Morchella crassipes (Vent.) Pers. 1801

Smardz grubonogi (Morchella crassipes (Vent.) Pers.) – gatunek grzybów należący do rodziny smardzowatych (Morchellaceae)^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Morchella, Morchellaceae, Pezizales, Pezizomycetidae, Pezizomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1797 r. Étienne Pierre Ventenat nadając mu nazwę Phallus crassipes. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1801 r. Christiaan Hendrik Persoon, przenosząc go do rodzaju Morchella^[1].

Niektóre synonimy nazwy naukowej^[2]:

• Mitrophora hybrida var. crassipes (Vent.) Boud. 1897
• Morchella esculenta var. crassipes (Vent.) M.M. Moser 1983
• Morchella esculenta var. crassipes (Vent.) Kreisel 984
• Morchella esculenta var. crassipes (Vent.) Bresinsky & Stangl 1962
• Phallus crassipes Vent. 1797

Nazwa polska według checklist^[3].

Morfologia

Główka

Średnica od 8 do 12 cm, w dolnej części zrośnięta jest z trzonem, owalnie. Żebra kręte, pionowe, połączone z niższymi, poprzecznymi żebrami. Jamki głębokie, siwobrązowe lub brązowe, lecz zazwyczaj rdzawobrązowe^[4]

Trzon grzyba

Wysokość 6-12 cm i grubość 3-8 cm. Jest biały, czasem żółtawy, matowy, nieregularnie pionowo bruzdkowany^[4].

Miąższ grzyba

Biały lub kremowy, bez zapachu i smaku^[4].

Wysyp zarodników

Bladoochrowy^[4].

Występowanie i siedlisko

Od 2014 r. w Polsce jest objęty ochroną częściową grzybów (chronione są okazy rosnące poza terenem ogrodów, upraw ogrodniczych, szkółek leśnych oraz poza terenami zieleni)^[5]. Dawniej podlegał ochronie ścisłej.

Spotykany w łęgowych lasach, w wilgotnych miejscach. Owocniki Morchella crassipes są jadalne. Dorosły owocnik ma wysokość ok. 12-20 a nawet 30 cm (rzadko spotykane są takie okazy). Podobnym gatunkiem jest smardz jadalny (Morchella esculenta)^[4].

Przypisy