Psathyrella cotonea (Quél.) Konrad & Maubl. 1949

Vos an lenga piemontèisa Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Capel fin a 6 cm, a ciòca peui distèis bombà a pupa, brun òcra al disch, da motobin fibrilos-lanos a scajos ëd gris brunastr ëdzora a un fond da biancastr a grisastr dle vire macià ëd violet. Bòrd nen strià, fibrilos apendicolà. Lamele motobin s-ciasse, strèite pansarùe, da biancastre a gris porprà peui brun cicolata. Fil bianch brinà. Gamba àuta fin a 12 cm e larga fin a 1 cm, silìndrica, bianca, fibrilosa o scasi lanosa, angrisenta con l'età. Sensa anel, ma a peul ess-ie na zòna lanosa. Pé soens giàun motobin viv. Carn da bianca a brunastra, giàun viv an bass. Sensa odor.

Ambient

A chërs bocc o a partìe, për tèra o vzin a 'd such ëd latifeuje o ëd conìfere.

Comestibilità

A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
A ven dàit për mangiativ.

Arferiment bibliogràfich për chi a veul fé dj'arserche pì ancreuse

• Psathyrella cotonea (Quélet) Konrad & Maublanc

Aiuto per
la lettura Ayuda para
la lectura Help for
Reading Rintré ant
la Piòla Contaté
j'Aministrator Lìber për
Amprende Coression
ortogràfica Tastadura
piemontèisa Portaj
e Proget Agiut pr'ij
Contributor Travajòt
sempi

Kruchaweczka brudnobiała (Psathyrella cotonea (Quél.) Konrad & Maubl.) – gatunek grzybów z rodziny kruchaweczkowatych (Psathyrellaceae)^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Psathyrella, Psathyrellaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy gatunek ten opisany został w 1877 r. przez L. Quéleta jako Stropharia cotonea. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu Paul Konrad i André Maublanc w 1949 r.^[2]

Synonimy naukowe^[2]:

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r^[3].

Morfologia

Kapelusz

Średnicy od 2 do 10 cm. Początkowo jest dzwonkowaty, później coraz bardziej rozpostarty, na koniec spłaszczony. Powierzchnia o barwie białawej, szarawej lub brązowawej. Pokryta jest czarniawymi łuskami. Osłona silnie rozwinięta, u młodych okazów biała. Na brzegu kapelusza utrzymuje się długo^[4].

Blaszki

Gęste, nieco przyrośnięte, za młodu białe, potem bladoszarobrązowe o białej krawędzi^[4].

Trzon

Wysokość 3-13,5 cm, grubość 0,3-1,2 cm. Powierzchnia o barwie od białawej do szarej, łuszcząca się, często żółtawa lub czerwonawa u podstawy. Pierścienia brak^[4].

Wysyp zarodników

Ciemnobrązowy^[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki o rozmiarach 6–9 × 3–4,5 μm, elipsoidalne do wąskoelipsoidalnych lub jajowate, często zwężone. W KOH barwią się na bladoszarobrązowo. Posiadają dużą, nieprzeźroczystą kroplę oleju. Pory rostkowe małe. Podstawki o rozmiarach 15–32 × 6,5–9 μm, 4-zarodnikowe. cheilocystydy o rozmiarach 25–65 × 6–15 μm, liczne, czasami stłoczone. Pleurocystydy o rozmiarach 25–63 × 8,2–17,5 μm, bardzo liczne. Na strzępkach występują sprzążki^[4].

Występowanie i siedlisko

Opisano występowanie tego gatunku tylko w Europie i Ameryce Północnej^[5]. W Europie występuje w Austrii, Czechach, Niemczech, Francji, Włoszech, Norwegii, Hiszpanii, Szwecji i Szwajcarii^[4]. W piśmiennictwie polskim do 2003 r. podano tylko 4 jego stanowiska, wszystkie na obszarach chronionych (Ojcowski, Roztoczański i Pieniński Park Narodowy oraz rezerwat przyrody Dębowiec)^[3].

Saprotrof. Rośnie w lasach na martwym drewnie. Owocniki wytwarza od sierpnia do listopada. Polscy autorzy podają, że występuje głównie na drewnie buków^[3], ale według źródeł zagranicznych także na martwym drewnie brzóz i świerków. Występuje głównie w górach, na niżu jest rzadki^[4].

Gatunki podobne

Młode owocniki są podobne do łuskwiaka topolowego (Hemipholiota populnea), ten jednak rośnie na martwym drewnie topoli^[6].

Przypisy