Ramalina fastigiata is a species of fruticose lichen in the family Ramalinaceae. It is a common species found in Asia, Europe, and North America.
The lichen was first formally described in 1794 by Christiaan Hendrik Persoon as Lichen fastigiatus.[1] Erik Acharius transferred it to the genus Ramalina in his 1810 publication Lichenographia universalis.[2]
Ramalina fastigiata is sensitive to air pollution and has been used in several studies as a biomonitor of atmospheric pollution.[3][4][5]
Ramalina fastigiata is a species of fruticose lichen in the family Ramalinaceae. It is a common species found in Asia, Europe, and North America.
Trompettakmos (Ramalina fastigiata, synoniemen: Ramalina fraxinea var. fastigiata en Lichen fastigiatus) is een epifytisch struikvormig korstmos, dat behoort tot de ascomyceten. Het komt voor op de bast van bomen, zoals eik, iep, populier, es, wilg, esdoorn en linde.[1] Het korstmos kan slecht tegen luchtvervuiling. In Nederland is het een vrij algemeen voorkomende soort. Trompettakmos bestaat uit een innige mutualistische symbiose van de schimmel Ramalina farinacea en een groenwier van het geslacht Trebouxia. Zo'n lichaam als geheel wordt thallus genoemd.
Trompettakmos zit met een centrale voet vast aan de bast, meestal aan de zonzijde, van de boom. De afgeplatte, holle, gestreepte, onregelmatig gevormde lobben zijn 2 - 3 cm lang. De thalli zijn grijs of als ze nat zijn groen en bedekt met kleine lichte vlekjes (fenestrae = venstertjes). De onder- en bovenkant hebben dezelfde kleur. Ze hebben geen soralen.
Apotheciën komen veel voor. Ze zitten aan het uiteinde van de lobben. De crème-witte, platte tot iets komvormige apotheciën zijn 2 - 5 mm groot. De 10 - 16 × 4,5 - 7 µm grote ascosporen zijn niervormig.[2]
Bronnen, noten en/of referentiesTrompettakmos (Ramalina fastigiata, synoniemen: Ramalina fraxinea var. fastigiata en Lichen fastigiatus) is een epifytisch struikvormig korstmos, dat behoort tot de ascomyceten. Het komt voor op de bast van bomen, zoals eik, iep, populier, es, wilg, esdoorn en linde. Het korstmos kan slecht tegen luchtvervuiling. In Nederland is het een vrij algemeen voorkomende soort. Trompettakmos bestaat uit een innige mutualistische symbiose van de schimmel Ramalina farinacea en een groenwier van het geslacht Trebouxia. Zo'n lichaam als geheel wordt thallus genoemd.
Trompettakmos zit met een centrale voet vast aan de bast, meestal aan de zonzijde, van de boom. De afgeplatte, holle, gestreepte, onregelmatig gevormde lobben zijn 2 - 3 cm lang. De thalli zijn grijs of als ze nat zijn groen en bedekt met kleine lichte vlekjes (fenestrae = venstertjes). De onder- en bovenkant hebben dezelfde kleur. Ze hebben geen soralen.
Apotheciën komen veel voor. Ze zitten aan het uiteinde van de lobben. De crème-witte, platte tot iets komvormige apotheciën zijn 2 - 5 mm groot. De 10 - 16 × 4,5 - 7 µm grote ascosporen zijn niervormig.
Trompettakmos met apothecia Bronnen, noten en/of referenties Natuurfront. Substraten Consortium of North American Lichen HerbariaOdnożyca kępkowa (Ramalina fastigiata (Pers.) Ach. ) – gatunek grzybów należący do rodziny odnożycowatych Ramalinaceae)[1]. Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów[2].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Ramalina, Ramalinaceae, Lecanorales, Lecanoromycetidae, Lecanoromycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w roku 1794 Persoon nadając mu nazwę Liuchen fastigiatus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w roku 1802 Acharius, przenosząc go do rodzaju Ramalina[1].
Niektóre synonimy nazwy naukowej[3]:
Nazwa polska według Krytycznej listy porostów i grzybów naporostowych Polski[2].
Plecha krzaczkowata lub listkowato-krzaczkowata, tworząca kępki lub murawki o długości 1-5, wyjątkowo do 10 cm. Jest sztywna, odstająca od podłoża lub zwisająca. Obydwie strony plechy są jednakowe i mają barwę oliwkową lub szarozieloną, są matowe lub nieco lśniące. Pod korą występuje mechaniczna nibytkanka. Poszczególne odcinki plechy mają długość 1-5, wyjątkowo do 10 mm, są zazwyczaj spłaszczone, czasami tylko obłe. Rozgałęziają się nieregularnie lub widełkowato. Mają podłużnie lub siateczkowato pomarszczona powierzchnię, są dołeczkowane lub niemal gładkie. Odcinki plechy zakończone są owocnikami lub krótkimi, tępymi lub zaostrzonymi odcineczkami. Plecha zawiera glony protokokkoidalne[4].
Niemal zawsze na plesze znajdują się duże owocniki. Występują na szczytach odcinków plechy. Są to lekanorowe apotecja o średnicy 2-5 mm. Maja brunatnożółte, okrągłe tarczki, zwykle delikatnie różowo lub cielisto przyprószone. Brzeżek apotecjów początkowo jest gruby, później jednak staje się cienki i zanika. Zarodniki bezbarwne, dwukomórkowe, o rozmiarach 10-16 × 4,5-7 μm[4].
Reakcje barwne: K -, C -, Pd –, K -[5].
Odnożyca kępkowa występuje na wszystkich kontynentach (poza Antarktydą). Najliczniejsze opisane jej stanowiska znajdują się na półkuli północnej, zwłaszcza w Europie[6]. W Polsce występuje w rozproszeniu na terenie całego kraju, zarówno na niżu, jak i w niższych położeniach górskich[4], ale jest rzadka. Na Warmii i Mazurach występuje jeszcze dość często, gdzie indziej jest już bardzo rzadka[5]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status EN – gatunek w sytuacji bardzo wysokiego ryzyka wymarcia w stanie dzikim[7]. Jest gatunkiem ściśle chronionym[8].
Rozwija się na korze drzew, zarówno liściastych, jak iglastych. Rzadko tylko spotykana jest na drewnie lub skałach[2]. Najczęściej występuje na korze drzew liściastych, rosnących pojedynczo. Jest bowiem gatunkiem światłolubnym, preferującym miejsca odsłonięte i dobrze oświetlone[5].
Odnożyca kępkowa (Ramalina fastigiata (Pers.) Ach. ) – gatunek grzybów należący do rodziny odnożycowatych Ramalinaceae). Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów.