Die Riemenschnecken (Helicodontidae) sind eine Familie aus der Unterordnung der Landlungenschnecken (Stylommatophora). Die Familie beinhaltet etwa 16 Arten.
Die Gehäuse sind dickscheibenförmig, flachscheibenförmig bis flachkonisch. Der Gehäusedurchmesser der erwachsenen Tiere reicht bis knapp 20 mm. Der Nabel ist eng bis mäßig weit und immer unverschlossen. Die Umgänge sind konvex gerundet oder gekielt. Der Mundsaum ist mehr oder weniger deutlich umgeschlagen und kann gelippt sein oder auch zu Zähnen ausgezogen sein. Bei der Gehäusefarbe herrschen braune Farbtöne vor. Die Ornamentierung beschränkt sich auf mehr oder weniger deutlich ausgeprägte Anwachsstreifen. Bei manchen Arten sitzen auf der Oberfläche der Gehäuse lange Haare. Die Tiere verschließen ihr Gehäuse in sommerlichen Ruhephasen und/oder in der Winterpause mit einem kalkigen Epiphragma.
Die Arten der Familie leben unter Bodenstreu und Totholz in Wäldern, unter Steinen, zwischen Felsen und Felsgeröll. Sie leben je nach Art von Pilzen, Detritus und auch frischen Pflanzen. Der Verbreitungsschwerpunkt ist das östliche Mediterrangebiet, die südliche Balkanhalbinsel und Kleinasien. Einige Arten sind auch in den Süd- und Westalpen verbreitet. Nur eine Art dringt bis Mitteleuropa und Südengland vor (wahrscheinlich Reliktvorkommen).
Die Familie der Helicodontidae wird von manchen Autoren noch als Unterfamilie der Laubschnecken (Hygromiidae) behandelt. In neueren Arbeiten wird sie jedoch als eigenständige Familie innerhalb der Helicoidea aufgefasst. Die Fauna Europaea und Bouchet und Rocroi nehmen sogar eine Unterteilung der Riemenschnecken in zwei Unterfamilien, Helicodontinae und Lindholmiolinae Schileyko, 1978 vor.
Die Riemenschnecken (Helicodontidae) sind eine Familie aus der Unterordnung der Landlungenschnecken (Stylommatophora). Die Familie beinhaltet etwa 16 Arten.
Helicodontidae is a family of air-breathing land snails, terrestrial pulmonate gastropod mollusks in the superfamily Helicoidea (according to the taxonomy of the Gastropoda by Bouchet & Rocroi, 2005). [2]
There are two subfamilies in the family Helicodontidae.
The type genus is Helicodonta Férussac, 1821.
Helicodontidae is a family of air-breathing land snails, terrestrial pulmonate gastropod mollusks in the superfamily Helicoidea (according to the taxonomy of the Gastropoda by Bouchet & Rocroi, 2005).
Helicodontidae zijn een familie van weekdieren uit de klasse van de Gastropoda (slakken).
De volgende taxa zijn in de familie ingedeeld:[2]
Helicodontidae zijn een familie van weekdieren uit de klasse van de Gastropoda (slakken).
Multimedia w Wikimedia Commons Helicodontidae – rodzina obejmująca 16 rodzajów[1] lądowych ślimaków trzonkoocznych (Stylommatophora) o spłaszczonych muszlach, zwykle pokrytych włoskami[2], i o dyskusyjnej pozycji taksonomicznej.
Ślimaki z tej rodziny występują w południowo-zachodniej Palearktyce[3]. Większość gatunków zasiedlających Europę spotykanych jest w jej południowej części. W faunie Polski odnotowano jednego przedstawiciela rodziny. Jest nim – występujący w południowo-zachodniej części kraju – ślimak obrzeżony (Helicodonta obvoluta)[2].
Są to ślimaki średniej wielkości. Skręty ich muszli są wysokie i ciasno nawinięte. Dołek osiowy jest szeroki, a warga otworu muszli wyraźnie wywinięta[2].
Podstawą podniesienia tej grupy ślimaków do rangi rodziny są różnice w budowie narządów płciowych, m.in. brak diverticulum oraz obecność tylko jednego woreczka strzałki miłosnej[3].
Jeszcze w latach 90. XX wieku ta grupa ślimaków była, a przez niektórych autorów nadal jest klasyfikowana w randze podrodziny Helicodontinae, z tym że jedni zaliczają ją do rodziny ślimakowatych (Helicidae), a inni do wyłonionej ze ślimakowatych rodziny Hygromiidae[4]. Schileyko[1] podniósł omawianą grupę do rangi rodziny, co zostało dość szeroko zaakceptowane przez malakologów, choć nadal trwają badania i dyskusje dotyczące filogenetycznych relacji pomiędzy poszczególnymi rodzajami.
Rodzajem typowym rodziny jest Helicodonta.
W obrębie Helicodontidae sensu lato, w zależności od autora, wyróżniane są podrodziny[5]:
Nie można też wykluczyć, że do Helicodontidae powinna zostać zaliczona podrodzina Klikiinae[3].
Bouchet i Rocroi[6] wyróżnili tylko Helicodontinae i Lindholmiolinae, ale Trissexodontidae – klasyfikowane przez nich w randze odrębnej rodziny – charakteryzują te same cechy budowy narządów płciowych, dlatego inni autorzy włączają je do Helicodontidae[3].
Helicodontidae – rodzina obejmująca 16 rodzajów lądowych ślimaków trzonkoocznych (Stylommatophora) o spłaszczonych muszlach, zwykle pokrytych włoskami, i o dyskusyjnej pozycji taksonomicznej.
