Multimedia w Wikimedia Commons Len złocisty[3] (Linum flavum L.) – gatunek rośliny z rodziny lnowatych (Linaceae).
Rozmieszczenie geograficzne
Występuje od Turcji i rejonu Kaukazu poprzez południowo-wschodnią Europę po Polskę, Niemcy i Austrię na północy i zachodzie[4]. W Polsce jest bardzo rzadki, głównie spotykany jest na południu kraju: na Wyżynie Małopolskiej, Wyżynie Lubelskiej, Roztoczu i w okolicach Przemyśla. W Karpatach znane było tylko jedno stanowisko w Bieczu, podane w 1857 r., jednak wyginął już na nim[5]. Najliczniejsze populacje znajdują się na Wyżynie Lubelskiej[6].
Morfologia
- Łodyga
- Wzniesiona, o wysokości 30-50 cm. Jest górą rozgałęziona i ma uskrzydlone krawędzie[6].
- Liście
-
Ulistnienie skrętoległe. Liście mają 3-5 nerwów i łopatkowaty kształt. Są najszersze w górnej połowie, wierzchołek mają krótko zaostrzony. U nasady zamiast przylistków mają dwa gruczoły[7].
- Kwiaty
- Żółte, w liczbie kilku zebrane w wierzchotkę na szczycie łodygi. Działki kielicha lancetowatojajowate, o gruczołowato orzęsionych brzegach, jednonerwowe. Dwukrotnie dłuższe od działek płatki są jajowate. Znamię słupka maczugowate[7]. Nitki pręcików zrastają się nasadami tworząc pierścień wokół słupka. Pomiędzy płodnymi pręcikami sa bezpłodne prątniczki[6].
Biologia i ekologia
Bylina, hemikryptofit. Występuje na suchych łąkach i zboczach. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Rozmnaża się wyłącznie przez nasiona. Liczba chromosomów 2n = 30[5]. Gatunek charakterystyczny dla Ass. Cirsio-Brachypodion pinnati i Ass. Inuletum ensifoliae[8].
Zagrożenia i ochrona
Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)[9] w grupie gatunków rzadkich (kategoria zagrożenia R). W wydaniu z 2016 roku otrzymała kategorię VU (narażony)[10].
Głównym zagrożeniem jest zanikanie siedlisk. Następuje to z powodu intensywnego wypasu, zalesiania lub samorzutnego zarastania drzewami i krzewami kserotermicznych muraw na których występuje, a czasami ich zamiany na pola uprawne[6].
Przypisy
-
↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-05-22].
-
↑ a b The Plant List. [dostęp 2017-03-05].
-
↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
-
↑ Taxon: Linum flavum L. (ang.). USDA, ARS, National Genetic Resources Program. Germplasm Resources Information Network – (GRIN). [dostęp 2010-05-22].
-
↑ a b Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
-
↑ a b c d Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. ISBN 978-83-7073-444-2.
-
↑ a b Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
-
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
-
↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
-
↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
.jpg)
