Herminium

Miodokwiat (Herminium L.) – rodzaj bylin należących do rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Należy do niego 28 gatunków^[4]. W Polsce tylko jeden gatunek – miodokwiat krzyżowy, będący zarazem gatunkiem typowym rodzaju^[2]. Przedstawiciele rodzaju występują w Europie (tylko jeden gatunek) oraz w południowo-zachodniej, środkowej i wschodniej Azji^[3].

Morfologia

Pokrój i organy podziemne

Byliny z bulwami kulistymi do podłużnie elipsoidalnych, niepodzielonymi, mięsistymi, z kilkoma cienkimi korzeniami.

Łodyga

Wyprostowana, u nasady z rurkowatymi pochwami.

Liść

Nagi, pojedynczy lub kilka liści o blaszce eliptycznej lub lancetowatej. U nasady liście zwinięte są obejmując łodygę.

Kwiaty

Zebrane w wielokwiatowy kwiatostan wyprostowany, szczytowy, groniasty, nagi. Pod kwiatostanem znajduje się zwykle 1 lub więcej błoniastych liści. Oś kwiatostanu u niektórych gatunków luźno, u innych gęsto pokryta kwiatami. Poszczególne kwiaty wsparte są lancetowatymi przysadkami. Kwiaty drobne, wzniesione, odstające poziomo lub zwisające, drobne, zwykle żółtozielone i odwrócone. Zalążnia prosta lub wygięta łukowato, czasem z hakowatym końcem, zwykle skręcona, cylindryczno-wrzecionowata, naga. Listki okwiatu wyrównanej długości. Zewnętrzne wolne lub wraz z wewnętrznymi tworzą kaptur, boczne listki rozpostarte. Wewnętrzne listki okwiatu zwykle mniejsze i węższe, mięsiste, na brzegu całe lub 3- lub 5-zębne, warżka 3-łatkowa i zwykle z 3-5 ząbkami, z niewielką ostrogą. Prętosłup bardzo krótki, prosty z przylegającymi pylnikami na szczycie, pyłkowiny 2, podłużne do elipsoidalnych. Znamię jest wąskie i ma kształt litery V^[5][3].

Owoce

Torebki zwykle wyprostowane, podłużne^[3].

Systematyka

Niektóre z wyodrębnianych rodzajów mają niepewny status taksonomiczny i w szerszym ujęciu niektórzy autorzy włączają do rodzaju Herminium ok. 40 gatunków^[5].

Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG III z 2009)

Jeden z rodzajów plemienia Orchidinae w obrębie podrodziny storczykowych (Orchideae) z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Storczykowate są kladem bazalnym w rzędzie szparagowców Asparagales w obrębie jednoliściennych^[1][4].

Gatunek flory Polski^[6]

• miodokwiat krzyżowy (Herminium monorchis (L.) R. Br.)

Pozostałe gatunki^[7]

• Herminium alaschanicum Maxim.
• Herminium angustilabre King & Pantl.
• Herminium carnosilabre Tang & F.T.Wang
• Herminium chloranthum Tang & F.T.Wang
• Herminium coiloglossum Schltr.
• Herminium ecalcaratum (Finet) Schltr.
• Herminium glossophyllum Tang & F.T.Wang
• Herminium haridasanii A.N.Rao
• Herminium jaffreyanum King & Pantl.
• Herminium josephi Rchb.f.
• Herminium kalimpongensis Pradhan
• Herminium kamengense A.N.Rao
• Herminium kumaunensis Deva & H.B.Naithani
• Herminium lanceum (Thunb. ex Sw.) Vuikj
• Herminium longilobatum S.N.Hegde & A.N.Rao
• Herminium mackinonii Duthie
• Herminium macrophyllum (D.Don) Dandy
• Herminium monophyllum (D.Don) P.F.Hunt & Summerh.
• Herminium ophioglossoides Schltr.
• Herminium orbiculare Hook.f.
• Herminium quinquelobum King & Pantl.
• Herminium singulum Tang & F.T.Wang
• Herminium souliei (Finet) Rolfe
• Herminium tangianum (S.Y.Hu) K.Y.Lang
• Herminium yunnanense Rolfe

Przypisy