Guidance for identification (German text)
Lactarius piperatus, tamién conocíu como lactario picante,[2] ye un fungu basidiomiceto de la familia Russulaceae. Ye una especie bien común, que crez preferentemente en montes de coníferes y planifolios, so carbayos, encinas y castañales. El so cogorda, o cuerpu granible, apruz pel branu y seronda. El so basónimu ye Agaricus piperatus L. 1821. L'epítetu específicu, piperatus, significa "con sabor picante". La so carne tien un sabor acre y picante, polo que xeneralmente non se-y considera un bon comestible. Sicasí, hai rexones onde se consume.[2]
Lactarius piperatus, tamién conocíu como lactario picante, ye un fungu basidiomiceto de la familia Russulaceae. Ye una especie bien común, que crez preferentemente en montes de coníferes y planifolios, so carbayos, encinas y castañales. El so cogorda, o cuerpu granible, apruz pel branu y seronda. El so basónimu ye Agaricus piperatus L. 1821. L'epítetu específicu, piperatus, significa "con sabor picante". La so carne tien un sabor acre y picante, polo que xeneralmente non se-y considera un bon comestible. Sicasí, hai rexones onde se consume.
El pebràs lleter o terrandòs (Lactarius piperatus) és una espècie termòfila de bolet pertanyent a la família Russulaceae.
El seu nom científic prové del llatí (piper=pebre) pel seu sabor coent.[3]
És un bolet primerenc que apareix sobretot a l'estiu o l'inici de la tardor, al voltant de planifolis (principalment, alzines, sureres, roures i castanyers) i coníferes, en grups de pocs exemplars i, amb freqüència, en companyia de la lleterola roja (Lactarius volemus).[6][7]
Es troba a Europa,[8] el nord-est de Turquia (tocant la Mar Negra)[9] i l'est i el centre de l'Amèrica del Nord a l'est de Minnesota.[10] Ha estat introduïda accidentalment a Australàsia, on es troba sota arbres introduïts i nadius.[11][12]
És comestible, però molt coent i una mica indigest (pot irritar les mucoses de l'aparell digestiu si no és ben cuinada).[4][13] És considerat com una delícia a l'Europa oriental (incloent-hi Rússia)[14] i l'Índia on és menjada fregida o rostida amb una mica de mantega i sal. També és molt popular a Finlàndia on és bullit diverses vegades, conservat en aigua salada i refrigerat abans de servir-lo en escabetx o en amanides.[15] En altres indrets, és emprat com a condiment sec o fresc (com una mena de pebre), tot i així encara conserva un sabor desagradable i acostuma a ésser difícil de digerir.[10][16] Si és consumit fresc o cru, pot causar una reacció irritant als llavis i la llengua que triga a desaparèixer una hora.[17]
En el passat s'utilitzava per combatre malalties (com ara, la blennorràgia)[18] i al segle XIX com un remei popular contra la tuberculosi (tot i que sense cap efecte curatiu).[19] Avui en dia és investigada per les seues propietats antimicrobianes i medicinals (es pot emprar com un agent antiviral i el seu làtex és efectiu contra les berrugues víriques).[20][21][22][23][24][25][26][27]
És molt semblant, gairebé idèntica, a l'espècie Lactarius pergamenus o Lactarius glaucescens, la qual comença a fructificar una mica més tard i el seu làtex es torna verd oliva en assecar-se sobre les làmines. A més, aquest làtex reacciona molt vivament amb la potassa, cosa que no fa el pebràs lleter. Altres Lactarius de color blanc (com ara, la pebrassa vellutada -Lactarius vellereus- o el pebràs lleter de riberada -Lactarius controversus-) tenen les làmines molt més separades.[3]
El pebràs lleter o terrandòs (Lactarius piperatus) és una espècie termòfila de bolet pertanyent a la família Russulaceae.
Ryzec peprný (Lactarius piperatus) je jedlá stopkovýtrusá houba, která se vyskytuje v lesích všech druhů v hojném množství ve skupinách i jednotlivě. Můžeme je najít hlavně za suššího počasí především od července do září.[1]
Klobouk je 6 - 20 cm velký, má bílou nebo slabě nažloutlou barvu a je lysý, suchý a nelesklý. V mládí je tvar klobouku ploše vyklenutý, potom zploštělý až uprostřed prohloubený (nálevkovitý tvar). Ve staří se na něm vyskytují nahnědlé skvrny po poškození.[1]
Lupeny jsou husté, nízké, úzké a mají bělavou až nažloutlou barvu.[2]
Třeň je 3 - 10 cm dlouhý a 1 - 3 cm tlustý. Má bělavou barvu, válcovitý tvar a je krátký, tuhý a lysý.[2]
Dužina je tvrdá a bělavá, která na řezu roní bílé mléko s palčivou chutí, které na vzduchu nemění barvu.[1] Ryzec peprný je lupenitá houba s nevláknitou kruchou dužninou. Kruchá dužnina znamená, že při nalomení se vláknitě netřepí. To se děje díky kulovitým buňkám, které mají ryzce místo vláknitých hyf.[3]
Výtrusy mají elipsoidní tvar a jsou neúplně síťnaté a amyloidní. Jejich velikost je 8 - 9,5 x 5,5 - 7 µm.[4]
Ryzec peprný roste v jehličnatém i listnatém lese za suchého počasí hlavně v doubravkách a bučinách. Nejvíce se vyskytuje v mírném pásu severní polokoule.[1]
Ryzce peprného si můžeme splést s ryzcem pýřitým (Lactarius vellereus), který má stejný tvar, ale liší se chlupatým na okraji až huňatým kloboukem.[1] Také si ho můžeme splést s ryzcem zelenajícím (Lactarius glaucescens) lišící se zelenajícím mlékem.[4]
Další podobnou houbou je holubinka bílá (Russula delica), která se liší výškou a hlavně chutí.[5]
Ryzec peprný je nejedlá houba, za jedlý jej lze považovat pouze po speciální úpravě.[4] U citlivějších nebo alergických osob může vyvolat trávící potíže.[6] Po usmažení nebo opečení s cibulkou a slaninou je to výborná pochoutka. V Karpatech je ryzec jedna z nejchutnějších hub domorodých obyvatel, kteří si s touto houbou dochucují kukuřičnou kaši.[1]
Ryzec bažinný • Ryzec Bertillonův • Ryzec bledoslizký • Ryzec bledý • Ryzec borový • Ryzec Bresadolův • Ryzec bukový • Ryzec citlivý • Ryzec citronový • Ryzec černohlávek • Ryzec datlí • Ryzec ďubkovaný • Ryzec dubový • Ryzec hedvábný • Ryzec hnědočervený • Ryzec hnědoskvrnitý • Ryzec hnědý • Ryzec honosný • Ryzec oranžově hnědý • Ryzec chlupatý • Ryzec jablečný • Ryzec játrový • Ryzec jedlový • Ryzec kafrový • Ryzec kalichovkovitý • Ryzec klamný • Ryzec kokoska • Ryzec krátkonohý • Ryzec kravský • Ryzec kroužkatý • Ryzec krvomléčný • Ryzec křídlatovýtrusý • Ryzec lemovaný • Ryzec libovonný • Ryzec lilákový • Ryzec liškový • Ryzec lososový • Ryzec Maierův • Ryzec maličký • Ryzec modřínový • Ryzec nahnědlý • Ryzec nasládlý • Ryzec odporný • Ryzec ohrnutý • Ryzec olšový • Ryzec oranžově hnědý • Ryzec oranžový • Ryzec osikový • Ryzec osmahlý • Ryzec osténkatý • Ryzec ostrý • Ryzec palčivý • Ryzec pásovaný • Ryzec peprný • Ryzec Pilátův • Ryzec ploštičný • Ryzec plstnatý • Ryzec pohárkovitý • Ryzec polokrvomléčný • Ryzec pravý • Ryzec přejemný • Ryzec pýřitý • Ryzec Quelétův • Ryzec rašeliníkový • Ryzec Romagnesiho • Ryzec rudohrdlý • Ryzec ryšavý • Ryzec řídkolupenný • Ryzec sazový • Ryzec scvrklý • Ryzec severský • Ryzec skotský • Ryzec smoločerný • Ryzec smrkový • Ryzec strakatý • Ryzec světlý • Ryzec syrovátkový • Ryzec syrovinka • Ryzec šeredný • Ryzec vodnatý • Ryzec vonný • Ryzec zelenající
• Ryzec zlatomléčný • Ryzec zprohýbaný • Ryzec žlutavý • Ryzec žlutomléčnýRyzec peprný (Lactarius piperatus) je jedlá stopkovýtrusá houba, která se vyskytuje v lesích všech druhů v hojném množství ve skupinách i jednotlivě. Můžeme je najít hlavně za suššího počasí především od července do září.
Der Langstielige Pfeffer-Milchling (Lactifluus piperatus)[1] ist eine Pilzart aus der Familie der Täublingsverwandten (Russulaceae). Andere Namen für diesen Milchling sind Schlanker Pfeffer-Milchling und Echter Pfeffermilchling. Er ist ein großer weißlicher Milchling mit einem glatten Hut, sehr dicht stehenden Lamellen und einer sehr scharfen, weißen Milch. Besonders in Österreich und der Schweiz ist er ein häufiger Pilz, den man in verschiedenen Laubmischwäldern finden kann. Der Milchling gilt in Mitteleuropa meist als ungenießbar, während er besonders in Südosteuropa als Speisepilz geschätzt wird.[2]
Der Hut ist 4–13 (–16) cm breit, zuerst flach gewölbt, dann leicht niedergedrückt und später mitunter trichterförmig vertieft. Die Hutoberfläche ist jung glatt und matt, aber bei älteren Fruchtkörpern zum Rand hin mehr oder weniger konzentrisch gerunzelt und in der Mitte oft unregelmäßig klumpig oder gekröseartig aufgeworfen. Der Rand ist lange Zeit einwärts gebogen und bisweilen lappig verbogen. Der junge Hut ist elfenbeinweiß, später hell cremegelb und im Alter nicht selten gelbbräunlich oder ockergelb gefleckt.
Die sehr dicht stehenden Lamellen sind zuerst breit am Stiel angewachsen und laufen dann leicht daran herab. Sie sind sehr schmal (oft nur 1,5 mm breit) und weisen einige gleichmäßig verteilte Gabelungen auf. Sie sind weißlich bis cremefarben und später blass fleischfarben oder haben einen cremeorangen Schimmer. An verletzten Stellen werden sie braunfleckig. Die Lamellenschneiden sind glatt und das Sporenpulver ist weiß.
Der zylindrische bis flach gedrückte Stiel ist 3–8 (–10) cm lang und 1,2–3 (–4) cm breit. Zur Basis hin ist er verjüngt. Die Oberfläche ist weiß, gelblich weiß oder blass cremefarben. Sie ist trocken, matt und glatt oder mehr oder weniger aderig gefurcht. Im Alter verfärbt sich der Stiel von der Basis her ockerlich oder bräunlich.
Das harte, feste Fleisch ist weiß und läuft an der Luft hell cremegelb an. Es riecht schwach obstartig und beim Trocknen deutlich honig- oder apfelartig. Nach kurzer Zeit schmeckt es sehr scharf. Die weiße Milch fließt nur anfangs reichlich. Sie trocknet weißlich ein (selten grünlich) und verfärbt sich auch für gewöhnlich nicht bei der Zugabe von KOH. Mit Formol verfärbt sich das Fleisch nach einigen Stunden violett.[2][3][4]
Die breitelliptischen Sporen sind durchschnittlich 8,0–8,5 µm lang und 5,9–6,3 µm breit. Der Q-Wert (Quotient aus Sporenlänge und -breite) ist 1,3–1,6. Das Sporenornament wird meist 0,2 (0,5) µm hoch und besteht aus dünnen, gratigen Rippen sowie überwiegend aus unregelmäßig gerundeten bis gratig verlängerten Warzen, die teilweise aufgereiht und durch niedrige Linien miteinander verbunden sind und so ein unvollständiges Netzwerk bilden. Der Hilarfleck ist inamyloid.
Die zylindrischen bis keuligen Basidien messen 35–55 × 5–10 µm. Sie tragen mitunter nur zwei, meist aber vier Sporen. Die Lamellenschneiden sind heterogen, neben den Basidien tragen sie zahlreiche, zylindrische bis keulige und 25–65 µm lange und 6–10 µm breite Cheilomakrozystiden. Auch die Pleuromakrozystiden sind zahlreich und keulig und messen 50–70 (–90) × (–8) 10–15 µm.
Die Huthaut (Pileipellis) ist ein Hyphoepithelium aus mehr oder weniger rundlichen Zellen, die 6–25 µm lang und 5–20 µm breit sind. Daraus entspringen hervorstehende Hyphen und zystidenartige, zylindrische bis keulenförmige und 2–6 µm breite Hyphenenden. Einige Autoren (z. B. Heilmann-Clausen) interpretieren diese verbreiterten Hyphenenden als echte Pileozystiden.[2][4]
Der Langstielige Pfeffermilchling lässt sich mit einigen weißhütigen Milchlingen verwechseln. Sehr ähnlich ist der Grünende Pfeffer-Milchling (Lactifluus glaucescens). Er unterscheidet sich nur mikroskopisch durch eine mit 80–120 µm deutlich dickere Huthaut.[5] Ein makroskopischer Hinweis auf den Grünenden Pfeffer-Milchling ist eine mit KOH orangegelb und beim Eintrocknen langsam graugrün verfärbende Milch; diese Merkmale sind aber nicht konstant und können sich bei beiden Arten überschneiden. Der Wollige Milchling (Lactifluus vellereus) und der Scharfmilchende Wollschwamm (Lactifluus bertillonii) sind kräftiger, nicht so langstielig und haben einen flaumig bereiften Hut und Stiel. Ihre Huthaut enthält lange, aufrechte und dickwandige, lamprozystidenartige Haare.[4] Der Rosascheckige Milchling (Lactarius controversus) wächst bevorzugt unter Pappeln und hat einen schmierig-schleimigen Hut mit rosa getönten Lamellen. Der Gemeine Weiß-Täubling (Russula delica) und verwandte Arten haben keinen Milchsaft.
Der Langstielige Pfeffer-Milchling ist ein Mykorrhizapilz, der vorwiegend mit Rotbuchen und Eichen eine Symbiose eingeht. Mitunter können aber auch Fichten, seltener Tannen oder andere Laubbäume als Wirt dienen. Man findet den Milchling in verschiedenen Laubwäldern und Gebüschen. Er hat eine Vorliebe für nährstoffreichere, neutrale bis kalkhaltige Böden. Daher findet man ihn häufig in Waldmeister-Buchen- und Waldgersten-Buchenwäldern und in montanen Tannen-Buchenwäldern. Er kommt aber auch in anderen Waldgesellschaften wie Hainbuchen-Eichen- und in wärmeliebenden oder bodensauren Eichenmischwäldern, aber auch in verschiedenen Nadelwaldgesellschaften vor. Die Fruchtkörper erscheinen meist zwischen Juni und September. Der Milchling kommt bevorzugt im Hügel- und Bergland vor.[4][6][7]
Der Langstielige Pfeffer-Milchling ist weit verbreitet. Er wurde außer in Europa in Afrika (Marokko), Madagaskar, Südostasien (Thailand, Singapur), Nordasien (West- und Ostsibirien, Japan, Korea), Nordamerika (USA, Kanada) und auf Madeira nachgewiesen. In Europa kommt der Milchling in der submeridionalen bis temperaten Zone vor. In Südosteuropa ist der Pilz häufig und zugleich ein begehrter Speisepilz, ansonsten ist er locker, aber weit verbreitet, wobei Verdichtungs- und Auslichtungsgebiete immer wieder abwechseln. In Nordeuropa ist der Milchling seltener, hier kommt er auf den Hebriden, in Südwest-Norwegen, in Süd- und Mittelschweden und in Südfinnland vor. In Deutschland wurde er zwar in allen Bundesländern nachgewiesen, ist aber im nördlichen Tiefland (vor allem im Nordwesten) recht selten, während er in Baden-Württemberg und Bayern häufiger ist.[17] In Österreich[18] und der Schweiz[4] gehört der Langstielige Pfeffer-Milchling zu den häufigsten Milchlingen.
Der Langstielige Pfeffer-Milchling wurde von Carl von Linné 1753 in seinem Werk Species Plantarum erstmals als Agaricus piperatus beschrieben.[19] 1797 stellte ihn C. H. Persoon in die Gattung Lactarius und gab ihm damit seinen heutigen Namen.[20] Das lateinische Artattribut (Epitheton) "piperatus" bedeutet gepfeffert und im übertragenen Sinne beißend scharf. Der Milchling ist die Typusart der Gattung Lactarius.
Lactarius piperatus ist bei Bon und Singer die Typusart der Sektion Albati. Diese enthält große, weißliche Milchlinge, die mehr oder weniger scharf schmecken und einen nur schwachen Geruch haben. Die Milch ist zumindest anfangs weiß.[21] M. Basso und Heilmann-Clausen nehmen Lactarius piperatus aufgrund von mikroskopischen Merkmalen aus der Sektion Albati heraus und machen ihn zur Typusart der Untergattung und Sektion Lactarius.[2][22]
Der Milchling kann wegen seiner außerordentlichen Schärfe kaum verzehrt werden. Von manchen Pilzsammlern wird er jedoch getrocknet als Würzpilz oder gut gegrillt oder scharf gebraten gegessen.[21]
Der Langstielige Pfeffer-Milchling (Lactifluus piperatus) ist eine Pilzart aus der Familie der Täublingsverwandten (Russulaceae). Andere Namen für diesen Milchling sind Schlanker Pfeffer-Milchling und Echter Pfeffermilchling. Er ist ein großer weißlicher Milchling mit einem glatten Hut, sehr dicht stehenden Lamellen und einer sehr scharfen, weißen Milch. Besonders in Österreich und der Schweiz ist er ein häufiger Pilz, den man in verschiedenen Laubmischwäldern finden kann. Der Milchling gilt in Mitteleuropa meist als ungenießbar, während er besonders in Südosteuropa als Speisepilz geschätzt wird.
Grozdė (luotīnėškā: Lactarius piperatus) ī tuokė jiedama grība.
Grozdės ožaug dėdlės, cielā baltas. Anūm keporės kap torielkas, istrėžā 20-25 cm, nūlinkosēs kraštās. Kuots drūts ī, līgos. Parpjuovus bieg tuokės kartės kap pėpėrā soltis, katruos paskom pažalioun.
Aug grozdės nug rogpjūtė lėg spalė. Anas galam rastė ė lapoutiu, ė skojoutiu medies, īpatingā ōžoulīnūs. Tonkē aug krūvuom.
Grozdė ī jiedams grībs, bet prīš verdant anou rēk pamėrkītė sūdītam ondenie, ka ėšētom kartoms. Kėituoks, jiedont kremzd terp dontū.
Da grozdė šauk padabnē ėšruodontė, bet jouda grība (tas ī, jouda grozdė).
Каро́ўка (па-лацінску: Lactarius piperatus) — від грыба.
Мае капялюш 7—20 см[1], выпуклы ў маладых грыбоў, варонкападобны ў саспелых, сухі, белы. Мякаць спачатку белая, потым слаба-жоўтая. Сок белы, вельмі насычаны. Ножка 3—7 × 2—3 см, цыліндрычная, шчыльная, белая, гладкая.
Ядомы, калі засаліць.
У Беларусі расьце паўсюль.
Кароўка прыгнечвае ўзбуджальніка сухотаў. У народнай мэдыцыне гэты грыб, трохі падсмажаны, рэкамэндуецца таксама ўжываць пры хваробах нырак.
Каро́ўка (па-лацінску: Lactarius piperatus) — від грыба.
Мае капялюш 7—20 см, выпуклы ў маладых грыбоў, варонкападобны ў саспелых, сухі, белы. Мякаць спачатку белая, потым слаба-жоўтая. Сок белы, вельмі насычаны. Ножка 3—7 × 2—3 см, цыліндрычная, шчыльная, белая, гладкая.
Ядомы, калі засаліць.
У Беларусі расьце паўсюль.
Кароўка прыгнечвае ўзбуджальніка сухотаў. У народнай мэдыцыне гэты грыб, трохі падсмажаны, рэкамэндуецца таксама ўжываць пры хваробах нырак.
Lactifluus piperatus (synonym Lactarius piperatus), commonly known as the blancaccio, is a semi-edible basidiomycete fungus of the genus Lactifluus. Despite being edible, it is not recommended by some because of its poor taste, though can be used as seasoning when dried. The fruiting body is a creamy-white mushroom which is funnel-shaped when mature, with exceptionally crowded gills. It bleeds a whitish peppery-tasting milk when cut. Widely distributed across Europe and eastern North America, Lactifluus piperatus has been accidentally introduced to Australia. Mycorrhizal, it forms a symbiotic relationship with various species of deciduous tree, including beech, and hazel, and fruiting bodies are found on the forest floor in deciduous woodland.
The species was one of the many species named by Linnaeus who officially described it in Volume Two of his Species Plantarum in 1753 as Agaricus piperatus,[2] the specific epithet deriving from the Latin adjective piperatus meaning "peppery".[3] For many years, Tyrolian naturalist Giovanni Antonio Scopoli had been considered the author of the first description; however, a recent revision of the International Code of Botanical Nomenclature in 1987 changed the rules regarding the starting date and primary work for names of fungi. Previously, the starting date had been set as January 1, 1821, the date of the works of the 'father of mycology', Swedish naturalist Elias Magnus Fries, but now names can be considered valid as far back as May 1, 1753, the date of publication of Linnaeus' seminal work.[4]
Lactifluus piperatus was the original type species of the genus Lactarius. However, after the finding that Lactarius actually represented more than one genus,[5] the species Lactarius torminosus was conserved as type for that genus.[6][7][8] Thus, L. piperatus is now the type species of Lactifluus, which was split from Lactarius and contains mainly tropical milk-caps, but also some species of the north temperate zone.[9] Phylogenetic research showed that L. glaucescens, sometimes considered only a variety of L. piperatus, is a distinct species in Europe.[10] Furthermore, the existence of at least ten lineages worldwide, with no overlap among continents, was shown for the group around L. piperatus, suggesting that populations in North America might actually be distinct species.[10]
It is commonly known as the peppery milk cap,[11] pepper milkcap,[12] peppery Lactarius,[13] peppery milk mushroom,[14] white peppery milk-cap, or other similar names. Similarly, in German it is known as the Pfeffermilchling ("pepper milk cap").[15]
Lactifluus piperatus has a cap that varies from 6–16 cm (2.5–6.5 in) across and is convex with a widely funnel-shaped center. The cap is creamy-white in colour, glabrous and not glossy; its surface may become cracked in dry locales.[16] The stipe is white in colour, smooth,[17] 3–7 cm (1–3 in) long by 2–3 cm (1–1 in) thick and is cylindrical, sometimes tapering towards the base.[11] There is a thick layer of firm white flesh, and the decurrent gills are particularly crowded and narrow, sharing the white colouration of the stem but becoming creamy with age.[11][17] As with other species of Lactarius,[11] there is abundant milk (latex), which is white,[17] and dries olive-green.[18] It has a white spore print with elongate, elliptic or amyloid spores which are ornamented, as with L. vellereus. The spores measure from 6.5–9.5 by 5–8 μm, and have tiny warts.[11][17]
L. vellereus is larger with a thick stipe, woolly cap and less crowded gills,[15] but is not as tall.[11] Russula delica is similar in colour and shape, though has adnate blue-green tinged gills and no milk.[16] L. deceptivus is also similar, but is differentiated by its less crowded gills, firmer cap margin and less acrid milk.[19] Close to L. piperatus is L. glaucescens, which is differentiated by its milk that dries with a greenish colour.[20]
Lactifluus piperatus in the wide sense, i.e. including probably several species,[10] is found in Europe,[11] the Black Sea region in northeastern Turkey,[21] and eastern and central North America east of Minnesota.[22] It has been accidentally introduced into Australasia, where it is found under introduced and native trees.[23][24] It is found on the floor in deciduous woodland, particularly under beech (Fagus), and can be found throughout summer and autumn and into early winter.[11][16] It is relatively common, though not as common as the similar species L. vellereus.[11] L. piperatus is found solitarily or in scattered groups.[25] It is sometimes found growing together with Russula cyanoxantha.[16]
The species contains toxins, but despite being described by some mycologists as inedible[25] or even poisonous,[23][26] Lactifluus piperatus is often considered edible.[11][13][17] It is not recommended by some owing simply to its unpleasant taste.[11] It is difficult to digest when eaten raw, but is used as a seasoning when dried; it is also sometimes eaten fresh after parboiling, though its taste is still unappetising.[11] Some recommend frying it in butter with bacon and onion,[15] pickling it,[14] or baking it in a pie or pastry.[16] The milk has a very hot and acrid taste,[11] which is removed if boiled.[17] The mushroom used to be highly regarded in Russia,[27] where it would be picked in dry seasons when other edible species were less available.[17] The mushroom is also popular in Finland, where cooks boil it repeatedly (disposing of the water each time), and then store it in salt water and refrigerate it, then pickle it or serve it in salads.[20] When eaten fresh and raw, the mushroom has been known to cause an irritant reaction on the lips and tongue, which subsides after an hour.[28] The close L. glaucescens has been reported to be poisonous,[29] but it has been speculated that the "poisonings" were caused by the extremely strong, peppery taste, rather than by the presence of actual poisons.[20]
Lactifluus piperatus forms part of an unusual and highly regarded dish in North America, being one of several species parasitized by the lobster mushroom Hypomyces lactifluorum. Once colonized by the parasite, an orange-red crust forms over the surface of the mushroom, and the taste becomes delicious as the parasite infiltrates its host's tissues.[22] It is also a common source of food among red squirrels.[30]
Because of the presence of auxins in Lactifluus piperatus metabolites, it can be applied as a rooting hormone to aid the growth of seedlings of various species of plants, including hazel, beech and oak.[31] In the 19th century, it was used as a folk cure for tuberculosis, though it had no effect.[32] In more recent times, it has been found that L. piperatus can be used as an antiviral agent, and the latex has been used against viral warts.[33]
Lactifluus piperatus (synonym Lactarius piperatus), commonly known as the blancaccio, is a semi-edible basidiomycete fungus of the genus Lactifluus. Despite being edible, it is not recommended by some because of its poor taste, though can be used as seasoning when dried. The fruiting body is a creamy-white mushroom which is funnel-shaped when mature, with exceptionally crowded gills. It bleeds a whitish peppery-tasting milk when cut. Widely distributed across Europe and eastern North America, Lactifluus piperatus has been accidentally introduced to Australia. Mycorrhizal, it forms a symbiotic relationship with various species of deciduous tree, including beech, and hazel, and fruiting bodies are found on the forest floor in deciduous woodland.
Lactarius piperatus, también conocido como lactario picante,[2] girgola,[3] hongo pimentero[3] o pebrazo,[3] es un hongo basidiomiceto de la familia Russulaceae. Es una especie muy común, que crece preferentemente en bosques de coníferas y planifolios, bajo robles, encinas y castaños. Su seta, o cuerpo fructífero, aflora en verano y otoño. Su basónimo es Agaricus piperatus L. 1821. El epíteto específico, piperatus, significa "con sabor picante". Su carne tiene un sabor acre y picante, por lo que generalmente no se le considera un buen comestible. Sin embargo, hay regiones donde se consume.[2]
Lactarius piperatus, también conocido como lactario picante, girgola, hongo pimentero o pebrazo, es un hongo basidiomiceto de la familia Russulaceae. Es una especie muy común, que crece preferentemente en bosques de coníferas y planifolios, bajo robles, encinas y castaños. Su seta, o cuerpo fructífero, aflora en verano y otoño. Su basónimo es Agaricus piperatus L. 1821. El epíteto específico, piperatus, significa "con sabor picante". Su carne tiene un sabor acre y picante, por lo que generalmente no se le considera un buen comestible. Sin embargo, hay regiones donde se consume.
Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.
Esnekizuri orribildua (Lactarius pipetarus) Russulaceae familiako onddo bat da.[1]
Esnekizuri orribildua (Lactarius pipetarus) Russulaceae familiako onddo bat da.
Pippurirousku (Lactarius piperatus) on kupera tai suppilomainen valkea rouskulaji. Lakki on sienessä usein halkeillut. Heltat ovat kellanvaaleat. Jalka on valkoinen. Sieni maistuu polttavan kirpeälle ja siinä on valkoista maitiaisnestettä. Pippurirousku kasvaa tammi- ja lehtometsissä Etelä-Suomessa. [2]
Laji on tunnettu aiemmin Suomessa nimellä vihertyvä maitorousku.[3]
Pippurirousku (Lactarius piperatus) on kupera tai suppilomainen valkea rouskulaji. Lakki on sienessä usein halkeillut. Heltat ovat kellanvaaleat. Jalka on valkoinen. Sieni maistuu polttavan kirpeälle ja siinä on valkoista maitiaisnestettä. Pippurirousku kasvaa tammi- ja lehtometsissä Etelä-Suomessa.
Laji on tunnettu aiemmin Suomessa nimellä vihertyvä maitorousku.
Lactaire poivré
Lactarius piperatus (le lactaire poivré) est un champignon agaricomycète, du genre Lactarius et de la famille des Russulaceae.
Paprena mliječnica (lat. Lactarius piperatus) gljiva je iz porodice Russulaceae. Iako je neki autori smatraju nejestivom kuhana gljiva je jestiva, mada ne i naročito ukusna. Gljiva je krem bijele boje, a na prerezu ispušta papreno ljut mliječni sok. Udomaćena je u listopadnim šumama Europe,crnomorskom području,sjeverozapadnoj Turskoj i istočnom dijelu Sjeverne Amerike. Klobuk do 15 cm promjera, stručak dužine do 8 cm. Po ruskim izvorima sadrži i do 20 mg vitamina C [1].Cijenjena gljiva u Rusiji i Finskoj.PO nekim novijim istraživanjima gljiva je i ljekovita.[2]
Grlić,Lj. Samoniklo jestivo bilje,Zagreb 1980.
Paprena mliječnica (lat. Lactarius piperatus) gljiva je iz porodice Russulaceae. Iako je neki autori smatraju nejestivom kuhana gljiva je jestiva, mada ne i naročito ukusna. Gljiva je krem bijele boje, a na prerezu ispušta papreno ljut mliječni sok. Udomaćena je u listopadnim šumama Europe,crnomorskom području,sjeverozapadnoj Turskoj i istočnom dijelu Sjeverne Amerike. Klobuk do 15 cm promjera, stručak dužine do 8 cm. Po ruskim izvorima sadrži i do 20 mg vitamina C .Cijenjena gljiva u Rusiji i Finskoj.PO nekim novijim istraživanjima gljiva je i ljekovita.
Piengrybis grūzdas (lot. Lactarius piperatus) – piengrybių genties valgomas grybas. Panašus į piengrybį paliepį; atskirti galima pagal lakštelius – paliepio jie retesni, ir pagal tai, kad grūzdo sultys ore žaliuoja.
Vaisiakūniai stambūs. Kepurėlė 20-25 cm skersmens, paplokščia, įdubusi, pakraščiai palinkę žemyn, matinė, balta, senesnė gelsva, kartais išmarginta rusvomis dėmėmis. Lakšteliai balti, senesnių šviesiai ochrinės spalvos, tankūs, siauri. Kotas 3-5 cm ilgio, 2-3 cm storio, lygus, baltas. Trama balta, kieta, pipirų skonio. Pieniškos sultys baltos, išdžiuvusios pažalsvėja, deginančio, kartaus skonio. Sporos baltos.
Auga rugpjūčio – spalio mėn. lapuočių, spygliuočių miškuose, mėgsta kalkingus ąžuolynus. Vietomis dažnas, auga grupėmis.
IV kategorijos, vartojamas sūdytas, bet prieš tai bent dieną reikia pamirkyti silpnai pasūdytame vandenyje.
Piengrybis grūzdas (lot. Lactarius piperatus) – piengrybių genties valgomas grybas. Panašus į piengrybį paliepį; atskirti galima pagal lakštelius – paliepio jie retesni, ir pagal tai, kad grūzdo sultys ore žaliuoja.
Capel fin a 12 cm, soens rupì a servela, bianch peui òcra rusnent a mace. Lamele motobin s-ciasse, motobin strèite, forcà, arcà decorente, crema carn, brunastre ant le s-ciapure. Gamba àuta fin a 12 cm e larga fin a 4 cm, da bianca a crema. Carn bianca o ciàira. Làit an sëccand giaunastr oliva ciàir an sle lamele, motobin brusch.
A chërs sota latifeuje, dle vire sota conìfere, fin da la prima.
A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
As peul nen mangesse.
Lactarius piperatus (Scop. : Fr.) S. F. Gray
Capel fin a 12 cm, soens rupì a servela, bianch peui òcra rusnent a mace. Lamele motobin s-ciasse, motobin strèite, forcà, arcà decorente, crema carn, brunastre ant le s-ciapure. Gamba àuta fin a 12 cm e larga fin a 4 cm, da bianca a crema. Carn bianca o ciàira. Làit an sëccand giaunastr oliva ciàir an sle lamele, motobin brusch.
AmbientA chërs sota latifeuje, dle vire sota conìfere, fin da la prima.
Comestibilità A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
As peul nen mangesse.
Mleczaj biel (Lactarius piperatus (L.) Pers.) – gatunek grzybów z rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lactarius, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1753 r. Karol Linneusz nadając mu nazwę Agaricus piperatus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1797 r. Christian Hendrik Persoon, przenosząc go do rodzaju Lactarius[1].
Nazwę polską podał Stanisław Chełchowski w 1898 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też pod nazwami: bedłka mleczaj, biel, chrząstka, krowiak biały, bielak, mleczaj biały[2]. Nazwy regionalne: mleczak, mleczarz, gruzd[3]. Niektóre synonimy łacińskie[4]:
Suchy i gładki, bez połysku. Średnica 6-20 cm. Kolor czysto biały ze słabym kremowym odcieniem. U starszych osobników miejsca okaleczone są w kolorze brązowym. Płasko sklepiony kapelusz występuje u młodych osobników, przy starszych kapelusz przechodzi w szerokolejkowaty z podwiniętym brzegiem[3].
Bardzo gęste, cienkie, wąskie, krótko zbiegające po trzonie, rozwidlone. Początkowo są białe, później stają się żóltawe[5].
Kształtu walcowatego, wysokość 3-9cm, szerokość 1-3 cm, biały, w późniejszym okresie częściowo plamisty. Jest pełny, dołem cieńszy, twardy i gładki[5].
Początkowo biały, potem żółtawy, spoisty, twardy i kruchy[5].
Wydziela się obficie, jest białe. Podczas wysychania nieznacznie żółknie, pod działaniem KOH zmienia kolor na żółty. W smaku jest ostre, piekące[6].
Wysyp zarodników biały. Zarodniki krótko elipsoidalne, o rozmiarach 8–9 × 5–6 μm. Powierzchnia niemal gładka, dopiero po zabarwieniu uwidaczniają się bardzo delikatne brodawki z nielicznymi łącznikami, które jednak nie tworzą siateczki. Podstawki mają rozmiar 40–60 × 7–8 μm. Cystydy o zaokrąglonych szczytach mają rozmiar 60–70 × 5–9 μm i wszystkie są do siebie podobne. Liczne i nieco maczugowate pleurocystydy mają rozmiar 35–55 × 5–9 μm[6].
Występuje w Europie, północno-wschodniej Turcji[7] i w Ameryce Północnej[8]. Zawleczony został także do Australii[9]. W Polsce jest pospolity[2], jednak rzadszy od mleczaja chrząstki[6].
Rośnie w różnego rodzaju lasach, ale częściej w liściastych[5]. W odróżnieniu od innych grzybów rośnie nawet podczas suchej pogody, można go w lesie spotkać w okresie, gdy brak innych grzybów[3].
Grzyb mikoryzowy[2]. W Polsce i w większości krajów uważany jest za grzyb niejadalny[10]. Jednak w wielu krajach świata (Bhutan, Bułgaria, Malawi, Meksyk, Nepal, Rosja, Turcja, Ukraina, Zambia) uważany jest za grzyb jadalny[11]. Ma piekący smak, którego można się pozbyć po kilkukrotnym wygotowaniu i odlaniu wody i tylko po takiej obróbce nadaje się do spożycia. Nadaje się do solenia i kiszenia[12]. W postaci wysuszonej i sproszkowanej używany jako przyprawa. Jadane są również kapelusze smażone w cienkich plasterkach na słoninie.
Mleczaj biel (Lactarius piperatus (L.) Pers.) – gatunek grzybów z rodziny gołąbkowatych (Russulaceae).
Lactarius piperatus é um fungo que pertence à família de cogumelos Russulaceae. É a espécie-tipo do gênero Lactarius, cujos membros têm em comum a capacidade de produzir uma substância leitosa chamada genericamente de látex. O cogumelo possui um "chapéu" de cor branca a creme e que pode atingir até 16 centímetros de diâmetro. É convexo e o centro se parece com um funil. Sua face inferior apresenta delicadas lamelas de coloração clara, mas que adquirem uma tonalidade creme à medida que o fungo envelhece. A estipe (o "tronco" do cogumelo) é lisa, cilíndrica e branca, podendo chegar a 7 cm de altura.
A espécie foi descrita em 1753 pelo próprio criador da nomenclatura para os seres vivos, o sueco Carolus Linnaeus. Inicialmente batizada de Agaricus piperatus, recebeu vários nomes ao longo do tempo, prevalecendo hoje o sugerido por Persoon em 1797. O epíteto específico vem do adjetivo latino piperatus, que significa "apimentado"; uma referência ao sabor do látex. Vários nome populares da espécie também remetem a essa característica do cogumelo, tal como peppery milkcap em inglês e lactario picante em espanhol.
Na natureza, pode ser encontrado em toda a Europa, leste da América do Norte, no Japão, e também na Australásia, onde foi acidentalmente introduzido. Tal como um típico fungo micorrízico, forma uma relação simbiótica com várias espécies de árvore de folhas caducas, principalmente a faia. Os cogumelos se desenvolvem no verão sobre o solo das florestas, em pequenos grupos dispersos ou mesmo isolados. Às vezes cresce junto com Russula cyanoxantha e, devido à semelhança, pode ser confundido com R. delica e L. vellereus.
Apesar de às vezes ser descrito como não comestível, ou mesmo venenoso, L. piperatus é geralmente considerado comestível. Tem um sabor desagradável quando ingerido cru, tão apimentando que pode causar uma reação irritante nos lábios e na língua. Recomenda-se então algum tipo de preparo para que os cogumelos sejam consumidos. Podem ser fritos na manteiga com bacon e cebola, ou assados, como recheio de uma torta ou pastel. Na Finlândia, é costume fervê-los várias vezes, armazená-los em água salgada e depois refrigera-los, para serem servidos em conservas ou saladas. Estudos recentes mostraram outras utilidades do fungo além da culinária. Suas auxinas agem como hormônio de enraizamento de plantas, e o látex pode ser usado contra verrugas causadas por vírus.
A espécie Lactarius piperatus foi descrita pela primeira vez na literatura científica em 1753, no Segundo Volume da obra Species Plantarum do cientista sueco Carolus Linnaeus, o criador da nomenclatura binomial para os seres vivos. Nessa publicação pioneira, Linnaeus batizou o cogumelo com o nome de Agaricus piperatus.[1][2] O epíteto específico escolhido por ele deriva do adjetivo latino piperatus, que significa "apimentado".[3] Em 1797, o micologista sul-africano Christiaan Hendrik Persoon publicou o livro Tentamen dispositionis methodicae fungorum in classes, ordines, genera et familias, no qual transferiu a espécie para o gênero Lactarius e preservou o epíteto piperatus dado por Linnaeus, formando assim a nomenclatura binominal aceita atualmente. Lactaria piperata é ainda uma variante ortográfica aceita.[1][4] Outros nomes foram atribuídos à espécie: Agaricus acris (Bulliard, 1785), Agaricus lactifluus var. piperatus (Persoon), Lactifluus piperatus (Roussel, 1806) e Lactifluus piperatus (Kuntze, 1891). Todos estes são hoje sinônimos obrigatórios de Lactarius piperatus.[1]
Apesar de ser a espécie-tipo dos Lactarius e estar classificada neste gênero há mais três séculos, um trabalho publicado por Buyck et al., de 2008, levanta a possibilidade de uma reclassificação taxonômica da espécie e um possível rompimento com os Lactarius. Alega-se que L. piperatus estaria isolado de muitos outros cogumelos produtores de látex, sendo mais estreitamente relacionado com algumas espécies do gênero Russula.[5]
Em 1962, Singer classificou o fungo dentro da seção Albati, cuja espécie-tipo é L. vellereus. Mais tarde, em 1979, os norte-americanos Lexemuel Hesler e Alexander Smith, na monografia deles sobre os Lactarius encontrados na América do Norte, dividiram a seção Albati em duas, Albati e Piperati, agrupando ambas no subgênero Lactifluus e tornando L. piperatus a espécie-tipo da seção Piperati.[6] Outras espécies nesta seção incluem L. angustifolius, L. glaucescens e L. neuhoffii.[7]
Os cogumelos que produzem látex são comumente conhecidos nos países de língua inglesa como milkcaps, e L. piperatus é popularmente chamado de peppery milkcap (termo recomendado pela Sociedade Micológica Britânica),[8] peppery milk cap,[9] pepper milkcap,[10] peppery Lactarius,[11] peppery milk mushroom,[12] white peppery milk-cap, e outros nomes similares, todos fazendo referência ao sabor apimentado do fungo.[13] Da mesma forma, é conhecido na Alemanha como Pfeffer-milchling (do alemão "pfeffer", pimenta) e nos países de língua espanhola como lactario picante.[14][15] No Japão, seu nome popular é tsuchikaburi.[16]
O píleo - o "chapéu" do cogumelo - do L. piperatus varia de 6 a 16 centímetros de diâmetro e é convexo com o centro em forma de funil. Possui uma coloração branca a creme, é glabro e sem brilho, e sua superfície pode tornar-se rachada em ambientes secos.[17] A estipe, o "tronco" ou "caule" do fungo, é lisa e de cor branca,[18] mede 3 a 7 cm de comprimento por 2 a 3 cm de espessura e tem formato cilíndrico, às vezes afilando em direção à base.[9] Há uma espessa camada de carne branca e firme. As lamelas são decorrentes, ou seja, se estendem um pouco abaixo do comprimento da estipe. Elas são finas e muito próximas umas das outras, partilham a coloração branca do tronco, mas adquirem uma tonalidade creme à medida que o fungo envelhece.[9][18] Tal como acontece com outras espécies de Lactarius, o cogumelo produz uma quantidade abundante de uma substância leitosa denominada látex.[9] No caso do L. piperatus, tal líquido é branco,[18] e quando seca pode permanecer desse cor ou adquirir um tom levemente amarelado, manchando as lamelas.[19]
O cogumelo produz uma impressão de esporos, técnica usada na identificação de fungos, de cor branca. Cada esporo mede 4,5 a 7,6 por 5 a 5,8 micrômetros (µm). Eles são hialinos (translúcidos) e, vistos lateralmente, têm forma elíptica ou subglobosa. Sua ornamentação é amiloide, o que significa que absorvem o iodo quando corados com o reagente de Melzer. São levemente verrucosos e com tênues linhas de conexão, formando um retículo incompleto; as proeminências atingem aproximadamente 0,2 µm de altura. Os basídios, as células portadoras de esporos, possuem quatro esporos cada, medem 36,5 a 48 por 6 a 8 µm, são hialinos e têm formato clavado. Os pleurocistídios - cistídios da face lamelar - são de dois tipos: os macrocistídios, que medem 35 a 82 por 5 a 9 µm, de formato quase clavado a cilíndrico, com conteúdos granulares hialinos, e os pseudocistídios filamentosos. Já os queilocistídios, cistídios na borda das lamelas, medem 35 a 56 por 5 a 9 µm, e estão sob a forma de macrocistídios.[20]
L. piperatus var. glaucescens, também conhecido como L. glaucescens, é uma variedade descrita para L. piperatus por Crossland em 1900. Difere-se da variedade principal pelo seu látex, que quando seca adquire uma cor esverdeada.[21] Uma espécie similar é L. vellereus. Maior e com uma estipe mais grossa, possui chapéu lanoso e lamelas menos "apertadas",[14] mas não é tão alta como L. piperatus.[9] Russula delica é similar em cor e forma, embora tenha lamelas adnatas azuis ou verdes e não produza látex.[17] L. deceptivus também é semelhante, mas se diferencia por suas lamelas menos apertadas, borda do chapéu firme e látex de sabor menos acre.[22]
Tal como todas as espécies do gênero Lactarius, L. piperatus é, ecologicamente, um fungo micorrízico, formando portanto uma associação simbiótica mutuamente benéfica com várias espécies de plantas.[23] As ectomicorrizas garantem ao cogumelo compostos orgânicos importantes para a sua sobrevivência oriundos da fotossíntese do vegetal; em troca, a planta é beneficiada por um aumento da absorção de água e nutrientes graças às hifas do fungo. A existência dessa relação é um requisito fundamental para a sobrevivência e crescimento adequado de certas espécies de árvores, como alguns tipos de coníferas.[24]
L. piperatus é encontrado na natureza no continente europeu,[9] no nordeste da Turquia (região do Mar Negro),[25] no Japão,[16] e na parte leste e central da América do Norte, a leste do estado de Minnesota.[13] A espécie foi introduzida acidentalmente na Australásia, onde é possível encontra-la associada tanto a árvores nativas como invasoras.[26][27] Os cogumelos podem ser vistos sobre o solo em florestas de decíduas, particularmente sob a copa de faias, e podem ser encontrados durante todo o verão, outono e começo do inverno.[9][17] É relativamente comum, embora não tão prevalente como o seu primo L. vellereus.[9] L. piperatus é encontrado solitariamente ou em grupos dispersos.[28] Às vezes, cresce junto com Russula cyanoxantha.[17]
Apesar de ser descrito por alguns especialistas como não comestível,[28] ou mesmo venenoso,[26] L. piperatus é geralmente considerado comestível.[9][11][18] No entanto, seu consumo não é recomendado, devido ao sabor desagradável.[9] É difícil de digerir quando comido cru, mas é usado como condimento quando seco. Pode ser consumido fresco após a parboilização, embora mesmo depois deste processo seu sabor ainda não seja considerado apetitoso.[9] Alguns recomendam fritar os cogumelos na manteiga com bacon e cebola.[14] Também pode ser preparado por decapagem,[12] ou assado, como recheio de uma torta ou pastel.[17] O látex tem um gosto muito quente e picante,[9] mas que desaparece quando o fungo é fervido.[18]
O cogumelo já foi bastante apreciado na Rússia,[29] onde era colhido na estação seca quando outras espécies de cogumelos comestíveis ficavam escassos.[18] L. piperatus também é popular na Finlândia, onde os cozinheiros têm que fervê-lo várias vezes, desprezando a água após cada fervura, e depois armazená-lo em água salgada e mantê-lo refrigerado, após o que é servido em conserva ou em saladas.[21] Quando consumido fresco e cru, pode causar uma reação irritante nos lábios e na língua, que desaparece após uma hora.[30] L. piperatus var. glaucescens foi relatado como venenoso,[31] mas tem-se especulado que o "envenenamento" na verdade seria provocado mais pelo sabor extremamente forte e picante, do que pela presença real de algum alérgeno ou veneno.[21]
L. piperatus é ingrediente de um prato raro e altamente apreciado na América do Norte, sendo uma das várias espécies que podem ser parasitadas pelo ascomiceto Hypomyces lactifluorum. Essa interação resulta numa crosta laranja-rosada sobre sua superfície que melhora o sabor.[32] Também é uma fonte comum de alimentos para os esquilos-vermelhos.[33]
Devido à presença de auxinas dentre os metabólitos de L. piperatus, ele pode ser utilizado como hormônio de enraizamento para auxiliar no crescimento de mudas de várias espécies de plantas, incluindo cor de avelã, faia e carvalho.[34] No século XIX, era também usado como medicamento popular para a tuberculose, embora não tenha eficácia alguma contra esta doença.[35] Mais recentemente, verificou-se que L. piperatus pode ser usado como agente antiviral, e seu látex tem sido usado contra verrugas causadas por vírus.[36] As propriedades antioxidantes do cogumelo também foram analisadas, e constatou-se que corpos de frutificação maduros com esporos imaturos têm maior quantidade, e atividade, de compostos antioxidantes, como fenóis, flavonoides e licopeno.[37]
|lingua3=
(ajuda) |lingua3=
(ajuda) |lingua3=
(ajuda) |lingua3=
(ajuda) |coautores=
(ajuda) |lingua3=
(ajuda) |coautores=
(ajuda) |lingua3=
(ajuda)[ligação inativa] |lingua3=
(ajuda) |lingua3=
(ajuda) |lingua3=
(ajuda) |lingua2=
(ajuda) |coautores=
(ajuda) |coautores=
(ajuda) |coautores=
(ajuda) |coautores=
(ajuda) |coautores=
(ajuda) |lingua3=
(ajuda) |coautor=
(ajuda)
Lactarius piperatus é um fungo que pertence à família de cogumelos Russulaceae. É a espécie-tipo do gênero Lactarius, cujos membros têm em comum a capacidade de produzir uma substância leitosa chamada genericamente de látex. O cogumelo possui um "chapéu" de cor branca a creme e que pode atingir até 16 centímetros de diâmetro. É convexo e o centro se parece com um funil. Sua face inferior apresenta delicadas lamelas de coloração clara, mas que adquirem uma tonalidade creme à medida que o fungo envelhece. A estipe (o "tronco" do cogumelo) é lisa, cilíndrica e branca, podendo chegar a 7 cm de altura.
A espécie foi descrita em 1753 pelo próprio criador da nomenclatura para os seres vivos, o sueco Carolus Linnaeus. Inicialmente batizada de Agaricus piperatus, recebeu vários nomes ao longo do tempo, prevalecendo hoje o sugerido por Persoon em 1797. O epíteto específico vem do adjetivo latino piperatus, que significa "apimentado"; uma referência ao sabor do látex. Vários nome populares da espécie também remetem a essa característica do cogumelo, tal como peppery milkcap em inglês e lactario picante em espanhol.
Na natureza, pode ser encontrado em toda a Europa, leste da América do Norte, no Japão, e também na Australásia, onde foi acidentalmente introduzido. Tal como um típico fungo micorrízico, forma uma relação simbiótica com várias espécies de árvore de folhas caducas, principalmente a faia. Os cogumelos se desenvolvem no verão sobre o solo das florestas, em pequenos grupos dispersos ou mesmo isolados. Às vezes cresce junto com Russula cyanoxantha e, devido à semelhança, pode ser confundido com R. delica e L. vellereus.
Apesar de às vezes ser descrito como não comestível, ou mesmo venenoso, L. piperatus é geralmente considerado comestível. Tem um sabor desagradável quando ingerido cru, tão apimentando que pode causar uma reação irritante nos lábios e na língua. Recomenda-se então algum tipo de preparo para que os cogumelos sejam consumidos. Podem ser fritos na manteiga com bacon e cebola, ou assados, como recheio de uma torta ou pastel. Na Finlândia, é costume fervê-los várias vezes, armazená-los em água salgada e depois refrigera-los, para serem servidos em conservas ou saladas. Estudos recentes mostraram outras utilidades do fungo além da culinária. Suas auxinas agem como hormônio de enraizamento de plantas, e o látex pode ser usado contra verrugas causadas por vírus.
Lactarius piperatus (Carl von Linné, 1753 ex Christian Hendrik Persoon, 1797), sin. Lactifluus piperatus (Carl von Linné, 1753 ex Henri François Anne de Roussel, 1806), este o specie de ciuperci comestibile din încrengătura Basidiomycota în familia Russulaceae și de genul Lactarius,[1] denumit în popor lăptucă iute sau iuțar.[2] Acest burete coabitează, fiind un simbiont micoriza (formează micorize pe rădăcinile arborilor). În România, Basarabia și Bucovina de Nord crește în șiruri sau cercuri mari, preferind locuri umede, în păduri de conifere mai ales sub pini și molizi precum în cele foioase pe lângă fagi și stejari, de la câmpie la munte, din iunie până la sfârșitul lui octombrie.[3][4]
În anul 1753, buretele a fost descris oficial pentru prima dată de Carl von Linné în volumul a 2-lea al operei sale Species Plantarum ca Agaricus piperatus.[5]
Deja în anul 1772, naturalistul italian Giovanni Antonio Scopoli i-a dat numele Galorrheus piperatus, sancționat de micologul german Paul Kummer în cartea sa Der Führer in die Pilzkunde: Anleitung zum methodischen, leichten und sicheren Bestimmen der in Deutschland vorkommenden Pilze mit Ausnahme der Schimmel- und allzu winzigen Schleim- und Kern-Pilzchen din 1871,[6] nume binomial care nu s-a impus.
Compatriotul lui Linné, Christian Hendrik Persoon, a redenumit specia o a doua oară sub numele actual (2018) Lactarius volemus în cartea sa Tentamen dispositionis methodicae Fungorum in classes, ordines, genera et familias, editată în anul 1797.[7]
În sfârșit, găsim taxonul Lactarius piperatus al lui Persoon ca Lactifluus piperatus pentru lăptuca iute la savantul francez Henri François Anne de Roussel (1748-1812) în cartea sa Flore du Calvados et des terreins adjacens, composée suivant la méthode de M. Jussieu, comparée avec celle de Tournefort et de Linné din 1806.[8] Această denumire a fost considerată ulterior pentru mult timp numai sinonim al lui Lactarius piperatus, dar a fost preluată de un grup de micologi, confirmând specia ca gen separat din cauza filogeniei lui moleculare în 2010. Apoi soiul a fost rearanjat taxonomic în cadrul familiei Russulaceae. Discuția se pare încă neterminată.[9] În toate cărțile actuale (până 2018), buretele este mereu menționat ca Lactarius piperatus, aparținând genului Lactarius. Mai departe, precum mult mai important, este faptul, că taxonul cu epitetul lactifluus este neacceptat actual (2018) nici de Index Fungorum,[10] nici de Pan-European Species Directories Infrastructure în lista EU-Nomen ca nume binomial, fiind însă determinat sinonim.[11]
Celelalte sinonime între altele Agaricus acris al lui Pierre Bulliard din 1785 pot fi neglijate.
Cel mai ușor buretele poate fi confundat cu gemenul său Lactarius vellereus (necomestibil, foarte iute, amar și zgârcind, lamele mai depărtate deseori bifurcate, cuticulă lânos-împâslită)[14] sau cu Lactarius pubescens (otrăvitor, extrem de iute, se dezvoltă în afară de păduri prin iarbă sub mesteceni, cu cuticulă albicioasă până palid rozalie, marginea piciorului fiind neregulat ondulată precum pletoasă cu franjuri, miros de mușcată).[15]
Dacă se ia în considerare mărimea, iuțimea precum laptele alb ale acestei ciuperci, ea poate fi confundată numai cu puține alte specii relativ inofensive, de exemplu cu: Lactarius controversus (necomestibil fiind extrem de iute, crește sub plopi sau anini, pălărie cu zone rozalii precum lamele cu benzi palid-roșiatice),[16][17] Lactarius glaucescens, sin. Lactarius pergamenus (comestibil dar iute, se dezvoltă numai în păduri de foioase, mai mic și subțire, se decolorează după tăiere gălbui),[18] Lactarius pallidus (necomestibil),[19] sau Lactarius trivialis sin. Lactarius bertillonii var. queletii (necomestibil pentru că prea iute, se dezvoltă numai sub foioase, cu mare drag sub castani, lamele foarte îndepărtate, buretele original cu cuticula colorată spre gri-roz, variația queletii însă este albă).[20]
Posibilă este de asemenea o confundare cu două ciuperci fără suc din genul Russula: Russula delica[21] și surata ei foarte apropiată Russula chloroides.[22]
Iuțarii nu se potrivesc pentru persoane cu probleme gastrointestinale sau cu stomac sensibil, chiar dacă pierd ceva din iuțime în timpul gătirii. Bureții se păstrează întregi până la folosire, piciorul nu se taie imediat, deoarece pierde prin ea laptele și astfel ciuperca se deshidratează. Se aleg numai ciuperci tinere, pentru că cu maturizarea crește iuțimea, căpătând în plus o variantă amară.[23]
Lăptucile iuți pot fi folosite uscate și apoi măcinate, folosindu-le ca condiment pentru alte mâncăruri, înlocuind ardeiul iute. Tradițional buretele este prăjit cu slănină și/sau presărat cu brânză de gust mai intensiv (oaie, capră), respectiv în unt cu ceapă și felii de slănină ori umplut cu, de exemplu, cașcaval și pus la cuptor precum fript la grătar.[23][24] Mai departe, el se poate marina în diverse moduri.[25] Conservată în sare, carnea ei capătă o culoare gri-verzuie.[4]
O altă rețetă este cea din jurnalul „Tribuna” din secolul al XVIII-lea, denumită „Iuțari de casă mare”, cu smântână și pătrunjel.[26]
Buretelui îi se atribuie de asemenea un efect diuretic și este folosit împotriva [[urologie|litezii renale}} ( pietrei de vezică urinară).[4]
Lactarius piperatus (Carl von Linné, 1753 ex Christian Hendrik Persoon, 1797), sin. Lactifluus piperatus (Carl von Linné, 1753 ex Henri François Anne de Roussel, 1806), este o specie de ciuperci comestibile din încrengătura Basidiomycota în familia Russulaceae și de genul Lactarius, denumit în popor lăptucă iute sau iuțar. Acest burete coabitează, fiind un simbiont micoriza (formează micorize pe rădăcinile arborilor). În România, Basarabia și Bucovina de Nord crește în șiruri sau cercuri mari, preferind locuri umede, în păduri de conifere mai ales sub pini și molizi precum în cele foioase pe lângă fagi și stejari, de la câmpie la munte, din iunie până la sfârșitul lui octombrie.
Хрящ-молочник перцевий (Lactarius piperatus (Fr.) S. F. Gray) — умовноїстівний гриб з родини сироїжкових — Russulaceae. Місцева назва — біляк.
Шапинка 5-12(20) см у діаметрі, товстом'ясиста, опукла, потім увігнуторозпростерта, іноді лійкоподібна, біла, жовтувата, гола, суха, при натискуванні став вохряно- або рудувато-коричневою. Пластинки молочно-білі, кремові, з зеленуватим (зрідка синюватим) відтінком. Спори 6,5-9,5 Х 5,5-7,5 мкм. Ніжка 2-8(12) Х 1,5-3,5 см, дуже щільна, біла, гола. М'якуш дуже щільний, білий, при підсиханні нерівномірно жовтіє, особливо в ніжці біля основи, при розрізуванні набував зеленуватого відтінку, пекучо-їдкий, без особливого запаху. Молочний сік білий, на повітрі не змінюється або дуже повільно трохи жовтів чи зеленіє, пекучо-їдкий.
В Україні поширений на Поліссі та в Лісостепу. Росте у листяних (переважно дубових і березових), хвойних та мішаних лісах; у червні — листопаді. Їстівний гриб. Використовують свіжим, про запас засолюють після відварювання (відвар вилити). Використовують при бленореї та сечокам'яній хворобі як сечогінний засіб.
Замість хряща-молочника перцевого часом збирають умовно їстівний хрящ-молочник повстистий — умовно їстівний гриб дуже низької якості.
Хрящ-молочник перцевий (Lactarius piperatus (Fr.) S. F. Gray) — умовноїстівний гриб з родини сироїжкових — Russulaceae. Місцева назва — біляк.
Lactifluus piperatus (synonym Lactarius piperatus) thường được gọi là mũ sữa chè, là một loại nấm basidiomycete bán được của Lactifluus. Mặc dù ăn được, nhưng không phải do một số người ăn vì vị nghèo nàn của nó. Mặc dù có thể được sử dụng làm gia vị khi khô. Cơ thể quả là một loại nấm kem trắng có hình ống khói khi trưởng thành. Với những mang mang đặc biệt. Nó có thể làm chảy máu sữa có mùi phết trắng khi cắt
Loài này được đặc tên bởi một tên khoa học tên Carl Linnaeus người chính thức mô tả nó trong Tập 2 của Loài Plantarum năm 1753
Nhà tự nhiên học Tyrolian Giovanni và Antonio Scopoli đã được coi là tác giả của mô tả đầu tiên; tuy nhiên, một sửa đổi gần đây của Bộ luật Quốc tế về Danh mục Thực vật năm 1987 đã thay đổi các quy tắc liên quan đến ngày bắt đầu và công việc chính cho tên của nấm trong bộ Fungi
Lactifluus piperatus có [[pileus (nấm học)] cap]] mà thay đổi từ 6–16 cm (2,4–6,3 in)[Chuyển đổi: Tùy chọn không hợp lệ] ngang của nó lồi với một trung tâm hình chữ nhật rộng. Nắp có màu kem, màu trắng, không màu; không bóng; bề mặt của nó có thể bị nứt ở những nơi khô
Lactifluus piperatus (synonym Lactarius piperatus) thường được gọi là mũ sữa chè, là một loại nấm basidiomycete bán được của Lactifluus. Mặc dù ăn được, nhưng không phải do một số người ăn vì vị nghèo nàn của nó. Mặc dù có thể được sử dụng làm gia vị khi khô. Cơ thể quả là một loại nấm kem trắng có hình ống khói khi trưởng thành. Với những mang mang đặc biệt. Nó có thể làm chảy máu sữa có mùi phết trắng khi cắt
[{{fullurl:wikispecies:{{{wikispecies}}}|uselang=ru}} Систематика
на Викивидах]
Груздь пе́речный (лат. Lactárius piperátus) — гриб рода Млечник (лат. Lactarius) семейства Сыроежковые (лат. Russulaceae). Условно-съедобен.
Цвет шляпки бывает совершенно белым или с кремовым оттенком, она, как правило, в центре более тёмная, чем по краям. Пластинки сначала белые, потом кремовые, при повреждении покрываются желтовато-коричневыми пятнами.
Произрастает рядами или кругами в сырых и затенённых лиственных и смешанных лесах, гораздо реже в хвойных. Предпочитает хорошо дренированные глинистые почвы.
Сезон: лето—осень.
Часто считается несъедобным из-за очень острого вкуса. В принципе, условно-съедобен, иногда употребляется, после тщательной обработки, в солёном виде. Также иногда его сушат, растирают в порошок и используют в качестве жгучей приправы вместо перца.
Груздь перечный угнетающе действует на туберкулёзную палочку. В народной медицине этот гриб в слегка поджаренном виде употребляли для лечения почечно-каменной болезни.[1]
Раствор FeSO4 окрашивает мякоть в кремово-розовый цвет, под действием щелочей (KOH) цвет не меняет.
Груздь пе́речный (лат. Lactárius piperátus) — гриб рода Млечник (лат. Lactarius) семейства Сыроежковые (лат. Russulaceae). Условно-съедобен.
ツチカブリ(Lactarius piperatus (L.) Fr.)はベニタケ科チチタケ属のツチカブリ節(Section Albati)に分類されるキノコの一種。
かさは直径2 - 8cm程度、幼時は半球形であるが次第に開いて、ほとんど平らあるいは浅い皿状となる。表面は湿った時には弱い粘性があるが乾きやすく、乾けばいくぶん粉状をなし、しばしば微細なちりめん状のしわをあらわすことがあり、ほぼ白色であるが老成すれば不規則な淡褐色のしみを生じ、環紋を生じることはなく、表皮は剥ぎとりにくい。
かさ・柄の肉は堅くしまってはいるがもろい肉質で、白色を呈し、傷つけても変色することはなく、グアヤク脂のエチルアルコール溶液(グアヤクチンキ)や水酸化カリウム水溶液を滴下しても、ほとんど反応しない。ホルマリンによって、すみやかに青紫色に変色し、硫酸鉄(II)水溶液で淡い赤紫色となる性質がある。特別なにおいはないが、きのこを傷つけると多量に分泌される白色の乳液は著しい辛味を持つ。
ひだはごく密で柄に直生ないし上生(もしくは垂生状に直生)し、白色であるが老成すればいくぶんクリーム色を帯び、しばしば赤褐色のしみを生じ、しばしば二又分岐し、幅は狭い。柄はほぼ上下同大で長さ2-9cm、径1-3cm程度、表面は粘性なくかさとほぼ同色、中実で堅くしまっている。
胞子紋はごく淡いクリーム色を呈する。胞子は広卵形ないし類球形で、ごく微細ないぼと、個々のいぼの基部同士を連結する細い脈(ヨウ素溶液で青黒色に染まる)とをこうむる。シスチジアは、ひだの側面にも縁にもひんぱんに認められ、細長い紡錘形ないし円筒状または中間部が膨らんだ便腹状をなし、無色あるいは淡黄色(ヨウ素溶液中では明るい橙黄色)で、先端はしばしば尖っている。かさの表皮層は僅かにゼラチン化することがあり、かさの表面に平行に匍匐した菌糸で構成されており、個々の菌糸の末端細胞は時にやや立ち上がっているが、かさシスチジアは認められない。きのこの組織中には、不規則に屈曲した太い菌糸(隔壁は少ない)が混在し、その内部には微細な泡状をなして乳液が満たされている。すべての菌糸は、隔壁部にかすがい連結を持たない。
夏から秋にかけ、広葉樹(ブナ・ミズナラ・コナラ・クヌギ・クリ・シイ・シラカンバなど)の林内、あるいはこれらの樹木と針葉樹(アカマツ・モミ・ツガ・カラマツなど)との混交林内の地上に発生する。これらの樹木の生きた細根に外生菌根を形成して生活していると考えられ、培養は難しい。
北半球全域に広く産し、オーストラリアにも分布する。日本では、北海道から沖縄県(名護市・石垣島・西表島)までの地域で分布が確認されている[1][2]。
アオゾメツチカブリ(Lactarius glaucescens Crossland)は、ツチカブリの一変種としてとりあつかわれることもあるが、全体にやや小形であること・乳液は初めは白色であるが、次第に鈍い灰緑色に変色すること・胞子表面の細い脈が、ときに繊細な網目状をなすことなどの点で区別されている。ツチカブリモドキ(Lactarius subpiperatus Hongo)は、ひだがはるかに疎であることで異なる。さらにケシロハツ(Lactarius velleus (Fr.) Fr.)や ケシロハツモドキ(Lactarius subvelleus (Fr.) Fr.)は、かさや柄の表面が粗毛におおわれている点で区別される。これらは、いずれも白色の乳液を分泌し、著しい辛味を有する点で共通しており、ツチカブリ節(Section Albati)にまとめられている。
本種は、形態分類学上のチチタケ属(Lactarius)のタイプ種である。分子系統解析の結果からは、 むしろチチタケ(Lactarius volemus(Fr.) Fr.)に近縁であり、外観が類似していてツチカブリとともにツチカブリ節(Section Albati)に置かれているケシロハツとは、むしろやや縁が遠い。この一例からして、形態情報のみによる従来の分類体系は、チチタケ属に対しては信頼性に欠ける点があると考えられる。最近では、形態分類に基づく旧来の概念によるチチタケ属の一部と、同じくベニタケ属(Russula)の一部とを併合し、新属ウズゲツチイロタケ属(Multifurca)が提案されている[3]。
あまりにも辛味が強いことから、従来は日本でも海外でも「有毒」あるいは「食用に不適」であるとして扱われてきた。実際に、本種が原因となって、胃痛や嘔吐などの消化器系統の中毒症状をきたしたと思われる例も知られている[4].
きのこを小さく刻み、じゅうぶんに水にさらすことで、強い刺激性を持つ乳液を洗い去れば食用にできる。さらに、ゴマ油のような沸点の高い油脂で熱処理すれば、辛味は消えるとされている。また、青トマトなどとともに、香辛料や岩塩を用いて漬け込んだものは、ロシア料理では高級な前菜として賞味されるという[5]。
脂肪酸として、ステアリン酸・オレイン酸・リノール酸などを含有しているが、特にステアリン酸の存在比率が高く、一方でラクタリン酸(6-keto ステアリン酸)が存在しないのが特徴である[6]。本種には二種類のチアミナーゼが含まれており、少なくとも長期的に食用に供することは避けるのが賢明であると考えられる[7]。このほかに、0.13-0.25%(乾燥した子実体に対する重量比)のゴム質も含有されている[8]。
なお、ツチカブリの子実体からは、ラクタピペロラノール(A-D)ほか8種のセスキテルペン系化合物が見出されているが、すべてが自然界では未知のものであったという[9][10]。さらに、ツチカブリの二次代謝産物の中には、オーキシン類似の発根ホルモンが含まれており、ハシバミやブナ・ナラなどの発根を促す作用があるという[11]。
和名は古名を採用したものであるという[12]が、その出典は明らかではない[13]。なお、別名としてカワチチタケの名も用いられることがある。従来、カワチチタケにはLactarius pergameus (Sowerby: Fr.) Fr. の学名が与えられ、別種として扱われていたが、現在ではツチカブリと同一種であるとされている。
方言名としては、ツチモグリ(土潜り)・ジワリ(地割り)・カラバチ(辛初)などの呼び名がある[14][15]。
種小名のpiperatus は「コショウの(ように辛い)」の意味で、乳液の辛味に着目したものである[16]。英語圏ではPeppery Milk-Cap、ドイツ語圏ではPfeffer-milchlingの名で呼ばれ、ともに「コショウチチタケ」の意である。