Piaskowiec kasztanowaty (Gyroporus castaneus (Bull.) Quél.) – gatunek grzybów z rodziny piaskowcowatych (Gyroporaceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Gyroporus, Gyroporaceae, Boletales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1788 r. Bulliard nadając mu nazwę Boletus castaneus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1886 r. Quélet, przenosząc go do rodzaju Gyroporus[1].
Nazwę polską podała Alina Skirgiełło w 1960 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też pod nazwami: grzyb dębowy, grzyb leszczynowy, grzyb piaskowy, podgrzybek, zajęczy grzybek, podgrzybek kasztanowaty, świniak kasztanowaty[3].
Rdzawy lub kasztanowobrązowy, za młodu wypukły, w dojrzałym owocniku płaski lub poduchowaty. Skórka kapelusza początkowo zamszowata, później łysa, podczas suszy pęka na poletka[4].
Za młodu białe, potem żółtawe, nie sinieją po przekrojeniu. Pory drobne, okrągłe, białe, potem żółte[4].
Nieregularnie cylindryczny, różnie powyginany. Powierzchnia naga, sucha, czerwonobrązowa. Wewnątrz początkowo pełny, potem gąbczasty, wreszcie całkiem pusty lub z pustymi komorami[4].
Biały, nie zmieniający zabarwienia po przekrojeniu, za młodu twardy, jędrny, w starszych okazach kruchy. Smak nieznaczny, zapach niewyraźny[4].
Bladożółty. Zarodniki o średnicy 7-10 x 4-6 µm, jajowate, gładkie, prawie bezbarwne[4].
W Polsce rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[5]. Znajduje się na czerwonych listach gatunków zagrożonych także w Austrii, Czechach, Niemczech, Danii, Norwegii, Holandii, Szwecji, Finlandii[3].
Występuje w lasach liściastych, głównie pod dębami, na piaszczystych gruntach, unika gleb wapiennych. Owocniki wytwarza od lipca do października[4].
Grzyb jadalny, ale nie dorównuje jakościowo piaskowcowi modrzakowi. Nadaje się głównie do suszenia[4].
Piaskowca kasztanowatego nie można pomylić z żadnym innym grzybem borowikowatym.
Piaskowiec kasztanowaty (Gyroporus castaneus (Bull.) Quél.) – gatunek grzybów z rodziny piaskowcowatych (Gyroporaceae).