nomes no trilho de navegação
Multimedia w Wikimedia Commons Scolopendra – rodzaj pareczników z rzędu skolopendrokształtnych i rodziny skolopendrowatych.
Przedstawiciele rodzaju osiągają do 265 mm długości ciała. Mają głowę bez szczecin na nadustku i bez płytek nachodzących na pierwszy tergit. Ich czułki są długie, złożone z 17–31 walcowatych członów. Druga para szczęk ma po dwa grube kolce na pazurkach. Płytki uzębione mają wyraźne, często rozwidlone bruzdy. Tułów wyposażony jest w 21 par odnóży. Tergity: II, IV, VI, IX, XI, XIII, XV, XVII i XIX są krótsze niż pozostałe. Zwykle na tergitach są wyraźnie widoczne bruzdy paramedialne, ale mogą być one nieobecne. Przetchlinki mają kształt szczelinowaty lub trójkątny. Stopy wyposażone są w kolce. Odnóża końcowe mają dwa kolce nasadowe na pazurkach[1].
Zwierzęta te są silnie jadowite. Ukąszenia ludzi zdarzają się często w rejonach tropikalnych, a ich efekty zwykle obejmują ból, zaczerwienienie, obrzęk i powierzchowną martwicę. Znany jest tylko jeden przypadek śmiertelny – siedmiolatka ukąszona w głowę na Filipinach[2].
Rodzaj ten wprowadzony został w 1758 przez Karola Linneusza w 10. wydaniu Systema Naturae. Zaliczył on doń wszystkie pareczniki[3] i tylko 2 opisane przez niego gatunki pozostały w rodzaju do dziś[4]. Analizy molekularne Vahtery i innych z 2013 wskazują, że najbliższym krewnym Scolopendra jest Asanada[5]. W sumie należy tu blisko 100 opisanych gatunków[4]:
Scolopendra – rodzaj pareczników z rzędu skolopendrokształtnych i rodziny skolopendrowatych.
Przedstawiciele rodzaju osiągają do 265 mm długości ciała. Mają głowę bez szczecin na nadustku i bez płytek nachodzących na pierwszy tergit. Ich czułki są długie, złożone z 17–31 walcowatych członów. Druga para szczęk ma po dwa grube kolce na pazurkach. Płytki uzębione mają wyraźne, często rozwidlone bruzdy. Tułów wyposażony jest w 21 par odnóży. Tergity: II, IV, VI, IX, XI, XIII, XV, XVII i XIX są krótsze niż pozostałe. Zwykle na tergitach są wyraźnie widoczne bruzdy paramedialne, ale mogą być one nieobecne. Przetchlinki mają kształt szczelinowaty lub trójkątny. Stopy wyposażone są w kolce. Odnóża końcowe mają dwa kolce nasadowe na pazurkach.
Zwierzęta te są silnie jadowite. Ukąszenia ludzi zdarzają się często w rejonach tropikalnych, a ich efekty zwykle obejmują ból, zaczerwienienie, obrzęk i powierzchowną martwicę. Znany jest tylko jeden przypadek śmiertelny – siedmiolatka ukąszona w głowę na Filipinach.
Rodzaj ten wprowadzony został w 1758 przez Karola Linneusza w 10. wydaniu Systema Naturae. Zaliczył on doń wszystkie pareczniki i tylko 2 opisane przez niego gatunki pozostały w rodzaju do dziś. Analizy molekularne Vahtery i innych z 2013 wskazują, że najbliższym krewnym Scolopendra jest Asanada. W sumie należy tu blisko 100 opisanych gatunków:
Scolopendra abnormis Lewis & Daszak, 1996 Scolopendra afer (Meinert, 1886) Scolopendra alternans Leach, 1813 Scolopendra andhrensis Jangi & Dass, 1984 Scolopendra angulata Newport, 1844 Scolopendra angusticollis Murray, 1887 Scolopendra anomia Newport, 1844 Scolopendra antananarivoensis Kronmüller, 2010 Scolopendra appendiculata Daday, 1891 Scolopendra arborea Lewis, 1982 Scolopendra arenicola (Lawrence, 1975) Scolopendra armata Kraepelin, 1903 Scolopendra arthrorhabdoides Ribaut, 1912 Scolopendra attemsi Lewis, Minelli & Shelley, 2006 Scolopendra aztecorum Verhoeff, 1934 Scolopendra calcarata Porat, 1876 Scolopendra canidens Newport, 1844 Scolopendra cataracta Siriwut, Edgecombe & Panha, 2016 Scolopendra childreni Newport, 1844 Scolopendra chlora Chamberlin, 1942 Scolopendra chlorotes L. Koch, 1856 Scolopendra cingulata Latreille, 1829 – skolopendra paskowana Scolopendra clavipes C.L. Koch, 1847 Scolopendra concolor Newport, 1845 Scolopendra crassa Templeton, 1846 Scolopendra cretica Lucas, 1853 Scolopendra cribrifera Gervais, 1847 Scolopendra crudelis C.L. Koch, 1847 Scolopendra dalmatica C.L. Koch, 1847 Scolopendra dawydoffi Kronmüller, 2012 Scolopendra dehaani Brandt, 1840 Scolopendra ellorensis Jangi & Dass, 1984 Scolopendra fissispina L. Koch, 1865 Scolopendra foveolata Verhoeff, 1937 Scolopendra galapagoensis Bollman, 1889 Scolopendra gigantea Linnaeus, 1758 – skolopendra olbrzymia Scolopendra gracillima Attems, 1898 Scolopendra hardwickei Newport, 1844 Scolopendra hermosa Chamberlin, 1941 Scolopendra heros Girard, 1853 Scolopendra horrida C.L. Koch, 1847 Scolopendra inaequidens Gervais, 1847 Scolopendra indiae (Chamberlin, 1914) Scolopendra indica Meinert, 1886 Scolopendra inermipes C.L. Koch, 1847 Scolopendra inermis Newport, 1845 Scolopendra jangii Khanna & Yadav, 1997 Scolopendra japonica L. Koch, 1878 Scolopendra koreana (Verhoeff, 1934) Scolopendra labiata C.L. Koch, 1863 Scolopendra laeta Haase, 1887 Scolopendra langi (Chamberlin, 1927) Scolopendra latro Meinert, 1886 Scolopendra leki (Waldock and Edgecombe, 2012) Scolopendra limicolor Wood, 1861 Scolopendra lucasii Gervais, 1847 Scolopendra lutea (Attems, 1928) Scolopendra madagascariensis Attems, 1910 Scolopendra malkini Chamberlin, 1955 Scolopendra mazbii Gravely, 1912 Scolopendra media (Muralewicz, 1926) Scolopendra melionii Lucas, 1853 Scolopendra metuenda Pocock, 1895 Scolopendra michoacana Chamberlin, 1941 Scolopendra mima Chamberlin, 1942 Scolopendra mirabilis (Porat, 1876) Scolopendra monticola (Lawrence, 1975) Scolopendra morsitans Linnaeus, 1758 – skolopendra zwyczajna Scolopendra multidens Newport, 1844 Scolopendra negrocapitis Zhang & Wang, 1999 Scolopendra nuda (Jangi & Dass, 1980) Scolopendra occidentalis Meinert F., 1886 Scolopendra octodentata Verhoeff, 1934 Scolopendra oraniensis Lucas, 1846 Scolopendra pachygnatha Pocock, 1895 Scolopendra paranuda (Khanna & Tripathi, 1987) Scolopendra pentagramma Motschoulsky, 1886 Scolopendra pinguis Pocock, 1891 Scolopendra polymorpha Wood, 1861 Scolopendra pomacea C.L. Koch, 1847 Scolopendra puncticeps Wood, 1861 Scolopendra punensis Jangi & Dass, 1984 Scolopendra robusta Kraepelin, 1903 Scolopendra sanatillae Bollman, 1893 Scolopendra silhetensis Newport, 1845 Scolopendra somala Manfredi, 1933 Scolopendra spinipriva Bücherl, 1946 Scolopendra spinosissima Kraepelin, 1903 Scolopendra subcrostalis Kronmüller, 2009 Scolopendra subspinipes Leach, 1815 Scolopendra sumichrasti Saussure, 1860 Scolopendra tenuitarsis Pocock, 1895 Scolopendra teretipes (Porat, 1893) Scolopendra valida Lucas, 1840 Scolopendra violacea Fabricius, 1798 Scolopendra viridicornis Newport, 1844 Scolopendra viridipes Dufour, 1820 Scolopendra viridis Say, 1821 Scolopendra zuluana (Lawrence, 1958)
.jpg)
