Charadriidae

Paray allqitu (Pluvialis squatarola)

Kichka allqitu (Vanellus spinosus)

Awqaq allqitu (Vanellus miles)

Allqitu (Charadriidae, "chorlito") nisqakunaqa huk pisqukunam.

Hawa t'inkikuna

• Commons nisqapi suyukunata uyarinakunatapas tarinki kaymantam: Allqitu.

• Wikispecies nisqaqa qillqasqa p'anqayuqmi kay hawa: Allqitu

The bird faimily Charadriidae includes the plivers, doiterels, an lapweengs, aboot 64 tae 66 species in aw.

De Tüten (Charadriidae) sünd en Familie mank de Tüütvagels. Unner annern höört hier de Kiewitte (mit bi 22 Aarden) to. Tüten sünd lüttje bit middelgrote Vagels, de sik meist an dat Water uphollen doot.

Kennteken

De lüttjeste Tüte is de Kragentüte (Charadrius collaris). Se is bi 14 cm lang un man 26 g swaar. De gröttste Tüte is de Schabellenkopp-Kiewitt (Vanellus miles), de bi 35 cm lang is un 3670 g swaar. Dat hannelt sik bi Tüten um enigermaten stevige Vagels mit korten Nacken, man mit lange, meist spitze Flunken. Bloß bi de Kiewitte sünd de Ennen vun de Flunken meist rund. De Snavel is meist kort un liek (bloß nich bi de Scheefsnaveltüte Anarhynchus frontalis). Ok de Steert is man kort. Heken un Seken verscheelt sik in dat Fedderkleed nich groot.

Wo de Tüten leven doot

Tüten leevt normolerwiese in opene Landschoppen an’t Water. Man dat gifft ok Aarden, bi de dat anners is, as bi de Austraalsche Renntüte (Peltohyas australis), de in dröge Steenwösten in Westaustralien vorkamen deit.

Taxonomie

To de Familie vun de Tüten tellt 11 Geslechter mit alltohopen 66 Aarden.^[1]

• Buntsnaveltüte (Charadrius hiaticula)

• Sporenkiewitt (Vanellus spinosus)

• Schabellenkopp-Kiewitt (Vanellus miles)

• Geslecht Anarhynchus (1 Aart: Scheefsnaveltüte)
• Geslecht Echte Tüten (31 Aarden, dormank de Buntsnaveltüte)
• Geslecht Elseyornis (1 Aart: Schabellenkopptüte)
• Geslecht Erythrogonys (1 Aart: Roodkneetüte)
• Geslecht Hoploxypterus (1 Aart: Cayenne-Kiewit)
• Geslecht Oreopholus (1 Aart: Andentüte)
• Geslecht Peltohyas (1 Aart: Austraalsche Renntüte)
• Geslecht Phegornis (1 Aart: Diademtüte)
• Geslacht Goldtüten (4 Aarden, dormank de Goldtüte)
• Geslacht Thinornis (2 Aarden)
• Geslacht Kievitte (22 Aarden Kievitte, dormank de normole europääsche Kievitt)

Belege

1. ↑ Gill, F., Wright, M. & Donsker, D. (2010). IOC World Bird Names (version 2.6). Ankeken 4-11-2010, engelsch

Weblenken

. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

Kiek ok bi

• List vun Vagels, List mit plattdüütsche Vagelnaams to'n Lesen un Mitmaken.

A tüütern (^(mo.) liire) (Charadriidae) san en fögelfamile an hiar mä bakern an ööder fögelfamilin tu at kategorii faan a kuben an waadfögler (Charadriiformes).

Beskriiwang

Slacher

Groonk (Charadrius hiaticula)

Hiasluuper (Pluvialis apricaria)

Liap (Vanellus vanellus)

Liirk (Charadrius dubius)

Mösk (Charadrius alexandrinus)

Maskerljip

De wilsterfûgels (Charadriidae) binne in famylje fan de wilstereftigen mei sa'n 64-66 soarten fan wilsters en ljippen. It binne kompakte fûgels mei koarte dikke nekken en lange meastentiids puntige wjukken.

Se komme oer de hiele wrâld foar, meastentiids flakby it wetter. Se jeije meast op it sicht en net sa as bygelyks de snipfûgels en klútfûgels dy't harren proai op 'e taast fine.

Soarten

Under oaren binne der de folgjende skaaien en soarten.

• Famylje: wilsterfûgels (Charadriidae)
  • Skaai: bûnte wilsters (Charadrius)
    • Soarte: lytse bûnte wilster (Charadrius dubius)
    • Soarte: bûnte wilster (Charadrius hiaticula)
    • Soarte: dûkelmantsje (Charadrius alexandrinus)
    • Soarte: Amearikaanske bûnte wilster (Charadrius semipalmatus)
    • Soarte: grutte bûnte wilster (Charadrius morinellus)
    • Soarte: grutte sânwilster (Charadrius leschenaultii)
  • Skaai: wilsters (Pluvialis)
    • Soarte: wilster (Pluvialis apricaria)
    • Soarte: slykwilster (Pluvialis squatarola)
    • Soarte: Amerikaanske wilster (Pluvialis dominica)
    • Soarte: Sibearyske wilster (Pluvialis fulva)
  • Skaai: ljippen (Vanellus)
    • Soarte: ljip (Vanellus vanellus)
    • Soarte: maskerljip (Vanellus miles)
    • Soarte: Sileenske ljip (Vanellus chilensis)
    • Soarte: wytsturtljip (Vanellus leucurus)
    • Soarte: steppeljip (Vanellus gregarius)

Keppeling om utens

• Oersjoch fan 65 wilsterfûgels mei foto's

Ӏуфэбзу лъэпкъыр (лат-бз. Charadriidae) — Ӏуфэбзу хэкӀыгъуэм щыщ лъэпкъщ.

Теплъэр

Зи инагъкӀэ курыт е нэхъ хуэцӀыкӀу къуалъэбзухэщ. Пщэ, лъакъуэ кӀыхьхэу, я нэхъыбэри дамэ кӀыхь псыгъуэхэщ, къамыхьэлъэкӀэу жыжьэ ирилъэтэфхэу.

Здэпсэухэр

Ӏуфэбзу лъэпкъым щыщхэр нэхъыбэу здэплъэгъунур хыхэм, хыкъумхэм, псыежэххэм я Ӏуфэ занщӀэхэм я деж. ЩӀылъэ бзухэщи фӀыуэ къакӀухь, къажьыхь, есыф лӀэужьыгъуэхэри яхэтщ.

Ӏусыр

Ӏусыр псэущхьэхэкӀщ: гъудэбадзэхэр, хьэмблухэр, хьэпӀацӀэбгъунж.

ЗэхэгъэкӀыгъуэр

• Лъэпкъ къуэдзэ Темэнпсычэт лъэпкъ къуэдзэ (Vanellinae)
  • Erthrogonys
  • Темэнпсычэтхэр (Vanellus)

• Лъэпкъ къуэдзэ Ӏуфэбзу лъэпкъ къуэдзэ
  • Ӏуфэбзухэр (Pluvialis)

• Лъэпкъ къуэдзэ Ныбэхубзу лъэпкъ къуэдзэ (Charadriinae)
  • Ныбэхубзухэр (Charadrius)
  • Thinornis
  • Elseyornis
  • Peltohyas
  • Anarhynchus
  • Phegornis
  • Oreopholus

Тхылъхэр

• Брат Хьэсин. Адыгэхэм я къуалэбзу щӀэныгъэр. Черкеск къ. 2007 гъ.