dcsimg

Cassis (ślimak) ( Polish )

provided by wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Cassis, w języku polskim przyłbica – rodzaj bardzo zróżnicowanych rozmiarami (wys. muszli 2,5-41 cm[3]), drapieżnych ślimaków morskich o ozdobnych muszlach. Muszla stożkowato-kulistawa, z reguły ciężka, grubościenna. Jej charakterystyczną cechą (u dorosłych osobników) jest rozbudowany brzeg otworu, tworzący tarczę kształtu owalu, elipsy lub zaokrąglonego trójkąta. U dużych gatunków tropikalnych często całkowicie zasłania ona od dołu samą muszlę. Otwór podobny jak u porcelanek - podłużny, obrzeżony przeważnie z obu stron rzędem zębów. Sama muszla jest zwykle matowa, w odcieniach bieli i brązu, zaś tarcza - błyszcząca i bardziej atrakcyjne ubarwiona (głównie pastelowe odcienie różu oraz koloru łososiowego i jasnobrązowego).[4]

Przyłbice zamieszkują dość płytkie, piaszczyste dno mórz pełnosłonych od tropików po cieplejsze rejony strefy umiarkowanej. Mniejsze gatunki zamieszkują również Morze Śródziemne. Przyłbice są dość silnie wyspecjalizowane w polowaniu na jeżowce.[4] Duże ich gatunki żyją ok. 10-20 lat[5]. Bardzo podobne ślimaki należą do pokrewnego rodzaju Cypraecassis [3].

Przyłbice są mięczakami jadalnymi. Muszle większych gatunków mają lub miały osobne znaczenie. Z ich tarcz wycinano niegdyś kamee (według Pflegera i Pradáča robi się to także i obecnie); w regionach, gdzie nie znano garncarstwa, całe muszle służyły jako naczynia[5]. Na Kalimantanie muszle były używane jako rogi sygnałowe do przywoływania bawołów[5], a w okresie Secesji stanowiły ulubioną ozdobę salonów, w której to roli można je spotkać także i dziś.[4]

Gatunki

Następujące gatunki należą do tej rodziny[2]:

Przypisy

  1. Cassis, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Cassis (ang.). World Register of Marine Species.
  3. a b Cassidae (ang.). Shell Catalogue.
  4. a b c Mały słownik zoologiczny. Bezkręgowce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, s. 265-266.
  5. a b c Václav Pfleger, Jiří Pradáč: Krása lastur. Praga: Československé akademie věd, 1981, s. 7, 8, 33, 98. (cz.)
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Cassis (ślimak): Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL

Cassis, w języku polskim przyłbica – rodzaj bardzo zróżnicowanych rozmiarami (wys. muszli 2,5-41 cm), drapieżnych ślimaków morskich o ozdobnych muszlach. Muszla stożkowato-kulistawa, z reguły ciężka, grubościenna. Jej charakterystyczną cechą (u dorosłych osobników) jest rozbudowany brzeg otworu, tworzący tarczę kształtu owalu, elipsy lub zaokrąglonego trójkąta. U dużych gatunków tropikalnych często całkowicie zasłania ona od dołu samą muszlę. Otwór podobny jak u porcelanek - podłużny, obrzeżony przeważnie z obu stron rzędem zębów. Sama muszla jest zwykle matowa, w odcieniach bieli i brązu, zaś tarcza - błyszcząca i bardziej atrakcyjne ubarwiona (głównie pastelowe odcienie różu oraz koloru łososiowego i jasnobrązowego).

Przyłbice zamieszkują dość płytkie, piaszczyste dno mórz pełnosłonych od tropików po cieplejsze rejony strefy umiarkowanej. Mniejsze gatunki zamieszkują również Morze Śródziemne. Przyłbice są dość silnie wyspecjalizowane w polowaniu na jeżowce. Duże ich gatunki żyją ok. 10-20 lat. Bardzo podobne ślimaki należą do pokrewnego rodzaju Cypraecassis .

Przyłbice są mięczakami jadalnymi. Muszle większych gatunków mają lub miały osobne znaczenie. Z ich tarcz wycinano niegdyś kamee (według Pflegera i Pradáča robi się to także i obecnie); w regionach, gdzie nie znano garncarstwa, całe muszle służyły jako naczynia. Na Kalimantanie muszle były używane jako rogi sygnałowe do przywoływania bawołów, a w okresie Secesji stanowiły ulubioną ozdobę salonów, w której to roli można je spotkać także i dziś.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL