Cladonia fimbriata és un líquen de la família Cladoniaceae.[1][2]
Té un tal·lus compost i complex, i admet varies classificacions, com escuamulós,[1] fruticulós[2] o bé escuamulós-fruticulós. La part basal és escuamulosa, mentre la part aèria (fruticulosa) està formada per uns podecis de color gris clar fins a verdós, que assoleixen els 2-2,5 cm d'alçada. Els podecis tenen uns peduncles llargs que acaben sobtadament en forma d'un embut, que poden amidar fins a 4-5 mm d'amplada. La superfície dels podecis i l'interior dels embuts està completament coberta de soralis polsegosos.[3] Els apotecis, poc freqüents, estan situats al marge dels podecis i són de color marronós.[4] Les reaccions d'aquest líquen en els tests químics són: K-, C-, KC- i P+ (vermell-ataronjat).[3][4] Pot ser confós amb Cladonia pyxidiata, si bé aquest darrer líquen té uns podecis més robusts y la superfície no és completament pruinosa, sinó granulosa o verrugosa. Les reaccions als tests químics també poden resultar diferents.[4]
Es pot trobar en sòls arenosos fins a areno-llimosos.[4] També pot créixer sobre fusta en descomposició, en la base o les parts interiors de troncs dels arbres. Té una resistencia intermèdia a la pol·lució atmosfèrica[3]
Es pot trobar a tots els continents.[1] A Europa, és present des de l'àrtic fins al mediterrani, i es considera una espècie comú a la península ibèrica.[3]
Cladonia fimbriata és un líquen de la família Cladoniaceae.
Cladonia fimbriata (L.) Fr. (Trompetenflechte) ist eine Flechte, die zur Gattung Cladonia gehört.
Die gesamte Flechte verfügt – auch im Becher – über eine fein mehlige, sorediöse Oberfläche. Die grundständigen, graugrünlichen Blättchen sind klein und oft nur spärlich vorhanden. Die hohlen, etwa 2 Zentimeter langen, hellgrauen bis leicht grünlichen Stämmchen (Podetien) der Flechte enden ziemlich unvermittelt in pokal- bis trichterförmige Becher. Diese werden bis etwa 4 mm breit und sind auffallend gleichmäßig.
Thallusschuppen und Podetien verfärben sich beim Beträufeln mit para-Phenylendiamin rot (P+).
Cladonia fimbriata ist sehr häufig und kommt europaweit auf sandigen und sandig-lehmigen Böden vor. Zuweilen wächst sie auch auf morschem Holz oder an der Basis von Baumstämmen an hellen, lichtreichen Standorten.
Raupe eines Spanners an einer mit Trompetenflechte bewachsenen Birke im Naturschutzgebiet Lüneburger Heide
Cladonia fimbriata or the trumpet cup lichen[2] is a species cup lichen belonging to the family Cladoniaceae.[1]
As of July 2021, its conservation status has not been estimated by the IUCN. In Iceland, its conservation status is denoted as data deficient (DD).[3]
Cladonia fimbriata or the trumpet cup lichen is a species cup lichen belonging to the family Cladoniaceae.
As of July 2021, its conservation status has not been estimated by the IUCN. In Iceland, its conservation status is denoted as data deficient (DD).
Cladonia fimbriata est un lichen terrestre de l'ordre des Lecanorales.
Cladonia fimbriata est un lichen terrestre de l'ordre des Lecanorales.
Cladonia fimbriata (L.) Fr. (1831), è una specie di lichene appartenente al genere Cladonia, dell'ordine Lecanorales.
Il nome proprio deriva dal latino fimbriatus, che significa ornato con frange, in ambito botanico più precisamente vale fornito di filamenti, ad indicare la consistenza dei soredi.[1]
Il tallo primario ha poche squamule, non ubicate nelle vicinanze del substrato. I podezi hanno forma di calice, abbastanza larghi; sono quasi interamente ricoperti da soredi di consistenza farinosa, con coppe strette al termine di lunghi e sottili peduncoli. Confondibile facilmente con C. pocillum, C. pyxidata e C. chlorophaea.[2] Il fotobionte è principalmente un'alga verde delle Trentepohlia.[3]
Questa specie cresce in zone con il clima che varia da temperato ad alpino di tipo artico su legni marcescenti, su tronchi di alberi abbattuti e anche su suoli ricchi di humus; è molto diffusa in tutta la regione olartica. Predilige un pH del substrato con valori intermedi fra molto acido e subneutro. Il bisogno di umidità spazia da igrofitico a mesofitico.[3]
La specie è cosmopolita, ed è stata rinvenuta nelle seguenti località:
In Italia è fra le specie di Cladonia più diffuse:
Questa specie è attribuita alla sezione Cladonia;[4] a tutto il 2008 sono state identificate le seguenti forme, sottospecie e varietà:
Cladonia fimbriata (L.) Fr. (1831), è una specie di lichene appartenente al genere Cladonia, dell'ordine Lecanorales.
Il nome proprio deriva dal latino fimbriatus, che significa ornato con frange, in ambito botanico più precisamente vale fornito di filamenti, ad indicare la consistenza dei soredi.
Chrobotek strzępiasty (Cladonia fimbriata (L.) Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny chrobotkowatych (Cladoniaceae)[1]. Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów[2].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cladonia, Cladoniaceae, Lecanorales, Lecanoromycetidae, Lecanoromycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1]
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w roku 1753 Karol Linneusz nadając mu nazwę Lichen fimbriatus (w tłumaczeniu na język polski: porost strzępiasty). Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w roku 1756 Elias Magnus Fries, przenosząc go do rodzaju Cladonia[1].
Niektóre synonimy naukowe[3]:
Nazwa polska według Krytycznej listy porostów i grzybów naporostowych Polski[2].
Na podłożu tworzy plechę pierwotną złożoną z trwałych łuseczek o długości do 6 mm i szerokości do 4 mm. Są one nieregularnie karbowane, ząbkowane lub zatokowo wycięte. Z plechy tej wyrastają podecja o wysokości 6-30 mm (wyjątkowo do 40 mm) i szerokości 1-2 mm. Zarówno plecha, jak i podecja mają kolor od szarego do zielonkawego. Podecja są pojedyncze, nierozgałęziające się i mają postać "trąbki", której rozszerzony koniec ma średnicę 2-6 mm. Obrzeża trąbki są postrzępione, a powierzchnia pokryta jest mącznymi urwistkami (sorediami)[4]. Reakcje barwne: Pd + czerwone, K –[5].
Dość często na brzegach kieliszków wyrastają brązowe apotecja, pojedynczo lub w grupach po kilka,. Mają średnicę 0,8-3 mm i są siedzące lub mają krótkie trzoneczki. W jednym worku powstaje po 8 bezbarwnych, jednokomórkowych zarodników o rozmiarach 8-14 × 2-3,5 μm[5]. Rozmnaża się także wegetatywnie przez urwistki oraz fragmentację plechy[4].
Kwasy porostowe: kwas fumarioprotocetrariowy[6].
Występuje na wszystkich kontynentach świata z wyjątkiem Antarktydy, ale jest na należących do Antarktyki wyspach Szetlandy Południowe i Orkady Południowe. Występuje także na wielu wyspach na całym świecie. Na półkuli północnej północna granica zasięgu sięga po Grenlandię i Svalbard[7].
Chrobotek strzępiasty jest najczęściej w Polsce spotykanym gatunkiem chrobotka. Wśród porostów rosnących na ziemi (epigeity) stanowi aż 57% , wśród porostów rosnących na korze drzew 20% , wśród rosnących na drewnie 15%[8]
W Polsce występuje pospolicie na terenie całego kraju. Rośnie najczęściej na drewnie – u podstawy pni, na próchniejących pniakach, ale także na piaszczystej lub próchnicznej glebie[5].
Jest wiele podobnych gatunków chrobotków wytwarzających podecja z kieliszkowatymi zakończeniami i brązowymi owocnikami. Oprócz chrobotka strzępiastego w Polsce są to m.in.[8]:
Rozróżnienie tych gatunków jest trudne, wymaga porównania morfologii owocników i szczegółów budowy podecjów. Czasami, szczególnie w przypadku okazów młodych lub bardzo starych jest to niemożliwe. Według niektórych lichenologów nie wszystkie te porosty są traktowane jako odrębne gatunki, lecz jako odmiany, chemotypy lub ekotypy. Index Fungorum uznaje je za odrębne gatunki, jednak pewne ustalenie ich taksonomii i odrębności wymaga badań[8][9].
Chrobotek strzępiasty (Cladonia fimbriata (L.) Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny chrobotkowatych (Cladoniaceae). Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów.
Cladonia fimbriata is a specie de lichen ce aparține familiei Cladoniaceae[1].
Cladonia fimbriata is a specie de lichen ce aparține familiei Cladoniaceae.