nomes no trilho de navegação
She billey 'sy ghenus Sorbus eh billey greimmey (Sorbus torminalis, ny Torminalis clusii ny keayrtyn). T'eh dooghyssagh da'n Oarpey eddyr Bretyn as y Pholynn, yn Affrick heear-hwoiae, as yn Aishey yiass.[1][2]
She billey lieh-vooar yn-lhoamey t'ayn. T'eh gaase wheesh as 25m er yrjid, as 1.3m er crantessen. Ta roost rea, lhiannagagh as lheeah echey; t'eh roostey magh as anchoodaghey brattyn dhoney fo. Ta duillagyn babbanagh echey, 6-14km er lhiurid as cass duillag oc. Ta oirr 'eeacklagh oc. Ta blaaghyn baney oc ayns corymb; ta queig petyllyn oc as 20 staimyn. T'ad goll er pollnaghey liorish beisteigyn. She pome eh y mess oc, mysh 10-15mm er crantessen, as glass ny dhone. Ta lenticellyn oc traa t'ad aasit. [1][3][4][5] T'ad yn-ee as v'ad cliaghtey cur ad da paitçhyn myr milljan.[6]
She billey 'sy ghenus Sorbus eh billey greimmey (Sorbus torminalis, ny Torminalis clusii ny keayrtyn). T'eh dooghyssagh da'n Oarpey eddyr Bretyn as y Pholynn, yn Affrick heear-hwoiae, as yn Aishey yiass.
She billey lieh-vooar yn-lhoamey t'ayn. T'eh gaase wheesh as 25m er yrjid, as 1.3m er crantessen. Ta roost rea, lhiannagagh as lheeah echey; t'eh roostey magh as anchoodaghey brattyn dhoney fo. Ta duillagyn babbanagh echey, 6-14km er lhiurid as cass duillag oc. Ta oirr 'eeacklagh oc. Ta blaaghyn baney oc ayns corymb; ta queig petyllyn oc as 20 staimyn. T'ad goll er pollnaghey liorish beisteigyn. She pome eh y mess oc, mysh 10-15mm er crantessen, as glass ny dhone. Ta lenticellyn oc traa t'ad aasit. T'ad yn-ee as v'ad cliaghtey cur ad da paitçhyn myr milljan.
Ta daa arraghys ayn:
Sorbus torminalis arr. torminalis - Yn Europey, yn Affrick heear-hwoaie. Sorbus torminalis arr. caucasica - Y Choagaash as Sleityn Alborz. Ta ny duillagyn echey ny sloo babbanagh .Brjok (Sorbus torminalis) jo kerk abo bom ze swójźby rožowych rostlinow (Rosaceae).
Brjok jo kerk abo bom, kótaryž dośěgnjo wusokosć wót 3 až do 12 (15) m.
Krona jo jajojta až kulojta. Młode gałuzy su pjelsniwe.
Śamnozelene łopjena su błyšćece, we wobcerbje šyroko jajojte, maju na kuždem boku 3 až 4 wušpicnjone lapy a dośěgnu dłujkosć wót 5 až do 10 cm. Wóni njasu na dolnem boku šeru pjelsń, ale pózdźej gołe bywaju. Jich lapy su wótše, pśi comž dolnje su wjelike a horicontalnje wótstoje. Jich nazymowe barwjenje jo nabrunje žołte až oranžocerwjene.
Kwiśo wót maja až do junija. Běłe kwiśonki dośěgnu wjelikosć wót 1,5 cm a stoje we wokołojtych kisćach.
Jabłukowy płod jo jajojty a na zachopjeńku žołte až nacerwjenje žołte, w zdrjałosći nacerwjenje bruny z swětłymi dypkami, dośěgnjo dłujkosć wót 2 cm. Wóni su jano pśi pśezdrjałosći jědne, pśi comž su śěstojte a słoźe wjelgin kisale.
Rosćo w dubowych a dubo-grabowych lěsach a na lěsnych kšomach. Ma lubjej w pšawej měrje suche, w lěśu śopłe, nejwětšego kalkate, kamjenjate zemje.
Rostlina jo w srjejźnej a pódpołdnjowej Europje rozšyrjona.
Łopjeno a pupk kwiśonki
Płodnistwo
Łopjeno w nazymje
Brjok (Sorbus torminalis) jo kerk abo bom ze swójźby rožowych rostlinow (Rosaceae).
D'Elsbier (Sorbus torminalis) ass eng Lafbamaart aus der Gattung vun de Sorbussen. Si gehéiert zu der Famill vun de Rosaceae.
Am Lëtzebuergesche gëtt et nach dës Nimm fir dee Bam: Ilenter, Ielechter/Eelechter/Älechter, Elecher, Eilecher, Ellrécher, Pelagor, wëlle Spier, wëlle Spirebam.[1]
D'Elsbier ass e summergrénge Bam, dee 15 bis 25 m, am Bësch heiansdo iwwer 30 m héich gëtt. D'Schuel ass bei deenen ale Beem dacks äschegro a klengschuppeg. Se ka liicht mat där vun der Eech verwiesselt ginn.
D'Blieder sinn ongeféier 2–7 cm laang, breet bis eefërmeg. De Bord ass spatz gelappt a liicht gezackt. Et sinn 3-5 Lappen. D'Bléie si wäiss a bilde riicht, locker Dolderispen. D'Hierschtfaarf ass goldgiel bis liicht rout. D'Friichte si verkéiert eefërmeg bis ronn, am Ufank olivgréng, duerno brong mat hellen Tëppelen an ongeféier 1,5 cm grouss. D'Elsbier gëtt bis zirka 100 Joer al, kann awer an Ausnamefäll méi al ginn.
D'Elsbier gëtt et zu Lëtzebuerg net sou dacks, gréisser Virkomme gëtt et op der Musel a ronderëm Steeën, Schrondweiler an Uewerglabech.
D'Elsbier (Sorbus torminalis) ass eng Lafbamaart aus der Gattung vun de Sorbussen. Si gehéiert zu der Famill vun de Rosaceae.
Am Lëtzebuergesche gëtt et nach dës Nimm fir dee Bam: Ilenter, Ielechter/Eelechter/Älechter, Elecher, Eilecher, Ellrécher, Pelagor, wëlle Spier, wëlle Spirebam.
Sorbus torminalis (лат. Sorbus torminalis) —быдмассэзлӧн роза котырись пелідз увтырын (Torminaria субувтырын) торья вид. Пелідзыс быдмӧ 15–25 метра вылына да овлӧ 1.3 метра кыза диаметрын. Пелідз пантасьӧ Европаын, Азияын да Ойвыв Африкаын.
Sorbus torminalis (лат. Sorbus torminalis) —быдмассэзлӧн роза котырись пелідз увтырын (Torminaria субувтырын) торья вид. Пелідзыс быдмӧ 15–25 метра вылына да овлӧ 1.3 метра кыза диаметрын. Пелідз пантасьӧ Европаын, Азияын да Ойвыв Африкаын.
