La escorzonera ( Scorzonera hispanica) ye una planta de la familia de les asteracees, nativa del centru y el sur d'Europa y el centru d'Asia, abondosu na península Ibérica.
Trátase d'una planta perenne que puede algamar los 90 cm d'altor, fueyes llanceolaes, alternes, de color verde brillante nel fexe y pálides nel viesu, cantu enteru o llixeramente dentáu, superficie ondulada y con un peciolu aláu y allargáu. Flores marielles que se dan principalmente ente mayu y xunetu, anque depende enforma de la so situación xeográfica. Les raigaños suelen tener un llargor ente 20 y 30 cm, con una grosez ente 3 y 4 cm de diámetru, de corteza negra, arciada y magaya blanca. Na parte cimera del renuevu principal fórmense unes cabezueles arrodiaes d'un arreyo d'anches bráctees, más llargues les internes que les esternes. Frutos allargaos y remataos nun miriguanu d'arestes plumoses.
Na península ibérica crez montesa en terrenes arenosos baldíos, con frecuencia cerca del mar, dende Cataluña hasta Andalucía, siendo más común atopar la planta en suelos ricos en cal.
D'antiguo pensábase que'l zusmiu de los raigaños podía curar les mordedures de culiebra. El raigañu utilízase cocida en comíes y ensalaes, y asaes o frites en mantequilla p'acompañar carnes. Nel sieglu XVI Nicolás Monardes foi'l primeru en describir la escorzonera:«Los raigaños calteníos n'azucre, como lo fixi de cutiu, resulten casi tan delicaes al cielu la boca como los raigaños del eringio».[1] La so eficacia nel aliviu de flatulencias ya indixestiones fixo que Lluis XIV ordenara al so xardineru'l cultivu d'esta planta en grandes cantidaes pa disponer d'ella mientres tol añu.[2] Los brotos cocíos tamién s'utilicen n'ensalaes según les fueyes, especialmente les moces dempués de fervíes.
Scorzonera hispanica describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 2: 791. 1753.[3]
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies. La escorzonera ( Scorzonera hispanica) ye una planta de la familia de les asteracees, nativa del centru y el sur d'Europa y el centru d'Asia, abondosu na península Ibérica.
