanic Gardens, Kew. URL consultato il 31 ottobre 2021.
  2. ^ Sprekelia formossima, su giardinaggio.mobi.

 title=
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autori e redattori di Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia IT

Sprekelia formosissima: Brief Summary ( Italiano )

fornecido por wikipedia IT

Il giglio degli Aztechi (Sprekelia formosissima (L.) Herb) è una pianta bulbosa che appartiene alla famiglia delle Amaryllidaceae. È l'unica specie nota del genere Sprekelia.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autori e redattori di Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia IT

Спрекелія найпрекрасніша ( Ucraniano )

fornecido por wikipedia UK

Назва

Латинська й українська видові назви надані цій рослині через особливо привабливий і гармонійний вигляд квіток, який вирізняє її поміж іншими представниками роду. Назва «ацтецька лілія» сягає часів колонізації Америки: перші європейці помітили, що ацтеки часто використовували квіти спрекелії найпрекраснішої у своїх святкових церемоніях. Стосовно назви «якобінська лілія» існує три версії:

  1. спрекелія найпрекрасніша стала відома в Європі за часів правління короля Якова I;
  2. цвітіння рослин часто припадає на свято Святого Якова (25 липня);
  3. квіти спрекелії мають двосторонню симетрію і нагадують формою хрест лицарів Ордену Святого Якова.

Спочатку вид був описаний як амариліс найпрекрасніший (Amaryllis formosissima), тому в літературі з квітникарства зрідка можна зустріти і цю застарілу назву.

Опис

 src=
Бульбоцибулина (ліворуч помітно основи листків, праворуч — квітконіс)
 src=
Вигляд розкритої квітки

Трав'яниста рослина заввишки 10-50 см. Бульбоцибулина до 35 см завдовжки, кругла, вкрита темно-коричневими лусками. Листки нечисленні, ланцетні або мечеподібні, зелені, з'являються наприкінці цвітіння. Квітконіс голий, гладкий, круглий у перерізі, порожнистий, червонуватий у верхній частині, більш яскравий біля основи. Зазвичай кожна рослина формує один квітконіс, але інколи їх може бути кілька.

Квітки поодинокі, двостатеві, зигоморфні, вогняно-червоні, до 12 см завширшки. Пелюсток 6, з них 3 верхніх вільні, широковідігнуті, а 3 нижніх сгруповані таким чином, що їх основи формують незамкнену коротку трубку. Тичинки ниткоподібні, довгі, спрямовані донизу; пиляки жовті. Маточка з довгим червоним стовпчиком, що загинається догори, та трилопатевою приймочкою. Плід — куляста тригнізда коробочка. Насіння плоске, чорне.

Екологія та поширення

Вид світло- і теплолюбний. Розмножується насінням і вегетативно (поділом бульбоцибулин). Квітне зазвичай у травні-червні, інколи повторно у вересні. В культурі цвітіння може тривати все літо, а в теплих країнах воно взагалі не прив'язане до якогось сезону. Цвітіння однієї квітки коротке, триває декілька днів. Як і багато інших цибулинних рослин, спрекелія найпрекрасніша має виражену циклічність розвитку. Після цвітіння листки відмирають і рослина переходить до стадії спокою, яка переривається цвітінням наступного року. Сіянці досягають повного розвитку у 2-5 років.

Рослини стійкі до більшості поширених збудників і шкідників, втім, небезпечним шкідником спрекелії найпрекраснішої є муха-зубарик Merodon equestris, личинки якої живляться цибулинами. Хоча природні осередки цієї комахи розташовані в Автономній Республіці Крим, Івано-Франківській та Закарпатській областях, головним шляхом зараження залишається завезення імпортного садівного матеріалу.[2][3][4]

Первинний ареал спрекелії найпрекраснішої охоплював Мексику, Гватемалу і Гондурас, де вона зростала на скелястих схилах. Наразі натуралізована на островах Мікронезії. Крім того, рослина поширена у культурі в багатьох країнах світу.

Застосування

Витончена форма квітки та її яскраве забарвлення роблять спрекелію однією з найефектніших рослин поруч з ліліями та орхідеями. Її застосування різниться в залежності від регіону вирощування. В теплих країнах спрекелію найпрекраснішу культивують у відкритому ґрунті, висаджуючи восени. В країнах помірного поясу вирощують в оранжереях та кімнатах, висаджуючи в горщики або в ґрунт навесні через кілька тижнів після останніх приморозків. Восени після відмирання листків рослини заносять у закрите приміщення і тримають до наступної весни при температурі близько 12 °C.

Вирощують рослини при повному освітленні або у напівзатінку, в захищених від вітру місцях (інакше листя може полягати). Висаджують на відстані 12-30 см таким чином, щоб верхівка бульбоцибулини розташовувалась над поверхнею землі. Поливають помірно, уникаючи застою води. Найкраще ця рослина розвивається на поживних, нейтральних або слаболужних, добре дренованих, глинистих чи піщаних ґрунтах. Інколи культивовані рослини можуть цвісти двічі на рік, але частіше квітнуть через рік. В культурі насіння зав'язується рідко, тому основним способом розмноження залишається вегетативний. Поширеними помилками при вирощуванні спрекелії найпрекраснішої є надмірний полив і недостатнє освітлення, які можуть призвести до посиленого поділу бульбоцибулин і надмірного розвитку листків на шкоду цвітінню або до загнивання бульбоцибулин.

Квіти спрекелії найпрекраснішої придатні для зрізу на букети. Існує дві похідні декоративні форми: Sprekelia formosissima ringens з жовтими плямами на верхніх пелюстках і Sprekelia formosissima Karwinski з білою облямівкою по краях пелюсток.

Синоніми

  • Amaryllis formosa Salisb.
  • Amaryllis formosissima L.
  • Amaryllis karwinskii Zucc.
  • Hippeastrum formosissimum (L.) Loudon
  • Sprekelia clintiae Traub
  • Sprekelia glauca Lindl.
  • Sprekelia heisteri Trew ex Kunth
  • Sprekelia karwinskii (Zucc.) M.Roem.
  • Sprekelia ringens C.Morren
  • Sprekelia stenopetala Lem.[1]

Джерела

  1. а б The Plant List.(англ.)
  2. Фитосанитарные аспекты изучения луковичных мух (Diptera, Syrphidae, eumerini) Северного Причерноморья / Г. В. Попов // Промышленная ботаника. — 2011. — Вип. 11. — С. 50-57.— PDF(рос.)
  3. Попов Г. В. Большая нарциссовая муха, Merodon equestris (Fabricius, 1794) (Diptera: Syrphidae), — малоизвестный в Украине вредитель декоративных луковичных растений / Г. В. Попов // Известия Харьковского энтомологического общества. — 2005. — Т. 13, вып. 1-2 [2005]. — С. 144–150.(рос.)
  4. Попов Г. В. Ареал большой нарциссовой мухи (Merodon equestris F.) расширяется? // Живые объекты в условиях антропогенного сресса: матер. X междуна. науч.-практич. экологической конф. (г. Белгород, 15-18 сент. 2008 г.) / Г. В. Попов. — Белгород: ИПЦ «Политерра», 2008. — С. 166–167.(рос.)
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Автори та редактори Вікіпедії
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia UK

Sprekelia formosissima ( Vietnamita )

fornecido por wikipedia VI

Sprekelia formosissima là một loài thực vật có hoa trong họ Amaryllidaceae. Loài này được (L.) Herb. miêu tả khoa học đầu tiên năm 1821.[1]

Hình ảnh

Chú thích

  1. ^ The Plant List (2010). Sprekelia formosissima. Truy cập ngày 16 tháng 7 năm 2013.

Liên kết ngoài


Bài viết liên quan đến phân họ thực vật Amaryllidoideae này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia tác giả và biên tập viên
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia VI

Sprekelia formosissima: Brief Summary ( Vietnamita )

fornecido por wikipedia VI

Sprekelia formosissima là một loài thực vật có hoa trong họ Amaryllidaceae. Loài này được (L.) Herb. miêu tả khoa học đầu tiên năm 1821.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia tác giả và biên tập viên
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia VI

龙头花 ( Chinês )

fornecido por wikipedia 中文维基百科
二名法 Sprekelia formosissima
(L.) Herb.

龙头花学名Sprekelia formosissima)为石蒜科龙头花属的植物。分布在墨西哥以及中国大陆中国等地,目前已由人工引种栽培。

别名

火燕兰(拉汉种子植物名称),燕水仙(上海植物名录)

参考文献

  • 昆明植物研究所. 龙头花. 《中国高等植物数据库全库》. 中国科学院微生物研究所. [2009-02-21]. (原始内容存档于2016-03-05).
小作品圖示这是一篇與植物相關的小作品。你可以通过编辑或修订扩充其内容。
 title=
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
维基百科作者和编辑
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia 中文维基百科

龙头花: Brief Summary ( Chinês )

fornecido por wikipedia 中文维基百科

龙头花(学名:Sprekelia formosissima)为石蒜科龙头花属的植物。分布在墨西哥以及中国大陆中国等地,目前已由人工引种栽培。

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
维基百科作者和编辑
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia 中文维基百科